Aktualitet

​Centët që nuk kthehen si kusur, qytetarët ankohen e komuniteti i biznesit fajëson BQK-në

Published

on

Monedhat më të imëta se pesë centë në raste të rralla iu kthehen si kusur konsumatorëve nëpër dyqane. Qytetarët mendojnë se bizneset po pasurohen në kurriz të tyre, ndërsa kjo mohohet nga shitësit. Nga Oda e Afarizmit dhe Rrjeti i Shitësve me Pakicë thonë se bizneset janë të detyruara të kthejnë kusurin, ndërsa bëjnë përgjegjës edhe Bankën Qendrore të Kosovës që nuk i furnizon bizneset me paratë e imëta.

Safete Pllana, qytetare, thotë se për një cent disa shitës t’i ndalin edhe katër centë të tjera. Ajo tregon për KosovaPress se gjithmonë e kërkon kusurin, pasi nuk dëshiron që t’i ndalen paratë që janë të sajat.

“Për 1 cent, ndalen 4 centë. Na po mashtrohemi, por për 99 centë, po duhet me i jep 1 euro, ato ndalen. Sa i përket çmimeve, ato janë shumë të larta, po për ata që nuk kanë janë edhe më të larta. Mua më ka ndodh, i kam mbledhë, i kam bërë 4 euro. Vet kam dashur t’i marrë. Ti po i lyp, po i merr, po edhe mua kthema kusurin. Ma anulon atë cent ti, unë për vete e lypi”, thotë ajo.

Të njëjtin mendim me Pllanën, ndan edhe Xhezide Kllokoqi, e cila thotë se krahas çmimeve shumë të larta, në dyqane shumicën e herëve nuk iu kthejnë paratë e imëta.

“Nuk t’i kthen hiç (kusurin). Mundet me t’i ndal herë 5 centë. Dikush edhe nuk di t’i llogarisë. Në markete ndodh që shumë shpesh nuk na i kthejnë centët. Për këtë janë pasuruar kaq shumë (bizneset)”, thotë ajo.

Kryetari i Organizatës së Konsumatorit, Selatin Kaçaniku thotë për KosovaPress se në bazë të disa llogaritjeve që kanë bërë, në një vit abuzohet me rreth 50 milionë euro nga moskthimi i centëve në dyqane. Ai thekson se konsumatorët nuk duhet të dalin nga arka pa e marrë centin e fundit që iu takon, e që bizneset e kanë për obligim t’ua kthejnë qytetarëve.

“Nëse një mijë konsumatorë parakalojnë në një market, dhe nga secili merret nga një cent ato janë 10 euro, çdo ditë nga 10, janë 300 euro, domethënë për 365 ditë pune, janë 3650 euro, dhe ne me një llogari aproksimative kemi ardhur deri tek shifra, për çdo vit në Kosovë abuzohet minimum 50 milionë euro, që do të thotë janë minimum 5 mijë vende pune që abuzohet me 1 cent. Për 1 cent ne duhet të luftojmë dhe nuk duhet të dalim nga arka pa na u dhënë një centi, dhe atë jo në kompensim me çamçakëzë e gjëra të tjera, por një cent. Çdo market e ka për obligim dhe e ka mundësi që të furnizohet me apoena sa të ketë nevojë, qoftë nga Banka Qendrore, qoftë edhe nga burimet alternative”, thotë ai.

Ndërsa komuniteti i bizneseve kërkon nga bizneset që të mos shkelen të drejtat e konsumatorit, ndërkaq kritika adresojnë për Bankën Qendrore të Kosovës.

Kryetari i Bordit të Odës së Afarizmit të Kosovës, Skënder Krasniqi, thotë se kthimi i çdo centi është obligim i çdo biznesi, ndërsa shton se është obligim i Administratës Tatimore të Kosovës dhe inspektorateve që t’i obligojnë bizneset për kthimin e plotë të kusurit.

Krasniqi thekson për KosovaPress se pengesë në këtë drejtim është bërë Banka Qendrore e Kosovës, e cila nuk i pajisë mjaftueshëm bizneset me para të imëta, teksa ndaj tyre ka vendosur tarifa prej 5 deri në 8 përqind për kthimin e parave të imëta në bankat komerciale.

“Kthimi i çdo centi është obligim i çdo biznesi dhe do të ishte edhe obligim i ATK-së dhe inspektorateve që t’i obligojnë bizneset që t’i kthejnë centët. Por, këtu është një problem, të cilin e ka shkaktuar vet shteti, në këtë rast Banka Qendrore, sepse nuk i pajisur mjaftueshëm bizneset me para të imëta. Ndërkohë që përveç se nuk i pajis mjaftueshëm, iu vendos taksë bizneseve në kthimin e parave. Kjo është diçka që e kemi kërkuar gjatë tërë kësaj kohe, dhe është në kundërshtim me të bërit biznes dhe është një pengesë e madhe për të bërit biznes”, thotë ai.

Edhe Albion Ujkashi nga Rrjeti i Shitësve me Pakicë thotë për KosovaPress se është obligim i bizneseve që të kthejnë kusurin ndaj konsumatorëve të tyre, teksa fton Bankën Qendrore që të heq tarifën aktuale që bizneset duhet të paguajnë për paratë e imëta. Ai mohon se bizneset në këtë mënyrë po pasurohen në kurriz të qytetarëve.

“Nuk kemi të bëjmë këtu me një lloj pasurimi, pavarësisht se është obligim i bizneseve që të kthejnë çdo cent, varësisht nga çmimi që i shesin produktet e tyre. Ajo çka vlen të përmendet është që bizneset po ballafaqohen me një barrierë të vendosur nga ana e BQK-së, me të cilën për paratë e imëta i ngarkon me një tarifë prej 5 përqind apo më të lartë. Duhet edhe ATK të vendos mekanizma mbikëqyrës, në mënyrë që të ofrohet një qasje më e lehtë për konsumatorët që t’i trajtojnë këto ankesa përmes institucioneve përkatëse, dhe në momentin që diçka që e dëmton konsumatorin evidentohet e njëjta të trajtohet, qoftë nga departamenti i konsumatorit, qoftë nga Ministria e Tregtisë apo nga institucionet e tjera, të cilat mund të marrin masa ndëshkuese ndaj bizneseve që nuk u kthejnë kusurin konsumatorëve”, thotë ai.

Në tregun e Kosovës mijëra produkte mbarojnë me shifrat 99 centë, nga të cilat 1 centët e mbetur rrallëherë i kthehen konsumatorit. Një deri në pesë centë e edhe më shumë ndodh që konsumatorëve të mos u kthehen në dyqane.

Bota

Trump do të zhvillojë sot telefonatë me Putinin për një armëpushim në Ukrainë

Published

on

By

Presidenti rus Vladimir Putin dhe presidenti amerikan Donald Trump do të zhvillojnë bisedën e tyre të tretë për vitin 2025 më 19 maj, konfirmoi zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, për TASS. Biseda është planifikuar të zhvillohet në orën 10:00 të mëngjesit EST (17:00 sipas orës së Moskës ose 14:00 GMT), dhe është e para që do të mbahet pas bisedave të mëparshme në mars dhe shkurt.

Trump e njoftoi vetë zhvillimin e bisedës në platformën e tij Truth Social, duke thënë se ajo do të përfshijë diskutime rreth çështjes ukrainase dhe tregtisë. Ai gjithashtu njoftoi se pas bisedës me Putinin, do të ketë telefonata me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe udhëheqësit e NATO-s.

Ndërkohë, disa udhëheqës të tjerë, përfshirë kancelarin gjerman Friedrich Merz, presidentin francez Emmanuel Macron dhe kryeministrin britanik Keir Starmer, kanë shprehur interesin për të biseduar me Trump para se ai të ketë bisedën me presidentin rus.

Biseda e fundit midis Putin dhe Trump u zhvillua më 18 mars dhe u përqendrua kryesisht në çështje të lidhura me Ukrainën, Lindjen e Mesme dhe marrëdhëniet dypalëshe. Në atë bisedë, Putin mbështeti idenë e Trump për një armëpushim të mundshëm në Ukrainë, por vetëm nën disa kushte. Ai urdhëroi ndalimin e sulmeve ndaj objekteve energjetike ukrainase dhe ndalimin e përdorimit të predhave nga forcat ruse, por nuk pati asnjë reagim të ngjashëm nga ana e Kievit.

Më herët, më 12 shkurt, liderët diskutuan çështjen ukrainase dhe problemet e marrëdhënieve midis dy vendeve. Ata ranë dakord të mbajnë kontakte të vazhdueshme dhe të organizojnë takime të mundshme ballë për ballë. Trump ka shprehur dëshirën e tij për të organizuar një samit të tillë sa më shpejt të jetë e mundur.

Continue Reading

Bota

Ish-presidenti amerikan, Joe Biden diagnostikohet me kancer

Published

on

By

Ish-presidenti amerikan Joe Biden, 82 vjeç, është diagnostikuar me kancer të prostatës, i cili i është përhapur edhe në kocka, njoftoi zyra e tij të dielën. 

Kanceri është një formë agresive e sëmundjes, me një rezultat Gleason prej 9 nga 10, që e bën atë të klasifikohet si “e gradës së lartë”. Ky rezultat tregon se qelizat kancerogjene mund të përhapen shpejt. Megjithatë, kanceri duket të jetë i ndjeshëm ndaj hormoneve, që mund të lejojë një menaxhim efektiv të sëmundjes, sipas zyres së Bidenit.

Në deklaratën e saj, zyra e ish-presidentit theksoi: “Javën e kaluar, Presidenti Joe Biden u vizitua për një nyje të re në prostatë, pas rritjes së simptomave të urinimit. Të premten, ai u diagnostikua me kancer të prostatës, i cili ka metastazuar në kocka. Edhe pse kjo është një formë agresive e kancerit, ajo duket të jetë e ndjeshme ndaj hormoneve dhe mund të menaxhohet me sukses.”

Lajmi për diagnozën e Bidenit ka shkaktuar një valë mbështetjeje nga figura politike të të dyja anëve. Presidenti Donald Trump, përmes një postimi në platformën e tij të mediave sociale, shprehu trishtimin për lajmin dhe i dërgoi urimet më të mira Joe Bidenit dhe familjes së tij. Ai u shpreh se “shpreson për një shërim të shpejtë dhe të suksesshëm”.

Ish-nënpresidentja Kamala Harris, e cila ka shërbyer nën Bidenin, gjithashtu i dërgoi mbështetje dhe tha se ajo dhe bashkëshorti i saj po e mbajnë familjen Biden në lutjet e tyre. “Joe është një luftëtar – dhe e di që ai do të përballet me këtë sfidë me të njëjtën forcë dhe qëndrueshmëri që e kanë karakterizuar gjithmonë”, shkroi Harris në X (ish-Twitter).

Në një postim tjetër, ish-presidenti Barack Obama theksoi përkushtimin e Bidenit në luftën kundër kancerit, duke kujtuar përpjekjet e tij në udhëheqjen e një programi qeveritar për kërkime mbi kancerin. “Joe ka bërë shumë për të gjetur trajtime revolucionare për kancerin dhe jam i sigurt se ai do të përballet me këtë sfidë me vendosmëri dhe hir”, tha Obama.

Mbështetje ka ardhur edhe nga jashtë Shteteve të Bashkuara, me kryeministrin britanik Keir Starmer që shprehu keqardhje për diagnozën e Bidenit dhe i uroi atij një trajtim të suksesshëm.

Familja Biden po shqyrton mundësitë e trajtimit, ndërkohë që mbështetja për ish-presidentin vazhdon të rritet nga të gjithë anët.

Continue Reading

Aktualitet

Shifrat tronditëse: Mbi 295 milionë njerëz në botë vuajnë nga uria

Published

on

Pasiguria akute ushqimore vazhdon të rritet me një ritëm alarmues, me mbi 295 milionë njerëz në rrezik vdekjeje nga uria, zbulon një analizë e re e Raportit Global për Krizat Ushqimore (GRFC).

Përshkallëzimi i konflikteve dhe shkurtimet në ndihmën humanitare, së bashku me ndryshimet e shumta klimatike dhe ekonomike, detyruan vitin e kaluar edhe 13.7 milionë njerëz të tjerë që të përjetojnë pasiguri kronike ushqimore.

Ky është viti i gjashtë radhazi që numri i njerëzve që përballen me “niveli të larta të pasigurisë ushqimore akute” ka ardhur në rritje, duke arritur në 295.3 milionë, sipas raportit. Kjo shifër përfaqëson një të katërtën – 22.6% – e popullsisë së 53 vendeve të analizuara nga ekspertët e GRFC.

“Përshkallëzimi i konflikteve, rritja e tensioneve gjeopolitike, pasiguria ekonomike globale dhe shkurtimet e financimeve po thellojnë pasigurinë ushqimore akute,” thuhet në raport.

Numri i njerëzve që përballen me mungesën më kronike të ushqimit, sipas Klasifikimit të Fazës së Pasigurisë Ushqimore të Integruar (IPC), i mbështetur nga OKB – është dyfishuar në krahasim me vitin e kaluar. Më shumë se 95% e tyre jetonin në Rripin e Gazës dhe Sudan. Haiti, Mali dhe Sudani i Jugut kanë popullata të konsiderueshme që përjetojnë sfida të ngjashme.

Kjo kategori e përshkruar si “katastrofë” nga IPC, karakterizohet nga uria, vdekja, varfëria ekstreme dhe nivele të larta të kequshqyerjes akute. Në Sudan, lufta civile në përkeqësim çoi në shpalljen zyrtare të urisë, me më shumë se 24 milionë njerëz që përballen me pasiguri akute ushqimore. Gjendja u përkeqësua në Rripin e Gazës. Ekspertët, vitin e kaluar deklaruan se gjysma e popullsisë ishte parashikuar të përjetonte skenarin e “katastrofës”.

“Pas mbylljes së të gjitha kalimeve në Rripin e Gazës në fillim të marsit e prishjes së armëpushimit dymujor, qasja në ushqim është kufizuar,” thotë raporti.

Këto paralajmërime u konfirmuan kur raporti më i fundit i IPC tha se popullsia e Gazës, rreth 2.1 milionë palestinezë, ishte në “rrezik kritik” nga uria, ndërsa bllokada izraelite ndaj ndihmës humanitare vazhdon. Ekspertët e GRFC identifikuan përkeqësimin e sigurisë ushqimore në 19 vende, kryesisht të nxitur nga konfliktet si në Mianmar, Nigeri dhe Republika Demokratike e Kongos.

Kjo pasiguri, sipas tyre, u shtua nga kriza klimatike, ku përmendet thatësira e pritshme në disa pjesë të Etiopisë, Kenias dhe Somalisë, si dhe problemet e shumta dhe varfëria ekstreme në Afganistan dhe Pakistan.

Ndërprerja e papritur e financimit këtë vit, veçanërisht nga USAID, gjithashtu ka tkurrur shërbimet e ushqyerjes për më shumë se 14 milionë fëmijë në shtete si Sudani, Jemeni dhe Haiti, duke i lënë ata të pambrojtur ndaj kequshqyerjes dhe të ekspozuar ndaj vdekjes.

Burimi: The Guardian

Continue Reading

Bota

Ukraina dhe Rusia mbajnë bisedime direkte për paqe për herë të parë që nga viti 2022

Published

on

By

Zyrtarët ukrainas dhe rusë u takuan të premten në Stamboll për të zhvilluar bisedime të drejtpërdrejta për herë të parë që nga bisedimet e dështuara të fillimit të shkurtit 2022, kur Rusia e kishte nisur pushtimin e plotë të Ukrainës.

Pritjet janë se nuk do të ketë ndonjë përparim në këto bisedime.

Bisedimet e së premtes përmbyllin një javë të ngarkuar të diplomacisë, e nxitur nga përpjekjet e presidentit të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, për ta ndërmjetësuar një marrëveshje për t’i dhënë fund luftës, e cila ka shkaktuar vrasjen e dhjetëra mijëra ushtarëve nga të dyja palët dhe një numri gjithnjë e më të madh civilësh ukrainas.

Negociatorët rusë dhe ukrainas e filluan takimin e tyre pas orës 13:00, bashkë me zyrtarë nga vendi mikpritës, Turqia.

Disa takime të ndara, që përfshijnë zyrtarë amerikanë, ukrainas, rusë, evropianë dhe turq, janë duke u mbajtur gjithashtu.

Moska nuk i ka pranuar thirrjet e Ukrainës, vendeve evropiane dhe Shteteve të Bashkuara për një armëpushim të plotë 30-ditor, duke thënë se armëpushimi mund të bëhet vetëm si rrjedhojë e bisedimeve, dhe presidenti rus, Vladimir Putin, hodhi poshtë ftesën e presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky, për t’u takuar ballë për ballë për herë të parë që nga viti 2019.

Duke hapur bisedimet, ministri i Jashtëm turk, Hakan Fidan, tha se është “tejet e rëndësishme” të zbatohet një armëpushim “sa më shpejt të jetë e mundur” dhe se “është gjithashtu shumë e rëndësishme që këto bisedime të shërbejnë si bazë për një takim mes udhëheqësve. Ne besojmë me gjithë zemër se është e mundur të arrihet paqja përmes negociatave konstruktive”.

Para bisedimeve, udhëheqësi i delegacionit ukrainas, ministri i Mbrojtjes Rustem Umerov, tha në Facebook se paqja është e mundur vetëm nëse “Rusia tregon gatishmërinë e saj për të ndërmarrë veprime konkrete, duke përfshirë një armëpushim të plotë për të paktën 30 ditë dhe zbatimin e masave humanitare, si rikthimi i fëmijëve ukrainas, të dëbuar me forcë”, si dhe shkëmbimi i të gjithë të burgosurve të luftës.

Vendimi i Putinit për të dërguar një delegacion të nivelit të ulët për bisedime – të cilin ai e propozoi më herët këtë javë dhe që Trump i bëri thirrje Ukrainës ta pranonte – bëri që pritshmëritë për ndonjë arritje në këto bisedime të jenë shumë të vogla.

Trump, i cili ndodhej në një vizitë në Lindjen e Mesme, kishte dhënë sinjale se mund të udhëtonte drejt Turqisë për të marrë pjesë nëse edhe Putini do të merrte pjesë.

Asgjë nuk do të ndodhë derisa unë dhe Putini të takohemi”, tha Trump pasi Kremlini njoftoi se do të dërgonte një delegacion të nivelit të ulët.

Më 16 maj, Trump tha se po kthehej në Uashington. “Të shohim çfarë do të ndodhë me Rusinë dhe Ukrainën”, tha ai, duke shtuar se do të takohej me Putinin “sapo të organizohet takimi”.

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, i tha Fox News më 15 maj se nuk do të ketë përparim derisa Trumpi dhe Putini të ulen “përballë njëri-tjetrit”.

Rubio u takua me homologët e tij ukrainas dhe turq më 16 maj dhe përsëriti “qëndrimin e SHBA-së se vrasjet duhet të ndalen”, tha zëdhënësja e Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha se një takim Trump-Putin për të diskutuar marrëdhëniet dypalëshe, Ukrainën dhe çështje të tjera është “patjetër i nevojshëm,” por do të kërkojë kohë për t’u përgatitur dhe nuk duhet të mbahet nëse nuk sjell rezultate.

Putin nisi pushtimin e plotë tetë vjet pasi Rusia aneksoi Gadishullin e Krimesë së Ukrainës dhe nxiti luftën në rajonin lindor të Donbasit në vitin 2014.

Rusia tani kontrollon rreth një të pestën e territorit të Ukrainës, por ka dështuar të arrijë qëllimin e Putinit për ta nënshtruar vendin, i cili është i pavarur që nga shpërbërja e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991./REL/

Continue Reading

Të kërkuara