Lajmet

​Për institucionet korrektuese sfidues trajtimi i personave me çrregullime mendore

Kështu thotë një raport me temën “Të drejtat e njeriut në institucionet korrektuese në Kosovë për vitin 2022”.

Published

on

Në mungesë të institucioneve të veçanta për institucionet korrektuese në Kosovë, sfidë vazhdon të mbetet trajtimi i personave me çrregullime mendore. Kështu thotë një raport me temën “Të drejtat e njeriut në institucionet korrektuese në Kosovë për vitin 2022” i cili u bë publik nga Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT).

Drejtoresha e QKRMT-së, Feride Rushiti u shpreh se përmes këtyre monitorimeve synojnë t’i identifikojnë shkeljet e të drejtave të njeriut në institucionet korrektuese.

Rushiti tha se viti i kaluar është karakterizuar me disa zhvillime pozitive të kornizës por edhe rishikimi i programeve rehabilituese.

“Objektiv kryesor i monitorimit të vendeve të mbyllura apo të privuarve nga liria në qendrat e paraburgimit dhe Shërbimin Korrektues të Kosovës (SHKK) është padyshim t’i identifikojmë shkeljet e të drejtave të njeriut, qoftë ngecjet e sistemit apo mangësitë që ballafaqohet ky sistem… Kemi një avancim të kornizës ligjore pra, SHKK ka një ligj çka e bënë një pozicion dukshëm më të fortë se sa përpara, pastaj si pikë pozitive ka qenë rishikimi i programeve rehabilituese… Pikë tjetër që dua ta potencoj është luftimi i kontrabandës dhe korrupsionit sidomos në institucionet e mëdha si Dubravë. Dhe pikë tjetër e cila për ne si aktivistë të të drejtave të njeriut ka paraqitur shqetësim madhor ka qenë dedikimi i pavionit D për personat me nevoja të veçanta”, u shpreh ajo.

Ndërsa, zëvendësministri i Drejtësisë, Blerim Sallahu u shpreh me qëllim që të privuarit nga liria të gëzojnë të drejtat e tyre kanë ndërmarrë dhe po vazhdojnë të marrin hapa konkretë. Sipas tij, janë bërë avancime në aspektin legjislativ të cilat iu kanë mundësuar të burgosurve trajtim dinjitoz por edhe qasje në disa të drejta që iu janë privuar.

“Gjithmonë duke pasur parasysh që institucionet tona korrektuese kanë për detyrë korrektimin me qëllim të riintegrimit dhe risocializimit në shoqëri për personat e dënuar dhe jo ndëshkimit të tyre… Trajtimi i personave të privuar nga liria në Kosovës është i rregulluar në raport të drejtë me standardet ndërkombëtare dhe të drejtave të njeriut. Krahas, kësaj përpjekjet tona për të përmirësuar dhe më tej këtë rregullim janë të vazhdueshme ne kemi punuar dhe po punojmë tutje në krijimin e kushteve ligjore që personat e privuar nga liria të trajtohen me respekt dhe dinjitet dhe të kenë qasje të plotë në të drejtat e tyre të garantuara me ligj”, theksoi ai.

Menaxherja e programit në QKMRT, Fatmire Haliti u shpreh se në vitin 20222 sfiduese për institucionet korrektuese vazhdon të jetë trajtimi i personave me çrregullime mendore.

Bazuar në të gjeturat e raportit në institucionet korrektueses ka ekzistuar klimë e mirë në mes të të burgosurve dhe stafit korrektues. Sipas saj edhe respektimi i të drejtave të këtyre ka pasur përmirësime nga viti në vit, por sfiduese mbetet trajtimi i personave të varur nga narkotikët, ndërsa në rritje ndër vite vazhdon të jetë numri i lëndimeve, vetë-lëndimeve dhe tentim-vetëvrasjes.

Në këtë raport të QKRMT-së theksohet se janë bërë disa hapa për luftimin e kontrabandës dhe korrupsionit, por si dukuri vazhdon të jetë prezente në qendrat korrektuese.

“Viti 2022 ishte sfidues për trajtimin e personave me çrregullime mendore… personat me çrregullime mendore nuk kanë pasur hapësira apo pavione të veçanta ose institucione të veçanta, për tu trajtuar apo vendosur, kështu që gjatë vizitave monitoruese thuajse në çdo institucion korrektues në përjashtim në Smrekonicë dhe qendrën korrektuese për të mitur që nuk ka pasur gjatë vizitave në të gjitha qendrat e tjera të monitoruara ka pasur persona me çrregullime mendore. Kjo ka qenë sfiduese për stafin për t’i menaxhuar dhe po ashtu ka qenë sfiduese për të burgosurit… Na gëzon fakti që viteve të fundit përdorimi i forcës apo rastet e keqtrajtimit nuk janë fenomen në Kosovë në institucionet korrektuese por ka raste të izoluara, gjatë vitit të kaluar ka pas një rast në Dubravë ku kanë qenë të përfshirë dy të burgosur… Numri i rasteve të lëndimeve, vetë-lëndimeve dhe vetëvrasjeve vazhdon të jetë në rritje ku vetëm në Qendrën e Paraburgimit në Prishtinë i kemi pasur 14 raste të tentim-vetëvrasjes. Kemi vërejtur që ato plane që janë të parapara si plane individuale të trajtimit programe risocializuese dhe rehabilituese nuk e kanë dhënë efektin e tyre tek të burgosurit sepse zakonisht janë plane të përgjithshëm”, theksoi ajo.

Kurse, zëvendësuesi i drejtorit të përgjithshëm të Shërbimit Korrektues të Kosovës, Ismail Dibrani u shpreh se nuk ka burgje në Evropë apo edhe në botë që kanë monitorim të tillë siç ka Shërbimi Korrektues i Kosovës (SHKK) nga shoqëria civile dhe partnerët e tjerë strategjikë.

Dibrani u shpreh se kontrabanda vazhdon të jetë prezente në burgjet e Kosovës, por që gjatë dy viteve kanë bërë hapa në luftimin e kësaj dukurie.

“Ka kontrabandë në burgje ne sigurisht që nuk po flasim për qendra kulturore e as ndonjë shoqëri kulturore-artistike por jemi duke folur për qendra të burgimit ku ka njerëz të privuar nga liria. Natyrisht edhe këtu në rast se marrim një krahasim të shkurtër me vitet e kaluara për njoftimin tuaj vetëm gjatë 2 viteve të kaluar kemi 11 raste të adresuar në institucionet përgjegjëse për keqpërdorim të detyrës. Tani kur po flasim këtu kam pranuar edhe një vendim që është larguar nga puna edhe një mbikëqyrës i lartë i cili është identifikuar apo hasur në keqpërdorimit të pozitës zyrtare apo marrjes së mitos dhe kjo luftës e pa kompromis do të vazhdojë… vetëm gjatë vitit 2022 kemi mbi 60 raste të parandalimit të futjes së kontrabandës në institucionet korrektuese natyrisht… Këto kritika për vendosjen e personave duhet t’i adresoni tek gjykata sepse ne jemi të obliguar që vendimet që lëshohen nga gjykata ne vetëm duhet t’i zbatojmë sigurisht që i kemi adresuar”, u shpreh Dibrani.

Edhe kryetarja e Gjykatës Themelore të Prishtinës, Albina Shabani-Rama ngriti si sfidë edhe për sistemin gjyqësor çështje e trajtimit të personave me çrregullime mendore.

“Shtetit tonë i mungon një plan strategjik për trajtimin e personave me çrregullime mendore… ne e kemi detyrim ligjor që personit me ia dhënë masën të cilën ne mendojmë se është e përshtatshme konfrom shëndetit dhe shërbimeve… Sfidë për neve mbetet shumë e madhe ku ne duhet me ia caktua me ia mbajt masën e paraburgimit në Institutin Psikiatrik të Forenzikës për shkak se i njëjti ka dokumentacion dhe të dhëna për shkak se i njëjti ka kryer veprën për shkak të çrregullimeve mendore dhe po të njëjti nuk mund të sistemohet në Institutin Psikiatrik të Forenzikës për shkak të kapaciteteve të limituara që kanë ata, dhe në këtë rast SHKK dhe ne biem para një sfide se ku me e vendos”, tha ajo.

Rajoni

Presidenti i Austrisë nderon Rektorin e UBT-së, Dr. Edmond Hajrizi, me Medaljen e Artë të Meritave

Published

on

Presidenti i Austrisë, Alexander Van der Bellen e ka dekoruar Presidentin dhe Rektorin e UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi me Medaljen e Artë të Meritave, një çmim që u jepet personaliteteve të larta botërore.

Dekorata e lartë iu dorëzua Rektorit Hajrizi, në një ceremoni solemne organizuar sot në Parkun Inovativ të UBT-së, nga Ambasadori i Austrisë në Kosovë, z. Georg Schnetzer.

Kjo dekoratë është ndarë me dekret shtetëror nga Presidenti Austrisë, Van der Bellen, më 23 prill 2025. Ajo nderon kontributin e jashtëzakonshëm të Rektorit Hajrizit në zhvillimin dhe avancimin e sistemit arsimor në Kosovë, si dhe në forcimin e marrëdhënieve akademike, shkencore dhe kulturore ndërmjet Austrisë dhe Kosovës.

Në fjalën e tij, ambasadori Schnetzer vlerësoi ndikimin afatgjatë që Rektorit Hajrizi ka pasur në fushën e arsimit dhe bashkëpunimit ndërkombëtar.

“Është një nder i veçantë për mua që sot, në emër të Republikës së Austrisë, t’ia dorëzoj këtë medalje të rëndësishme Profesor Edmond Hajrizit. Ky çmim, i ndarë nga Presidenti Federal Alexander Van der Bellen, përfaqëson mirënjohjen e Austrisë për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në përmirësimin e cilësisë së arsimit në Kosovë dhe për forcimin e lidhjeve të qëndrueshme ndërmjet dy vendeve tona në fushën e shkencës, kërkimit dhe shkëmbimeve akademike”, deklaroi ambasadori Schnetzer.

Ai shtoi se UBT është shndërruar në një urë të fortë akademike mes Austrisë dhe Kosovës, duke nxitur partneritete të qëndrueshme dhe bashkëpunime të frytshme në shumë fusha.

Në fjalën e tij falënderuese, Prof. Dr. Edmond Hajrizi e cilësoi këtë medalje si një nder të jashtëzakonshëm dhe me domethënie të veçantë personale.

“Kjo medalje ka një kuptim jashtëzakonisht të veçantë për mua, sepse më jepet nga shteti i Austrisë, një vend që për më shumë se 30 vjet e kam quajtur shtëpinë time të dytë. Në një kohë kur Kosova po kalonte periudha të vështira, Austria ishte vendi që hapi dyert për ne, duke na dhënë mundësinë të ëndërrojmë, të zhvillohemi dhe të kontribuojmë për të ardhmen”, theksoi Rektori Hajrizi.

Ai shtoi se modeli austriak i arsimit ka qenë një nga frymëzimet kryesore në ndërtimin e filozofisë akademike të UBT-së:

“Austria është një lider global në inovacion, arsim dhe zhvillim. Ajo ka krijuar një ekosistem të jashtëzakonshëm që lidh ngushtë akademinë me industrinë, duke u ofruar studentëve mundësinë të aplikojnë dijen në praktikë. Kjo qasje është bërë pjesë thelbësore e punës sime dhe e modelit që kemi ndërtuar në UBT”, tha Rektori Hajrizi.

Hajrizi, i nderuar për këtë çmim jetësor, falënderoi të gjithë bashkëpunëtorët e shumtë, ndërkombëtarë e vendorë, që ndihmuan në rrugëtimin dhe të arriturat e tij jetësore.

Ai theksoi mbështetjen e familjen së tij, si një nga elementet më të rëndësishme të suksesit dhe të arritjeve së tij, veçanërisht bashkëshorten e tij, Fisnete Hajrizi, e cila ishte bashkrijuese, përkrahëse e vazhdueshme e vizionit dhe ideve të tij, nga fillimi deri në realizimin final.

Përveç rolit të tij akademik, Prof. Hajrizi është ndërmarrës vizionar që ka themeluar më shumë se 30 kompani dhe laboratorë inovacioni, si dhe Parkun e parë të Shkencës, Inovacionit dhe Teknologjisë në Kosovë. Ai është anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave dhe Arteve, fitues i disa çmimeve ndërkombëtare dhe pjesëmarrës aktiv në iniciativa që promovojnë arsimin, kërkimin shkencor, inovacionin dhe zhvillimin e qëndrueshëm.

UBT, i themeluar në vitin 2001 nga Prof. Hajrizi, ku mandej nisi me vetëm 29 studentë dhe sot numëron mbi 10000 studentë në disa kampuse. Institucioni është ndërtuar mbi modelet dhe standardet akademike austriake, me një qasje ndërdisiplinore dhe të orientuar drejt praktikës. Në vitet e para të funksionimit, UBT ka përfituar ndjeshëm nga ekspertiza e profesorëve dhe hulumtuesve të Universitetit Teknik të Vjenës (TU Wien) dhe institucioneve të tjera akademike austriake.

Sot, institucioni vazhdon bashkëpunime të shumta me universitete, institute kërkimore dhe qendra ekselence në Austri, ndërsa programi EUROTRIP i UBT-së u mundëson studentëve vizita studimore dhe eksperienca praktike në institucione austriake.

Përveç dimensionit akademik, UBT ka kontribuar ndjeshëm edhe në forcimin e marrëdhënieve ekonomike ndërmjet Austrisë dhe Kosovës, përmes bashkëpunimeve me Dhomën Ekonomike Federale të Austrisë (WKÖ), organizatën austriake për zhvillim ekonomik WIFI, si dhe institucione të tjera partnere. Universiteti organizon rregullisht aktivitetin tradicional “Ditët e Austrisë”, që ka shërbyer si platformë për shkëmbim idesh, përvoja dhe mundësi bashkëpunimi.

Gjithashtu, UBT ka qenë një nga promotorët kryesorë të futjes së modelit austriak të arsimit profesional dual në Kosovë, duke kontribuar në reformimin e sistemit arsimor në vend.

Ceremonia e dorëzimit të medaljes u mbyll me një pritje solemne, ku morën pjesë përfaqësues institucionesh, profesorë, studentë, bashkëpunëtorë ndërkombëtarë dhe miq të institucionit.

Continue Reading

Lajmet

​KQZ nuk certifikon kandidatët e Listës Serbe

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka certifikuar sot kandidatët për deputetë të subjekteve politike që marrin pjesë në zgjedhjet e parakohshme parlamentare të 28 dhjetorit, me përjashtim të Listës Serbe, e cila nuk mori miratimin e komisionit.

Kundër certifikimit të kandidatëve të Listës Serbe votuan anëtarët e KQZ-së nga Lëvizja Vetëvendosje, Sami Kurteshi dhe Alban Krasniqi. Sipas tyre, kjo parti është e përkrahur nga Beogradi zyrtar dhe nuk duhet të certifikohet për pjesëmarrje në zgjedhje.

Pas votimit, rezultati ishte tre vota për, dy kundër dhe gjashtë abstenime. Me këtë balancë votash, kryesuesi i KQZ-së njoftoi se certifikimi i listës së kandidatëve të Listës Serbe refuzohet.

Lista Serbe kishte dorëzuar gjithsej 33 kandidatë për zgjedhjet e parakohshme për Kuvendin e Kosovës, që do të mbahen më 28 dhjetor.

Continue Reading

Lajmet

Specialja liron me kusht Isni Kilajn

Published

on

Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit tё Specializuar tё Kosovёs kanë njoftuar se është liruar me kusht Isni Kilaj.

Njoftimi thekson se Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij  dhe po ashtu përcaktohet se në rast se Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm.

Në vendimin e tij të 3 dhjetorit, 2025, Gjykatësi konstatoi se rrethanat kishin ndryshuar që prej rishikimit të paraburgimit të  Kilajt në tetor 2025 dhe se mbajtja e tij në paraburgim nuk ishte më as e arsyeshme, as proporcionale.

Megjithëse Gjykatësi konstatoi se ekzistonte njëfarë rreziku që në qoftë se lirohet, Kilaj mund të pengojë ecurinë e procesit ose të kryejë vepra penale të tjera, ai arriti në përfundimin se në rrethanat konkrete e drejta themelore e Kilajt për liri peshon më shumë se këto rreziqe tjera gjyqësore në Dhomat e Specializuara, bëhet e ditur në njoftim.

Në njoftim thuhet po ashtu se ndër faktorë të tjerë, Gjykatësi mori parasysh se koha që Kilaj ka kaluar në paraburgim në këtë moment tejkalon dënimin minimal sipas ligjit me të cilin ai do të përballej në qoftë se do të shpallej fajtor për veprat penale për të cilat është akuzuar.

Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij ose në ҫështje të Në vendim përcaktohet se në qoftë se z. Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm./S.K/EO/

Continue Reading

Sport

Vdes në moshën 74-vjeçare boksieri Nazif Gashi

Published

on

Presidentja Vjosa Osmani ka ngushëlluar familjen e boksierit, Nazif Gashi i cili ndërroi jetë në moshën 74-vjeçare.

Ajo ka thënë se kujtimi për Gashin do të mbetet i paharruar dhe inspirues për brezat që vijnë.

“Me pikëllim të thellë morëm lajmin për ndarjen nga jeta të Nazif Gashit, njërit prej emrave më të shquar në historinë e sportit të Kosovës dhe pjesëtar i gjeneratës së artë të boksit prishtinas.Si boksier i klubit “Prishtina”, u bë simbol i guximit, disiplinës dhe përkushtimit. Fitoret dhe paraqitjet e tij na bënë krenar dhe e shndërruan Prishtinën në njërin prej klubeve më të suksesshme të kohës. Ju shpreh ngushëllime të sinqerta familjes, të afërmve, Federatës së Boksit të Kosovës dhe gjithë komunitetit sportiv”, thuhet në telegramin e ngushëllimit të presidentes.

Gashi ishte pjesë e gjeneratës së artë të Prishtinës që për shumë vite, dominoi në shtetin e dikurshëm federativ.

Për vdekjen e Gashit kanë njoftuar familjarë të tij./S.K/EO/

 

Continue Reading

Të kërkuara