Shëndet
Agranulocitoza, cilat janë simptomat?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiAgranulocitoza është një formë e neutropenisë, një gjendje në të cilën trupi, veçanërisht palca e eshtrave, nuk prodhon mjaft qeliza të bardha të gjakut të quajtura neutrofile.
Kjo mund të çojë në infeksione të rënda bakteriale ose kërpudhore të shoqëruara me ethe, dhimbje të fytit ose pneumoni. Trajtimi kryhet në varësi të shkakut të problemit, më shpesh me ilaçe që ndihmojnë në krijimin e qelizave të bardha të gjakut. Nëse gjendja nuk trajtohet, mund të ndodhë sepsë dhe më pas vdekje.
Pse agranulocitoza është e rrezikshme?
Agranulocitoza është një gjendje kërcënuese për jetën, më saktësisht një çrregullim në punën e gjakut kur prodhohen shumë pak ose aspak neutrofile që përmbajnë enzima, roli kryesor i të cilave është shkatërrimi i baktereve dhe mikrobeve të tjera.
Me fjalë të tjera, qelizat e bardha të gjakut (dhe kështu neutrofilet) janë pjesë e sistemit imunitar dhe mbrojnë trupin nga substancat e dëmshme, bakteret, kërpudhat dhe viruset. Njerëzit që kanë agranulocitozë sëmuren më lehtë dhe më shpesh dhe janë më të vështirë për t’u trajtuar, sepse trupi nuk mund të luftojë trupat e huaj. Edhe një infeksion i butë te këta njerëz mund të përparojë në një gjendje serioze. Nëse nuk njihet me kohë, mund të ndodhë sepsë dhe përfundimisht vdekje.
Çfarë e shkakton?
Ekzistojnë dy lloje të agranulocitozës. Njëra është e trashëgueshme për shkak të një çrregullimi gjenetik dhe me të cilin lind një person, ndërsa lloji tjetër i agranulocitozës shkaktohet nga ndikimet e jashtme dhe quhet i fituar. Më shpesh ndodh si rezultat i marrjes së ilaçeve të caktuara ose ekspozimit ndaj kimikateve.
Shkaqe të tjera përfshijnë rrezatimin, disa sëmundje autoimune të tilla si lupus ose artriti reumatoid, kanceri i palcës kockore, kimioterapia, infeksione të tilla si tuberkulozi dhe malaria, ilaçet që përdoren për trajtimin e gjëndrës tiroide dhe marrja e pamjaftueshme e vitaminave (veçanërisht vitamina B12) dhe mineraleve.
Agranulocitoza ndodh në të dy gjinitë dhe mund të ndodhë në të gjitha grup-moshat.
Si të njohim agranulocitozën?
Simptomat mund të shfaqen papritur, dhe të shfaqen gjatë një periudhe kohore dhe janë të njëjta me simptomat e gripit.
Personi më së shpeshti do të ndiejë:
• ethe
• rrahje të shpejta të zemrës dhe vështirësi në frymëmarrje
• presion i ulët
• dobësi muskulare
• gojë të thatë dhe dhimbje të fytit
• gjakderdhje nga mishrat e dhëmbëve
• plagë në gojë që ndikojnë në gëlltitje
• dobësi
Si diagnostikohet agranulocitoza?
Gjendja zbulohet nga mostra e urinës dhe testi i gjakut që tregon numrin e qelizave të bardha të gjakut dhe nganjëherë do të jetë e nevojshme të bëhet një biopsi e palcës kockore. Në fotografinë e gjakut, një person me agranulocitozë do të ketë më pak se 500 neurofile për mikroliter gjak (mcL), ndërsa një person i shëndetshëm do të ketë 1.500 deri në 8.000 neutrofile për mcL gjak.
Mjeku do të dyshojë për këtë gjendje nëse pacienti është shpesh i sëmurë ose nëse ka infeksione të pazakonta, dhe ai do të jetë i sigurt që do të pyesë pacientin se çfarë ilaçesh po merr dhe do të zbulojë historinë e tij mjekësore.
Si trajtohet agranulocitoza?
Trajtohet me antibiotikë që do të zvogëlojnë infeksionin dhe do të lehtësojnë simptomat, si dhe medikamente që do të lejojnë trupin të prodhojë më lehtë qelizat e bardha të gjakut. Është gjithmonë e nevojshme të trajtohet shkaku që çoi në agranulocitozë dhe të eliminohen ose zëvendësohen ilaçet që janë një shkak potencial i kësaj gjendje.
Njerëzit me agranulocitozë mund të jetojnë normalisht pas trajtimit me ilaçe. Sidoqoftë, komplikime të ndryshme mund të ndodhin te njerëzit mbi 65-vjeç, dhe njëra prej tyre është sepsë.
Në njerëzit që kanë sëmundje të tjera, të tilla si sëmundje të veshkave, sëmundje të zemrës ose probleme me frymëmarrjen, kjo gjendje gjithashtu mund të shkaktojë më shumë probleme. Është e rëndësishme që sa më parë të njihet agranulocitoza dhe ta trajtojmë atë.
Përfundim
Agranulocitoza është një gjendje në të cilën nuk prodhohen mjaftueshëm qeliza të bardha të gjakut në gjak. Kjo ndikon në sistemin imunitar dhe infeksionet e shpeshta kalojnë në gjendje shumë më të rrezikshme. Është e rëndësishme të njihet sëmundja me kohë, gjetja e shkakut të problemit dhe të bëhet trajtimi.
You may like
Shëndet
Sekretet natyrale për të luftuar kollën tek fëmijët
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Edhe pse kollitjet nuk duhet lënë pa u trajtuar, se përkeqësohen ose shkaktojnë shqetësime të mëtejshme, ekzistojnë disa ilaçe shtëpiake natyrale që mund të ndihmojnë në lehtësimin e tyre dhe në përmirësimin e gjendjes së fëmijëve.
Mjalti
Njihet për vetitë antibakteriale e qetësuese, ndaj konsiderohet një alternativë e mirë natyrale për lehtësimin e kollës. Për fëmijët, mund të përgatitet një solucion: dy lugë gjelle mjaltë të tretura në një gotë qumësht të ngrohtë. Ky kombinim ndihmon në qetësimin e fytit dhe përmirëson gjumin. Për rezultate më të mira, rekomandohet që fëmijët ta pinë këtë përzierje çdo mbrëmje para gjumit për pesë ditë rresht.
Banja e ngrohtë
Një banjë ndihmon fëmijët të djersijnë dhe të pastrojnë rrugët e frymëmarrjes, duke lehtësuar simptomat e kollës dhe ngushtimin e hundës. Banjat e ngrohta bëhen dy herë në ditë, në mëngjes dhe në mbrëmje, për të përmirësuar qarkullimin e gjakut dhe për të relaksuar fëmijët.
Hidratimi i duhur
Uji është një nga mjetet më të thjeshta, por efektive për lehtësimin e kollës tek fëmijët. Ai mban fytin të lagur e ndihmon në hollimin e sekrecioneve, duke lehtësuar gulçimin. Fëmijët duhet të pinë rreth 6–8 gota ujë në ditë, sipas moshës së tyre. Përveç ujit, çajrat e ngrohtë, sidomos çaji me xhinxher ose me kamomil, mund të qetësojnë fytin dhe të ndihmojnë në reduktimin e kollës.
Këshilla shtesë:
Mbani ajrin e dhomës së fëmijëve të lagësht, sidomos gjatë dimrit ose kur përdoret ngrohja. Një lagështues ajri mund të ndihmojë shumë.
Shmangni ekspozimin ndaj tymit të duhanit ose ndotjes së ajrit, pasi ato irritojnë fytin dhe e përkeqësojnë kollën.
Sigurohuni që fëmija të pushojë mjaftueshëm dhe të marrë ushqim të shëndetshëm, i cili forcon sistemin imunitar.
Me këto metoda natyrale e kujdes të thjeshtë në shtëpi, kollitja e fëmijëve mund të lehtësohet ndjeshëm. Nëse kollitja zgjat më shumë se një javë, shoqërohet me temperaturë të lartë, vështirësi në frymëmarrje, duhet të kontaktoni menjëherë mjekun pediatër. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Sa ujë duhet të pimë çdo ditë? Ja çfarë thonë ekspertët
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Gjithmonë dëgjojmë këshilla për të pirë sa më shumë ujë për të qëndruar të hidratuar dhe të shëndetshëm.
Ka pasur shumë debate mbi sasinë e duhur të ujit që duhet të konsumojmë çdo ditë. CNN publikon një artikull që sqaron këtë çështje.
Sipas Akademisë Mjekësore Amerikane, konsumimi i ujit ndryshon bazuar në gjini.
Meshkujt rekomandohet të pinë 3.7 litra ujë në ditë, rreth 16 gota, ndërsa gratë 2.7 litra, ose rreth 12 gota.
Dehidratimi mund të shkaktojë lodhje të tepërt, mungesë motivimi dhe vështirësi për të kryer ushtrimet në mënyrën e duhur.
Ai gjithashtu ndikon në përqendrim, kujtesë dhe mund të shkaktojë nervozizëm dhe ankth.
Dy shenja kryesore që tregojnë hidratimin janë etja dhe ngjyra e urinës. Nëse nuk ndjen etje të shpeshtë dhe urina është e verdhë e hapur, kjo tregon që je i hidratuar mirë. Në të kundërtën, tregon se je i dehidratuar.
Dehidratimi ndikon edhe në qarkullimin e gjakut, mënyrën se si pompon zemra dhe mund të shkaktojë dhimbje koke.
Po ashtu, kripa dhe mineralet që grumbullohen në trup formojnë kristale të vogla në traktin urinar, duke shkaktuar dhimbje.
Personat që vuajnë nga migrena mund të përjetojnë dhimbje më të shpeshta në rast dehidratimi. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Insulina pa gjilpëra, trajtimi i ri që aplikohet në lëkurë
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Krema transdermale e insulinës normalizon glukozën për 12 orë në testimet para-klinike.
Një grup shkencëtarësh nga Universiteti Zhejiang në Kinë ka zhvilluar një trajtim të ri revolucionar për diabetin: një krem transdermal që fut insulinën në organizëm përmes lëkurës, duke shmangur nevojën për injeksione.
Ky zbulim mund të hapë rrugën drejt eliminimit të gjilpërave për miliona njerëz që varen çdo ditë nga insulina.
Insulina mund të absorbohet përmes lëkurës
Deri më sot, përdorimi si trajtim lokal ishte konsideruar i pamundur për shkak të madhësisë së madhe të molekulave dhe natyrës hidrofile, që pengojnë depërtimin përmes shtresave yndyrore të lëkurës. Por, duke përdorur minj, mini-derra dhe lëkurë njerëzore të kultivuar, studiuesit arritën të demonstrojnë se insulina mund të futet në trup përmes një sistemi të ri transdermal.
Sipas ekipit kërkimor, polimeri depërtues i zhvilluar prej tyre mundëson shpërndarje jo-invazive të insulinës, duke hapur mundësi të reja për administrimin transdermal të proteinave dhe peptideve në të ardhmen. Rezultatet janë botuar në revistën Nature.
Sfida e barrierës së lëkurës
Aplikimi i barnave përmes lëkurës është i thjeshtë, pa dhimbje e lejon çlirim të kontrolluar të substancave. Stratum corneum, shtresa e jashtme e lëkurës është barrierë e fortë që lejon vetëm molekula të vogla dhe lipofile të depërtojnë.
Insulina, e madhe dhe hidrofile, nuk mund të kalojë natyrshëm këtë barrierë. Studiuesit shfrytëzuan një tipar tjetër të lëkurës, gradientin acid-bazë të pH-së, i cili është acid në sipërfaqe dhe neutral në shtresat e brendshme.
Si funksionon kremi?
Ekipi krijoi një polimer të quajtur OP (poli[2-(N-oksid-N,N-dimetilamino)etil metakrilat]), që ndryshon ngarkesën e tij në varësi të pH-së.
Ky polimer lidhet me insulinën dhe formon kompleksin OP-1:
Në sipërfaqen më të acidifikuar të lëkurës, OP ka ngarkesë pozitive dhe lidhet me lipidet. Në shtresat më të thella, ku pH është neutral, ai humbet ngarkesën dhe shkëputet, duke lejuar insulinën të kalojë pengesën e lëkurës.
Rezultatet para-klinike
Në testet laboratorike dhe eksperimentet me kafshë, OP-1 tregoi rezultate shumë premtuese. Minjtë diabetikë arritën normalizim të glukozës brenda një ore, dhe efekti zgjati 12 orë, me efikasitet të krahasueshëm me injeksionet nënlëkurore.
Mini-derrat diabetikë, modeli më afër njeriut, treguan të njëjtin efekt: glukoza u ul brenda 2 orëve dhe mbeti stabile për 12 orë.
Ky trajtim transdermal përfaqëson një hap të madh drejt mënyrave më të lehta, pa dhimbje e të sigurta të administrimit të insulinës në të ardhmen. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Mos e pini kafenë në çdo orar, ja koha më e mirë sipas ekspertëve
Published
4 days agoon
November 27, 2025By
UBT News
Për shumë prej nesh, kafeja është një pjesë e domosdoshme e rutinës së përditshme. Ajo është aty për të na dhënë atë dozë të energjisë që na nevojitet gjatë ditës.
Megjithatë, kafeja nuk këshillohet të konsumohet në çdo orar.
Sipas studimeve, duhet të shmangni konsumimin e kafeinës pas orës 02:00 ose të paktën shtatë orë para se të flini gjumë, pasi mund të ndikojë negativisht në gjumin tuaj.
Një studim, botuar në Journal of Clinical Sleep Medicine, zbuloi se konsumimi i kafeinës gjashtë orë para se të shkoni në shtrat ndikonte në cilësinë e gjumit, edhe pse efektet e kafeinës mund të mos ndiheshin më.
Pjesëmarrësit e studimit ishin në gjendje të binin në gjumë pa problem, por cilësia e gjumit nuk ishte njësoj si te dikush që nuk kishte konsumuar kafe disa orë para gjumit.
Sipas studimeve të bëra nga studiues në Britani dhe SHBA, pirja e një ekspresi të dopio tri orë para gjumit mund të kthejë orën e trupit prapa pothuajse një orë. Kjo gjë lidhet me sëmundjet e zemrës dhe çrregullimet neurodegjeneruese, të tilla si Alzheimeri.
Nuk bëhet fjalë vetëm për kafeinën që gjendet në kafe, por edhe për atë që gjendet te pijet me sodë apo ato energjike.
Koha më e mirë për të konsumuar kafe është ora 10 e paradites. Sa i përket konsumit të përgjithshëm, Klinika Mayo rekomandon mbajtjen e konsumit të kafeinës në 400mg në ditë, ose afërsisht katër filxhanë kafeje. /A.Z/UBT News/
Vritet biznesmeni i njohur në Shqipëri
CNN: Bisedimet SHBA-Ukrainë në Florida të vështira, por konstruktive
Atalanta e Gjimshitit zgjat agoninë e Fiorentinës
Parashikimi i motit
Greva e Trafikut Urban vazhdon edhe sot
Dita Botërore e Luftës Kundër HIV/AIDS
Rektori Hajrizi po qëndron në vizitë zyrtare në Texas
28 Nëntori pa kufij – Nga Shqipëria në Kosovë
UBT uron 28 Nëntorin – Ditën e Flamurit dhe Pavarësisë
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
