Shëndet
Gurët në veshka: Trajtimi i një problemi që mundon gjithnjë e më shumë femra
Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiDhimbjet e forta dhe të papritura në veshka dhe bllokimi i rrugëve urinare janë simptomat më karakteristike të gurëve në veshka. Është një nga çrregullimet më të dhimbshme dhe një nga çrregullimet më të shpeshta të traktit urinar.
Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave. Ato mund të shfaqen në të dy veshkat dhe shfaqen më shpesh tek meshkujt sesa tek femrat.
Simptomat e gurëve në veshka
Çrregullimi dhe formimi i gurëve në veshka janë të lehta për t’u njohur.
Ky çrregullim ndodh për shkak të një çrregullimi në substancat kimike që gjenden në urinë. Ata janë përgjegjës për krijimin ose pengimin e formimit të kristaleve që kthehen në gurë tek disa njerëz. Gurët në veshka mund të përmbajnë kombinime të ndryshme të substancave kimike, dhe më të zakonshmet janë kalciumi dhe fosfori.
Kristalet mund të jenë të vogla dhe të kalojnë vetë përmes traktit urinar, por ato përbëjnë problem kur janë shumë të mëdha për të kaluar përmes urinës. Format e gurëve në veshka mund të jenë kokrra të vogla si rëra deri te gurët më të mëdhenj si guralecat ose topat. Gurët më të mëdhenj të ngjashëm me topin, për fat të mirë, janë të rrallë.
Prandaj, simptoma e parë është dhimbje jashtëzakonisht e fortë në veshka që shfaqet kur guri fillon të lëvizë në traktin urinar. Gurët në veshka dhembin sepse shkaktojnë acarim ose bllokim.
Këto janë simptomat më të zakonshme të gurëve në veshka:
– dhimbje të mprehta, ngërçe në shpinë
– dhimbje në ije
– dhimbje në zonën e veshkave
– dhimbje në pjesën e poshtme të barkut
– të përziera, të vjella
– dhimbje përhapëse në ijë
– gjak në urinë
– nevoja e shtuar për të urinuar
– ndjesi djegieje gjatë urinimit
– temperaturë e ngritur e trupit nëse shfaqet një infeksion
Dhimbja nga gurët në veshka mund të ndihet në pjesë të ndryshme të trupit. Disa pacientë mund t’i ndjejnë ato në zonën e shpinës dhe disa në zonën e stomakut. Kudo që shfaqen, ato janë intensive dhe të shurdhër dhe shumica e pacientëve mezi i tolerojnë ato. Nëse së bashku me dhimbjen e gurëve në veshka ka një rritje të temperaturës së trupit ose të vjella, është e rëndësishme të kontaktoni një mjek sa më shpejt të jetë e mundur. Këto simptoma të gurëve në veshka tregojnë një infeksion, i cili mund të jetë i rrezikshëm.
Shumë pacientë ankohen për dhimbje të shtuara gjatë natës. Arsyeja për këtë është ndoshta grumbullimi i gurëve pas urinimit të fundit para se të shkoni në shtrat. Në përgjithësi, ne urinojmë më pak gjatë natës, që do të thotë se uretra mbetet e bllokuar ose e përflakur më gjatë në mbrëmje sesa gjatë ditës.
Disa simptoma të gurëve në veshka mund të ngatërrohen me probleme të tjera, veçanërisht nëse gurët janë më të vegjël. Shpesh supozohet gabimisht se është apendiksit, gastrit, probleme me vezoret/testikujt ose inflamacion i fshikëzës.
Gurët në veshka te femrat
Të dhënat tregojnë se gurët në veshka janë më të shpeshta tek meshkujt sesa tek femrat. Megjithatë, tendencat e fundit tregojnë se ato shfaqen gjithnjë e më shpesh te femrat.
Në të gjithë popullatën, ato shfaqen në 11 për qind të meshkujve dhe gjashtë për qind të femrave, që nuk është një ndryshim i madh në incidencë. Për më tepër, një studim epidemiologjik i kryer gjatë disa dekadave tregoi se shfaqja e gurëve në veshka ndodh më shpesh te femrat sesa te meshkujt. Konkretisht bëhej fjalë për femra të moshës 18 deri në 39-vjeç. Gjithashtu, femrat kanë një përqindje më të lartë të inflamacionit të kombinuar me gurët në veshka.
Në përgjithësi, gurët në veshka më së shpeshti shfaqen te njerëzit e moshës 20 deri në 40 vjeç. Disa njerëz kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të gurëve në veshka dhe zakonet e jetesës kanë lidhjen më të madhe me këtë.
Është treguar se personat që vuajnë nga diabeti, sindroma metabolike ose obeziteti kanë një shans shumë më të lartë për të pasur gurë në veshka. Kushtet klimatike janë gjithashtu një faktor rreziku, domethënë, njerëzit që jetojnë në zona me temperatura më të larta kanë një shans më të madh për të zhvilluar gurë.
Sasia e lëngjeve që një person konsumon gjatë ditës dhe infeksionet e përsëritura urinare gjithashtu kanë një ndikim të madh.
Si të trajtojmë gurët në veshka?
Kur shfaqen simptomat e para, të cilat më së shumti përfshijnë dhimbje të forta, shumica e pacientëve konsultohen me mjekun.
Megjithatë, ndonjëherë gurët më të vegjël që nuk shkaktojnë simptoma mund të identifikohen në një ultratinguj ose me rreze Rëntgen kur kontrolloni për kushte të tjera. Shfaqja e gurëve në sistemin urinar dhe në veshka quhet urolithiasis dhe më së shpeshti shfaqet dhe diagnostikohet me tomografi të kompjuterizuar (CT).
Ky ekzaminim mundëson ekzaminimin e detajuar, vendndodhjen dhe madhësinë e gurëve në veshka dhe tregon nivelin e bllokimit, pra pengimin e rrugëve. Përveç kësaj, mjeku do t’ju marrë gjakun për analiza laboratorike dhe do t’ju ekzaminohet urina.
Trajtimi i gurëve në veshka varet nga disa faktorë.
Nëse bëhet fjalë për gurë të vegjël deri në pesë milimetra, të cilët nuk shkaktojnë dhimbje, zakonisht nuk kryhet asnjë ndërhyrje terapeutike. Në këtë rast pacientit i rekomandohet konsumimi i një sasie më të madhe lëngu në ditë, deri në tre litra. Kjo nxit urinimin e gurëve që nuk janë shumë të mëdhenj dhe mund të kalojnë nëpër traktin urinar. Kjo është mënyra se si shumica e gurëve në veshka kalojnë jashtë trupit – në mënyrë spontane.
E vetmja gjë që mund të bëni për gurët në veshka është të dëgjoni rekomandimet e mjekut tuaj dhe të pini mjaftueshëm lëngje.
Mënyrat më të mira për thyerjen e gurëve në veshka
Nëse guri është më i madh dhe pengon rrugët dhe nuk del spontanisht, trajtimi dhe terapia janë të nevojshme. Ka disa metoda për heqjen ose ndarjen e gurëve në veshka. Këto janë metodat më të zakonshme të trajtimit të gurëve në veshka:
1. Metoda ESWL
Thyerja e gurëve me valë goditëse. Zakonisht përdoret për gurët me madhësi deri në dy centimetra të vendosura në pjesën e sipërme të ureterit.
Kjo është edhe metoda më e zakonshme e shtypjes së gurëve në veshka, të cilët më pas largohen. Është një metodë jo invazive që nuk kërkon përdorimin e anestezisë së përgjithshme.
Pacienti zakonisht lëshohet në shtëpi në të njëjtën ditë kur është bërë kërkesa.
2. Nefrolitotomia perkutane
Kjo metodë përdoret për gurë më të mëdhenj se 2.5 centimetra. Është një metodë minimale invazive që kërkon një prerje të vogël në lëkurë. Instrumenti arrin te guri, i cili më pas shtypet dhe më pas këto pjesë më të vogla nxirren nga organizmi përmes instrumentit.
Kjo metodë e trajtimit të gurëve në veshka kryhet nën anestezi të përgjithshme.
3. Ureteroskopia
Kjo metodë kryhet nën anestezi të përgjithshme dhe kërkon kalimin e një ureteroskopi përmes uretrës në uretër.
Ureteroskopia është një metodë agresive me të cilën afrohet guri me qëllimin e pluhurosjes së tij dhe largimit të tij. Ky lloj operacioni çon në trauma të indeve dhe ënjtje, e cila pas operacionit pengon transportin e urinës dhe çon në dhimbje.
Reduktimi i ënjtjes pritet në një muaj. Operacione të tilla janë të rralla.
Shëndet
5 gabime që bëjmë pas ngrënies së drekës
Published
2 days agoon
November 8, 2025By
UBT News
Shumë prej nesh kanë zakone të zakonshme pas vakteve, por disa prej tyre nuk janë të shëndetshme për tretjen.
1. Konsumimi i frutave menjëherë pas buke
Të hash fruta direkt pas një vakti mund të shkaktojë fryrje barku, diarre ose kapsllëk. Frutat tretën më mirë kur stomaku është bosh, ndaj rekomandohet t’i konsumoni mes vakteve.
2. Pirja e ujit menjëherë pas ushqimit
Uji mund të hollojë lëngjet tretëse e pengojë tretjen e ushqimit. Më mirë pini ujë një orë para vakti ose një gotë në mëngjes me stomak bosh.
3. Shëtitja menjëherë pas vaktit
Pas ushqimit, stomaku ka nevojë për qetësi për të tretur ushqimin. Pritni 10-20 minuta, pastaj mund të bëni një shëtitje të lehtë për 30 minuta, veçanërisht e dobishme për personat obezë.
4. Banjë direkt pas ushqimit
Dushi pas vakti mund të reduktojë qarkullimin e gjakut në sistemin tretës dhe të dobësojë tretjen. Koha më e mirë për dush është një orë pas ngrënies ose para gjumit.
5. Gjumi menjëherë pas ushqimit
Fjetja direkt pas darkës mund të ngarkojë stomakun dhe të favorizojë depozitimin e yndyrës. Prisni të paktën 20 minuta pas vakti para se të shkoni në shtrat.
Lejoni kohë për tretje, pini ujë, lëvizni pas vakteve për të mbajtur sistemin tretës në gjendje të shëndetshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
5 ushqime që njerëzit konsumojnë që nga kohët e lashta
Published
2 days agoon
November 8, 2025By
UBT News
Në lashtësi, burimet ushqimore ishin të kufizuara, por njerëzit ishin të shkathët dhe gjenin mënyra për të ruajtur dhe përpunuar ushqimin.
Metoda si tharja, fermentimi dhe konservimi ndihmuan në parandalimin e prishjes së ushqimeve. Disa prej ushqimeve që shijojmë sot kanë rrënjë mijëra vjeçare.
1. Tortë djathi (Cheesecake)
Në Greqinë e lashtë, cheesecake konsiderohej delikatesë e shërbehej vetëm në festa. Atletët e Olimpiadës së parë (776 p.e.s.) besohet se e konsumonin për energji. Receta e parë e shkruar daton në vitin 230 të erës sonë nga autori grek Athenaeus. Më vonë, romakët ndryshuan recetat duke shtuar djathë të grimcuar dhe vezë, dhe në vitin 1000 torta u përhap në Evropën Perëndimore. Sot, cheesecake shijohet globalisht, me versionin më të famshëm në Nju Jork.
2. Çokollata
Kakaoja përdorej që nga 1500 p.e.s. nga civilizimi Olmec dhe më pas nga Majat, si pjesë e pijeve ceremoniale dhe madje si monedhë tregtie. Në vitin 1828, kimisti holandez Coenraad Johannes van Houten zhvilloi pluhurin e kakaos, duke mundësuar prodhim më të lirë dhe popullaritet të rritur. Sot, Zvicra kryeson konsumin e çokollatës, me mbi 8 kg për person në vit.
3. Mjalti
Mjalti është përdorur për mijëra vjet si ushqim e qëllime shëndetësore. Vizatim shkëmbor paleolitik tregon mbledhjen e mjaltit që nga 40,000 vjet më parë, ndërsa prova arkeologjike nga 3,500 vjet më parë tregon përdorimin e qeramikës për ruajtjen dhe përpunimin e dyllit të bletës. Ai është një ushqim jashtëzakonisht i qëndrueshëm falë përbërjes së tij natyrore.
4. Petulla
Kanë histori mijëra vjeçare. Analiza e mjeteve të bluarjes 30,000 vjeçare tregon se petullat gatuaheshin gjatë epokës së gurit. Romakët përdornin miell gruri e vaj, ndërsa analiza e stomakut të “Otzi Njeriut të Akullit” tregon se konsumonte version të hershëm të petullave.
5. Kokoshka
Kokoshkat erdhën nga misri i ngrohur deri në shpërthim, dhe kultivoheshin nga popujt indigjenë që rreth 5,000 p.e.s. Në fillim përdorej si ushqim i zakonshëm, veçanërisht për mëngjes. Sot, misri i kokoshkave përbën një pjesë të madhe të prodhimit global dhe është një nga ushqimet më të njohura të shijshme dhe të lehta për të konsumuar.
Këto ushqime tregojnë se kreativiteti i njerëzve për të përpunuar dhe ruajtur ushqimin ka ekzistuar që nga kohët e lashta dhe disa prej tyre vazhdojnë të jenë pjesë e përditshmërisë sonë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kura shtëpiake për gjunjë të fortë dhe pa inflamacion
Published
2 days agoon
November 7, 2025By
UBT News
Me kalimin e kohës, trupi humbet forcën dhe kyçet bëhen më të brishta, sidomos gjunjët të cilët mbajnë peshën e trupit dhe mundësojnë lëvizjen.
Kupa e gjurit ka nevojë për lubrifikim të vazhdueshëm; përndryshe, shfaqen inflamacion dhe dhimbje që shpesh lidhen me artritin, reumatizmën apo dëmtime të tendinave.
Kurat natyrale që ndihmojnë:
Speci i kuq djegës – përmban kapsaicinë, e cila bllokon ndjesinë e dhimbjes dhe redukton inflamacionin.
Uthulla e mollës – ndihmon në shpërbërjen e kristaleve të acidit urik në kyçe dhe zbut dhimbjen.
Vaji i ullirit – qetëson inflamacionin dhe shërben si vaj masazhi.
Xhenxhefili – ka efekt anti-inflamator dhe lehtëson dhimbjet e osteoartritit.
Pasta natyrale kundër dhimbjeve:
Përzieni 2 lugë spec djegës pluhur, 1 gotë uthull molle (ose ½ gote vaj ulliri të ngrohtë) e pak xhenxhefil të grirë. Aplikoni në gjunjë për 20 minuta, dy herë në ditë, më pas shpëlajeni.
Kjo përzierje ndihmon në reduktimin e inflamacionit dhe dhimbjes, por në raste të forta, kërkohet këshilla e mjekut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të ulni shtypjen e gjakut me vetëm këtë ushqim?
Published
3 days agoon
November 7, 2025By
UBT News
Spirulina, një “super-ushqim” i njohur për përbërësit e tij të pasur me proteina, vitamina dhe minerale, mund të ofrojë përfitime të rëndësishme për shëndetin e zemrës.
Sipas një studimi të fundit, një proteinë specifike në spirulinë ka treguar se mund të relaksojë arteriet, duke ndihmuar në uljen e presionit të gjakut, të paktën në kafshë laboratorike.
Spirulina përdoret në forma suplementesh, kapsulash dhe “smoothie”, e rekomandohet për një sërë gjendjesh shëndetësore, duke përfshirë humbjen e peshës, diabetin, lodhjen dhe inflamacionin.
Megjithatë, studiuesit theksojnë se ka prova të kufizuara shkencore mbi efektet e saj, dhe kërkimi mbi përfitimet potenciale të këtij alga të gjelbër-jeshile vazhdon.
Hulumtimi i fundit sugjeron se spirulina mund të ketë rol të veçantë në parandalimin ose reduktimin e hipertensionit, një gjendje që preket miliona njerëz globalisht dhe rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe atakut në tru.
Ekspertët po studiojnë mënyrën se si përbërësit bioaktivë në spirulinë ndikojnë në zgjerimin e enëve të gjakut e përmirësimin e qarkullimit.
Për ata që kërkojnë mënyra natyrale për të mbështetur shëndetin kardiovaskular, spirulina mund të jetë opsion i dobishëm, por specialistët rekomandojnë gjithmonë konsultim me mjekun para se të fillohet përdorimi si suplement i rregullt. /A.Z/UBT News/
Exit Polli e nxjerrë fitues Përparim Ramën në Prishtinë
Dilema e perdeve: cilat i përshtaten më mirë ambientit tuaj?
Publikohet traileri i filmit biografik për Michael Jackson
5 gabime që bëjmë pas ngrënies së drekës
Hilary Duff rrëfen pse nuk u bë mentore për Selena Gomez dhe Demi Lovato
Plaçkitet shtëpia e yllit të Interit
5 ushqime që njerëzit konsumojnë që nga kohët e lashta
Mos e merrni stresin në shtëpi: Si të mos mendoni për punën në fundjavë?
Rektori Hajrizi viziton UniMarconi në Romë
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
