Lajmet

​Shkencëtarët: Kontakti me natyrën në qytete redukton ndjenjën e vetmisë

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë.

Publikuar

Hulumtimet tregojnë se vetmia është një shqetësim i madh për shëndetin publik dhe mund të rrisë rrezikun e vdekjes së një personi me 45 për qind më shumë sesa ndotja e ajrit, obeziteti ose abuzimi me alkoolin.

Studimi është i pari që vlerëson se si mjedisi mund të ndikojë në vetminë. Janë përdorur të dhënat në kohë reale të mbledhura përmes një aplikacioni smartphone, shkruan “Guardian”.

Hulumtimet kanë treguar se ndjenjat e mbipopullimit rrisin vetminë me një mesatare prej 39 për qind. Por kur njerëzit mund të shihnin pemët ose qiellin, ose të dëgjonin zogjtë, ndjenja e vetmisë ra me 28 për qind.

Ndjenja e përfshirjes sociale gjithashtu uli vetminë me 21 për qind, dhe kur ato ndjenja përkonin me kontaktin me natyrën, efekti i dobishëm u rrit me 18 për qind shtesë.

Gjetjet treguan ndërhyrje për të reduktuar vetminë, thanë studiuesit, duke shtuar se “duhet të zbatohen masa specifike që rrisin përfshirjen sociale dhe kontaktin me natyrën, veçanërisht në qytetet me popullsi të dendur”.

Koha e kaluar në natyrë dihet se përmirëson mirëqenien dhe vlerësohet se ecja në pyll do të jetë në gjendje të kursejë shuma të mëdha parash të shpenzuara për kostot e shëndetit mendor, veçanërisht në Britaninë e Madhe.

Vendet natyrore në qytete mund të zvogëlojnë vetminë duke rritur ndjenjat e lidhjes me një vend ose duke ofruar mundësi më të mëdha për shoqërim, thanë studiuesit.

“Studimi sfidoi pikëpamjen tradicionale të qyteteve si vende që janë gjithmonë të këqija për shëndetin mendor dhe vetminë,” tha profesori Andrea Mecelli, i cili është pjesë e një ekipi hulumtues dhe një ekspert për ndërhyrjen e hershme në shëndetin mendor në Kolegjin Mbretëror në Londër.

Ai shtoi se “mund të ketë aspekte të tilla si karakteristikat natyrore dhe përfshirja shoqërore që në fakt mund të zvogëlojnë vetminë”.

Michael Smythe, një artist që punon në peizazhet urbane dhe që ishte pjesë e ekipit të studimit, tha se për njerëzit si ai që punojnë me hapësira publike, vërtetimi i njohurive të marra në këtë fushë është tepër i vlefshëm në komunikimin e vlerës së këtyre hapësirave.

“Shëndeti mjedisor dhe shëndeti publik janë po aq të rëndësishëm”, shtoi ai.

Studimi, i publikuar në revistën Scientific Reports, mblodhi të dhëna nga qytetarët që jetonin në zona urbane në mbarë botën duke përdorur aplikacionin Urban Mind për studimin.

Më shumë se 750 njerëz dhanë 16.600 vlerësime, të cilat përfshinin pyetjet “a ndiheni të mirëpritur mes njerëzve përreth jush?” dhe “a mund t’i shihni pemët tani?”

Kur studiuesit morën parasysh moshën, përkatësinë etnike, arsimin dhe profesionin, përfitimet e kontaktit me natyrën dhe ndjenjat e përfshirjes sociale në vetmi mbetën shumë të rëndësishme statistikisht.

Christopher Gidlow, një profesor i kërkimit shëndetësor të aplikuar në Universitetin Staffordshire, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim, tha se dihet prej kohësh se qasja në mjedisin natyror mund të nxisë ndërveprimet sociale dhe lidhjen.

“Ky studim i jep peshë shtesë dëshmive ekzistuese të afinitetit tonë ndaj mjedisit natyror dhe përfitimeve të mundshme për mirëqenien sociale”, tha ai.

Lajmet

Drama Kurti-Rama, probleme të protagonizmit personal të dy kryeministrave

Publikuar

nga

Ditët e fundit u vërshuan me reagime raportet ‘e ngurta’ mes kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama. Ky i fundit qëndroi për vizitë në Kosovë më 10 qershor në shënimin e 25-vjetorit të Çlirimit të Kosovës, porse në agjendën e tij nuk kishte takim të planifikuar me homologun e tij nga Kosova.

Mospajtimet e dy udhëheqësve politikë nisën që nga 7 korriku i vitit të kaluar, kur Rama kishte anuluar pjesëmarrjen e kabinetit të tij në mbledhjem e përbashkët të dy qeverive.

Megjithatë analistja politike, Afërdita Maliqi në një prononcim për UBTNews tha se brishtësia e raporteve mes kryeministrave shqiptarë e ka zanafillën që nga fillimi i qeverisjes së Kurtit.

“Problemet mes dy kryeministrave nuk është që janë sotshme, datojnë pothuajse qëkur ka ardhur kryeministri Kurti në pushtet. Nëse ju kujtohet kryeministri Kurti pati konkuruar në zgjedhjet në Shqipëri dhe kishte shkuar me votu atje dhe prej aty kanë filluar ato ndërstramcat mes të dy kryeministrave. Kryeministri Rama e ka thumbuar ndonjëherë kur ju ka thënë mundësia, ndërkaq kryeministri Kurti ka dëshiruar të jetë ai lideri i të gjithë shqiptarëve në Ballkan për të cilën nuk ka pranuar kryeministri Rama”, deklaroi Maliqi.

Vlerëson se mospajtimet rrjedhin si pasojë e protagonizmit personal të dy kryeministrave.

“Nga ana e kryeministrit Kurti protagonizmin me qenë lider i Ballkanit për shkak se është përzier në zgjedhjet në Shqipëri, ëshët përzier në zgjedhjet në Luginë të Preshevës, është përzier në zgjedhejet në Maqedoninë e Veriut, d.m.th kur në Kosovë vlojnë problemet ne e shohim kryeministrin duke u marr pjesë nëpër fushata dhe duke u mbështetur në parti të caktuara”, shtoi ajo.

“Në këtë pikë problemet mes dy kryeministrave i shoh më shumë probleme personale dhe probleme të protagonizmit personal të tyre”, thotë ajo.

Gjatë vizitës së tij në Kosovë, Rama u takua me të parën e shtetit, Vjosa Osmanin. Ai mori pjesë edhe në një konferencë ndërkombëtare për ish-presidentin Ibrahim Rugova të organizuar nga Lidhja Demokratike e Kosovës./UBTNews/

Teksti: Dea Berisha

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Piramida e Tiranës nderohet me çmim nga “WAN Awards EMEA”

Publikuar

nga

Piramida e Tiranës ka marrë një tjetër çmim nga juria e “WAN Awards EMEA”, vlerësuese e projekteve arkitekturore më novatore nga e gjithë bota.

Kryeministri Edi Rama bëri sot të ditur se juria e “WAN Awards EMEA”, e cilëson Piramidën e Tiranës si një “projekt të guximshëm”, të hapur për publikun, dhe e rrethuar nga një ansambël kutish shumëngjyrëshe, të shpërndara brenda dhe përreth ndërtesës origjinale.

Juria e “WAN Awards EMEA” vlerëson se transformimi i Piramidës tregon se si një ndërtesë mund të përshtatet për një “erë të re”, duke ruajtur historinë e saj komplekse.

“Në vend që struktura të shembej më kot, guaska e saj e fortë prej betoni është përshtatur sipas parimeve të “ekonomisë qarkulluese”. Fletë të mëdha xhami me nivele zëvendësojnë xhamat midis trarëve të betonit të Piramidës, duke mbrojtur brendinë nga shiu, ndërsa njëkohësisht e mbajnë atë të hapur ndaj elementëve të natyrës”, vlerëson juria.

Arkitektja e njohur Eva Jiricna, kryetare e jurisë së “WAN Awards EMEA” vlerësoi projektuesit për këtë zgjidhje kaq të mirë, “për t’i treguar publikut se pak humor mund të shërojë edhe plagët më të thella”./ATSH/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Aksionarët e Tesla-s padisin Elon Musk për devijimin e burimeve në kompaninë e tij të AI

Publikuar

nga

Aksionarët e Tesla kanë ngritur një padi kundër CEO-s, Elon Musk dhe bordit të kompanisë për zhvendosjen e burimeve dhe talentit nga prodhuesi i makinave elektrike dhe përdorimin e tyre në vend të kësaj për kompaninë e inteligjencës artificiale (AI) të Musk, xAI.

Disa aksionarë pohuan se Musk u përpoq për vite me radhë ta poziciononte Tesla-n si një kompani robotike dhe AI-në ​​dhe jo si një prodhues automjetesh.

Sipas padisë e cila u ngrit në shtetin amerikan të Delaware, Musk “devijoi talentin dhe burimet e pakta nga Tesla në xAI dhe mblodhi miliarda dollarë për xAI ndërsa pretendonte aksesin e xAI në të dhënat e lidhura me AI të Tesla”.

Padia, e raportuar fillimisht nga TechCrunch dhe Business Insider, vjen menjëherë pasi Musk hoqi dorë nga padia e tij kundër OpenAI, kompania e cila qëndron pas ChatGPT, te e cila ai ishte një investitor origjinal./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Gjermania kap sasi rekorde të kokainës

Publikuar

nga

Autoritetet gjermane njoftuan sot për sekuestrimin e rreth 35 ton kokaine, në atë që besohet të jetë kapja më e madhe në llojin e tij.

Droga u zbulua për herë të parë në portin e Hamburgut vitin e kaluar, por autoritetet nuk kanë dhënë asnjë informacion prej muajsh për shkak të hetimeve në vazhdim, sipas mediave gjermane.

Sipas Ministrisë së Drejtësisë të North Rhine-Westphalia, vlera e vlerësuar në rrugë e 35 tonëve kokainë ishte disa miliardë euro.

Gjatë bastisjeve të policisë, të paktën shtatë të dyshuar u arrestuan në disa shtete federale, duke përfshirë Hamburgun, Berlinin, Bavarinë dhe Saksoninë e Ulët.

Tri portet më të mëdha në Evropë – Roterdami, Antverpen dhe Hamburgu – përdoren shpesh nga kartelet për kontrabandë të drogës nga Amerika e Jugut.

Në vitin 2021, zyrtarët doganorë në Hamburg sekuestruan 16 ton kokainë, me një vlerë rruge prej afro 3.5 miliardë euro. Ishte kapja më e madhe e vetme e kokainës deri më tani në Gjermani. /AA

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara