Shëndet

​Zakonet që dëmtojnë të pamurit

Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.

Published

on

Ajo që hamë mund të ketë një ndikim të madh në sytë tuaj. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë thotë se ushqimet e pasura me vitamina C dhe E, zink, luteinë, zeaxanthin dhe acide yndyrore omega-3 mund të ulin rrezikun e degjenerimit makular të lidhur me moshën, kataraktit dhe ndoshta sindromës së syrit të thatë më vonë në jetë.

Akademia rekomandon ushqimet e mëposhtme:

Vitamina C. Ushqimet me shumë vitaminë C janë portokalli, agrumet, kivi, dredhëzat, domatet, specat e kuq dhe jeshil dhe brokoli.

Vitamina E. Burimet e shëndetshme të vitaminës E përfshijnë bajamet, farat e lulediellit, vajin e ullirit dhe avokado.

Zinku. Bishtajoret (fasulet dhe thjerrëzat), farat, mishi/prodhimet e detit, bulmeti dhe vezët janë të gjitha burime të mira të zinkut.

Përveç kësaj, ushqimet e pasura me luteinë dhe zeaksantinë – dy lëndë ushqyese që gjenden natyrshëm në retinë – mund të ndihmojnë shëndetin e syve tuaj. Ushqimet me këto lëndë ushqyese përfshijnë perime me gjethe jeshile, si dhe fruta shumëngjyrëshe si mjedra, papaja, pjeshkë dhe mango.

Fërkimi i syve

Disa prej nesh fërkojnë sytë kur kruhen për shkak të alergjive. Të tjerët e bëjnë këtë thjesht nga zakoni.

Bakteret në gishtat tuaj mund të krijojnë një infeksion në syrin tuaj. Fërkimi i shpeshtë ose i fuqishëm gjithashtu mund të dëmtojë kornenë tuaj, e cila është indi që mbulon irisin tuaj.

Në fakt, fërkimi i syve mendohet të jetë një kontribuues i madh në një gjendje dëmtuese të shikimit të njohur si keratokonus, i cili përfshin një hollim dhe fryrje të kornesë.

Nëse sytë tuaj ndjehen të thatë, provoni lot artificial. Nëse problemi lidhet me alergjitë, aplikoni kompresa të ftohta.

Kur ndiheni sikur keni diçka në sytë tuaj, provoni ta shpëlani syrin me lot artificial ose zgjidhje për larjen e syve.

Shikimi në telefon

Nuk mund të qëndroni larg telefonit? Sytë tuaj mund të paguajnë çmimin.

Vështrimi i tepërt në një telefon të zgjuar pa pushim mund të çojë në probleme të tilla si sytë e thatë dhe shikimi i turbullt. Disa kërkime madje sugjerojnë se shumë kohë para ekranit mund të çojë në degjenerim makular të lidhur me moshën.

Pra, jepini sytë tuaj një pushim. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon sa vijon:

“Bëni pushime të rregullta duke përdorur rregullin ’20-20-20′: çdo 20 minuta, zhvendosni sytë për të parë një objekt të paktën 20 metra larg, për të paktën 20 sekonda.”

Mos bartja e syzeve

Dielli gjithashtu mund të na mjegullojë shikimin nëse nuk jemi të kujdesshëm.

Rrezet ultravjollcë mund të bëjnë kërdi në sytë tuaj, të dëmtojnë makulën në pjesën e pasme të syrit, gjë që mund t’ju heqë aftësinë për të parë qartë detajet. Rrezet UVB mund të dëmtojnë pjesën e përparme të syrit, ku ndodhet kornea dhe thjerrëzat.

Dëmtimi i diellit mund të çojë në kushte të tilla si katarakti dhe degjenerimi makular.

Syzet e diellit mund të mbrojnë sytë tuaj. Por sigurohuni që ato të bllokojnë 99% deri në 100% të rrezeve UVA dhe UVB. Nëse nuk e bëjnë, syzet tuaja të diellit mund të dështojnë, pasi lentet e errëta lejojnë bebëzën tuaj të hapet më gjerë, duke e ekspozuar atë ndaj më shumë fuqisë dëmtuese të diellit.

Aplikimi i gabuar i grimit

Përpjekja për të përmirësuar sytë tuaj mund të çojë në probleme shëndetësore nëse aplikoni gabimisht grimin tuaj.

Aplikimi i grimit në skajet e qepallave – afër vendit ku rriten qerpikët – mund të bllokojë gjëndrat e yndyrës, duke çuar në tharje të syve dhe acarim. Përdorimi i kozmetikës pranë vijës së ujit – aty ku qepalla takohet me syrin – mund të sjellë baktere të dëmshme që mund të rezultojnë në infeksion.

Për të mbajtur sytë tuaj të sigurt, është gjithashtu e rëndësishme që:

Hiqni grimin para gjumit.

Hidhni grimin e vjetër, i cili mund të kontaminohet me baktere. Akademia Amerikane e Oftalmologjisë rekomandon hedhjen e grimit të syve pas tre muajsh.

Asnjëherë mos e ndani grimin e syve me të tjerët.

Flini me lente kontakti

Heqja e lenteve të kontaktit kur jeni të lodhur është një dhimbje. Por nuk është asgjë në krahasim me agoninë e mundshme të asaj që mund të ndodhë nëse flini me to në sy.

Lënia e lenteve tuaja në vend nuk lejon që kornea juaj të marrë frymë. Ndërsa sytë dhe kontaktet tuaja thahen, është e mundur që ju mund t’i dëmtoni sytë thjesht duke u përpjekur të hiqni lentet pas zgjimit. Gjumi me lente kontakti ende në vend është gjithashtu një burim i zakonshëm infeksioni.

Dhe megjithëse disa lente janë miratuar për përdorim gjatë natës, okulistja Allison Babiuch nga klinika Cleveland thotë se ajo i këshillon njerëzit që të largohen prej tyre.

Shëndet

Ish-anesteziologu francez dënohet me burgim të përjetshëm për helmimin e 30 pacientëve

Published

on

By

Një ish-anesteziolog francez është dënuar me burgim të përjetshëm pasi u shpall fajtor për helmimin e qëllimshëm të 30 pacientëve, 12 prej të cilëve humbën jetën.

Frédéric Péchier, 53 vjeç, u dënua të premten pas përfundimit të një gjyqi katërmujor në qytetin lindor të Besançon, në një nga rastet më të rënda të keqpërdorimit mjekësor të regjistruara ndonjëherë në Francë.

Sipas hetimeve dhe aktakuzës, Péchier kishte futur substanca kimike si klorur kaliumi ose adrenalinë në qeset e infuzionit të pacientëve, duke shkaktuar arreste kardiake ose hemorragji të papritura gjatë ndërhyrjeve kirurgjikale.

Viktima më e re ishte një fëmijë katërvjeçar, i cili i mbijetoi dy arresteve kardiake gjatë një operacioni rutinë të bajameve në vitin 2016. Viktima më e moshuar ishte 89 vjeç.

Ju jeni Doktor Vdekja. Një helmues, një vrasës. Ju turpëroni gjithë profesionin mjekësor”, deklaruan prokurorët gjatë seancave përmbyllëse, duke shtuar se ai “e kishte kthyer klinikën në një varrezë”.

Sipas prokurorisë, Péchier shpesh nuk ishte anestezisti kryesor në operacione. Ai dyshohet se mbërrinte herët në klinikë për të manipuluar qeset e infuzionit, ndërsa më pas, kur pacientët pësonin komplikacione, ndërhynte vetë për t’u paraqitur si “shpëtimtari”.

Në 12 raste, ndërhyrja erdhi shumë vonë ose nuk ndodhi fare, duke përfunduar me vdekjen e pacientëve.

Hetimi nisi në vitin 2017, kur në qesen e infuzionit të një pacienteje u gjet një tepricë e rrezikshme kloruri kaliumi. Autoritetet zbuluan një model alarmues “ngjarjesh serioze të padëshiruara” në klinikën private Saint-Vincent në Besançon.

Ndërsa mesatarja kombëtare për vdekje nga arresti kardiak nën anestezi ishte 1 në 100 mijë, në këtë klinikë shifra ishte më shumë se gjashtë herë më e lartë. Anomalia u zhduk kur Péchier u largua përkohësisht dhe u rikthye sapo ai u kthye në klinikë. Pas pezullimit të tij nga profesioni në vitin 2017, rastet u ndalën përfundimisht.

Gjatë gjyqit, Péchier mohoi vazhdimisht akuzat, duke deklaruar se kishte respektuar “betimin e Hipokratit”. Megjithatë, dëshmia e tij ndryshoi disa herë dhe ai pranoi se mund të ketë pasur “një helmues tjetër” në klinikë.

Psikologu i gjykatës e përshkroi atë si një person me personalitet të dyfishtë, i aftë të shfaqej i respektueshëm në publik, por edhe të shkaktonte dëme të mëdha.

Tani, Péchier pritet të kalojë të paktën 22 vite pas hekurave. Ai ka 10 ditë kohë për të apeluar vendimin.

Është fundi i një makthi”, tha Sandra Simard, një nga pacientet që i mbijetoi helmimit. Një tjetër i mbijetuar, Jean-Claude Gandon, u shpreh: “Tani mund të kemi një Krishtlindje më të qetë”./BBC

Continue Reading

Shëndet

Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë

Published

on

Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.

Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.

Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.

Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.

FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.

Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.

Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?

Published

on

Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.

Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.

Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.

Djersitje e tepruar

Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.

Lodhje e vazhdueshme

Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.

Ndryshime në humor

Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.

Dhimbje në kocka dhe muskuj

Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.

Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?

Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.

Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?

Published

on

Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.

Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.

Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.

Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:

Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.

Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.

Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.

Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.

Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.

Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.

Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.

Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.

Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara