UBT po ofron një mundësi shumë të vlefshme për profesionistët e fushës së shëndetit dhe sportit. Me bursën prej 20 për qind në programin Master në Shëndet dhe Aktivitet Fizik, punonjësit shëndetësorë dhe sportistët kanë mundësinë të thellojnë njohuritë e tyre akademike, të zhvillojnë aftësi praktike dhe të përfitojnë nga një qasje e avancuar multidisiplinare për të adresuar sfidat komplekse të shëndetit dhe mirëqenies.

Ky program është i konceptuar për të integruar në mënyrë të balancuar aktivitetin fizik, sportin, ushqyerjen dhe stilin e jetës, duke u fokusuar në promovimin e shëndetit personal, parandalimin e sëmundjeve kronike dhe rehabilitimin pas gjendjeve të ndryshme shëndetësore.

Qëllimet kryesore të programit përfshijnë:

• Edukimin e avancuar mbi përfitimet e aktivitetit fizik dhe sportit për shëndetin publik.
• Zhvillimin e qasjeve të bazuara në prova për menaxhimin e sëmundjeve kronike, promovimin e mirëqenies mendore dhe fizike, si dhe përfshirjen e të gjitha grupmoshave në programe të përshtatura shëndetësore.
• Përgatitjen e profesionistëve për të dizajnuar dhe zbatuar programe të personalizuara shëndetësore sipas kushteve, popullatës dhe nevojave sociale.
• Promovimin e kohezionit social përmes sportit dhe aktivitetit fizik, duke kontribuar edhe në qëndrueshmërinë komunitare në kohë krizash apo emergjencash.
• Nxitjen e kërkimeve shkencore dhe inovacionit në shkencat e sportit, rehabilitimit dhe shëndetit publik.

Studentët e këtij programi do të fitojnë:

• Njohuri të thelluara për analizimin e profilit shëndetësor të popullatave dhe treguesve vitalë, si jetëgjatësia dhe prevalenca e sëmundjeve.
• Aftësi praktike për të hartuar, zbatuar dhe monitoruar programe të aktivitetit fizik për grupe të ndryshme moshe dhe gjendjesh shëndetësore.
• Ekspertizë në përdorimin e metodave moderne të stërvitjes dhe rehabilitimit, të përshtatura për individë me nevoja të veçanta.
• Kompetenca për të vlerësuar kritikisht hulumtimet shkencore, duke siguruar qasje të bazuara në prova për përmirësimin e shëndetit publik.

Programi Master në Shëndet dhe Aktivitet Fizik në UBT është ndërtuar sipas kurrikulave bashkëkohore dhe standardeve ndërkombëtare, me mundësi për specializime në fusha si:

• Aktiviteti fizik për grupmosha të ndryshme dhe të moshuarit,
• Aktiviteti fizik në sëmundje kronike dhe paaftësi,
• Ndërmjetësimi dhe kohezioni social përmes sportit,
• Kërkim shkencor dhe inovacion në shëndet dhe sport.

Nëpërmjet kushteve moderne laboratorike, stafit akademik me përvojë ndërkombëtare dhe mobiliteteve studimore në universitete partnere evropiane, UBT garanton një eksperiencë të plotë akademike dhe profesionale.

UBT synon që përmes këtij programi të përgatisë gjeneratën e re të profesionistëve që do të kontribuojnë në ngritjen e cilësisë së jetës, përmirësimin e shëndetit publik dhe zhvillimin e sportit dhe rehabilitimit në Kosovë dhe rajon.

APLIKO TANI ONLINE dhe përfito nga bursa 20 për qind për të qenë pjesë e këtij programi inovativ në Shëndet dhe Aktivitet Fizik.

Spërkatësit nazalë mund të ofrojnë një shtresë të re mbrojtjeje kundër koronavirusit dhe infeksioneve të tjera respiratore, përveç vaksinave dhe masave të njohura, raporton The Washington Post.

Dy lloje spërkatësish në testim

Profi (PCANS – Pathogen Capture and Neutralizing Spray): krijon një shtresë xhel që kap pikat e mëdha dhe pengon viruset e bakteret të arrijnë te mukozat e hundës. Në teste laboratorike dhe te minjtë, spërkatësi bllokoi pothuajse të gjitha mikrobet, përfshirë edhe koronavirusin. Produkti tashmë është licencuar te kompania Akita Biosciences, por provat klinike te njerëzit ende mungojnë.

Spërkatësi me antihistaminën azelastine: u testua te 450 persona për 56 ditë. Vetëm 2.2% e përdoruesve u infektuan me COVID-19, krahasuar me 6.7% te grupi placebo. Studiuesit vunë re se efekti mund të shtrihet edhe ndaj viruseve të tjera respiratore.

Ekspertët sugjerojnë se edhe spërkatës të tjerë që bllokojnë receptorët H1 mund të japin rezultate të ngjashme, megjithatë mbetet e paqartë nëse janë më efektivë në përdorim të vazhdueshëm apo vetëm para ekspozimeve të mundshme.

Çfarë theksojnë shkencëtarët?

“Ndalimi i virusit në hundë përmes spërkatësve është një strategji premtuese për parandalimin e sëmundjeve respiratore”, thotë Akiko Iwasaki, imunobiologe në Universitetin Yale.

Masat më të sigurta mbeten:

Vaksinat – ende mbrojnë nga format e rënda të sëmundjes, shtrimi në spital dhe vdekja.

Maskat – të vendosura siç duhet, reduktojnë përhapjen e viruseve respiratore.

Ajri i pastër – qëndrimi jashtë, ventilimi i hapësirave të brendshme, përdorimi i pastruesve të ajrit ul ndjeshëm rrezikun e infeksioneve. /A.Z/UBT News/

Farat e linit janë një shtesë e shkëlqyer për dietën tuaj, pasi ofrojnë shumë përfitime për trupin.

Të pasura me fibra

Një lugë gjelle përmban rreth 3 gram fibra, që përbën 11% të vlerës ditore të rekomanduar. Fibrat ndihmojnë tretjen, rregullojnë peshën dhe parandalojnë sëmundjet kronike.

Burim i acideve yndyrore omega-3

Farat e linit përmbajnë acid alfa-linolenik (ALA), i cili zvogëlon inflamacionin dhe ndihmon në mbrojtjen e shëndetit të zemrës.

Përmirësojnë tretjen

Veprojnë si laksativ natyral dhe ndihmojnë në ruajtjen e mikrobiomës së shëndetshme të zorrëve.

Mbështesin menaxhimin e peshës

Fibrat e farave të linit ndihmojnë të ndiheni të ngopur për më gjatë, duke ndihmuar në ruajtjen ose reduktimin e peshës trupore.

Konsumoni farat me masë për të shmangur fryrje, gazra ose dhimbje stomaku. Nëse keni mungesë hekuri ose zinku, kini parasysh se acid fitik në fara mund të ndikojë pak në përthithjen e disa mineraleve.

Shtimi i farave të linit në mëngjes apo në receta është mënyra më e lehtë për të përfituar nga avantazhet e vogla, por të fuqishme. /A.Z/UBT News/

Akullnajat zvicerane, të prekur rëndë nga ngrohja globale, kanë humbur rreth 25% të vëllimit të tyre gjatë dekadës 2015-2025, sipas një studimi të publikuar nga rrjeti zviceran i monitorimit të akullnajave Glamos.

Kjo tregon një përshpejtim të shkrirjes së tyre krahasuar me dekadat e mëparshme: 17% humbje në vitet 2010-2020, 14% në vitet 2000-2010 dhe 10% në vitet 1990-2000.

Dimri me reshje të ulëta bore e valët e nxehtësisë gjatë gushtit kontribuan në humbjen e 3% të vëllimit të akullnajave vetëm këtë vit.

Matjet u kryen në 20 akullnaja, duke ofruar pasqyrë për të gjitha 1.400 formacionet akullnajore në Zvicër. Matthias Hus, drejtor i Glamos, thekson: “Për rreth 20 vjet, të gjitha akullnajat zvicerane kanë humbur akull dhe shkalla po përshpejtohet.” Akullnajat janë jetike për furnizimin me energji hidroelektrike dhe ujë të pijshëm, ndaj shkrirja e tyre ka pasoja të mëdha mjedisore dhe ekonomike.

Zvicra është e prekur nga ngrohja globale, e cila është dyfish më e lartë se mesatarja globale, sipas Zyrës Federale Zvicerane për Meteorologji dhe Klimatologji. Nëse emetimet e CO₂ vazhdojnë në nivelet aktuale, të gjitha akullnajat zvicerane, që përbëjnë më shumë se gjysmën e vëllimit të mbetur të akullnajave alpine – mund të shkrijnë deri në fund të shekullit.

Që nga fillimi i viteve 1970, më shumë se 1.100 akullnaja zvicerane janë zhdukur. Tërheqja e tyre jo vetëm që zvogëlon furnizimin me ujë të ëmbël për Evropën, por destabilizon malet, duke rritur rrezikun e shembjeve të shkëmbinjve e akullit, siç ndodhi në fshatin Blatten vjet.

Deri në fund të 2025, vëllimi i akullit në akullnajat zvicerane pritet të jetë 45,1 kilometra kub, 30 kilometra kub më pak se në vitin 2000, ndërsa sipërfaqja do të ketë rënë me 30%, duke arritur në 755 kilometra katrorë.

Edhe pse qershori i këtij viti ishte i dyti më i ngrohtë i regjistruar ndonjëherë dhe gushti solli valë tjetër të nxehtësisë, temperaturat më të ulëta në korrik dhe reshjet e borës në lartësitë mbi 2.500 metra ndihmuan që humbja e akullit të mos ishte më e madhe se mesatarja e periudhës 2010-2020. /A.Z/UBT News/