Kulturë

​Dhimbja e familjarëve të të pagjeturve përmes fotografive

Published

on

Për 23 vjet radhazi, sytë e saj rrallë janë tharë nga lotët. E lodhur nga mosha e mërzia, ajo mezi ec e qëndron në këmbë. Hasime Doqi nga Klina, çdo ditë pret një lajm për djalin e saj dhe kujton amanetin që ia ka lënë ditën e 6 majit. “Para çdo feste po mërzitem shumë, shpirti po më dhemb se nuk e di ku e kam djalin”, është fjalia që shoqëron fotografinë bardh e zi.

Nënë Hasimja është pjesë e 35 fotografive të familjarëve të personave të zhdukur që janë ekspozuar në “Sheshin Skënderbeu” në Prishtinë me rastin e Ditës Ndërkombëtare të të Zhdukurve me organizim të Kryqit të Kuq.

Mes lotëve, ajo rrëfen për ditën kur pa e dëgjoi fjalët e fundit të djalit të saj, i cili e la siç thotë ajo me pasoja të mëdha.

“Djalit, eshtrat nuk po ia gjejmë askund. Djali i djalit 14 muajsh edhe ai, vdiq vëllai 47 vjet… Rrafsh që 1 muaj ditë, sytë e mi nuk janë ter asnjëherë vetëm duke qarë… Kur po vijnë këto ditë nuk po mundem të qëndrojë. Me 6 maj që ma kanë marrë në Dobërdol, edhe fjalën e fundit ma ka thënë ‘nëna jem këtë çikë amanet po ta lë’. I thash ani djali jem se kurban i çikës bëhem, por dashtë Zoti nuk ju gjen asgjë. Por, i kam dëgjuar krismat, kam qenë ulur dhe thash djemtë na i vranë. Po tash po rroj me pasoja të mëdha”, tregon e moshuara mes lotëve.

Përveç dhimbjes, ajo flet me indinjatë edhe për atë që kanë bërë institucionet për të dhe shumë familjarë të tjerë nga Kosova.

“Jo, nuk kanë punuar si duhet. Asnjë absolut, kanë punuar për karriget e veta, për neve nuk kanë punuar asgjë. Nëse kishin punuar në fillim, kështu nuk do të zgjatej. Por, nuk kanë punuar dhe na kanë hedhur kështu si ‘mishin e domit’. S’po i intereson askujt për neve edhe po duhet me u përmbajt siç mundemi”, shton ajo.

Të pakënaqur po shprehen edhe familjarë të tjerë, ku Bajram Çerkinaj nga Qendra Burimore për Personat e Zhdukur thekson se kjo çështje ka stagnuar tërësisht.

“Kemi pritur 30 gushtin që të mos jetë kaq punë e stagnuar apo të thuhet bash e ndalur, sikur edhe vitet e tjera ku kemi pasur një numër të madh të pagjeturve dhe sot ku kemi 1617 të pagjetur. Çka ka ndodhë brenda këtij 30 gushtit, unë të them se ky 30 gusht, unë mendoj se nuk është ka e lëshon politika duke e lëshuar të shkojë përpara për zbardhjen e fatit të të pagjeturve. Ne nuk kemi tjetër kërkesë, për zbardhjen e fatit të të pagjeturve duhet të kyçen të gjithë ata njerëz që janë humanë. Edhe politika është pak më e gjerë dhe të kryejë të tjera punë. Kemi pasur shumë takime, mendimi i familjarëve është që politika të qëndrojë larg kësaj çështje që është një ankth plot 23 vjet”, deklaron ai.

Derisa sheh fotografitë e ekspozuara të familjarëve të personave të zhdukur, ai thekson se të gjitha këto tregojnë dhimbjen. Ai kërkon nga institucionet që të punohet në zbardhjen e fatit të të pagjeturve dhe politika të qëndrojë larg.

“Mjerisht politika e Brukselit i përfshin të gjithë këta, edhe serbët edhe shqiptarët. Edhe Beogradi edhe Prishtina. Nuk bën grupi punues të jetë i stagnuar plot që 15 muaj nuk ka pasur takim. Pse? Se politika nuk po i len të punojë në pjesën humane, por i ka shti në ombrellën politike dhe nuk i lëshon të punojë dhe të paktën t’i kthehet një asht familjarëve”, shton ai.

Koordinatorja e programit të personave të pagjetur në kuadër të Kryqit të Kuq, Adelinë Syla shprehet se është e dhimbshme se akoma mbi 1 mijë e 600 persona figurojnë të zhdukur. Sipas saj, familjarët janë gjithmonë në pritje e ankth.

“Qëllimi kryesor i kësaj ekspozite është sensibilizimi me familjarët e personave të zhdukur, përmes fotografive që i kemi realizuar. Siç e shihni fotografitë janë bardh e zi dhe anash fotografive janë thëniet, të cilat i kanë thënë familjarët e personave të zhdukur, gjatë vizitave që i kemi bërë ne si Kryq i Kuq i Kosovës… Jemi munduar që të përfshijmë të gjitha komunat me familjarët që kanë pranuar të jenë pjesë e ekspozitës. Janë gjithsejtë 35 fotografi, normalisht nuk kemi pasur mundësi t’i përfshijmë të gjithë, për shkak se edhe numri është i madh. Jemi munduar të prekim të gjitha komunat që kanë persona të zhdukur”, përfundon Syla.

Ekspozita me familjarët e personave të zhdukur do të qëndrojë e hapur deri në orën 18:00. Kujtojmë që Kosova kërkon zbardhjen e fatit edhe të mbi 1 mijë e 600 personave, në mesin e tyre edhe mbi 100 fëmijë. 

Kulturë

Doli nga shtypi libri “Modaliteti në gjuhësi” – Një kontribut i ri shkencor i Vjosa Hamitit në fushën e gjuhësisë shqiptare

Published

on

By

Këto ditë ka dalë nga shtypi libri më i ri me titull “Modaliteti në gjuhësi”, me autore Vjosa Hamiti, botuar nga Botimet XHAD në Prishtinë. Vepra është produkt i një pune shumëvjeçare kërkimore dhe përfaqëson një trajtesë të thelluar për një nga nocionet më komplekse dhe më pak të eksploruara në gjuhësinë shqiptare: modalitetin.
Ky është libri i dytë i autores, pas botimit në vitin 2019 të disertacionit të saj në gjuhën gjermane: “Epistemische Modalität – die Äußerungsmöglichkeiten im Deutschen und ihre Äquivalente im Albanischen” – (Modaliteti epistemik – Mundësitë e shprehjes në gjermanisht dhe ekuivalentet e tyre në shqip), publikuar nga shtëpia prestigjioze Harrassowitz Verlag në Gjermani.
Në qendër të librit më të ri qëndron modaliteti – një koncept i cili, në shkencat gjuhësore, lidhet me mënyrën se si folësi shpreh qëndrimin e tij ndaj përmbajtjes së një thënieje. Por për Vjosa Hamitin, modaliteti është shumë më tepër sesa një kategori gramatikore: ai është një dritare drejt mënyrës se si njeriu koncepton botën, një pasqyrë e të mundshmes dhe të pamundshmes, e domosdoshmes dhe e rastësishmes.
Një vështrim ndërdisiplinor
Libri nuk kufizohet vetëm në analizën gramatikore të modalitetit, por ofron një trajtim të gjerë ndërdisiplinor, që përfshin aspekte semantike, pragmatike, filozofike dhe diskursive. Ky përqasje e bën librin një ndër kontribuesit më origjinalë në fushën e gjuhësisë shqipe, duke bashkuar gjuhën e dijes me dijen e gjuhës, në një tekst të qartë dhe të kuptueshëm për lexuesin e interesuar.
Përmbajtja dhe struktura e librit
Struktura e librit përfshin pesë kapituj që pasqyrojnë zhvillimin logjik dhe tematik të çështjes:
Kapitulli I – Hyrje në teorinë e modalitetit, me lidhje të ngushta me filozofinë dhe logjikën modale.
Kapitulli II – Modaliteti në komunikimin e përditshëm dhe në kontekste mësimore apo përkthimore.
Kapitulli III – Analizë krahasimtare e mënyrave të shprehjes së modalitetit në gjuhën shqipe dhe gjermane.
Kapitulli IV – Roli i foljeve modale në ndërtimin morfosintaksor dhe semantik të dy gjuhëve.
Kapitulli V – Aplikim i analizës në një korpus letrar, duke e konkretizuar qasjen teorike në përmbajtje artistike.
Libri vlerëson foljet modale si elementë kyç që ndërtojnë kuptimin, përçojnë qëndrime, dhe hapin rrugë drejt botëve të mundshme.
Nga magjistratura në Prishtinë, te doktorata në Vjenë
Rrugëtimi akademik i autores në këtë fushë nisi me studimet e magjistraturës në Universitetin e Prishtinës, për të vijuar me studimet doktorale në Universitetin e Vjenës, nën udhëheqjen e prof. Peter Ernst. Disertacioni i saj u vlerësua me notën më të lartë, “summa cum laude”, dhe mori vlerësime të posaçme nga figura të njohura akademike, si prof. Peter Bartl, i cili e përshkroi punimin si “një dorëshkrim i jashtëzakonshëm për nga pastërtia gjuhësore dhe trajtimi shkencor”.
Një ndihmesë origjinale në shqip
Në një fushë ku mungojnë botime të specializuara në gjuhën shqipe, “Modaliteti në gjuhësi” vjen si një ndihmesë origjinale dhe e domosdoshme për studiuesit, studentët, përkthyesit, mësuesit e gjuhës dhe të gjithë ata që interesohen për ndërlidhjen mes gjuhës dhe mendimit.
Duke konsideruar modalitetin si “zërin e brendshëm të folësit”, Vjosa Hamiti na udhëheq në një analizë të thelluar ku ndërthuren gramatika, filozofia e gjuhës dhe diskursi. Vepra përfaqëson një pikë referimi të rëndësishme në gjuhësinë shqiptare bashkëkohore, dhe një gur themeli për studimet e mëtejme në këtë fushë komplekse.
Libri “Modaliteti në gjuhësi” i Vjosa Hamitit është tashmë i qasshëm në libraritë në Kosovë dhe pritet së shpejti të jetë në dispozicion edhe online për lexuesit shqiptarë në diasporë.

Continue Reading

Magazinë

Katy Perry: Kam dëgjuar se jam personi më i urryer në internet, kjo nuk është e vërtetë

Published

on

Katy Perry ka folur rreth reagimeve negative në internet pasi mori pjesë në një mision Blue Origin, dhe mediat sociale janë përmbytur me tallje ndaj saj.

Pasi u kthye në Tokë më 23 prill, Perry nisi turneun e saj botëror të quajtur The Lifetimes dhe, gjatë një koncerti me bileta të shitura në Çikago, ajo foli për titullin e personit më të urryer në internet.

“Epo, mendoja se isha personi më i urryer në internet. Nuk mendoj se është e vërtetë”, dëgjohet të thotë ajo ndërsa publiku duartroket dhe brohorit drejt saj.

Perry më parë tha në Instagram se është me fansat “në këtë udhëtim të bukur dhe të egër të jetës”.

“Mund të qëndroj ende besnike ndaj vetes, me zemër të hapur dhe e ndershme, veçanërisht për shkak të lidhjes sonë. Të dua dhe u rrita me ty dhe jam shumë e emocionuar t’ju shoh kudo në botë këtë vit!”

Perry i siguroi fansat se, pavarësisht komenteve negative, ajo ishte “në rregull” dhe kishte “punuar shumë për të ditur se kush ishte, çfarë ishte e vërtetë dhe çfarë ishte e rëndësishme për të”.

“Terapisti im më tha diçka vite më parë që më ndryshoi jetën: ‘Askush nuk mund të detyrojë të besosh diçka për veten nëse nuk e beson për veten tënde’, dhe nëse ndonjëherë kam ndjenja që lidhen me këtë, është një mundësi për të eksploruar ndjenjën që fshihet pas saj”, shtoi ajo.

Continue Reading

Magazinë

Bëhuni gati! Po vjen një serial për jetën dhe karrierën e Madonna-s

Published

on

Jeta e ‘mbretëreshës së pop-it’ do të prekë ekranin! Është konfirmuar zyrtarisht bashkëpunimi i Madonna-s me Netflix, për të krijuar një serial biografik, i cili do të tregojë jetën dhe karrierën e yllit Madonna.

Këngëtarja do të jetë producentja ekzekutive e serialit, së bashku me Shawn Levy, regjisori i “Stranger Things”.

Madonna e Levy kanë qenë duke diskutuar për projektin “prej kohësh,” por janë në fazat fillestare të zhvillimit.

Kështu, mbetet ende e panjohur se në cilën periudhë të jetës dhe karrierës së Madonnës do të fokusohet seria.

Thuhet se dyshja po “fillojnë nga e para,” pasi ky serial është i ndarë nga filmi biografik që Madonna po zhvillonte me Universal Pictures në vitin 2022. Filmi u ndërpre pasi ajo njoftoi turneun “Celebration” në vitin 2023.

Në korrik 2024 ajo tregoi se projekti i filmit ishte rikthyer, duke publikuar një video në Instagram ku punonte mbi një skenar. Por, duket se projekti u anulua dhe Madonna postoi në Instagram një pyetje për ndjekësit.

“Unë nuk kam pasur një jetë normale. Nuk mund ta bëj këtë në mënyrën normale. A duhet ta bëj historinë e jetës sime si një seri apo një film artistik?”.

Duke qenë se tanimë është konfirmuar se jeta e saj do të tregohet në serial, ndoshta filmi nuk do të realizohet.

Kush do të jetë në rolin e Madonna-s?

Meqenëse historia nuk është përcaktuar, as kasti për serialin nuk u konfirmua. Raportohet se Julia Garner, e përzgjedhura e supozuar e Madonna-s për filmin, “me shumë gjasa do të luajë Madonnën,” në varësi të disponueshmërisë së saj.

Garner ka mbajtur kontakte me ekipin e Madonnës, madje iu bashkua asaj në skenë si një “gjyqtare” e performancave “Vogue” gjatë turneut “Celebration”.

Garner e fitoi rolin kundër disa aktoreve të reja, si Florence Pugh, Alexa Demie, Odessa Young, Emma Laird, Bebe Rexha dhe Sky Ferreira, të cilat zhvilluan një proces rigoroz audicionesh që shumë e quajtën “Kampi i Stërvitjes së Madonna-s”

Madonna ende nuk ka konfirmuar nëse do të marrë rolin e regjisores ose shkrimtares në këtë serial të ri.

Continue Reading

Magazinë

Beyoncé thyen rekorde me turneun “Cowboy Carter”

Published

on

Ylli amerikan, Beyoncé ka nisur fuqishëm turneun më të ri “Cowboy Carter”, duke thyer tashmë disa rekorde historike.

Këngëtarja e “Crazy In Love” përfundoi pesë koncerte në stadiumin “SoFi” në Inglewood, Kaliforni, ditë më parë, duke grumbulluar mbi 50 milionë dollarë nga 217 mijë bileta të shitura.

Sipas “Rolling Stone”, kjo seri koncertesh është “angazhimi më i madh në një vend të vetëm për këtë vit” deri më tani.

Ky sukses e vendos Beyoncén në vendin e pestë në historinë e fitimeve të mëdha në një ndalesë të vetme turneu, duke u renditur pas artistëve si grupi U2 në “Sphere” në Las Vegas (2023-2024), Harry Styles në “Madison Square Garden” (2022) dhe Take That në “Wembley” (2011).

Ajo bëhet artistja femër me fitimin më të madh në histori në vend. Beyoncé e nisi turneun më 28 prill dhe u rikthye në “SoFi Stadium” më 1, 4, 7 e 9 maj, me 11.1 milionë dollarë të fituar për natë, mbi 43,000 spektatorë për çdo shfaqje.

Kjo nuk është hera e parë që bën histori në këtë stadium. Me tre performanca tjera në “SoFi” në 2023, ajo ka dhënë tetë koncerte aty, më shumë se çdo artist tjetër në historinë pesëvjeçare të stadiumit.

Në natën hapëse të serisë së koncerteve në “SoFi”, Beyoncé u shoqërua në skenë nga dy vajzat, Blue Ivy Carter dhe Rumi Carter. Blue Ivy, 13 vjeç, kërcente me nënën gjatë këngës “America Has A Problem”.

Më vonë, erdhi momenti kur Rumi, bëri debutimin në skenë. gjatë interpretimit të baladës Protector”, Beyoncé qëndronte nën dritat e skenës. Pas këngës, në ekran u shfaqën imazhe me të tre fëmijët – përfshirë edhe binjakun e Rumit, Sir Carter.

Blue Ivy ka qenë pjesë e rëndësishme e performancave të nënës. Ajo ishte pjesë e trupës së kërcimtarëve në turneun “Renaissance” më vitin 2023 dhe performoi në shfaqjen gjysmëfinale të ndeshjes së Krishtlindjes së NFL-së në 2024.

E reja e talentuar po ndjek gjurmët e prindërve të saj të famshëm, pasi në vitin 2024 ajo ka huazuar zërin e saj për personazhin Kiara në filmin e Disneyt “Mufasa: The Lion King”.

Continue Reading

Të kërkuara