Aktualitet

​Temperaturat e larta, Instituti i Shëndetësisë jep rekomandimet për të moshuarit

Published

on

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës ka dhënë masat e rekomanduara mbrojtëse për shëndetin e personave të moshuar gjatë ekspozimit ndaj temperaturave të larta të ajrit mbi 30°C, posaçërisht për të moshuarit me sëmundje kardiovaskulare dhe sëmundje tjera kronike.

Instituti thekson se duke u ekspozuar në diell për një kohë të gjatë mund të pësohen goditje nga të nxehtit që çon në dehidrim të organizmit përcjellur me ngërçe, vjellje, çrregullime diarreike, skuqje dhe djegie të lëkurës duke komplikuar sistemin kardiovaskular deri në insufiçiencë renale.

QYTETARË TË DASHUR!

JU LUTEMI PËR KUJDES NGA TEMPERATURAT E LARTA!

Temperaturat e larta që mbretërojnë në sezonin e verës ndikojnë negativisht në organizmin e njeriut sidmos te të moshuarit. Duke u ekspozuar në diell për një kohë të gjatë mund të pësojmë goditje nga të nxehtIt që çon në dehidrim të organizmit përcjellur me ngërçe, vjellje, çrregullime diarreike, skuqje dhe djegie të lëkurës duke komplikuar sistemin kardiovaskular deri në insufiçiencë renale.

Masat e rekomanduara mbrojtëse për shëndetin e personave të moshuar gjatë ekspozimit ndaj temperaturave të larta të ajrit mbi 30°C, posaçërisht për të moshuarit me sëmundje kardiovaskulare dhe sëmundje tjera kronike janë:

  1. Personat e moshuar asesi nuk duhet të ekspozohen në rrezet e diellit në intervalin kohor prej orës 10.00-17.00 , sidomos jo të moshuarit me sëmundje të zemrës ose ata me diabet;
  2. Gjatë daljes nga shtëpia të moshuarit detyrimisht duhet ta mbrojnë kokën me kapelë ose shall; rrobat duhet të jenë të holla, komode, prej liri ose pambuku dhe me ngjyra të çelta;
  3. Është e domosdoshme marrja e 2 litrave lëngje gjatë ditës, qoftë si 8 gota ujë ose në formë supe ose qaji; poashtu duhet anashkaluar ushqimin e fërguar, shumë të njelmët ose të ëmbël ose me mëlmesa të shumta, ndërsa duhet marrë shumë pemë dhe perime sezonale;
  4. Përveç këshillave të marra nga mjeku për përdorimin e barnave, tek të moshuarit është e domosdoshme matja më e shpeshtë e tensionit arterial;
  5. Paraqitja e kokëdhembjes, mundimit, marramendjes dhe dehidrimit, tharjes së gojës dhe lëkurës, janë shenja alarmante për të moshuarin, sidomos kur është i sëmurë dhe ka paaftësi funksionale; atëherë doemos i sëmuri geriatrik duhet të lajmërohet tek mjeku i tij familijar ose në qendrën më të afërt emergjente;
  6. Anëtarët e familjes, miqtë, fqinjtë dhe anëtarët e OJQ-ve të cilët kujdesen për të moshuarit gjatë muajve të nxehtë të verës duhet doemos më shpesh të kontaktojnë me të moshuarit, e në raste të paaftësive funksionale edhe disa herë gjatë ditës;
  7. Në rast se del jashtë shtëpisë/banesës ku jeton, i moshuari duhet detyrimisht të bartë me vete të dhënat elementare, emrin dhe mbiemrin, vitin e lindjes, adresën e banimit, numrin e telefonit të personit kontaktues, i cili mund të kontaktohet lidhur me këtë person të moshuar;
  8. Më e rëndësishmja është mirëmbajtja e higjienës personale dhe asaj të ambientit të të moshuarit, si dhe mbikëqyrja e përdorimit të barnave në mënyrë të rregullt;
  9. Është i domosdoshëm aktiviteti fizik dhe psikik i të moshuarit, sidomos ecja e vazhdueshme në orët e para të mëngjesit ose në mbrëmje, qëndrimi sa më i gjatë në natyrë (park, shëtitore etj).
  10. Nëse i moshuari ka vështirësi për të lëvizur për shkak të pamjaftueshmërive funksionale, atëherë duhet bërë ajrosjen shumëorëshe të hapësirave ku qëndron i moshuari.

Bota

Numri i viktimave nga tërmeti i fuqishëm në Afganistan arrin në 2200

Published

on

By

Operacionet e kërkim-shpëtimit nga tërmeti i fuqishëm i së dielës në Afganistanin lindor po vazhdojnë, me numrin e të vdekurve që tejkalon 2.200, sipas zyrtarëve.

Hamdullah Fitrat, zëvendës zëdhënës i administratës së përkohshme, tha në kompaninë amerikane të mediave sociale X se numri i të vdekurve u rrit në 2,205, ndërsa numri i të plagosurve arriti në 3.640, vetëm në provincën Kunar.

Me shumë njerëz ende të bllokuar nën rrënoja, numri i të vdekurve mund të rritet më tej ndërsa operacionet e kërkimit për të mbijetuarit vazhdojnë“, tha më parë Rahimullah Hamzala, zëdhënës i forcave lokale të sigurisë në provincën Kunar.

Autoritetet në Kabul kanë frikë gjithashtu se numri i të vdekurve mund të rritet, ndërsa ndajnë të dhëna nga provincat Nangarhar, Laghman dhe Panjshir, të cilat u goditën gjithashtu. Të paktën 12 vdekje janë raportuar tashmë në Nangarhar.

Agjencitë humanitare paralajmërojnë se shkalla e shkatërrimit kërkon mbështetje urgjente ndërkombëtare për të parandaluar një krizë të përkeqësuar.

Turqia këtë javë dërgoi 25 ton ndihma në vend, duke përfshirë materiale strehimi, pako higjienike dhe kuti ushqimore.

Pakistani fqinj gjithashtu ka dërguar 105 ton ndihma, ndërsa Irani, Kina dhe India, si dhe vendet perëndimore, janë zotuar të dërgojnë ndihmë./D.B/KP

Continue Reading

Bota

​Rutte thekson garanci të forta sigurie për Ukrainën, të mbështetura nga Evropa, Kanadaja e SHBA

Published

on

By

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha se presidenti amerikan Donald Trump e theu bllokimin me presidentin rus Vladimir Putin dhe “tani Evropa dhe Kanadaja me SHBA-në duhet të hartojnë garanci sigurie për të siguruar që Ukraina të ketë mbështetje të plotë në bisedime”.

Duke folur në konferencën e përbashkët për shtyp me kryeministrin çek Peter Fiala në Pragë, Rutte theksoi se bashkësia ndërkombëtare po koordinohet ngushtë për të përgatitur garanci sigurie që do të siguronin që Ukraina të ketë mbështetjen e plotë të anëtarëve dhe partnerëve të NATO-s jashtë aleancës, së bashku me një mbrojtje të fortë kombëtare, raporton KosovaPress.

Shefi i NATO-s tha se pas takimit të 15 gushtit në Alaska midis Trump dhe Putin, “tani është për ne të hartojmë garancitë e sigurisë si evropianë dhe Kanadaja me SHBA-në për t’u siguruar që kur të fillojnë bisedimet, presidenti ukrainas e di se ka mbështetjen e plotë të SHBA-së, të Kanadasë, evropianëve, të gjithë neve në NATO, por edhe të vendeve tona jashtë NATO-s”.

Ai shtoi se themeli i këtyre garancive duhet të jetë forcimi i forcave të armatosura të Ukrainës.

Fiala theksoi qëndrimin e unifikuar të aleatëve të NATO-s, duke vënë në dukje nevojën për të vazhduar mbështetjen për Ukrainën në mënyrë që ajo të mund të mbrohet dhe të mbajë presionin mbi Rusinë, duke krijuar njëkohësisht kushte për një paqe të qëndrueshme.

Duke iu referuar takimit të koalicionit të të vullnetshmëve në Paris, udhëheqësi çek tha se ekziston gjithashtu një konsensus i fortë se duhet të ketë garanci të forta sigurie, të cilat do ta dekurajonin Rusinë nga agresioni i mëtejshëm.

Continue Reading

Lajmet

​Ademi: Avdullahu mund të bëhet Xhaka i Kosovës

Published

on

President i Federatës së Futbollit të Kosovës, Agim Ademi, ka folur para ndeshjes kualifikuese mes Zvicrës dhe Kosovës, duke shpjeguar pse Leon Avdullahu vendosi të përfaqësojë Kosovën.

Ademi tha se Zvicra nuk ka arsye të frikësohet, pasi marrëdhëniet mes dy federatave janë të mira.

Ai theksoi në një intervistër për medium zviceran ‘Blick’ se Avdullahu e mori vendimin me zemër dhe është pjesë e një projekti afatgjatë për të ndërtuar një gjeneratë të re lojtarësh që synon Kampionatin Evropian, ku mes tyre ai shihet si lider i ardhshëm.

“Ne kemi sjellë shumë lojtarë të rinj midis 17 dhe 20 vjeç për të formuar ekipin tonë për dhjetë vitet e ardhshme. Qëllimi është të arrijmë Kampionatin Evropian. Dhe Leoni luan një rol veçanërisht të rëndësishëm si udhëheqës. Ne e shohim atë si pjesë të brezit të ri që do të formojë themelin. Ne besojmë se ai mund të bëhet Granit Xhaka i Kosovës. Sigurisht, ai është ende i ri – dhe nuk duam t’i bëjmë shumë presion. Por mendojmë se ai ende mund të zhvillohet shumë mirë”, ka thënë Ademi.

Duke folur për raportet me Zvicrën, kreu i FFK-së nënvizoi mirënjohjen ndaj këtij vendi për kontributin në zhvillimin e futbollistëve shqiptarë dhe tha se Kosova respekton çdo zgjedhje të lojtarëve me dy shtetësi. Ai nuk përjashtoi që në të ardhmen edhe talente të tjerë si Albian Hajdari të bashkohen me Kosovën.

“Ne nuk e detyrojmë askënd të luajë për ne. Kushdo që ndjehet kosovar dhe dëshiron të kontribuojë është i mirëpritur”, përfundoi Ademi.

Continue Reading

Bota

Tregtia me pakicë e eurozonës bie më shumë se sa pritej në korrik

Published

on

By

Shitjet me pakicë në zonën e euros ranë 0.5% në korrik nga një muaj më parë, më shumë se pritjet e tregut, sipas të dhënave zyrtare të publikuara sot nga Eurostat.

Në BE, shitjet ranë gjithashtu 0.4% në të njëjtin muaj. Pritja e tregut për zonën e euros ishte një rënie mujore prej 0.3% në korrik.

Rënia më e lartë e vëllimeve të shitjeve në zonën e euros u pa në shitjet e karburantit për automjete në dyqane të specializuara, me 1.7% më pak në bazë mujore.

Vëllimet e shitjeve në korrik ranë gjithashtu 1.1% për ushqimin, pijet dhe duhanin.

Nga ana tjetër, vëllimet e shitjeve për produktet jo-ushqimore (përveç karburantit për automjete) u rritën 0.2% në korrik.

Midis anëtarëve të BE-së për të cilët ka të dhëna të disponueshme, rëniet më të mëdha mujore u panë në Kroaci (-4%), Estoni (-2%) dhe Gjermani (-1.5%).

Në anën tjetër, rritjet më të mëdha ishin në Lituani (rritje prej 1.5%), Letoni (1.4%) dhe Holandë (1.1%) në korrik.

Në bazë vjetore, shitjet me pakicë u rritën 2.2% në eurozonë dhe 2.4% në BE në korrik, nën parashikimet e tregut./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara