Kremlini refuzoi thirrjen e presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky, për një armëpushim 30-ditor, pasi udhëheqësi i Ukrainës kritikoi propozimin e presidentit rus, Vladimir Putin, për një ndalesë treditore të luftës në Ukrainë që përkonte me festimet vjetore të Ditës së Fitores në Moskë.

Armëpushimi i propozuar nga Rusia do të ndodhte nga 8 deri më 10 maj, kur Rusia shënon 80-vjetorin e fitores kundër Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore.

Zelensky vuri në dyshim nevojën për të pritur deri atëherë për një armëpushim, duke thënë se kjo ishte një lëvizje “vetëm për t’i siguruar Putinit heshtje për paradën e tij”.

“Ne vlerësojmë jetët njerëzore, jo paradat”, tha Zelensky në adresimin e tij të përnatshëm, duke propozuar një armëpushim “të menjëhershëm, të plotë dhe të pakushtëzuar” për 30 ditë.

Një propozim nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës për një armëpushim të pakushtëzuar, me të cilin Ukraina ishte pajtuar, gjithashtu mbetet opsion, përsëriti Zelensky.

“Rusia e di saktësisht se çfarë duhet të bëjë dhe si të përgjigjet: të ndalojë sinqerisht sulmet”, tha ai.

Ministri i Jashtëm i Ukrainës tha më herët se njoftimi i Kremlinit më 28 prill ishte i pasinqertë dhe se armëpushimi duhej të fillonte menjëherë.

Përgjigja e Rusisë më 29 prill, megjithatë, ishte refuzimi i armëpushimit më të gjatë “të menjëhershëm”, me zëdhënësin e Kremlinit, Dmitry Peskov, që tha se disa çështje duhej të zgjidheshin më parë.

“Pa përgjigje për këto pyetje, është e vështirë të hyhet në një armëpushim afatgjatë”, tha ai.

Putin ka deklaruar më parë, gjatë negociatave mbi propozimin amerikan, se plani duhet të përmbante klauzola që ia ndalojnë Ukrainës ta përdorë pauzën për t’u riorganizuar dhe për t’u armatosur, si dhe ndalimin e furnizimeve me armë nga Perëndimi për Kievin. Ai nuk ofroi asnjë kompromis nga ana e Rusisë në këmbim.

Kjo është hera e dytë këtë muaj që Kremlini bën thirrje për ndalim të luftimeve. Një propozim për pushimet e Pashkëve në fillim të këtij muaji u injorua gjerësisht, ndërsa Rusia dhe Ukraina vazhduan ta godasin njëra-tjetrën.

Ashtu si çdo vit gjatë presidencës së tij, Putin do të drejtojë një paradë ushtarake në Sheshin e Kuq më 9 maj, për Ditën e Fitores, duke festuar rolin sovjetik në mposhtjen e Gjermanisë. Në vitet e fundit, ai ka shfrytëzuar këtë rast për të lavdëruar historinë sovjetike dhe ruse, ndërsa kritikon Perëndimin.

Festa ndodh ndërsa pushtimi rus i Ukrainës – tashmë lufta më e madhe tokësore në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore – po vazhdon pa ndërprerje në vitin e saj të katërt. Humbjet e Rusisë, në të vrarë ose të plagosur, tani besohet të jenë më të mëdha se të gjitha humbjet që ka pësuar në të gjitha konfliktet që ka luftuar që nga viti 1945.

Ministria ruse e Mbrojtjes tha se njësitë e saj të mbrojtjes ajrore shkatërruan 51 dronë ukrainas brenda më pak se tre orësh në mbrëmjen e 28 prillit. Një deklaratë e ministrisë e postuar në Telegram tha se njësitë e saj kishin shkatërruar 40 dronë mbi rajonin perëndimor të Kurskut. Dronë të tjerë u shkatërruan mbi rajonin qendror Oryol dhe Belgorod në jug, si dhe mbi Gadishullin e Krimesë dhe Detin e Zi.

Përpjekjet për të arritur një armëpushim dypalësh ose një marrëveshje më të gjerë paqeje u përshpejtuan pasi presidenti amerikan, Donald Trump, mori detyrën në janar, duke premtuar se do ta përfundonte luftën brenda 24 orëve.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, tha sot se BE ofron mbështetje të plotë në monitorimin dhe rivendosjen e sistemit energjetik në Gadishullin Iberik, pas ndërprerjes masive të energjisë që goditi atë rajon.

Von der Leyen tha në emisionin X se foli me kryeministrin spanjoll dhe portugez Pedro Sanchez dhe Luis Montenegro dhe konfirmoi angazhimin e BE-së në koordinim me autoritetet kombëtare dhe evropiane, si dhe në bashkëpunim me Grupin për Koordinimin e Sistemeve të Energjisë Elektrike.

“Ne ramë dakord të koordinojmë përpjekjet dhe të shkëmbejmë informacione për të ndihmuar në rivendosjen e sistemit energjetik. Do të qëndrojmë në kontakt të vazhdueshëm për të siguruar që situata të zgjidhet sa më shpejt të jetë e mundur “, tha Von der Leyen.

Ajo theksoi se siguria e furnizimit me energji është me rëndësi kyçe për BE-në.

Sipas saj, BE-ja do të bëjë gjithçka për të ndihmuar qytetarët dhe për të rivendosur funksionimin normal të energjisë elektrike.

Vlerësimi i parë i operatorit spanjoll të energjisë elektrike Red Elektrik përjashton një sulm kibernetik si shkak të ndërprerjes së djeshme të energjisë në Gadishullin Iberik, u tha në një deklaratë zyrtare.

Shefi i operacioneve të sistemit REE, Eduardo Prieto, tha në një konferencë për shtyp se sistemi energjetik tani është i qëndrueshëm dhe funksionon normalisht, raporton Reuters.

Ndërprerja e energjisë elektrike shkaktoi probleme të mëdha dje – trafiku ishte në kaos sepse semaforët nuk funksiononin, trafiku hekurudhor ishte ndalur, trafiku i aeroplanëve ishte i vështirë, ndërsa spitalet punonin me ndihmën e gjeneratorëve.

Pagesat me karta u çaktivizuan dhe dyqanet, farmacitë dhe restorantet u mbyllën, raportoi më herët sot e përditshmja spanjolle Pais. Për momentin, shkaku i saktë i ndërprerjes së energjisë elektrike është i panjohur, por zyrtarët e Bashkimit Evropian kanë hedhur poshtë çdo mundësi që të ketë qenë një sulm kibernetik.

Bashkimi Evropian duhet të diskutojë më intensivisht zgjerimin e BE-së me vendet e tjera, deklaroi sot ministri çek për Çështjet Evropiane, Martin Dvorak, sipas të cilit, në dritën e situatës aktuale gjeopolitike, ardhja e anëtarëve të rinj do të forconte sigurinë dhe konkurrueshmërinë e BE-së.

Dje në Pragë, Dvorak pati një takim me komisioneren evropiane për Zgjerimin, sllovenen Marta Kos.

Sipas Kos, procesi i zgjerimit është në një fazë të re, pasi nuk është përballur kurrë më parë me “forca përçarëse që duan që Evropa të dështojë”, raporton ANSA.

Vendet kandidate janë Ukraina, Moldavia, Serbia, Mali i Zi, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Turqia dhe Gjeorgjia.

Urime Mark J. Carney dhe Partisë Liberale për fitoren e tyre në zgjedhje, deklaroi presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen në X.

”Lidhja midis Evropës dhe Kanadasë është e fortë – dhe po bëhet gjithnjë e më e fortë. Pres me padurim të punoj ngushtë, si në nivel dypalësh ashtu edhe brenda G7-ës. Ne do të mbrojmë vlerat e përbashkëta demokratike, do të promovojmë multilateralizmin dhe do të mbështesim tregtinë e lirë dhe të ndershme”, shtoi ajo.

Liberalët e kryeministrit Mark Carney fituan zgjedhjet parlamentare të Kanadasë, sipas një parashikimi nga transmetuesi publik CBC.

”Është shumë herët për të thënë nëse do të jenë pakicë apo shumicë”, raportoi CBC.

Një parti duhet të fitojë 172 vende për të formuar një qeveri shumice.

Carney, një ish-bankier, fitoi mbështetje javët e fundit, i përkrahur nga qëndrimi luftarak tregtar i presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe kërcënimet për aneksim.

Konservatorët e opozitës, të udhëhequr nga Pierre Poilievre, bënë fushatë mbi një platformë uljeje taksash dhe ulje të shpenzimeve qeveritare.

Rreth 29 milionë kanadezë ishin të kualifikuar për të zgjedhur të 343 anëtarët e Dhomës së Komuneve në Otava./ATSH/