Shëndet
Pse ndihemi të lodhur pavarësisht stilit të shëndetshëm të jetesës?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiHani shëndetshëm, shijoni fruta dhe perime, hiqni mishin nga menyja, bukën dhe ëmbëlsirat gjithashtu.
Sidoqoftë, ekziston një problem: ndiheni të lodhur, aq sa nuk mund të qëndroni zgjuar gjithë ditën.
Në shikim të parë, kjo mënyrë jetese mund të duket e shëndetshme, por mund të përfshijë edhe disa sjellje që në të vërtetë të heqin energjinë, shkruan CNN.
“Një dietë e shëndetshme ndonjëherë mund të kthehet në diçka jo aq të shëndetshme dhe mund t’ju heqë energjinë nëse jeni shumë të kufizuar”, tha Iasi Ansari, një dietolog i regjistruar dhe zëdhënës i Akademisë së të ushqyerit dhe dietologjisë.
Ka disa mënyra në të cilat një dietë e ashtuquajtur “e shëndetshme” mund t’ju bëjë të ngadaltë.
“Nëse po përpiqeni të humbni peshë dhe të humbni shumë kalori, kjo mund t’ju lërë pa sasinë e duhur të energjisë ose karburantit që ju nevojitet për të konsumuar gjatë ditës”, tha Elizabeth DeRobertis, një dietologe e regjistruar dhe drejtoreshë e Qendrës së të ushqyerit në brenda Spitalit White Plains.
Ushqimi ju jep energjinë që ju nevojitet për të qëndruar të fokusuar dhe produktiv gjatë gjithë ditës. Edhe pse, ndonjëherë njerëzit mendojnë se nëse duan të humbin peshë, duhet të hanë sa më pak të jetë e mundur, dhe kjo nuk funksionon në afat të gjatë, tha DeRobertis, krijuesi i programit GPS për humbje peshe.
Kur dikush bëhet shumë kufizues në marrjen e tij, metabolizmi mund të ngadalësohet dhe atëherë ju mund të ndiheni të rraskapitur.
“Ju jeni gjithashtu shumë të uritur … dhe kjo është arsyeja pse ju hani shumë”, shtoi DeRobertis.
“Nëse mendoni se keni pak energji, kontrolloni se çfarë po hani”, tha Melissa Mayumdar, një dietologe e regjistruar nga Atlanta dhe një specialist e certifikuar për obezitet.
“Filloni duke shtuar proteina me yndyrë të ulët, disa drithëra ose yndyra të shëndetshme dhe ri-analizoni”.
Ju nuk hani rregullisht. Nëse nuk merrni ushqim në trupin tuaj për një kohë të gjatë, niveli juaj i energjisë bie dhe mund të ndiheni të lodhur.
“Disa njerëz përjetojnë përgjumje ose letargji si një shenjë e të ngrënit më shumë në vend të shenjave tradicionale të urisë”, tha Majumdar, e cila është gjithashtu koordinatore për metabolizmin dhe bariatrikën pranë Spitalit Universitar Emory Midtown.
“Nëse keni pak energji dy ose tre orë pas një vakt, përfshini një rostiçeri të balancuar me fibra dhe proteina, të tilla si fruta të freskëta me një grusht arra, për shembull”, tha dietologia.
Keni reduktuar shumë karbohidratet
Nëse hani pak karbohidrate, gjithashtu mund të ndiheni keq. Jo vetëm që do të ndiheni të lodhur, por gjithashtu do të jeni nervozë për shkak të sheqerit të ulët në gjak. Mund të ndodhë edhe dehidratimi, i cili gjithashtu mund t’ju bëjë të ndiheni të lodhur.
“Kur dikush zvogëlon marrjen e karbohidrateve shumë, uji që përndryshe do të mbahej lirohet dhe është e mundur që të ndodhë dehidratim”.
Të hash karbohidrate, veçanërisht ëmbëlsirat, është mirë, por ki kujdes që të mos kursesh karbohidrate me fibra të larta, të tilla si fruta, perime dhe drithëra.
Nga ana tjetër, nëse hani shumë karbohidrate, pavarësisht sa të shëndetshëm janë, kjo mund të çojë në një rritje të niveleve të sheqerit në gjak, dhe nivelet e larta të sheqerit në gjak mund të shkaktojnë letargji. Bilanci është i rëndësishëm.
Kushtojini vëmendje asaj se si ndiheni pas kombinimeve të ndryshme të vakteve, dhe nëse vëreni se ndiheni të lodhur pas një vakti të pasur me karbohidrate, konsideroni më mirë të shpërndani karbohidratet tuaja gjatë ditës, thotë DeRobertis.
Ju stërviteni shumë
Ushtrimet e tepërta gjithashtu mund t’ju bëjnë të ndiheni të lodhur.
“Sa është shumë varet nga personi, kërkesat e tjera në jetën e tij, nivelet e stresit, niveli i përgjithshëm i shëndetit dhe fitnesit dhe lloji i stërvitjes”, tha Majumdar.
Energjia e pamjaftueshme për stërvitje gjithashtu mund të kontribuojë në lodhje.
“Gjatë stërvitjes, trupi zakonisht djeg një kombinim të yndyrave dhe karbohidrateve. Nëse nuk hani karbohidrate të mjaftueshme, është më e vështirë të inkurajoni stërvitjen dhe nëse ky model përparon, karbohidratet e ruajtura të trupit, të quajtura glikogjen, nuk rigjenerohen”, tha Majumdar, duke shtuar se kjo mund të lërë ndjenja të lodhjes, zhgënjimit dhe demoralizimit gjatë stërvitjes.
“Kontrolloni se si ndiheni para dhe pas stërvitjes dhe merrni parasysh shtimin e karbohidrateve ose kalorive, ose zvogëlimin e stërvitjes për të mbajtur një nivel të balancuar të energjisë”, porosit Majumdar.
Shëndet
Kur dieta dhe pesha nuk mjaftojnë, arsyeja e fshehur e kolesterolit të lartë
Published
2 days agoon
December 16, 2025By
UBT News
Studimet tregojnë se nivelet e kolesterolit në gjak ndikohen më shumë nga gjenet sesa nga ushqimi, pesha apo aktiviteti fizik.
Mëlçia prodhon shumicën e kolesterolit dhe kjo prodhimtari kontrollohet nga gjenet, ndaj disa persona ka kolesterol LDL të lartë edhe pse jetojnë shëndetshëm.
Edhe pse faktorët e stilit të jetesës si ushqimi i pashëndetshëm, mungesa e aktivitetit fizik, mbipesha dhe stresi janë shkaktarë të shpeshtë, forma e trashëguar – hiperkolesterolemia familjare (FH) – përbën rreth 5% të rasteve dhe është më e rrezikshme.
Ajo shfaqet herët dhe shpesh nuk përmirësohet vetëm me dietë.
FH shkaktohet nga mutacione gjenetike që pengojnë largimin e kolesterolit LDL nga gjaku, duke rritur ndjeshëm rrezikun për infarkt ose goditje në tru në moshë të re, shpesh pa simptoma.
Ekspertët theksojnë se pamja e jashtme nuk garanton shëndet të mirë.
Kontrolli i profilit lipidik të paktën një herë në vit, pasi kolesteroli i lartë nuk dhemb, por dëmton në heshtje zemrën dhe enët e gjakut. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse trupi juaj ka mungesë të vitaminës D?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vitamina D është thelbësore për shëndetin e kockave, pasi ndihmon trupin të përthithë kalciumin dhe kontribuon në forcimin e tyre.
Ajo luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, ul inflamacionin dhe mbështet funksionimin e sistemit imunitar.
Kur trupi ka mungesë të vitaminës D, mund të shfaqen disa shenja paralajmëruese.
Djersitje e tepruar
Djersitja e pazakontë, sidomos gjatë dimrit, lidhet me mungesën e vitaminës D, pasi trupi ka vështirësi në rregullimin e temperaturës.
Lodhje e vazhdueshme
Ndjenja e lodhjes, edhe pas gjumit të mjaftueshëm, si dhe marramendja, janë shenja të shpeshta të mungesës së kësaj vitamine.
Ndryshime në humor
Mungesa e saj lidhet me ndjenja trishtimi e depresioni, pasi ndikon në prodhimin e hormoneve të mirëqenies si serotonina dhe dopamina.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Dhimbjet në kyçe, kocka dhe muskuj janë shenjë e niveleve të ulëta të vitaminës D, veçanërisht te personat me probleme reumatike.
Si ta furnizoni trupin me vitaminë D?
Ekspozimi i moderuar në diell ndihmon prodhimin e vitaminës D, duke përdorur gjithmonë mbrojtje nga rrezet UV.
Përveç kësaj, vitamina D merret edhe nga ushqimi, si: peshqit e yndyrshëm (salmon, sardele, ton), vezët, qumështi dhe produktet e bulmetit, kërpudhat, drithërat dhe lëngu i portokallit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë të hani para gjumit për një natë më të qetë?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Nëse vetëm mendimi për gjumin të shqetëson, ajo që ha mund të ketë ndikim të madh. Gjumi cilësor ndihmon shëndetin e trurit, forcon sistemin imunitar dhe ul rrezikun për sëmundje kronike.
Edhe pse rekomandohen 7–8 orë gjumë çdo natë, shumë njerëz e kanë të vështirë ta arrijnë këtë.
Përveç zakoneve të mira të gjumit, edhe ushqimi luan rol kyç.
Ja 9 ushqime dhe pije që mund të ndihmojnë për gjumë më të mirë:
Bajamet – të pasura me magnez, vitamina B dhe melatoninë.
Gjeli i detit – përmban triptofan që nxit përgjumjen.
Çaji i kamomilit – ka efekt qetësues dhe ndihmon kundër pagjumësisë.
Kivi – përmban serotonin dhe antioksidantë.
Lëngu i qershisë së thartë – burim natyral i melatoninës.
Peshqit e yndyrshëm – të pasur me vitaminë D dhe omega-3.
Arrat – ndihmojnë rregullimin e ciklit të gjumit.
Çaji i lules së pasionit – ul stresin dhe nxit relaksimin.
Orizi i bardhë – karbohidratet mund të ndihmojnë rënien në gjumë kur konsumohet me masë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pulsi në qetësi, kur ta matni dhe kur duhet të shqetësoheni?
Published
3 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Pulsi në qetësi është numri i rrahjeve të zemrës për 60 sekonda kur trupi është i relaksuar dhe ofron një pasqyrë të shëndetit kardiovaskular.
Vlerat normale për të rriturit janë 60–100 rrahje në minutë, por pulsi mund të rritet për shkak të stresit, ankthit ose aktivitetit fizik.
Si ta matni saktë?
Mëngjesin pas zgjimit, para kafesë ose aktivitetit fizik.
Me gishta tek kyçi i dorës ose qafa, numëroni rrahjet për 60 sekonda.
Shënoni vlerën dhe ndiqni ndryshimet në kohë.
Çfarë tregon pulsi?
Pulsi i ulët (në sportistë ose njerëz të formë të mirë) tregon zemër të fortë.
Pulsi i lartë kronik (>90 rrahje/min) mund të lidhet me stres, dehidratim ose probleme më serioze dhe kërkon vlerësim mjekësor.
Pulsi shumë i ulët (<50 rrahje/min) te personat joaktivë mund të jetë shqetësues nëse shoqërohet me marramendje ose lodhje.
Këshilla për puls të shëndetshëm
Ushtrime të rregullta aerobike (ecje, not, çiklizëm).
Gjumë i mjaftueshëm dhe menaxhim stresi (meditim, frymëmarrje e thellë).
Hidratim adekuat dhe kufizim i kafeinës dhe alkoolit.
Mbajtja e peshës trupore dhe presionit të gjakut në nivel të shëndetshëm.
Pulsi është tregues i rëndësishëm i shëndetit kardiovaskular. Nëse shfaqet pulsi vazhdimisht i lartë ose i ulët pa arsye të dukshme, konsultohuni me mjekun. /A.Z/UBT News/
Dizajneri grafik Berin Hasi ligjëron për studentët e Dizajnit të Integruar në UBT
Elementet konstruktive dhe gjeoteknike të urave, të trajtuara në terren nga studentët e UBT-së
Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare
Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës
Profesori i UBT-së, Hazir S. Çadraku dhe bashkëpunëtorët publikojnë artikullin “Historia e Mbrojtjes së Shpellës në Kosovë” në SpeleoMedit Magazine
Profesori Lulzim Beqiri përfaqëson UBT-në në mobilitetin akademik në Technische Hochschule Lübeck
Studentët e Artit dhe Medias Digjitale në UBT realizojnë vizitë studimore në 7 Arte dhe Qendrën e Kulturës “Rexhep Mitrovica”
Rektori Hajrizi merr pjesë në Simpoziumin Shkencor Ndërkombëtar në CERN
Për herë të parë në Kosovë lansohet magazina “BLANK”, iniciativë që buron nga angazhimi akademik dhe kreativ i studentëve të UBT-së
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
