Në ambientet e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës u hap ekspozita dokumentare “Koha e shndërrimit: Kosova 1968–1981 dokumente dhe dëshmi”, e organizuar nga Agjencia Shtetërore e Arkivave të Kosovës, me rastin e Festës së Flamurit.

Ekspozita paraqet një përzgjedhje të pasur dokumentesh arkivore që hedhin dritë mbi një periudhë kyçe të historisë së Kosovës, ku ndryshimet shoqërore dhe kërkesat për të drejta u shprehën me vendosmëri dhe qartësi.

Hapjen e ekspozitës e bëri U.D. Drejtori Ekzekutiv i ASHAK-ut, Bekim Aliu, i cili theksoi rëndësinë historike të viteve 1968–1981 e nënvizoi se dokumentet e ekspozitës “na ndihmojnë ta shohim veten më qartë”, duke ofruar pasqyrë të sinqertë të transformimeve të asaj periudhe.

Ngjarja u nderua me pjesëmarrjen e Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, i cili përgëzoi punën e ASHAK-ut, e cilësoi periudhën 1968–1981 si “vite kyçe e shndërruese në historinë politike e kombëtare”, një kohë që formësoi një gjeneratë të re me ideale të qarta dhe guxim qytetar.

Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare, Blerina Rogova Gaxha, theksoi rëndësinë e ruajtjes së dokumenteve dhe kujtesës historike:

“Biblioteka Kombëtare mbetet vendi ku dokumentet marrin zë dhe historia rigjen kuptimin e saj. Kjo ekspozitë na rikujton se e kaluara nuk është vetëm për t’u ruajtur, por për t’u kuptuar dhe për t’u përdorur si themel në ndërtimin e të ardhmes.”

Ekspozita përfshin dokumente të rralla, materiale arkivore dhe fotografi që ilustrojnë transformimet shoqërore, politike dhe kulturore të viteve 1968–1981, një periudhë kur qytetarët e Kosovës shprehën aspiratat e tyre për barazi, dinjitet dhe identitet kombëtar.

Kjo ekspozitë ofron udhëtim në të shkuarën e vendit, duke reflektuar mbi sfidat, idealet dhe guximin qytetar që kanë formësuar historinë. /A.Z/UBT News/

Shkrimtari arbëresh Carmine Abate është shpallur fitues i Çmimit “Biella Letërsi dhe Industri”, në edicionin e XXIV.

Ky vlerësim iu akordua Abates “për aftësinë për t’i kënduar Kalabrisë së tij”, duke sjellë në qendër të rrëfimit ngjarjet dramatike të Eranovës së lashtë, një territor ku bukuritë natyrore rrezikoheshin nga projekti gjigand i kompleksit siderurgjik të Gioia Tauro-s.

Sipas motivacionit, edhe pse beteja e komunitetit dhe e dy të rinjve protagonistë kundër strukturave drejtuese të kohës rezultoi e humbur, autori ka arritur ta shndërrojë këtë histori në një paradigmë të dështimeve të politikave që sakrifikojnë natyrën në emër të përfitimit.

Çmimi “Biella Letërsi dhe Industri” nderon vepra artistike dhe jo-fiction të autorëve italianë ose të huaj të përkthyer në italisht.

Kryetari i jurisë, Alberto Sinigaglia, tha se “Carmine Abate vizaton portretin e një Italie të gatshme t’i nënshtrohet joshjes së mirëqenies, të pambrojtur ndaj krizave politike e sociale. Dhe ai e arrin këtë përmes një stili të dendur, të vrullshëm dhe jashtëzakonisht ndjellës.”

Abate, një nga zërat më të rëndësishëm të komunitetit arbëresh, ka fituar gjatë karrierës së tij disa çmime të rëndësishme letrare, përfshirë edhe Çmimin e 50-të Campiello me romanin “Kodra e erës”, botuar nga Mondadori.

Në historikun e tij, Çmimi Biella ka vlerësuar personalitete të njohura të kulturës dhe letërsisë italiane, ndër ta Giorgio Bocca (2001), Ermanno Rea (2003), Raffaele Nigro (2005), Edoardo Nesi (2012), Francesco Merloni (2020), Paolo Malaguti (2021), Antonio Franchini (2023) dhe Francesca Coin (2024). /A.Z/UBT News/