Lajmet

​Bloomberg tregon skenarët në të cilët Putin mund të përdorë armët bërthamore

Presidenti rus e ka bërë të qartë se jeta njerëzore për të nuk vlen asgjë, përveç nëse bëhet fjalë për veten e tij, shkruan Bloomberg.

Published

on

Shumë besojnë se një njeri si Vladimir Putin është i aftë për çdo gjë, madje edhe përdorimin e armëve bërthamore. Presidenti rus e ka bërë të qartë se jeta njerëzore për të nuk vlen asgjë, përveç nëse bëhet fjalë për veten e tij, shkruan Bloomberg.

Ka skenarë në të cilët ai mund të dalë me një llogaritje katastrofike që tregon se lëshimi i një ose më shumë bombave bërthamore mund ta mbajë Putinin në pushtet. Kjo ndodh sepse tani bota jonë, në aspektin strategjik, i ngjan më shumë Evropës në vitet e para të paqëndrueshme të Luftës së Ftohtë sesa gjatë periudhës së saj të mëvonshme relativisht të qëndrueshme.

Shkatërrim i Garantuar Reciprokisht – MAD

Pas Luftës së Dytë Botërore, ShBA e dinte se forcat e saja në Evropën Perëndimore ishin inferiore ndaj atyre të Bashkimit Sovjetik dhe ndoshta nuk do t’i bënin ballë sulmit të tij, andaj amerikanët vendosën koka bërthamore më të dobëta në territorin e aleatëve evropianë. Ata donin t’u dërgonin një mesazh rusëve – në rast të një sulmi sovjetik, NATO mund të lëshonte disa prej tyre në fushën e betejës dhe t’i shpëtonte anëtarët e saj nga disfata.

Por ndërsa gara e armëve bërthamore përparonte, Bashkimi Sovjetik u kap me Shtetet e Bashkuara në armatimet strategjike dhe filloi të përdorte bomba bërthamore që mund të lëshoheshin në raketa me rreze të gjatë veprimi nga një vend në tjetrin, duke shkatërruar qytete të tëra.

Sado apokaliptike që mund të tingëllojë, ky ekuilibër i fuqive na ka mbajtur nga lufta bërthamore deri më tani. Ne mund të shohim Perëndimin dhe Lindjen si dy burra në një dhomë, të zhytur në benzinë deri në bel. Secili ka një numër të caktuar ndeshjesh, por asnjëri nuk dëshiron t’i përdorë ato sepse kjo do të thotë që të dy do të marrin flakë. Ky pozicion mori edhe emrin e duhur – MAD (Mutual Assured Destruction).

Putin dhe “vija e tij e kuqe”

Megjithatë, pas dy dekadash të sundimit të Putin-it në Rusi, ka pasur një ndryshim strategjik në situatë. Në një farë mënyre, u kthyem në periudhën menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore, me role të përmbysura.

Tani është Rusia ajo që dyshon se është inferiore ndaj NATO-s në luftën konvencionale, andaj Putin e kompenson këtë mangësi me kërcënime me armë bërthamore në rast se pushtimi i Ukrainës nuk shkon sipas planit të tij. Kjo qasje quhet – përshkallëzim në de-përshkallëzim.

Kështu, Rusia, e cila është afërsisht e barabartë me Shtetet e Bashkuara në armët bërthamore strategjike, fitoi një avantazh të madh në taktikë, relativisht të shkurtër. Rusia ka rreth 2000 armë bërthamore taktike, dhe SHBA-ja vetëm rreth 200, gjysma e të cilave janë të stacionuara në Evropë.

Putin ka lënë të kuptohet tashmë disa herë se ai mund të rrëmbejë arsenalin e tij ushtarak nëse NATO kalon “vijën e kuqe”. Dhe duke qenë se ai ngatërron fatin e tij me fatin e vendit të tij, ai tenton të interpretojë çdo poshtërim të mundshëm personal apo ndryshim regjimi në Moskë si një kalim në “zonën e kuqe”.

Le të themi se ukrainasit, të cilët po luftojnë heroikisht kundër pushtuesve rusë çuditërisht të paaftë, i afrohen fitores ose që një raketë hipersonike ruse endet drejt Polonisë, një anëtare e NATO-s ose që Perëndimi i dërgon Ukrainës armë që mund të ndryshojnë drejtimin e luftës – secila prej këtyre kthesave mund ta detyrojë Putin-in përpara një muri dhe të çojë në një përshkallëzim, shkruan Bloomberg.

Bomba e parë mund të përfundojë në pyll

Reagimi i tij i parë me siguri do të jetë shfaqja e dhëmbëve. Ndoshta ai do të hedhë bombën e parë në ndonjë zonë të pyllëzuar të pabanuar ose në det, vetëm për të treguar se është serioz. Bomba tjetër bërthamore mund të shkatërrojë një depo armësh armike, një bazë ushtarake, por jo të gjithë qytetin. Armët taktike bërthamore mundësojnë këtë lloj “loje bërthamore” precize.

Putin do të tregonte kështu vendosmërinë e tij, gatishmërinë e tij për “të shkuar deri në fund”, duke shpresuar se Perëndimi nuk do të hakmerret me të njëjtën masë. SHBA dhe Evropa, pra NATO, duhet të fillojnë të mendojnë tani për një përgjigje të mundshme ndaj bombës së parë të hedhur. A duhet që Perëndimi të lëshojë atëherë një bombë bërthamore me fuqi të ulët për të treguar se është gati të hyjë në ring? Atëherë, cili do të ishte hapi i ardhshëm i Putin-it?

Sapo fillon lëshimi i kokave bërthamore, arma më vdekjeprurëse në historinë njerëzore, pavarësisht nga forca e tyre, rritet rreziku i keqkuptimeve dhe lëvizjeve të gabuara. Një goditje e vogël nga njëra anë mund të duket ende katastrofike për tjetrën. Dhe raketat fluturojnë aq shpejt sa çdo vend ka vetëm disa minuta për t’u përgjigjur. Është shumë e lehtë të tundohesh për të shtypur “butonin e kuq”.

Bota

Vetëvritet novelistja më e mirë në gjuhën kineze

Published

on

Chiung Yao, romancierja më e njohur në botë e romancës në gjuhën kineze, ka vdekur në një vetëvrasje të dukshme. Trupi i 86-vjeçares u gjet në shtëpinë e saj në New Taipei City të mërkurën, raportojnë mediat lokale. Shërbimet e urgjencës thanë se ajo mori jetën e saj, sipas Agjencisë Qendrore të Lajmeve të Tajvanit.

Chiung Yao filloi të shkruante në moshën 18-vjeçare dhe botoi më shumë se 60 romane, shumë prej të cilave u përshtatën në filma dhe seri televizive dhe mbetën të njohura për dekada. Ajo ishte gjithashtu një skenariste dhe producente e suksesshme.

Një nga veprat e saj më të famshme ishte drama televizive My Fair Princess, e cila nisi karrierën e yjeve të mëdhenj. Ajo lindi me emrin Chen Che në Sichuan, Kinë në vitin 1938. Chiung Yao është emri i saj i artit.

Një postim në llogarinë e saj në Facebook të mërkurën shkruante: “Lamtumirë të dashurit e mi. Ndihem me fat që ju kam takuar dhe njohur në këtë jetë”. Nuk ishte menjëherë e qartë nëse postimi ishte publikuar para apo pas gjetjes së trupit të saj. Chiung Yao u kërkoi të rinjve “të mos heqin dorë lehtë nga jeta” dhe të përballen me vdekjen vetëm kur “të jetosh deri në 86 ose 87”. Ajo u ka kërkuar ndjekësve të saj që të mos jenë të trishtuar për të.

Familja u zhvendos në Tajvan në vitin 1949 pasi Partia Komuniste Kineze mori kontrollin e kontinentit. Romani debutues i Chiung Yao-s Jashtë dritares, i cili u frymëzua nga historia e saj e dashurisë me mësuesen e saj të shkollës së mesme, ishte jashtëzakonisht popullor.

Drama e saj televizive Princesha ime e bukur, një histori e Hirushes e vendosur në dinastinë Qing të shekullit të 18-të, konsiderohet si një nga shfaqjet dramatike më të njohura në gjuhën kineze të të gjitha kohërave. Ajo nisi karrierën e emrave të mëdhenj në argëtim, duke përfshirë superyllin kinez Fan Bingbing. Fan do të bëhej një nga yjet më të mëdhenj në Kinë, derisa u gjobit për mashtrim tatimor në vitin 2018 .

Aktorët kryesorë të serialit, Ruby Lin dhe Zhao Wei, u bënë emra të njohur për audiencën kineze. Lin ka mbetur aktiv si aktor dhe producent në Tajvan. Megjithatë Wei ka heshtur vitet e fundit pasi miku i saj miliarder, themeluesi i Alibaba, Jack Ma, hyri në telashe me autoritetet në Pekin./BBC/

 

Continue Reading

Bota

Të paktën 4 047 të vrarë në luftën Izrael-Hezbollah

Published

on

Numri i të vdekurve në Liban nga luftimet e vazhdueshme midis Izraelit dhe Hezbollahut ka arritur në 4,047 persona, shumica prej tyre që nga përshkallëzimi i konfliktit në muajin shtator, njoftuan autoritetet libaneze.

Një javë pas hyrjes në fuqi të armëpushimit, Ministri i Shëndetësisë i Libanit, Firass Abiad, njoftoi se deri tani janë regjistruar 4,047 të vdekur dhe 16,638 të plagosur. Abiad theksoi se mes të vrarëve ishin 316 fëmijë dhe 790 gra. Ai shtoi se shumica e viktimave janë regjistruar pas 15 shtatorit, duke vënë në dyshim se numri i vdekjeve mund të jetë më i lartë për shkak të rasteve që nuk janë regjistruar ende.

Një burim i afërt me Hezbollahun ka deklaruar se grupi ka pësuar humbje të konsiderueshme, me qindra luftëtarë të vrarë, por pa dhënë një shifër të saktë. Nga ana tjetër, autoritetet izraelite kanë raportuar të paktën 82 ushtarë dhe 47 civilë të vrarë në anën izraelite.

Luftimet mes Izraelit dhe Hezbollahut filluan në një shkallë të gjerë në fund të shtatorit, pas një periudhe tensionesh të vazhdueshme ndërkufitare që shpërthyen si pasojë e mbështetjes së Hezbollahut ndaj Hamasit, grupit militant palestinez që nisi një sulm në Izraelin jugor më 7 tetor 2023.

Izraeli i reagoi duke zgjeruar fushatën e tij ushtarake në Libanin jugor./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Protesta e mësimdhënësve, këto janë kërkesat

Published

on

By

Me pankarta “Ministre reflekto, fillo dialogun”, “Duam nënshkrimin e Kontratës Kolektive”, “Duam rritje dinjitoze të pagave”, “Mos na mohoni kontributin e viteve ‘90”, Sindikata e Bashkuar e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës së Kosovës (SBASHK), kanë protestuar të mërkurën në shenjë pakënaqësie ndaj qeverisë.

Me kërkesat për rritje të pagave e nënshkrim të kontratës kolektive, qindra punëtorë të arsimit kërkuan zbatimin e tyre.

Kryetari i kësaj sindikate, Rrahman Jasharaj ka deklaruar se Qeveria Kurti dhe ministrja e Arsimit, Arbërie Nagavci ‘kanë vazhduar me qasje të gabuar dhe me qëndrimin deri armiqësor ndaj SBASHK-ut dhe sindikatave’.

“Qeveria Kurti dhe në këtë rast ministrja Nagavci kanë vazhduar me qasje të gabuar dhe me qëndrimin deri armiqësor ndaj SBASHK-ut dhe sindikatave….Ministrja Nagavci as edhe një herë nuk u bë zë i të punësuarve në arsim dhe as edhe një herë nuk foli në Qeveri e nuk kërkojë të debatohej për kërkesat legjitime të punëtorëve të arsimit. Ajo u mundua ta mohojë e zhvleftësojë një anshëm Kontratën Kolektive të Arsimit dhe atëherë deklaronte se do të bisedohet për Kontratën e re, por shihet se e ka pasur vetëm si deklaratë…Nga më të dalluarit në luftën e humbur kundër SBAShK-ut dhe punëtorëve arsimor është ministri Murati, i cili dikur na u kërcënua edhe me dalje të pagës. Ai me rritjen ironike të pagës prej 28 euro dëshiron që punëtorët e arsimit t’i vë në situatë që të luftojnë për të siguruar pak bukë dhe të ndjehen të varfër e të heshtin, por punëtorët e arsimit janë plot dinjitet dhe janë krenar se kanë kryer e po kryejnë misionin e shenjtë për arsimimin dhe edukimin e brezave”, tha Jasharaj.

Ndërsa, Jasharaj tha po ashtu se kryeministri Kurti ka dështuar të përmbush premtimet e tij i cili ka bërë para se të vinte në pushtet lidhur me zërin e sindikatave, siç tha ai, ‘Kurti e ka bërë të kundërte, nuk ka dëgjuar zërin e sindikatave’.

“Kurti para se të vinte në pushtet premtonte se do të komunikojë me sindikata, do të dëgjojë zërin e tyre dhe do të ndihmojë në forcimin e sindikatave, por e bëri të kundërtën. As edhe njëherë nuk dëgjoi zërin e sindikatave dhe madje u mundua t’i shuaj ato sepse po ngitnin zërin duke kërkuar arsyeshëm realizimin e kërkesave të arsyeshme të anëtarësisë”, ka shtuar Jasharaj.

Protesta ka filluar para Bibliotekës Kombëtare në kryeqytet, ndërsa ka vazhduar drejt Ministrisë së Arsimit në të cilën kërkuan takim me ministren Nagavci e që nuk u realizua dhe në fund protestuan para qeverisë.

Në këtë protestë morën pjesë kryetarët e shoqatave sindikale nga çerdhet, shkollat dhe universitetet.

Continue Reading

Lajmet

​Çeku: Stadiumi “Adem Jashari” do t’i plotësojë të gjitha kriteret e UEFA-s

Published

on

By

Ministri i Ministrisë për Kulturë, Rini dhe Sport, Hajrulla Çeku ka publikuar pamje të reja nga punimet në stadiumin “Adem Jashari” në Mitrovicë.

Ai ka thënë se ky stadium do t’i plotësoj të gjitha kushtet dhe kriteret për zhvillimin e lojërave në përputhshmëri me standardet e UEFA-s dhe FIFA-s.

Po vazhdojnë punimet në stadiumin olimpik “Adem Jashari” në Mitrovicë. Ky stadium do të plotësoj të gjitha kushtet dhe kriteret për zhvillimin e lojërave në përputhshmëri me standardet e UEFA-s dhe FIFA-s”, ka shkruar Çeku.

Po e zbatojmë planin pesë vjeçar të infrastrukturës së futbollit, 18 komuna, mbi 20 stadiume, 200 milionë euro investime”, ka shtuar ai.

Continue Reading

Të kërkuara