Kulturë, Lifestyle

​Vlerësohet kontributi i artistit Ismet Bogujevci

Publikuar

Familjarë, miq, bashkëpunëtorë, përfaqësues të institucioneve e qytetarë të shumtë kanë bërë sot homazhe pranë arkivolit të doajenit të muzikës popullore dhe folklorit shqiptar Ismet Bogujevci, i cili ndërroi jetë ditën e djeshme.

Jeta dhe vepra e tij u vlerësua si e jashtëzakonshme, ndërsa vdekja e tij si humbje shumë e madhe për artin shqiptar.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, pasi ka bërë homazhe shpalosi kujtime nga fëmijëria që i kujtojnë edhe sot artistin Ismet Bogujevci.

“Qysh si fëmijë teksa ndiqnim programin të Vitit të Ri me një mosdurim të gëzueshëm e prisnim këngën e Ismet Bogujevcit dhe të Riza Bytyqit. Në vegjëli se çka është martesa e mësuam prej prindërve, por edhe prej këngës ‘Martesa jonë’ të Ismet Bogujevcit. Edhe sot e kësaj dite kur e dëgjoj fjalën Kaçanik më ushtojnë veshët për shkak të vargut ‘ushton gryka e Kaçanikut’ të kënduar nga Ismet Bogujevci, e për Tefik Qangën shumë kohë para se ta marr vesh se është emri i një fabrike të drurit në Ferizaj dhe i një partizani të luftës së dytë botërore kam ditur ta këndoj nga pak duke imituar Ismet Bogujevcin. Ai ishte njëri tejet i mirë edhe i dashur, por ashtu siç do të na mungojë fizikisht dhe do të kemi mall për të shumë kohë të gjatë, njashtu edhe kënga e tij do të rrojë, jo vetëm me brezin tonë por edhe me ata që do të vijnë pas nesh”, tha ai.

Humbje të madhe për artin, kulturën e Kosovën e ka quajtur vdekjen e artistit Ismet Bogujevci edhe ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrullah Çeku, i cili tha se vepra e të ndjerit do të jetojnë ndër breza.

“Para rreth dy javësh kur e kishim takimin e fundit me z.Bogujevci dhe ku folëm për plane afatgjate për çështjen e Ansamblit Shota dhe për zhvillimin e përgjithshëm kulturor në Kosovë gjëja e fundit që do të më binte ndërmend ishte largimi i tij nga jeta. Por, kështu e paska dhe ne ndjejmë keqardhje që nuk do ta kemi njërin nga anëtarët e këshillit drejtues të Ansamblit ‘Shota’, njërin nga doajenët e muzikës popullore, një nga njerëzit më entuziastë të folklorit shqiptar në përgjithësi. Z.Bogujevci ka qenë shumë i veçantë për shumë arsye, po kryesorja ka qenë modestia e tij, një muzikant, një artist i jashtëzakonshëm por po aq modest, i cili tërë veprimtarinë e tij artistike ia dedikoi kombit, vendit të tij, popullit të tij dhe për asnjë moment nuk e komercializoi artin që e prodhoi me shumë zell e përkushtim”, tha ai.

Kryetari i Komunës së Podujevës, Shpejtim Bulliqi, pasi ka bërë homazhe pranë arkivolit të Ismet Bogujevcit, tregoi edhe për planin që kishte pasur për t’i ndarë një shpërblim tashmë të ndjerit.

“Patëm planifikuar që gjatë kësaj vere ta bëjmë një organizim të veçantë për këtë ikonë të muzikës shqiptare dhe t’i ndahet një shpërblim sa ishte gjallë, po ja që fati që paska dashur kësisoj që ky u largua para kohe nga jeta dhe unë e kam besimin e plotë që si institucione lokale atë projekt të cilin e kemi nisur me miqtë e tij, me shokët e tij do ta realizojmë dhe ta çojmë në fund”, tha ai.

Vdekjen e artistit Ismet Bogujevci, familjarët e quajnë si humbje shumë të madhe. Familjarja e të ndjerit, Saranda Bogujevci, tha se janë të pikëlluar për humbjen e më të dashurit të tyre, por që shtoi se ishin me fat që e patën familjar.

“Për mua ka qenë beja Ismet dhe jam rritur me bejën Ismet, por përveç vendit që e ka pasur në familje ka qenë natyrisht një person që ka lënë gjurmë tek secili, ka lënë gjurmë në vend. Është një person që jo vetëm se i ka dhënë kulturës së vendit po i ka dhënë kulturës dhe artit mbarëkombëtar. Ka qenë pjesë e kontributit tonë si vend karshi pjesës kombëtare. Mendoj që keni arritur të shihni reagimin, fjalët jo vetëm të komunitetit tonë artistik, po mbarëkombëtar dhe kjo e tregon më së miri jo vetëm kush ka qenë si artist Ismet Bogujevci, por edhe kush ka qenë si njeri. Ka lënë gjurmë në vend por ka lënë gjurmë edhe tek secili person që e ka takuar, ka qenë fjalë pak, punëtor, i dashur dhe për mua jam me fat dhe natyrisht është një nder i madh që e kam pasur familjar”, tha ai.

Ceremonisë së homazheve i parapriu parakalimi i veturës së funeralit përmes sheshit “Zahir Pajaziti”, e që u shoqërua nga familjarët e nga Ansambli i Këngëve dhe Valleve “Shota”.

Artisti Ismet Bogujevci ka vdekur ditën e djeshme, ndërsa varrimi do të bëhet sot në orën 16:00 në varrezat e qytetit në Arbëri.

Kulturë, Lifestyle

Një verë me libër në dorë: Romane të reja për verën 2024

Publikuar

nga

Vera është periudha ideale për t’u zhytur në botën e librave, ku stina e batanijeve të shtrira në barin e parkut dhe rërën e plazhit, ditët e gjata dhe udhëtimet e gjata krijojnë mundësinë perfekte për të lexuar. Më poshtë, ju prezantojmë disa nga librat më  interesantë të këtij viti, të cilët do t’ju shoqërojnë në aventurat tuaja verore dhe orët e gjata të ditës. 

Në pamje të parë, një roman për djemtë homoseksualë në financa, artistë të dështuar dhe, mbi të gjitha, zgjedhjet e 2016-ës mund të mos tingëllojë si ideja e askujt për një kohë të mirë, por në duart e aftë të Daniel Leffert, është një trazirë absolute. Romani debutues emocionues i Leffert, Ways and Means, ndjek Alistair McCabe, një student i zgjuar dhe jashtëzakonisht ambicioz i NYU Stern, dëshira e të cilit për të ndryshuar pozicionin e tij dhe të nënës së tij në jetë përfundon duke qenë thembra e tij e Akilit.

Pasi u transferua në qytetin e madh nga Binghamton, NY, Alistair e gjen veten duke u përplasur padashur me Markun dhe Elijah-një çift homoseksual i pangopur, por tërheqës që duhet të ishin ndarë vite më parë (nëse do të kisha një nikel…) Përmes marrëdhënies së tij me Markun dhe Elijah, Alistair e gjen veten duke punuar për një biznesmen miliarder, politika e të cilit është, për ta thënë lehtë, e diskutueshme në rastin më të mirë në greminën e zgjedhjeve më të rëndësishme në historinë e kombit tonë. Duke pasur parasysh mënyrën se si gjërat po zhvillohen për vitin 2024 (prit, a mund të jetë president një kriminel i dënuar?), Lefferts shqyrton me hidhërim ndryshimet shoqërore dhe ekonomike që çuan në hitet dikur të paimagjinueshme tepër afër shtëpisë. (Abrams, 2024) -Chris Murphy

 

American Glitch nga Andrea Orejarena & Caleb Stein bie në një realitet të ndryshuar, ku bota dixhitale dhe të gjitha devijimet e saj kanë dalë disi në botën “reale”. Imazhet e ylberëve të dyfishtë, gropave, mirazheve, objekteve fluturuese të paidentifikuara dhe ushtrimeve stërvitore ushtarake amerikane në një libër rreth madhësisë dhe ngjyrës së një MacBook Pro ngjallin një mendje paranojake koshere të informuar nga orë të pafundme në internet. Sigurisht që ka humor edhe në këto “gabimet” vizuale. Një ese nga David Campany dhe tekste më të shkurtra nga 36 kontribues i shtohen këtij grupi të egër imazhesh shpikëse që shtrojnë të gjitha pyetjet që ne mund të mos duam t’i përgjigjemi. (Libri Gnomic, 2024) -Madison Reid

Giants është një katalog i konsiderueshëm dhe i dizajnuar me guxim i veprave të artit nga Koleksioni Dean, koleksioni privat i artit i Swizz Beats dhe Alicia Keys. Duke shoqëruar një ekspozitë të madhe në Muzeun e Bruklinit (dhe një pjesë në Vanity Fair), kurimi është i informuar nga dëshira që artistët e gjallë, dhe veçanërisht artistët me ngjyrë, të marrin njohjen në kohën e duhur dhe të merituar për punën e tyre, gjë që nuk është e vogël. Me frazën “duke qëndruar mbi supet e gjigantëve” në mendje, Dean dhe Keys tregojnë pjesë nga gjenerata të shumta të artistëve zikaltër amerikanë, afrikanë dhe afrikanë pranë njëri-tjetrit: një skulpturë çelik inox nga Hank Willis Thomas, portrete elegant nga piktori Toyin Ojih Odutola, dhe një përzierje imazhesh nga fotografi Gordon Parks, ndër shumë të tjera. Faqet shumëngjyrëshe me pyetësorët e artistëve dhe biografitë e gjera të artistëve e ngrenë një katalog muze në një domosdoshmëri enciklopedike për këdo që është i interesuar për artin bashkëkohor. (Phaidon, qershor 2024) – MR

E ekspozuar në Muzeun Victoria dhe Albert është një vepër e shekullit të 18-të e titulluar “Tigri i Tippoo”, të cilin muzeu e përshkruan si “një nga objektet më të famshme dhe intriguese të V&A”. Është një gdhendje druri pothuajse e përmasave reale e një tigri që shan një ushtar britanik, i pajisur me një maniçe që, kur kthehet, bën që krahu i ushtarit të lëvizë dhe një organ i brendshëm të simulojë ankimet e një njeriu që po vdes.

Krijuesit e këtij objekti të veçantë, identitetet e të cilit janë humbur në histori, shërbejnë si forca gjallëruese në romanin e mrekullueshëm të Tania James, të botuar në letër këtë muaj: Abbas, një gdhendës druri adoleshent, vihet nën krahun e orëpunuesit francez Lucien. du Leze, të cilin sundimtari i Mysore, Tipu Sultan, e ka ngarkuar të krijojë një automat për t’ia dhuruar djalit të tij. Por gdhendja e tigrit është vetëm sprova e parë e Abasit në atë që bëhet një sagë epike e humbjes dhe romancës, në një roman që ngre pyetje për artin, artin dhe autorësinë; të pushtetit dhe plaçkitjes. (Knopf, 2023) – KW

 

Ky udhëzues nga një prej poetëve bashkëkohorë më të njohur të vendit shërben si një kurs studimi i këndshëm dhe i arritshëm, duke mbledhur shembuj nga Emily Dickinson, Robert Lowell, John Keats dhe më shumë për të demonstruar metër, formë, diksion dhe imazhe. “Handbook” ka një unazë të ftohtë, utilitare, por Oliver i jep jetë koncepteve. “Mos harroni,” shkruan ajo, “gjuha është një material i gjallë, plot hije dhe momente të papritura të kërcimit dhe nuancave të pafundme”.

Ajo vë në dukje se pentametri është gjatësia mbizotëruese e rreshtit, sepse ai përputhet më së shumti me kapacitetin e mushkërive të njeriut dhe se nëse një “poemë është e hollë, ka të ngjarë jo sepse poeti nuk di mjaftueshëm fjalë, por sepse ai ose ajo nuk ka qëndruar. mjaft gjatë mes luleve – nuk i ka parë ato në ndonjë mënyrë të freskët, emocionuese dhe të vlefshme.” (Ecco, 1994) – KW/UBTNews/

Përkthyer nga Vanity Fair, D.E

 

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Ditët Evropiane të Arkeologjisë: Një udhëtim në thellësitë e kohës

Publikuar

nga

Më 14 deri 16 qershor, qyteti i lashtë i Shkodrës dhe zonat përreth do të bëhen qendra e kremtimeve të Ditëve Evropiane të Arkeologjisë. Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër ka ndarë një seri imazhesh mahnitëse nga misionet kërkimore në Shkodër, Lezhë, Bushat, Sardë dhe Koman, duke sjellë në jetë të kaluarën e fshehur të tokave të begata.

Në këto tre ditë të veçanta, DRTK Shkodër fton operatorët e gërmimeve arkeologjike, organizatat kërkimore, universitetet, muzetë dhe vendet arkeologjike, laboratorët, shoqatat, arkivat dhe autoritetet lokale, të krijojnë aktivitete novatore dhe ndërvepruese për publikun. Këto aktivitete do të jenë një dritare e hapur për të njohur thesaret e fshehura të trashëgimisë sonë kulturore.

Që nga viti 2010, kur Ministria Franceze e Kulturës besoi Institutin Kombëtar për Kërkime Arkeologjike Parandaluese (INRAP) me bashkërendimin dhe promovimin e Ditëve Kombëtare të Arkeologjisë në Francë (JNA), këto ditë janë kthyer në një festë ndërkombëtare. Në vitin 2020, ato u shndërruan në Ditët Evropiane të Arkeologjisë (EAD), duke zgjeruar kështu përfshirjen dhe rëndësinë e tyre.

Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore dhe Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit kanë qenë pjesë e kësaj kremte që prej tre vitesh, duke bashkëpunuar me institucione partnere për të promovuar thesaret e trashëgimisë kombëtare dhe për të zbuluar sekretet e profesionit të arkeologjisë.

Përmes një publikimi online, DRTK Shkodër shprehu mirënjohjen për të gjithë partnerët shqiptarë dhe të huaj, të cilët me punën dhe pasionin e tyre të palodhur kanë avancuar projektet kërkimore në veri të vendit. Këto përpjekje kanë sjellë çdo vit të dhëna të reja mbi shtresëzimet kulturore, urbanizimin dhe stadin social të popullsive të kësaj zone, duke e bërë më të pasur dhe më të qartë historinë tonë.

Në këto Ditë Evropiane të Arkeologjisë, le të zhytemi në të kaluarën, duke zbuluar së bashku thesaret dhe misteret që tokat tona mbajnë brenda tyre./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

​Statuja e Tony Blair në Ferizaj, mediumi britanik tallet për ngjashmëri me aktorin australian

Publikuar

nga

Në shënim të 25-vjetorit të Çlirimit të Kosovës, në Ferizaj të mërkurën u zbulua statuja e ish-kryeministrit britanik, Tony Blair. Ai më 12 qershor ishte i pranishëm në ceremoni dhe mbajti një fjalim në një seancë të veçantë të Parlamentit të Kosovës.

Megjithatë, pas publikimit të fotografisë së statujës nga ish-sekretari i Blair, Alistair Campbell, në një përpjekje për të inkurajuar publikun që të votojë për Partinë Laburiste në Mbretërinë e Bashkuar, reagimet online u bënë menjëherë komike.

Njerëzit kanë mbetur të habitur pasi statuja e Tony Blair që u zbulua në Kosovë, tërhoqi krahasime me aktorin australian dhe yllin e ‘Neighbours’, Jason Donovan, shkruan The Independent.

Siç shkruan mediumi, Tony Blair luajti një rol kyç në vendimin e NATO-s për ndërhyrje në vitin 1999.

“Zbulohet statuja e Tony Blair në Kosovë”, ka shkruar Campbell. “Nuk jam i sigurt se ku, nëse diku, do të ngrihen statuja për ndonjë nga pesë kryeministrat që e kanë çuar vendin tonë prapa në 14 vitet e fundit. Votoni Laburistët nëse doni një qeveri serioze që kryen punët”, është shprehur ai.

Por përdoruesit e Twitter nuk mund t’u besonin syve të figurës së zbuluar dhe ishin të bindur se kishte pasur një gabim.

“Statuja e Jason Donovan u zbulua. Duhet të ishte Tony Blair”, tha me shaka një përdorues në X.

“Duke parë se pse Jason Donovan ishte në trend, tani nuk mund të mos e shoh se sa shumë i ngjan Tony Blair”, shkroi një tjetër.

Jason Donovan luajti së bashku me Kylie Minogue në filmin hit amerikan, ‘Neighbours’. Ai u bë i famshëm në shfaqje, duke luajtur Scott Robinson nga viti 1985 deri në 1989, përpara se të fillonte karrierën e tij si solo.

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Ngjyra e shekullit XVIII: Ura e Goricës në Berat, monument kulture i kategorisë së parë

Publikuar

nga

Ura e Goricës është një monument kulture i shquar në Berat, i cili ndodhet në jug-lindje të qytetit. Ura e Goricës, një ndër ndërtimet më të shquara të kohës së saj, rrëfen historinë e bashkimit të dy brigjeve të lumit Osum.

Në vitet ’70 të shekullit XVIII, me dorën e mbretit Ahmet Kurt Pasha, u ndërtua kjo urë me një strukturë unike druri mbi këmbë guri, e cila mbante nëntë harqe dhe shërbente si lidhja kryesore për komunitetin e lagjes së Goricës.

Që nga viti 1948, Ura e Goricës është shpallur Monument Kulture i Kategorisë së Parë, një vlerësim i merituar për kontributin e saj në trashëgiminë kulturore të Beratit. Banorët e lagjes kanë ruajtur me përkushtim këtë ndërtesë, duke u kujdesur për pyllin mbi lagje që ishte burim i lëndës së nevojshme për riparimin e urës në kohëra të vështira.

Ura e Goricës jo vetëm që e lidhë historinë me sotin, por është gjithashtu një shembull i mirëfilltë i harmonisë midis njeriut dhe natyrës. Vizitorët e saj të ftuar janë të inkurajuar të eksplorojnë detajet e ndërtimit të saj të mrekullueshëm dhe të zhyten në atmosferën e vjetër dhe frymëzuese që ajo përfaqëson.

Ura e Goricës është një simbol i historisë dhe kulturës së Beratit, duke ofruar një dëshmi të qartë të trashëgimisë arkitekturore dhe sociale të këtij qyteti të lashtë shqiptar./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara