

Shëndet
Keni shpesh dhimbje barku? Këto mund të jenë arsyet
Mund të jetë edhe simptomë e një sëmundjeje të rëndë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiDhimbja e barkut shpesh është pasojë e ngrënies së tepërt ose zgjedhjes së gabuar të ushqimit, por mund të jetë edhe simptomë e një sëmundjeje të rëndë dhe është e nevojshme të flitet për këtë me një mjek.
Këtu janë pesë gjendje të rënda që mund të jenë arsyeja e dhimbjes së shpeshtë të barkut
1. Gastriti
Gastriti është një inflamacion i mukozës së stomakut që mund të ketë shumë shkaqe. Mund të jetë rezultat i Helicobacter pylori, stresit, dietës, rritjes së sekretimit të acidit të stomakut, drogës dhe alkoolit. Me gastrit ka dhimbje në pjesën e sipërme të stomakut, një ndjenjë e shpejtë ngopjeje dhe fryrje. Mund të shfaqen nauze dhe të vjella, si dhe jashtëqitje më të errëta.
Njerëzit me gastrit të shkaktuar nga bakteret (H. pylori) shpesh nuk kanë simptoma të tjera përveç dispepsisë së lehtë (probleme me tretjen). Zakonet e duhura të të ngrënit dhe një mënyrë jetese e rregullt janë të rëndësishme për parandalimin e gastritit.
Sot gastriti trajtohet me sukses në shumicën e rasteve sepse dihen shkaqet dhe dihet se si trajtohen.
2. Ulcera peptike
Ulcera peptike është një inflamacion i hapur ose dëmtim i shtresës mbrojtëse dhe mukozës në stomak, duodenum ose ezofag. Ulcera formohet nën veprimin e acidit klorhidrik të stomakut dhe enzimës pepsinë, kur ka dëmtim të shtresës mbrojtëse në mukozën e organeve të përmendura tretëse. Mund të shkaktohet nga duhani, alkooli, kafeina, por edhe stresi i madh.
Një nga simptomat më të zakonshme është një dhimbje, e cila herë pas here ndalon dhe rishfaqet pas një kohe. Më intensive është në fazën e fundit të tretjes, kur përqendrimi i acidit të stomakut është më i lartë, përkatësisht 2-3 orë pas ushqimit, por ndodh edhe në stomak bosh, nëse diçka stimulon sekretimin e acidit në stomak si për shembull uria. Simptoma të tjera përfshijnë kryesisht dispepsi: fryrje, marramendje, të vjella dhe gromësirë.
3. Virus gastrik
Emri “virus gastrik” sugjeron se është një inflamacion viral i mukozës së stomakut ekskluzivisht. Megjithatë, në thelb është një inflamacion i mukozës së stomakut dhe zorrëve të vogla të një shkaku viral.
Bëhet fjalë për gastroenteritin, i cili karakterizohet nga dhimbje dhe ngërçe në bark, të vjella dhe diarre ujore dhe temperaturë.
Viruset hyjnë në sistemin e tretjes drejtpërdrejt përmes ujit, ushqimit ose nëse njerëzit ndajnë të njëjtat takëme, dhe transmetimi është i mundur përmes kontaktit të ngushtë personal.
Në rastin e “virusit të stomakut”, është e rëndësishme të plotësoni elektrolitet e lëngjeve të humbura nga diarreja. Fëmijëve dhe të rriturve duhet t’u jepet ujë i thjeshtë, çaj pa sheqer, supë ose pije të pasura me elektrolite në sasi të vogla, rreth 2 dcl çdo 30-60 minuta dhe të moshuarve çdo 15 minuta. Probiotikët dhe kosi mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e sëmundjes dhe të zvogëlojnë diarrenë.
4. Sindroma e zorrës së irrituar
Është një gjendje kronike në traktin tretës, e cila karakterizohet nga dhimbje barku dhe çrregullime të ritmit të jashtëqitjes, veçanërisht të theksuara në periudha stresi.
Sindroma e zorrës së irrituar shpesh shoqërohet me mos tolerancë ndaj disa ushqimeve, andaj alergjitë konsiderohen si një nga shkaqet e mundshme.
Krahas dhimbjes vërehet edhe ndryshimi i ritmit të jashtëqitjes (diarre, kapsllëk apo ndryshim i diarresë dhe kapsllëkut) janë disa nga simptomat kryesore.
Ushqimi i duhur me marrjen adekuate të lëngjeve dhe aktivitet fizik mund të parandalojë shfaqjen e sindromës së zorrës së irrituar.
Personat e ekspozuar ndaj stresit si pasojë kanë vështirësi në tretje, andaj duhet të fokusohen në një mënyrë jetese të shëndetshme dhe teknika që do të minimizonin intensitetin e stresit dhe pasojat e tij në shëndetin e sistemit tretës.
Terapia është individuale, zakonisht afatgjatë dhe komplekse: dietë, mbështetje psikologjike dhe mjekim.
5. Helmimi nga ushqimi
Bakteret, viruset dhe parazitët mund të shkaktojnë dhimbje stomaku. Mund të shfaqen diarre, marramendje dhe të vjella. Mund të ndodhë nëse ushqimi nuk trajtohet siç duhet.
Gjendja shpesh do të përmirësohet vetë, por vizitoni një mjek nëse jeni të dehidratuar ose nëse vëreni gjak në jashtëqitje ose nëse keni diarre të rëndë që zgjat më shumë se tri ditë.
Shëndet
Ndryshimet e motit prekin mushkëritë dhe organizmin tonë
Published
2 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
A ju ka ndodhur ndonjëherë të ndiheni papritur sikur ju merren mend?
Këto janë vetëm disa nga simptomat që lidhen drejtpërdrejt me ndryshimet e motit.
Vapa dhe djersitja
Trupi i njeriut ka mekanizëm mbrojtës kundër temperaturave të larta: djersitjen. Ky proces ndihmon trupin të ftohet, sidomos kur ajri ka pak lagështi. Shpesh nuk e vëmë re, sepse një pjesë e djersës avullon menjëherë.
Por, kur moti është i nxehtë dhe trupi nuk është i hidratuar siç duhet, aftësia për të djersitur dobësohet. Kjo e bën më të vështirë ftohjen e trupit, duke rritur rrezikun për mbingarkesë të zemrës.
Era dhe i ftohti
Dimri sjell temperatura të ulëta e erëra të forta, që ndikojnë negativisht në organizëm. Kur trupi ekspozohet në ambiente të ftohta, humbja e nxehtësisë ndodh më shpejt, sidomos kur ka erë. Rekomandohet të visheni sipas motit, që të shmangni probleme si hipotermia apo morthi.
Presioni, migrena dhe dhimbjet e kyçeve
Ndryshimet e presionit atmosferik (të ulëta apo të larta) mund të përkeqësojnë dhimbjet tek personat me artrit.
Këto ndryshime ndikojnë edhe tek sinuset, duke shkaktuar migrena e dhimbje koke edhe te personat që nuk kanë probleme të tilla.
Në këto raste, këshillohet që të merrni masa parandaluese dhe të jeni të përgatitur.
Çfarë thithim në mushkëritë tona?
Alergjitë sezonale janë një tjetër pasojë e motit dhe ndotjes së ajrit. Shumë njerëz përjetojnë kollitje të shpeshtë, sy të skuqur apo kruarje si pasojë e polenave, mykut, pluhurit, tymit dhe grimcave të tjera të ndotjes që qarkullojnë në ajër.
Nëse jetoni në zona urbane, ekspozimi ndaj ndotjes është i pashmangshëm. Ajo që thithim kalon nga mushkëritë në gjak, duke ndikuar jo vetëm tek frymëmarrja, por edhe tek organet e tjera.
Nëse ekspozimi është i zgjatur, pasojat shkojnë përtej alergjive të lehta e kthehen në probleme serioze për shëndetin. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si e tregon trupi juaj mungesën e proteinave?
Published
3 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Edhe pse proteinat janë jetike për funksionimin e trupit, mungesa e tyre shpesh mbetet e pavënë re.
Shumë njerëz konsumojnë më pak proteina sesa u nevojitet, shpesh pa e ditur, ndërsa shenjat paralajmëruese injorohen.
Proteinat kanë rol thelbësor në organizëm, nga ndërtimi i muskujve deri te ruajtja e lëkurës, flokëve dhe thonjve të shëndetshëm.
Kur trupi nuk merr mjaftueshëm prej tyre, shfaqen simptoma që nuk duhen neglizhuar.
Shenjat e mungesës së proteinave:
Uria e vazhdueshme: Nëse ndiheni të uritur edhe pas vakteve të bollshme me kalori, kjo tregon mungesë proteinash, pasi trupi kërkon blloqet ndërtuese që i duhen për të funksionuar siç duhet.
Dobësim i flokëve, lëkurës dhe thonjve: Flokët që bien, thonjtë e brishtë dhe lëkura e thatë lidhen me nivel të ulët të proteinave.
Humbje e masës muskulore: Në mungesë të proteinave, trupi përdor indet muskulore si burim energjie, gjë që shkakton dobësi, humbje force dhe energjie.
Sa proteina na duhen?
Rekomandohet 0.8 gram proteina për kilogram të peshës në ditë. Kjo ndryshon sipas moshës, nivelit të aktivitetit e gjendjes shëndetësore.
Në periudha, si gjatë rikuperimit nga sëmundjet apo tek gratë në fazën e perimenopauzës nevojat për proteina mund të jenë më të larta.
Monitorimi i konsumit të proteinave është thelbësor për energji, shëndet dhe funksionim të trupit. Nëse vëreni disa nga simptomat e mësipërme, rishikoni dietën ose këshillohuni me një nutricionist për mënyrat më të përshtatshme të përmirësimit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Të përditshme, por të fuqishme! Ushqimet që ndihmojnë trurin
Published
4 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Kujtesa dobësohet me kalimin e kohës, por një faktor i rëndësishëm që kontribuon në ngadalësimin e kësaj humbjeje është konsumi i ushqimeve të caktuara.
Cilat ushqime duhet të preferoni për një tru më të shëndetshëm?
Proteinat, vaji i ullirit, peshku, arrat, kufizimi i natriumit e yndyrnave të pangopura janë të rëndësishme. Ushqimet e para në të cilat duhet të përqendroheni janë peshqit yndyrorë, si, p.sh skumbri. Nëse i konsumoni dy herë në javë, do të mbështesni jo vetëm shëndetin e trurit.
Pastaj janë salmoni ose sardelet. Peshqit e yndyrshëm përmbajnë acide yndyrore omega-3. Truri përdor acide yndyrore omega-3 për të ndërtuar qelizat e trurit dhe nervat. Këto yndyrna janë të rëndësishme për të mësuarit dhe kujtesën. Peshku është burim i shkëlqyer i tyre.
Manaferrat
Ato mund t’i merrni të freskëta ose të ngrira. Ato përmbajnë antocianina, përbërës bimorë me efekte anti-inflamatore dhe antioksiduese. Antioksidantët në boronica grumbullohen në tru, përmirësojnë komunikimin midis qelizave të trurit.
Antioksidant nga India
Shafrani i Indisë është erëz me një ngjyrë të verdhë të bukur. Shafrani indian mund t’i shtohet orizit, supave dhe salcave. Përbërësi kryesor i shafranit të Indisë është kurkumina. Ai ka aftësi të mrekullueshme: Mund të kalojë barrierën hemato-tru dhe të hyjë në tru.
Është antioksidant i fuqishëm. I bën mirë kujtesës tek ata që vuajnë nga Alzheimeri, lehtëson depresionin duke rritur nivelet e serotoninës dhe dopaminës dhe ndihmon në rritjen e qelizave të reja të trurit. Kjo erëz e zakonshme përbëhet vetëm nga 3-6% kurkuminë.
Brokoli
Kënaqë trurin me përmbajtjen e lartë të vitaminës K. Një filxhan përmban më shumë se i gjithë marrja e rekomanduar ditore. Vitamina K është e tretshme në yndyrë. Trupi ka nevojë për të për të prodhuar sfingolipide, që janë zbuluar në ekstraktet e trurit. Përveç kësaj, brokoli përmban sulforafan. Efekti i tij anti-inflamator mbron trurin nga dëmtimi.
Fara kundër demencës
Farat e kungullit janë të lira, mund t’i hani gjatë ditës ose t’i shtoni në sallatë a t’i spërkatni në supë. Ato janë burim zinku, mungesa e të cilit është lidhur me depresionin dhe sëmundjen e Alzheimerit dhe Parkinsonit. Ato përmbajnë bakër, i cili ndihmon në kontrollin e sinjaleve nervore, hekur, mungesa e të cilit është lidhur me “mjegullën e trurit” dhe dëmton funksionin e trurit dhe magnez, i cili është i rëndësishëm për të mësuarit dhe kujtesën.
Ushqime të shëndetshme
Çokollata e zezë përmban përbërës si flavonoidet që mbështesin funksionin e trurit, ndihmojnë në përmirësimin e kujtesës dhe ngadalësojnë rënien njohëse. Gjithashtu përmirëson humorin dhe gjendjen e mikrobiomës së zorrëve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ja se si ndikon orari i mëngjesit në shëndetin tuaj
Published
3 days agoon
September 26, 2025By
UBT News
Shpesh thuhet se mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës dhe studimi i ri në Massachusetts, ka sugjeruar të njëjtën gjë.
Sipas studimit, koha kur konsumohet ushqimi i mëngjesit ka shumë rëndësi dhe ndikon në shëndet e jetëgjatësi, thuhet në uebfaqen e kuzhinieres së famshme, Martha Stewart.
Ky studim ka analizuar lidhjen mes orarit të vakteve dhe shëndetit tek të moshuarit, ku studiuesit kanë ndjekur për më shumë se 20 vjet 2,945 persona të moshës 42 deri 94 vjeç në Britani, duke analizuar edhe mostrat e gjakut.
Ata vunë re se me kalimin e viteve, të moshuarit fillonin të hanin më vonë mëngjesin dhe darkën, ndërkohë që ngushtonin orarin e përgjithshëm të ushqimit gjatë ditës.
Mëngjesi i vonuar dhe rreziqet për shëndetin
Studimi tregoi se ngrënia e mëngjesit më vonë lidhej rregullisht me probleme shëndetësore fizike dhe mendore, si depresioni, lodhja dhe problemet me shëndetin oral. Gjithashtu, u vu re se oraret e vona të ushqimit lidhen me vështirësi në përgatitjen e vakteve, gjumë më të dobët dhe, më së shumti, me rrezik më të lartë të vdekshmërisë gjatë periudhës së studimit.
Edhe pasi studiuesit morën parasysh faktorët e moshës, ata zbuluan se koha e mëngjesit të vonuar ishte e lidhur me rrezik më të lartë të sëmundjeve të shumta dhe mortalitetit.
“Studimi ofron informacionin që ka munguar mbi mënyrën si ndryshon koha e ushqimit në jetën e mëvonshme dhe se si ky ndryshim ndikon në shëndet dhe jetëgjatësi. Ne gjetëm se oraret e vona të vakteve, veçanërisht mëngjesi i vonuar, lidhen me sfida shëndetësore dhe rritje të vdekshmërisë tek të moshuarit”, ka thënë Hassan Dashti, shkencëtar e biolog në spitalin e Massachusetts.
Pse ka rëndësi koha e ushqimit?
Tradicionalisht, hulumtimet mbi ushqyerjen janë përqendruar tek ajo që hamë, por ky studim nxjerr në pah rëndësinë e shkencës që studion kohën e vakteve, si faktor i mundshëm për të parandaluar probleme shëndetësore.
“Studimi ynë sugjeron se ndryshimet në kohën kur të moshuarit hanë, veçanërisht mëngjesin, mund të shërbejnë si tregues i thjeshtë për gjendjen e tyre të përgjithshme shëndetësore”, ka shpjeguar Dashti.
Ai ka shtuar se inkurajimi i të moshuarve për të pasur orare të qëndrueshme vaktesh mund të bëhet pjesë e strategjive më të gjera për të nxitur plakje të shëndetshme dhe jetë më të gjatë./S.K/EO/

Prishtina mposht Ferizajn, vendos kandidaturën për titull

Cilat janë 10 vendet që prodhojnë më shumë ar në botë?

Ndryshimet e motit prekin mushkëritë dhe organizmin tonë

Vdes sopranoja e njohur, nëna e Piro Çakos

Anulohet seanca e sotme ndaj ish-krerëve të UÇK-së

Si e tregon trupi juaj mungesën e proteinave?

Një person sulmohet me mjete të forta në veri të Mitrovicës

Shefi i ChatGPT parashikon se kur Inteligjenca Artificiale mund të kurojë kancerin

Emir Sahiti humb vendin te Hamburgu, trajneri i kërkon përmirësim
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA