Shëndeti

Gurët në veshka: Trajtimi i një problemi që mundon gjithnjë e më shumë femra

Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave.

Published

2 years ago

January 4, 2023

Betim Gashi

Dhimbjet e forta dhe të papritura në veshka dhe bllokimi i rrugëve urinare janë simptomat më karakteristike të gurëve në veshka. Është një nga çrregullimet më të dhimbshme dhe një nga çrregullimet më të shpeshta të traktit urinar.

Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave. Ato mund të shfaqen në të dy veshkat dhe shfaqen më shpesh tek meshkujt sesa tek femrat.

Simptomat e gurëve në veshka

Çrregullimi dhe formimi i gurëve në veshka janë të lehta për t’u njohur.

Ky çrregullim ndodh për shkak të një çrregullimi në substancat kimike që gjenden në urinë. Ata janë përgjegjës për krijimin ose pengimin e formimit të kristaleve që kthehen në gurë tek disa njerëz. Gurët në veshka mund të përmbajnë kombinime të ndryshme të substancave kimike, dhe më të zakonshmet janë kalciumi dhe fosfori.

Kristalet mund të jenë të vogla dhe të kalojnë vetë përmes traktit urinar, por ato përbëjnë problem kur janë shumë të mëdha për të kaluar përmes urinës. Format e gurëve në veshka mund të jenë kokrra të vogla si rëra deri te gurët më të mëdhenj si guralecat ose topat. Gurët më të mëdhenj të ngjashëm me topin, për fat të mirë, janë të rrallë.

Prandaj, simptoma e parë është dhimbje jashtëzakonisht e fortë në veshka që shfaqet kur guri fillon të lëvizë në traktin urinar. Gurët në veshka dhembin sepse shkaktojnë acarim ose bllokim.

Këto janë simptomat më të zakonshme të gurëve në veshka:

– dhimbje të mprehta, ngërçe në shpinë

– dhimbje në ije

– dhimbje në zonën e veshkave

– dhimbje në pjesën e poshtme të barkut

– të përziera, të vjella

– dhimbje përhapëse në ijë

– gjak në urinë

– nevoja e shtuar për të urinuar

– ndjesi djegieje gjatë urinimit

– temperaturë e ngritur e trupit nëse shfaqet një infeksion

Dhimbja nga gurët në veshka mund të ndihet në pjesë të ndryshme të trupit. Disa pacientë mund t’i ndjejnë ato në zonën e shpinës dhe disa në zonën e stomakut. Kudo që shfaqen, ato janë intensive dhe të shurdhër dhe shumica e pacientëve mezi i tolerojnë ato. Nëse së bashku me dhimbjen e gurëve në veshka ka një rritje të temperaturës së trupit ose të vjella, është e rëndësishme të kontaktoni një mjek sa më shpejt të jetë e mundur. Këto simptoma të gurëve në veshka tregojnë një infeksion, i cili mund të jetë i rrezikshëm.

Shumë pacientë ankohen për dhimbje të shtuara gjatë natës. Arsyeja për këtë është ndoshta grumbullimi i gurëve pas urinimit të fundit para se të shkoni në shtrat. Në përgjithësi, ne urinojmë më pak gjatë natës, që do të thotë se uretra mbetet e bllokuar ose e përflakur më gjatë në mbrëmje sesa gjatë ditës.

Disa simptoma të gurëve në veshka mund të ngatërrohen me probleme të tjera, veçanërisht nëse gurët janë më të vegjël. Shpesh supozohet gabimisht se është apendiksit, gastrit, probleme me vezoret/testikujt ose inflamacion i fshikëzës.

Gurët në veshka te femrat

Të dhënat tregojnë se gurët në veshka janë më të shpeshta tek meshkujt sesa tek femrat. Megjithatë, tendencat e fundit tregojnë se ato shfaqen gjithnjë e më shpesh te femrat.

Në të gjithë popullatën, ato shfaqen në 11 për qind të meshkujve dhe gjashtë për qind të femrave, që nuk është një ndryshim i madh në incidencë. Për më tepër, një studim epidemiologjik i kryer gjatë disa dekadave tregoi se shfaqja e gurëve në veshka ndodh më shpesh te femrat sesa te meshkujt. Konkretisht bëhej fjalë për femra të moshës 18 deri në 39-vjeç. Gjithashtu, femrat kanë një përqindje më të lartë të inflamacionit të kombinuar me gurët në veshka.

Në përgjithësi, gurët në veshka më së shpeshti shfaqen te njerëzit e moshës 20 deri në 40 vjeç. Disa njerëz kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të gurëve në veshka dhe zakonet e jetesës kanë lidhjen më të madhe me këtë.

Është treguar se personat që vuajnë nga diabeti, sindroma metabolike ose obeziteti kanë një shans shumë më të lartë për të pasur gurë në veshka. Kushtet klimatike janë gjithashtu një faktor rreziku, domethënë, njerëzit që jetojnë në zona me temperatura më të larta kanë një shans më të madh për të zhvilluar gurë.

Sasia e lëngjeve që një person konsumon gjatë ditës dhe infeksionet e përsëritura urinare gjithashtu kanë një ndikim të madh.

Si të trajtojmë gurët në veshka?

Kur shfaqen simptomat e para, të cilat më së shumti përfshijnë dhimbje të forta, shumica e pacientëve konsultohen me mjekun.

Megjithatë, ndonjëherë gurët më të vegjël që nuk shkaktojnë simptoma mund të identifikohen në një ultratinguj ose me rreze Rëntgen kur kontrolloni për kushte të tjera. Shfaqja e gurëve në sistemin urinar dhe në veshka quhet urolithiasis dhe më së shpeshti shfaqet dhe diagnostikohet me tomografi të kompjuterizuar (CT).

Ky ekzaminim mundëson ekzaminimin e detajuar, vendndodhjen dhe madhësinë e gurëve në veshka dhe tregon nivelin e bllokimit, pra pengimin e rrugëve. Përveç kësaj, mjeku do t’ju marrë gjakun për analiza laboratorike dhe do t’ju ekzaminohet urina.

Trajtimi i gurëve në veshka varet nga disa faktorë.

Nëse bëhet fjalë për gurë të vegjël deri në pesë milimetra, të cilët nuk shkaktojnë dhimbje, zakonisht nuk kryhet asnjë ndërhyrje terapeutike. Në këtë rast pacientit i rekomandohet konsumimi i një sasie më të madhe lëngu në ditë, deri në tre litra. Kjo nxit urinimin e gurëve që nuk janë shumë të mëdhenj dhe mund të kalojnë nëpër traktin urinar. Kjo është mënyra se si shumica e gurëve në veshka kalojnë jashtë trupit – në mënyrë spontane.

E vetmja gjë që mund të bëni për gurët në veshka është të dëgjoni rekomandimet e mjekut tuaj dhe të pini mjaftueshëm lëngje.

Mënyrat më të mira për thyerjen e gurëve në veshka

Nëse guri është më i madh dhe pengon rrugët dhe nuk del spontanisht, trajtimi dhe terapia janë të nevojshme. Ka disa metoda për heqjen ose ndarjen e gurëve në veshka. Këto janë metodat më të zakonshme të trajtimit të gurëve në veshka:

1. Metoda ESWL

Thyerja e gurëve me valë goditëse. Zakonisht përdoret për gurët me madhësi deri në dy centimetra të vendosura në pjesën e sipërme të ureterit.

Kjo është edhe metoda më e zakonshme e shtypjes së gurëve në veshka, të cilët më pas largohen. Është një metodë jo invazive që nuk kërkon përdorimin e anestezisë së përgjithshme.

Pacienti zakonisht lëshohet në shtëpi në të njëjtën ditë kur është bërë kërkesa.

2. Nefrolitotomia perkutane

Kjo metodë përdoret për gurë më të mëdhenj se 2.5 centimetra. Është një metodë minimale invazive që kërkon një prerje të vogël në lëkurë. Instrumenti arrin te guri, i cili më pas shtypet dhe më pas këto pjesë më të vogla nxirren nga organizmi përmes instrumentit.

Kjo metodë e trajtimit të gurëve në veshka kryhet nën anestezi të përgjithshme.

3. Ureteroskopia

Kjo metodë kryhet nën anestezi të përgjithshme dhe kërkon kalimin e një ureteroskopi përmes uretrës në uretër.

Ureteroskopia është një metodë agresive me të cilën afrohet guri me qëllimin e pluhurosjes së tij dhe largimit të tij. Ky lloj operacioni çon në trauma të indeve dhe ënjtje, e cila pas operacionit pengon transportin e urinës dhe çon në dhimbje.

Reduktimi i ënjtjes pritet në një muaj. Operacione të tilla janë të rralla.

Shëndeti

Sporti ndihmon edhe në përmirësimin e shikimit

Published

2 days ago

April 18, 2025

Albina Zeneli

Sporti është një ndër aktivitetet më të vlefshme, si për t’u mbajtur në formë, por dhe për të parandaluar plakjen. Nga aktiviteti përfiton i gjithë organizim, duke përfshirë organe si zemra, aparati kardiovaskular dhe respirator, muskujt dhe artikulacionet.

Por, sipas një studimi të udhëhequr nga dy kërkues italianë të universitetit të Pizës, ka marrë nën shqyrtim ndikimin e sportit në sistemin viziv, duke analizuar fenomenin e rivalitetit biokular, ose thënë ndryshe, performancën e sinjaleve të ndryshme që vijnë përmes të dy syve.

“Kemi testuar efektet e fashimit të njërit nga sytë, për dy orë tek 20 persona të rritur në kushte të ndryshme. Një pjesë e njerëzve që morën pjesë në eksperiment qëndronin ulur për të dyja orët e fashimit, ndërsa të tjerët ishin vendosur në një pistë-biçikletë”, tregojnë studiuesit.

Shkenctarët vunë re se përgjigja e sistemi viziv tek njerëzit që ishin duke bërë aktivitet fizik, ishte më e mirë se tek ata që qëndronin ulur.

Rezualtatet e këtij studimi të botuara në revistën “Current Biology”, ka rëndësi të madhe për kërkimet klinike në lidhje me patologji të përhapura dhe të pashërueshme të syve, një ndër to i njohur si “syri dembel”.

Shëndeti

Vetitë e shkëlqyera të karafilit në mjekësinë natyrale

Published

2 days ago

April 18, 2025

Albina Zeneli

Këtë erëz e quajmë karafil , por është ndryshe nga karafili që kultivojmë në saksi. Emri shkencor është Eugenia Caryphyllata dhe e ka origjinën nga Indonezia. Sot kultivohen në gjithë zonën tropikale.

Kokrrat e karafilit përmbajnë flavonoide, e përbërje të dobishme mes të cilave eugenol, substancë me fuqi analgjezike e kësaj erëze.

Në Mesjetë quhej një ilaç për gjithë të këqijat.

Benefitet e karafilit

Edhe nëse nuk besoni në mrekulli, benefitet shëndetësore të kokrrave të karafilit janë konfirmuar edhe nga shkenca moderne.

Anti-inflamator – Kokrrat e karafilit lehtësojnë inflamacionin në gojë, mishrat e dhëmbëve, afte, herpes, stomatit dhe dhimbjet e fytit. Në këto raste duhen mbajtur në gojë si karamele, duhen përdorur si çaj ose si gargarë me disa pika vaj.

Tretës – Të marra në formën e çajit, kokrrat e karafilit njihen për vetitë tretëse. Ndihmojnë në punën e stomakut dhe largojnë gazrat e tepërta inestinale.

Kundra erës së keqe së gojës – Nëse keni një takim të rëndësishëm përtypni një karafil. Është shumë efikas edhe në rastet kur keni ngrënë hudhër.

Antioksidant – Një tjetër benefit është se kokrrat e karafilit janë 80 herë më antioksidante se një mollë. Kështu që konsumi i këtyre kokrrave ndihmon në luftën kundra plakjes së qelizave.

Dhimbje dhëmbësh – Vaji esencial i karafilit është një ilaç i shkëlqyer natyral për të trajtuar dhimbjen e dhëmbëve. Mjafton të vendosni një kokërr karafil pranë vendit ku keni dhimbje dhe të prisni disa minuta, shkruan living.al.

Dhimbje koke – Përtypja e disa kokrrave karafila ose çaji është mënyrë e shkëlqyer për të lehtësuar dhimbjen e kokës e për të parandaluar lodhjen mendore.

Afrodiziak – Kokrrat e karafilit janë konfirmuar për fuqitë e tyre afrodiziake. Gjithashtu i japin fuqi afrodiziake çdo pjate me të cilën shërbehen.

Antimikrobik – Çaji i kësaj erëze përdoret për të luftuar mykun e lëkurës, shpesh së bashku me trumzën dhe korianderin.

Për të konservuar ushqimin – Kokrrat e karafilit pengojnë procesin e oksidimit të lipideve duke bërë që ushqimet të ruhen më gjatë.

Të vjella – Kokrrat e karafilit përdoren edhe kundër të vjellave, problemeve në tretje dhe shqetësimeve intestinale.

Si përgatitet çaji i karafilit?

Përbërësit:

3-4 kokrra karafil

1 gotë ujë

Përgatitja:

Mbushni një çajnik me ujë. Shtoni kokrrat e karafilit e vendoseni të ziejë. Mbuloni me kapak e fikni zjarrin. E lëmë për 10 minuta derisa çaji të jetë i vakët.

Shëndeti

Studimi: Pijet me sheqer ndikojnë në shëndetin mendor

Published

2 days ago

April 18, 2025

Albina Zeneli

Një raport nga Shkolla e Shëndetit Publik në Harvard ka ngritur shqetësime lidhur me konsumin e pijeve me përmbajtje të lartë sheqeri – si pijet e gazuara, lëngjet industriale të frutave dhe pijet energjike.

Personat që konsumojnë këto produkte shpesh, shfaqin më shumë simptoma të depresionit dhe ankthit, veçanërisht adoleshentët dhe të rinjtë deri 30 vjeç.

Sheqeri i tepërt ndikon në balancën e neurotransmetuesve në tru dhe në nivelet e energjisë, duke shkaktuar luhatje të humorit dhe probleme emocionale. Specialistët rekomandojnë zëvendësimin e këtyre pijeve me ujë, çajra bimorë apo smoothie natyralë, si mënyrë për të ruajtur jo vetëm formën fizike, por edhe mirëqenien mendore.

Studiuesit po ashtu paralajmërojnë se konsumimi i sheqerit në nivele të larta mund të krijojë cikël varësie ku sa më shumë të konsumoni, aq më shumë trupi dhe truri kërkojnë.

Kjo çon në luhatje të shpeshta të nivelit të sheqerit në gjak, çka ndikon negativisht në stabilitetin emocional.

Shumë vende diskutojnë vendosjen e taksave shtesë për pijet me sheqer, për të frenuar konsumin dhe rritur ndërgjegjësimin për pasojat që ato sjellin.

Siç duket, shëndeti mendor nuk varet vetëm nga mendimet, por edhe nga ajo që vendosim në gotë.

Shëndeti

Shëndeti i dhëmbëve mund të ndikohet nga problemet e zemrës

Published

3 days ago

April 17, 2025

Albina Zeneli

Studimet kanë zbuluar një lidhje të befasishme mes shëndetit të dhëmbëve dhe shëndetit të zemrës.

Studiuesit sugjerojnë se personat që vuajnë nga probleme të shëndetit oral, si gingiviti (inflamacion i mishrave të dhëmbëve) ose humbja e dhëmbëve, mund të kenë rrezik më të lartë për të zhvilluar sëmundje të zemrës.

Ky zbulim ka nxitur një rishikim të rëndësishëm të lidhjes ndërmjet shëndetit oral dhe atij kardiovaskular.

Infeksioni në mishrat e dhëmbëve mund të çojë në përgjigje inflamatorie të trupit, që ndikon negativisht në enët e gjakut dhe të rrisë rrezikun për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës.

Një nga teoritë që shpjegon këtë është se bakteret që shkaktojnë infeksione në gojë mund të kalojnë në qarkullimin e gjakut, duke shkaktuar inflamacion në trup, përfshirë edhe në arterie.

Ky inflamacion mund të kontribuojë në ngushtimin e enëve të gjakut, duke e bërë zemrën më të mundshme për të zhvilluar sëmundje të tilla si ateroskleroza, gjendje që ndikon në furnizimin me gjak të trupit. Kjo e bën të rëndësishme kujdesin e rregullt për shëndetin oral si masë parandalimi për problemet kardiovaskulare.

Sudimi ka nxitur kërkesa për mbikëqyrje më të ngushtë të shëndetit oral dhe kardiovaskular në pacientët që kanë histori të problemeve të dhëmbëve. Specialistët sugjerojnë se kontrolli i rregullt i dhëmbëve dhe higjiena e mirë orale mund të ndihmojnë në parandalimin e këtyre komplikacioneve dhe në përmirësimin e shëndetit të përgjithshëm.

Rregulli i thjeshtë i pastrimit të dhëmbëve dy herë në ditë, përdorimi i perit dentar e vizitat e rregullta te dentisti kanë ndikim të madh në uljen e rrezikut për zhvillimin e sëmundjeve të zemrës dhe në ruajtjen e shëndetit të përgjithshëm.