Shëndeti

​Agranulocitoza, cilat janë simptomat?

Published

4 years ago

on

Agranulocitoza është një formë e neutropenisë, një gjendje në të cilën trupi, veçanërisht palca e eshtrave, nuk prodhon mjaft qeliza të bardha të gjakut të quajtura neutrofile.

Kjo mund të çojë në infeksione të rënda bakteriale ose kërpudhore të shoqëruara me ethe, dhimbje të fytit ose pneumoni. Trajtimi kryhet në varësi të shkakut të problemit, më shpesh me ilaçe që ndihmojnë në krijimin e qelizave të bardha të gjakut. Nëse gjendja nuk trajtohet, mund të ndodhë sepsë dhe më pas vdekje.

Pse agranulocitoza është e rrezikshme?

Agranulocitoza është një gjendje kërcënuese për jetën, më saktësisht një çrregullim në punën e gjakut kur prodhohen shumë pak ose aspak neutrofile që përmbajnë enzima, roli kryesor i të cilave është shkatërrimi i baktereve dhe mikrobeve të tjera.

Me fjalë të tjera, qelizat e bardha të gjakut (dhe kështu neutrofilet) janë pjesë e sistemit imunitar dhe mbrojnë trupin nga substancat e dëmshme, bakteret, kërpudhat dhe viruset. Njerëzit që kanë agranulocitozë sëmuren më lehtë dhe më shpesh dhe janë më të vështirë për t’u trajtuar, sepse trupi nuk mund të luftojë trupat e huaj. Edhe një infeksion i butë te këta njerëz mund të përparojë në një gjendje serioze. Nëse nuk njihet me kohë, mund të ndodhë sepsë dhe përfundimisht vdekje.

Çfarë e shkakton?

Ekzistojnë dy lloje të agranulocitozës. Njëra është e trashëgueshme për shkak të një çrregullimi gjenetik dhe me të cilin lind një person, ndërsa lloji tjetër i agranulocitozës shkaktohet nga ndikimet e jashtme dhe quhet i fituar. Më shpesh ndodh si rezultat i marrjes së ilaçeve të caktuara ose ekspozimit ndaj kimikateve.

Shkaqe të tjera përfshijnë rrezatimin, disa sëmundje autoimune të tilla si lupus ose artriti reumatoid, kanceri i palcës kockore, kimioterapia, infeksione të tilla si tuberkulozi dhe malaria, ilaçet që përdoren për trajtimin e gjëndrës tiroide dhe marrja e pamjaftueshme e vitaminave (veçanërisht vitamina B12) dhe mineraleve.

Agranulocitoza ndodh në të dy gjinitë dhe mund të ndodhë në të gjitha grup-moshat.

Si të njohim agranulocitozën?

Simptomat mund të shfaqen papritur, dhe të shfaqen gjatë një periudhe kohore dhe janë të njëjta me simptomat e gripit.

Personi më së shpeshti do të ndiejë:

• ethe

• rrahje të shpejta të zemrës dhe vështirësi në frymëmarrje

• presion i ulët

• dobësi muskulare

• gojë të thatë dhe dhimbje të fytit

• gjakderdhje nga mishrat e dhëmbëve

• plagë në gojë që ndikojnë në gëlltitje

• dobësi

Si diagnostikohet agranulocitoza?

Gjendja zbulohet nga mostra e urinës dhe testi i gjakut që tregon numrin e qelizave të bardha të gjakut dhe nganjëherë do të jetë e nevojshme të bëhet një biopsi e palcës kockore. Në fotografinë e gjakut, një person me agranulocitozë do të ketë më pak se 500 neurofile për mikroliter gjak (mcL), ndërsa një person i shëndetshëm do të ketë 1.500 deri në 8.000 neutrofile për mcL gjak.

Mjeku do të dyshojë për këtë gjendje nëse pacienti është shpesh i sëmurë ose nëse ka infeksione të pazakonta, dhe ai do të jetë i sigurt që do të pyesë pacientin se çfarë ilaçesh po merr dhe do të zbulojë historinë e tij mjekësore.

Si trajtohet agranulocitoza?

Trajtohet me antibiotikë që do të zvogëlojnë infeksionin dhe do të lehtësojnë simptomat, si dhe medikamente që do të lejojnë trupin të prodhojë më lehtë qelizat e bardha të gjakut. Është gjithmonë e nevojshme të trajtohet shkaku që çoi në agranulocitozë dhe të eliminohen ose zëvendësohen ilaçet që janë një shkak potencial i kësaj gjendje.

Njerëzit me agranulocitozë mund të jetojnë normalisht pas trajtimit me ilaçe. Sidoqoftë, komplikime të ndryshme mund të ndodhin te njerëzit mbi 65-vjeç, dhe njëra prej tyre është sepsë.

Në njerëzit që kanë sëmundje të tjera, të tilla si sëmundje të veshkave, sëmundje të zemrës ose probleme me frymëmarrjen, kjo gjendje gjithashtu mund të shkaktojë më shumë probleme. Është e rëndësishme që sa më parë të njihet agranulocitoza dhe ta trajtojmë atë.

Përfundim

Agranulocitoza është një gjendje në të cilën nuk prodhohen mjaftueshëm qeliza të bardha të gjakut në gjak. Kjo ndikon në sistemin imunitar dhe infeksionet e shpeshta kalojnë në gjendje shumë më të rrezikshme. Është e rëndësishme të njihet sëmundja me kohë, gjetja e shkakut të problemit dhe të bëhet trajtimi.

Related Topics:
Continue Reading

Shëndeti

Zbulohet antitrupi kundër alergjive ndaj polenit

Published

11 hours ago

on

July 22, 2025

By

Përftohet një antitrup që nëse aplikohet me një spray, ndalon simptomat alergjike që nxiten nga polenet.

Antitrupi është eksperimentuar tashmë vetëm mbi kafshët dhe është specifik ndaj bimës së artemisës, që në Evropë është shkak i rreth 15% të alergjive.

Ndërkohë që në kontinentin tonë rreth 40% e popullsisë vuan nga alergjitë ndaj polenit dhe simptomat shkaktojnë një dëm financiar që përllogaritet në rreth 100 mln euro, duke përfshirë këtu humbjen e ditëve të shkollës dhe punës.

Mos u panikosni, kur ndryshimet në gjoks konsiderohen normale dhe kur duhet të shkoni menjëherë te mjeku

Studimi është publikuar në revistën Kufijtë e Imunologjisë, është hera e parë që një antitrup monoklonal projektohet për t’u aplikuar me metodën e spray-t nga hunda, dhe ka rezultuar i suksesshëm në mbrojtjen ndaj simptomave alergjike në rrugët e sipërme e të poshtme të frymëmarrjes.

Ky spray vepron në mënyrë lokale e mbi këtë bazë krijohen të tjerë, për ambrosian dhe barin, duke i hapur rrugën një gjenerate të re terapeutike të shpejtë, pa nevojën e ageve, e mbi të gjitha në bazë të ndjeshmërisë individuale ndaj alergjenëve.

 

Continue Reading

Shëndeti

Jeni anemikë? Ushqimet që ju duhen

Published

15 hours ago

on

July 22, 2025

By

Anemia është sëmundje që kufizon furnizimin me oksigjen të muskujve dhe indeve, shoqërohet me simptoma si lodhja, ndjeshmëria ndaj të ftohtit, marramendja, vështirësi në frymëmarrje, rrahje të çrregullta të zemrës dhe dhimbje koke.

Kjo sëmundje shkaktohet nga pamjaftueshmëria e hekurit e prek femrat. Hekuri është mineral që merret nga suplementët por burimet më të mira të tij janë mishi dhe bimët.

Barishtet

Trupi arrin të përthithë 70% të hekurit me burim shtazor dhe vetëm 30% të hekurit nga burime bimore. Nëse konsumoni barishte, duhet të rrisni numrin e racioneve të konsumuara në ditë. Spinaqi i gatuar me limon është burim i shkëlqyer i hekurit. Vitamina C ndihmon në përthithjen e hekurit nga organizmi.

Arrorët dhe farat

Janë burimet më të shëndetshme të proteinave, yndyrnave dhe hekurit. Me 28 gramë fistikë do të plotësoni 6.1% do të nevojës ditore për hekur.

Mishi i kuq pa dhjamë

Një copë me mish viçi plotëson 22% të nevojës ditore për hekur. Për të maksimizuar nivelin e hekurit të përthithur nga organizmin, mishin shoqëroni me spinaq, domate, speca të kuq, luleshtrydhe, lakra të vogla dhe brokoli.

Soja

Kjo fasule e vogël është burim i shkëlqyer i hekurit me bazë bimore. Ajo është ideale për veganët dhe vegjetarianët. Soja është e pasur edhe me proteina ndaj nuk duhet lënë mënjanë.

Vezët

Janë një ushqim që nuk duhet të mungojë në regjimin ushqimor të një anemiku. Përmbajnë hekur e mund të kombinohen me spinaqin, domaten ose kinoan në një vakt të pasur e të shëndetshëm.

Mishi i Bardhë i Pulës

Pjesa e gjoksit të pulës është burim i shkëlqyer i hekurit. Nëse e gatuani në zgarë pa yndyrë, është e shëndetshme. Mund ta shoqëroni me spinaq, brokoli dhe domate.

Bishtajoret

Bishtajoret, veçanërisht thjerrëzat janë të shkëlqyera kundër anemisë. Në gjysmë racioni do të plotësoni 20% të hekurit për të cilin ka nevojë organizmi.

Për më tepër, ato janë burim i shkëlqyer i fibrës që e mban stomakun të shëndetshëm.

Kujdes

Kafeja e çaji ndërhyjnë e pengojnë përthithjen e hekurit nga organizmi. Kur të konsumoni ushqimet që përmendëm frenoni dëshirën për kafe a çaj pas buke.

Continue Reading

Shëndeti

Bakteri i rrezikshëm po përhapet në det: Infeksionet vibrio në rritje

Published

16 hours ago

on

July 22, 2025

By

Bakteret vibrio mund të shkaktojnë infeksione kur konsumohen fruta deti ose përmes kontaktit me ujë të kontaminuar. Ndryshimet klimatike po nxisin përhapjen e këtyre baktereve në Evropë.

Vibrioza është infeksion i shkaktuar nga bakteri vibrio, që gjendet në frutat e detit të pagatuar dhe në ujërat bregdetare ose të ëmbël-të kripur më të ngrohta.

Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve ka lëshuar paralajmërim për rrezikun që paraqesin bakteret, temperaturat e sipërfaqeve detare rriten verës. Bakteret vibrio jetojnë natyrshëm në ujëra bregdetare të përziera, ku përzihen uji i kripur dhe i ëmbël, veçanërisht kur temperaturat janë të larta dhe sasia e kripës është më e ulët.

Ato kërcënojnë nga deti dhe nga frutat e detit, dhe mund të shkaktojnë infeksione të rënda, sepsë, madje edhe vdekje. Për më tepër, gjithnjë e më shpesh shfaqin rezistencë ndaj antibiotikëve.

Vibrioza po bëhet më e zakonshme

Këto raste po shfaqen në disa pjesë të Evropës si pasojë e ndryshimeve klimatike. Llojet e baktereve vibrio zbulohen verës në Detin Baltik, pasi deti ofron kushte të favorshme për zhvillimin e tyre për shkak të përqendrimit të ulët të kripës. Bakteret janë gjetur edhe në dete tjera, përfshirë Detin e Veriut, dhe ndërsa temperaturat e sipërfaqeve detare vazhdojnë të rriten, pritet që vibrio të shtrihet edhe në zona të tjera bregdetare.

Grupi bakterial Vibrio përfshin disa lloje që mund të shkaktojnë vibriozë, një sëmundje që lind nga infektimi me këtë bakter, transmeton Telegrafi.

Tri llojet më të rrezikshme në Evropë

▪ Vibrio parahaemolyticus – mund të shkaktojë gastroenterit tek persona të shëndetshëm
▪ Vibrio vulnificus – çon në infeksione të rënda, sepsë dhe vdekje tek individët më të ndjeshëm
▪ Vibrio cholerae – mund të çojë në sepsë

Si transmetohet bakteri vibrio?

Disa prej baktereve vibrio mund të shkaktojnë infeksione serioze. Kjo përfshin infeksione që transmetohen përmes ushqimit, pas konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të gatuar jo mjaftueshëm, dhe infeksione të rënda të gjakut kur bakteret hyjnë në trup përmes prerjeve ose plagëve të hapura në lëkurë.

Njerëzit me sistem imunitar të dobësuar ose me sëmundje kronike të mëlçisë janë veçanërisht të rrezikuar.

Si të njihni simptomat e vibriozës?

Simptomat varen nga mënyra se si merret infeksioni. Në rastet kur vibrioza merret përmes konsumimit të frutave të detit të pagatuar ose të pagatuar mirë.

▪ diarre e ujshme
▪ dhimbje barku
▪ nauze (ndjesi për të vjellë)
▪ të vjella
▪ ethe
▪ të dridhura.

Infeksioni ndodhë edhe gjatë larjes në ujëra me sasi të mëdha të baktereve vibrio, duke shkaktuar infeksione në vesh ose, nëse bakteret hyjnë në kontakt me plagë të hapura, shkaktojnë simptoma në lëkurë si:

▪ skuqje
▪ ënjtje
▪ dhimbje rreth zonës së prekur.

Infeksionet e plagëve që nuk trajtohen çojnë në komplikime si nekrotizimi i indeve, infeksione të gjakut, sepsë apo edhe amputim gjymtyrësh, veçanërisht tek personat me gjendje shëndetësore ekzistuese, si sëmundje kronike të mëlçisë apo imunitet të dobësuar, paralajmëron ECDC.

Masat parandaluese

Për të ulur rrezikun nga infeksionet vibrio, mund të ndërmerren disa masa të thjeshta:

▪ shmangia e konsumimit të frutave të detit të papërpunuar ose të pagatuar mirë, veçanërisht e frutave të detit, dhe gatimi i plotë i frutave të detit.

▪ kush ka plagë të hapura, shpime të fundit a prerje, duhet të shmangë larjen në ujëra të kripura ose të ëmbël-të kripur ose të mbulojë zonën e prekur me fasho të papërshkueshme nga uji

▪ kush bie në kontakt me ujë deti ndërsa ka gërvishtje, prerje apo plagë, duhet ta pastrojë menjëherë zonën me ujë të pastër dhe të freskët.

Continue Reading

Shëndeti

Si ta përballosh vapën e tmerrshme kur ke ekzemë?

Published

1 day ago

on

July 21, 2025

By

Ekzema është një inflamacion kronik i lëkurës që shkakton skuqje, kruarje, tharje dhe shpesh, edhe çarje të lëkurës. Ajo shfaqet zakonisht në pjesën e gishtave dhe gjatë verës, mund të jetë agresive.

Shkaqet e ekzemës janë të ndryshme dhe përfshijnë:

Faktorë gjenetikë
Reagime alergjike ndaj substancave të ndryshme, si sapunë, detergjentë etj
Faktoret mjedisorë
Stresi emocional
Irritues të tjerë – rrezet UV, djersa etj

Simptomat kryesore janë:

Lëkurë e thatë që skuqet
Kruarje
Çarje e lëkurës ose puçrra
Në raste të rënda mund të shkaktojë edhe infeksione
 
Disa këshilla se si mund të kujdesesh për ekzemën në verë:

Hidrato lëkurën
 
Përdor kremra hidratues të lehtë, pa aromë, sidomos pas dushit për të ruajtur lagështinë në lëkurë.
 
Shmang ekspozimin e gjatë në diell

Rrezet UV mund të irritojnë ekzemën. Nëse del nga shtëpia, përdor krem dielli të përshtatshëm për lëkurë (hipoalergjenik dhe pa kimikate të forta).
 
Vish rroba të lehta që lejojnë lëkurën të marrë frymë

Përdor materiale pambuku dhe lino, të cilat nuk e irritojnë lëkurën.
 
Shmang djersitjen e tepërt

Djersa irriton lëkurën me ekzemë, ndaj një dush i mirë dhe hidratimi do të të ndihmojnë.

Përkujdesje ndaj alergjenëve: Gjatë verës, alergjenët (poleni) shkaktojnë acarim. Laj duart dhe fytyrën shpesh dhe shmang kontaktin me objekte të dyshimta. Përdor produkte miqësore për lëkurë. Shmang sapunët me përbërës të fortë që shkaktojnë irritim dhe përdor detergjentë dhe shampo specifike.

Konsultohu me mjekun nëse simptomet përkeqësohen. Jo gjithnjë ChatGPT dhe mendja jote janë mjeku, ndaj konsultohu me ekspertët.

 

 

Continue Reading

Të kërkuara