

Shëndeti
Pas kësaj ore mos pini kafe, disa rregulla për një gjumë më të mirë
Disa rutina që mund t’i vendosni për të pasur një gjumë sa më të mirë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiËshtë shumë i rëndësishme që gjumi të jetë sa më i mirë. Por për shumë njerëz, fjetja për tetë orë është një ëndërr e bukur. Gjumi i keq është lidhur me probleme të zemrës dhe disa sëmundje të tjera kronike. Por për t’ju ndihmuar, më poshtë do t’ju listojmë disa rutina që mund t’i vendosni për të pasur një gjumë sa më të mirë.
Prisni për gjumin
“Nëse zgjoheni mos e shikoni orën për 15 minuta”. Kështu shprehet profesori Colin Espie. Nëse ende nuk ju zë gjumi, ai sugjeron që të shkoni diku në qetësi dhe të bëni diçka pasive si leximi. Por këshilla e tij kryesore është që të mos shikoni ekranin e celularit. Sapo të ndiheni përgjumësh, profesori sugjeron që të riktheheni në shtrat.
Lojërat për trurin
Duke plotësuar sfida dhe duke testuar trurin mund ta “lodhë” atë gjatë orarit të darkës. Doktoresha Kat Lederle thotë se gjatë ditës duhet që t’i sigurojmë trurit më shumë varietet dhe stimulime, edhe kur bëjmë detyra normale. “Truri do të jetë gati për gjumë në darkë sepse ka nevojë që të rikuperohet”, shprehet ajo.
Dush i ngrohtë
Një dush i ngrohtë para gjumit mund të rezultojë shumë mirë për fjetjen. “Kur bëni një dush të ngrohtë, rrisni në mënyrë artificiale temperaturën e trupit. Kur dilni, atëherë temperatura do të vijë në mënyrë natyrale duke u ulur, duke bërë të ndiheni më përgjumësh”, tha doktoresha Linday Browning. Sipas një studimi në vitin 2019, koha më e mirë për të bërë dush është 90 minuta para se të shkoni në shtrat.
Mbani sytë hapur
Profesori Espie thotë se një arsye tjetër për t’ju bërë të flini është që të mbani sytë hapur në errësisrë. Kjo njihet edhe si “synimi paradoksal” ku ju i rezistoni gjumit në vend që të forcoheni të flini.
Mos hani shumë vonë
Nuk janë vetëm sytë që kanë nevojë për të pushuar, por edhe sistemi digjestiv. Qelizat që rregullojnë trupin “u tregojnë” vetë organeve se kur duhet të aktivizojnë apo pushojnë aktivitetet kryesore. Për shembull mëlçia gjatë natës është programuar që gjatë natës të kalojë nga djegia e sheqerit për energji tek djegia e yndyrës që është ruajtur gjatë ditës. Nëse kjo ndërpritet rreth kohës së gjumit, mund të rizgjojë sistemin tretës dhe të çojë në shtim në peshë.
Ndriçimi i duhur
Kërkuesit kanë dalë në konkluzionin se personat mbi 40 vjeç duan që të dalin në tualet të paktën një herë gjatë natës, por kanë problem të bien sërish në gjumë. Profesori James Goodwin sugjeron që të përdoret një elektrik dore me dritë të kuqe dhe jo blu. Sipas tij, ngjyra blu aktivizon trurin dhe prish ciklin e gjumit.
Kafja
Shumica e njerëzve shijojnë një filxhan kafe të nxehtë për t’i mbajtur të zgjuar gjatë ditës, por kjo mund të ndikojë në gjumin tuaj. Kafeina ndërpret çlirimin e melatoninës, hormonit që na lodh. Mjekët sugjerojnë që filxhani i fundit i kafesë të mos pihet pas orës 14:00.
Shëndeti
Jeni nën ndikimin e barnave? Ja pse nuk duhet të vozisni
Published
3 hours agoon
August 8, 2025By
UBT News
Një numër i madh i aksidenteve ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave të ndryshëm, ndërsa llogaritet se një numër i madh i shoferëve të cilët janë të përfshirë në aksidentet frontale kanë qenë nën ndikimin e barnave të cilët zvogëlojnë aftësitë vozitëse.
Madje edhe barnat, që duket se nuk janë aspak të rrezikshme (p.sh. barnat të cilat zvogëlojnë simptomat e gripit) shtojnë rrezikun nëse jeni duke vozitur.
Në aftësitë vozitëse më shumë ndikojnë anksiolitikët, ka raste të shumta kur këto barna gjenden në gjakun e shoferëve që pësojnë aksidente.
Këto barna ngadalësojnë reagimin e shoferit e pengojnë në vlerësimin e largësisë ndërmjet dy automjeteve që janë në lëvizje. Në grupin e barnave të cilët duhet t’i shmangin shoferët, janë edhe antidepresivët, pastaj analgjetikët e fortë (kundër dhimbjes), antihistaminikët (kundër alergjisë) etj.
Supozohet se nga 3% deri 7% e aksidenteve ndodhin si pasojë e përdorimit të barnave para dhe gjatë vozitjes.
Duhet që të kalojnë së paku 12 orë nga marrja e tyre deri te momenti i vozitjes. Nëse vendosni të vozitni më herët rrezikoni veten dhe të tjerët.
Llogaritet se afër 10% e shoferëve përdorin ndonjë lloj të barnave për qetësim.
Shëndeti
Pse ndiheni të lodhur në vapë? Fajin e ka mungesa e magnezit
Published
4 hours agoon
August 8, 2025By
UBT News
Një nga arsyet pse gjatë ditëve të nxehta ndiejmë dhimbje muskujsh, tension, ngërçe, dhimbje koke apo kemi vështirësi në gjumë, lidhet drejtpërdrejt me mungesën e magnezit në organizëm.
Mungesa e magnezit lidhet me inflamacionet muskulore, ngërçet, dhembjet apo migrenën – veçanërisht tek ata që stërviten. Mungesa e këtij minerali mund të ndodhë edhe te personat joaktivë fizikisht, dhe gjatë verës bëhet më e theksuar për shkak të djersitjes së shtuar.
Çka është magnezi dhe pse është thelbësor për shëndetin?
Minerali i katërt më i pranishëm në trup dhe është i përfshirë në mbi 300 procese jetësore përmes enzimave. Ai është jetik për funksionimin e muskujve, sistemit nervor dhe shëndetin e kockave.
▪ Rregullimin e sheqerit në gjak
▪ Mbajtjen e tensionit normal të gjakut
▪ Përforcimin e sistemit imunitar
▪ Prodhimin e energjisë
▪ Cilësinë e gjumit
▪ Relaksimin e muskujve dhe të nervave
Pse trupi humb më shumë magnez gjatë verës?
Magnezi humbet përmes urinës, stresit, aktivitetit fizik dhe përmes djersitjes – ndaj gjatë verës kjo humbje bëhet intensive. Nëse jeni aktiv, vallëzoni, konsumoni alkool apo ekspozoheni gjatë në diell, rrezikoni të zbrazni rezervat e magnezit më shpejt se zakonisht.
Simptomat më të zakonshme të mungesës përfshijnë:
▪ Ngërçe muskulore
▪ Lodhje e pazakontë
▪ Dhimbje koke
▪ Tension i shtuar
▪ Vështirësi në gjumë
Ushqimet më të pasura me magnez janë:
▪ Avokado
▪ Çokollata e zezë
▪ Hurmat
▪ Frutat e thata (bajamet, arrat braziliane dhe indiane)
▪ Peshku salmon
▪ Perimet me gjethe jeshile
▪ Kinoa
▪ Spelt (një lloj gruri i lashtë)
A është e nevojshme të merrni suplemente?
Djersitja nuk është arsye e mjaftueshme për të filluar me suplemente të magnezit. Magnezi merret edhe përmes lëkurës, në mënyrë natyrale.
Transdermalj është një mënyrë efikase për rritjen e nivelit të magnezit, duke përdorur:
▪ Sprej me vaj magnezi, i cili aplikohet gjatë ose pas masazheve për të qetësuar muskujt dhe përshpejtuar rikuperimin
▪ Banjo me kripë magnezi (kripë Epsom) që ndihmojnë në relaksim të thellë të trupit, reduktim të stresit dhe përmirësim të gjumit
Kur është koha më e mirë për ta përdorur magnezin si shtesë?
▪ Pas masazhit, për të rritur efektin kundër inflamacionit dhe për ta mbajtur muskulaturën të relaksuar më gjatë
▪ 30 minuta para gjumit, për të ndihmuar në qetësimin e sistemit nervor dhe për të përmirësuar cilësinë e gjumit
Në verë, më shumë se kurrë, dëgjoni sinjalet e trupit. Magnezi nuk është mineral, është aleati juaj për qetësi, energji dhe ekuilibër trupor.
Aktualitet
Në Podujevë për herë të parë përurohet Shërbimi i Hemodializës
Published
4 hours agoon
August 8, 2025By
UBT News
Podujeva për herë të parë bëhet me Shërbim të Hemodializës, ku në solemnitetin e organizuar me këtë rast, u vlerësua se ky shërbim zgjidh problemin e pacientëve të kësaj ane, të cilët deri më tani për shërbim të hemodializës udhëtonin kryesisht në Prishtinë.
Në këtë ngjarje morën pjesë edhe kryeministri në detyrë Albin Kurti dhe ministri në detyrë i Shëndetësisë Arben Vitia.
Shërbimi i Hemodializës është një procedurë mjekësore që përdoret për të trajtuar pacientët me dështim të veshkave (insuficiencë renale), veçanërisht kur veshkat nuk janë më në gjendje të kryejnë funksionin e tyre normal të pastrimit të gjakut.
Hemodializa është një trajtim që përdor një makinë speciale (dializator) për të pastruar gjakun nga toksinat dhe mbetjet që grumbullohen në trup; larguar lëngjet e tepërta; rregulluar nivelet e elektroliteve si natriumi, kaliumi, kalciumi, etj.
Gjatë seancës, gjaku i pacientit nxirret nga trupi, kalon përmes dializatorit ku pastrohet dhe kthehet sërish në trup.
Shëndeti
Gjumi i dobët ju shkatërron shëndetin? Ja shenjat alarmante që nuk duhet t’i injoroni
Published
22 hours agoon
August 7, 2025By
UBT News
A ndihesh i lodhur edhe pse ke fjetur mjaftueshëm? Harron shpesh, je i irrituar pa arsye apo të zë gjumi në timon?
Ekspertja britanike Dr. Deborah Lee paralajmëron: këto nuk janë rastësi, por sinjale të qarta se po vuan nga mungesa e gjumit cilësor.
Shumë njerëz e nënvlerësojnë rëndësinë e gjumit, por ai është thelbësor për shëndetin mendor dhe fizik
Disa nga shenjat që tregojnë se trupi po vuan për gjumë cilësor janë:
– Lodhje kronike, edhe pas një nate të gjatë gjumi
– Harresë, përqendrim i dobët dhe mjegullim mendor
– Ndryshime të shpeshta humori, ankth apo depresion
– Zgjime të shpeshta gjatë natës
– Nevoja për të dremitur gjatë ditës
Sipas Dr. Lee, mungesa e gjumit rrit rrezikun për sëmundje të zemrës, diabet dhe obezitet. Nëse këto simptoma zgjatin me javë të tëra, mos i injoro – kërko ndihmë profesionale sa më parë! Gjumi nuk është luks. Është shpëtim.

Truket që e bëjnë grimin të qëndrojë edhe kur jashtë është vapë

Vendimi i gjykatës: Popoviq dëbohet nga Kosova

Qeveria në detyrë merr këto vendime në mbledhjen e radhës

Kurti takoi ambasadorët e QUINT-it dhe shefin e Zyrës së BE-së në Kosovë

Partitë politike komentojnë vendimin e Gjykatës Kushtetuese për konstituimin e Kuvendit

Tsutomu Yamaguchi – i mbijetuar dy herë nga bombat atomike

Ministri Sveçla priti në takim të ngarkuarin me punë në Ambasadën e Japonisë në Kosov

Gjykata Kushtetuese: Kuvendi duhet ta zgjedhë kreun e ri me votimi të hapur

Jeni nën ndikimin e barnave? Ja pse nuk duhet të vozisni
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit