Aktualitet

​109 vjet nga themelimi i Shërbimit Sekret Shqiptar

Më 17 dhjetor 1912, u mor vendimi për themelimin e Shërbimit Sekret Shqiptar.

Published

on

Pas shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, më 28 nëntor 1912, u formua qeveria me kryeministër Ismail Qemalin, e cila filloi ngritjen e institucioneve të shtetit shqiptar.

Ndër to, më 17 dhjetor 1912, u mor vendimi për themelimin e Shërbimit Sekret Shqiptar. Në këtë vendim thuhej: “Të organizohet një shërbim i fshehur për vise të shkelura të Shqipërisë”.

Për organizimin e tij u ngarkuan persona konkretë, ndërmjet të cilëve Lef Nosi e Bajram Curri.

Vazhdimësinë e shërbimit sekret shqiptar e shohim përsëri pas ardhjes së princ Vilhelm Vidit (në vitin 1913), gjatë Luftës së Parë Botërore dhe pas saj.

Më 21 janar 1920, Kongresi Kombëtar i Lushnjës bëri organizimin e Këshillit të Naltë dhe risanksionoi ndarjen e pushteteve, ligjvënës, ekzekutiv dhe gjyqësor, si dhe krijimin e Ministrisë së Brendshme. Më datë 24 dhjetor 1921, Ministër i Punëve të Brendshme u dekretua Ahmet Zogu, i cili bëri riorganizimin e MPB-së, duke krijuar dhe Seksionin Sekret. Drejtues i këtij Seksioni u caktua Haki Stërmilli.

Parë në planin historik, shërbimi kryesor inteligjent shqiptar, gjatë kësaj periudhe, ka patur këto emërtesa: në vitin 1922, Sekretaria Sekrete dhe, në vitet 1923-1939, Zyra Sekrete. Në nivel qendror, veprimtaria e shërbimit sekret do të drejtohej nga Zyra Sekrete, ndërsa në nivel vendor drejtohej nga Prefekti, i cili kishte ngritur një zyrë të posaçme që merrej me “çështje rezervate”.

Në konsolidimin e institucioneve të Shtetit Shqiptar, nga janari 1927, pati rëndësi edhe organizimi i Shërbimit Informativ të Jashtëm, me qendër në Ministrinë e Punëve të Jashtme, e përfaqësuar nga selitë tona diplomatike, duke organizuar një rrjet informativ që vepronte i lidhur me mekanizmin konsullatë – legatë -prefekturë. Klane dhe forca politike të ndryshme, gjatë periudhës 1925 -1939, të shtyra nga interesa të ngushta dhe të përkrahura nga jashtë, kanë provokuar trazira, komplote, vrasje, kryengritje, etj., me qëllim destabilizimin e vendit dhe cenimin e sigurisë kombëtare.

Pas Luftës së Dytë Botërore, në periudhën dhjetor 1944 – mars 1945, Shteti Shqiptar i kushtoi menjëherë rëndësi të veçantë krijimit të Organeve të Sigurimit të Shtetit. Këto ishin vijuese të Shërbimit Informativ Ushtarak gjatë Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare. Fillimisht, pas çlirimit të vendit u krijua Drejtoria e Mbrojtjes së Popullit, në varësi të Ministrisë së Mbrojtjes, e cila funksionoi deri në vitin 1946, kohë kur u krijua Drejtoria e Sigurimit të Shtetit. Në vitin 1966 u bë riorganizimi në tre drejtori: e para e Kundërzbulimit, e dyta e Udhëheqjes dhe e treta e Zbulimit Politik, strukturë që e ruajtën deri në vitin 1991.

Organet e Sigurimit të Shtetit organizuan veprimtarinë e tyre bazuar në një platformë të ish-byrosë politike dhe të pambështetur në ligj. Kjo solli shkelje të rënda të të drejtave të njeriut. Gjatë veprimtarisë së tij u bënë shumë shkelje ligjore. Ai vuri në survejim gjithë sektorët e jetës së vendit, kuadrot dhe njerëzit e thjeshtë, zbatoi praktika të padrejta dhe tejkaloi kompetencat, sidomos në kuadrin e luftës së klasave dhe të nxitjes artificiale të saj. Një numër qytetarësh u bënë viktima të kësaj veprimtarie.

Pas vitit 1990, me vendosjen e pluralizmit politik në Shqipëri, Organet e Sigurimit të Shtetit u reformuan, duke iu përshtatur kërkesave të shtetit ligjor. Kështu, në vitin 1991 u krijua Shërbimi Informativ Kombëtar, me Ligjin nr. 7495, datë 02.07.1991, “Për organizimin e Shërbimit Informativ Kombëtar.”. Detyrë parësore e këtij Shërbimi u vendos parandalimi, zbulimi dhe ndërprerja e çdo veprimtarie antikushtetuese që cenon lirinë, pavarësinë, aftësinë mbrojtëse, tërësinë territoriale dhe pasurinë kombëtare të Republikës së Shqipërisë. SHIK-u u krijua si një institucion i depolitizuar dhe si i tillë ai ka pësuar vazhdimisht ndryshime të herëpashershme. Në vitin 1999, me Vendimin nr. 61, datë 22.11.1999, të Gjykatës Kushtetuese të RSH-së, ndryshohet emërtimi nga Shërbim Informativ Kombëtar (SHIK) në Shërbim Informativ i Shtetit (SHISH).

Drejtuesit e SHISH-it ndër vite:

01.08.1991 deri 29.06.1992 Irakli Koçollari

29.06.1992 deri 09.04.1997 Bashkim Gazidede

09.04.1997 deri 29.05.1997 Astrit Kodra (i komanduar)

29.05.1997 deri 21.08.1997 Arben Karkini

21.08.1997 deri 07.08.2002 Fatos Klosi

07.08.2002 deri 18.11.2002 Petrit Myftari (i komanduar)

18.11.2002 deri 27.01.2005 Kujtim Hysenaj

27.01.2005 deri 09.08.2012 Bahri Shaqiri

09.08.2012 deri 30.10.2017 Visho Ajazi Lika

01.11.2017 deri 05.11.2018 Helidon Bendo (ka kryer funksionin)

05.11.2018 e në vazhdim Helidon Bendo

Continue Reading

Bota

Kancelari gjerman Merz: Evropa po bën më shumë për mbrojtjen në koordinim me SHBA-në

Published

on

By

Kancelari gjerman Friedrich Merz ka pranuar kritikat e SHBA-së se Evropa deri më tani kishte bërë shumë pak për të financuar mbrojtjen dhe sigurinë e saj, por tani ai beson se palët ndodhen në të njëjtën linjë.

“Ne e dimë që duhet të bëjmë më shumë dhe jemi duke bërë më shumë”, tha Merz në një intervistë për BBC.

Ai shtoi se ka zhvilluar tre takime me ish-presidentin Donald Trump dhe se ata bisedojnë çdo javë.

“Po përpiqemi të sjellim fundin e kësaj lufte. Po koordinohemi për Ukrainën dhe për tarifat tregtare. Jemi në telefon një herë në javë, po koordinojmë përpjekjet tona. Një çështje është lufta në Ukrainë, dhe e dyta janë debatet dhe tarifat tona tregtare”, u shpreh kancelari gjerman.

Merz, i cili është mbështetës i fuqishëm i Ukrainës, vizitoi Kievin vetëm katër ditë pas marrjes së detyrës në maj, së bashku me kryeministrin britanik Keir Starmer dhe presidentin francez Emmanuel Macron.

Ai theksoi:

“Rusia është një kërcënim për paqen dhe rendin politik në Europë, jo vetëm për Ukrainën.”

Pas kritikave të ashpra nga zëvendëspresidenti amerikan JD Vance gjatë Konferencës së Sigurisë në Mynih, Merz u njoh me nevojën që Evropa të forcojë vetë mbrojtjen e saj. Kjo ka çuar në ndryshime në kushtetutën gjermane për të lejuar një rritje të konsiderueshme të buxhetit ushtarak.

“Ushtria jonë nuk është mjaftueshëm e fortë, ndaj po investojmë shumë”, deklaroi kancelari.

Gjermania, Britania e Madhe dhe Franca po ndërtojnë një aleancë të re, të quajtur “E3”, që do të fokusohet në sigurinë, politikën e jashtme dhe zhvillimin ekonomik. Merz vuri në pah marrëdhëniet e ngushta me Starmer dhe Macron, ndërsa presidenti francez pritet të vizitojë Berlinin javën e ardhshme.

Në kuadër të traktatit britaniko-gjerman, Merz konfirmoi gjithashtu mbështetjen për ndihmë shtesë ushtarake për Ukrainën, duke përfshirë raketa me rreze veprimi deri në 2,000 kilometra.

Continue Reading

Bota

Gjermania dhe Britania nënshkruajnë paktin e mbrojtjes së ndërsjellë

Published

on

Britania dhe Gjermania kanë nënshkruar një traktat të rëndësishëm mbrojtjeje se si udhëheqësit evropianë po bashkohen për t’u përballur me një peisazh sigurie të ngatërruar nga politika e jashtme: “Amerika e Para” e Presidentit Trump dhe sulmi i pamëshirshëm i Presidentit Vladimir Putin ndaj Ukrainës.

Marrëveshja anglo-gjermane, e nënshkruar nga kryeministri Keir Starmer dhe kancelari Friedrich Merz gjatë vizitës së tij në Londër, mbulon energjinë, bashkëpunimin ekonomik dhe migracionin, përveç mbrojtjes, raporton “New York Times”.

Ajo bazohet në një marrëveshje të nënshkruar tetorin e kaluar, sipas së cilës të dy vendet ranë dakord të bashkëpunojnë në mbrojtjen e ndërsjellë, me ushtrime të përbashkëta ushtarake dhe zhvillimin e armëve të sofistikuara.

Traktati përfshin një premtim nga të dy vendet për ta konsideruar një kërcënim kundër njërit si një kërcënim kundër tjetrit, duke deklaruar se ata do të “ndihmojnë njëri-tjetrin, përfshirë me mjete ushtarake, në rast të një sulmi të armatosur ndaj tjetrit”.

Kjo i bëri jehonë gjuhës së miratuar nga Britania dhe Franca, të cilat u zotuan javën e kaluar të koordinojnë më ngushtë arsenalet e tyre bërthamore në përgjigje të kërcënimeve kundër aleatëve evropianë.

Gjermania nuk zotëron armë bërthamore, por është furnizuesi i tretë më i madh i pajisjeve ushtarake në Ukrainë, pas Shteteve të Bashkuara dhe Britanisë, sipas Institutit Kiel për Ekonominë Botërore.

Zyrtarët gjermanë u thanë gazetarëve këtë javë se marrëveshja, të cilën ata e quajnë “kontratë miqësie”, është përpjekja e fundit për t’i afruar dy vendet në një kohë shqetësimesh të shtuara për sigurinë dhe për të kapërcyer ndarjet që ishin hapur nga dalja e Britanisë nga Bashkimi Evropian./Ekonomia Online

Continue Reading

Bota

Britania e Madhe planifikon t’i lejojë edhe 16 vjeçarët të votojnë

Published

on

Qeveria britanike tha se do t’u lejonte 16 dhe 17-vjeçarëve të votonin, në atë që e quajti një moment historik për demokracinë dhe disa nga kundërshtarët e saj e kritikuan si një përpjekje për të ndryshuar nivelin e drejtësisë në garën zgjedhore.

Britania ka më shumë se 1.6 milionë njerëz të moshës 16 ose 17 vjeç, në një popullsi totale prej rreth 68 milionë, dhe plani është përshkruar si zgjerimi më i madh i të drejtave të votimit në vend në dekada. Ulja e fundit në të gjithë vendin e moshës së votimit, në 18 vjeç nga 21 vjeç, ndodhi më shumë se 50 vjet më parë.

“Rënia e besimit në institucionet tona dhe në vetë demokracinë është bërë kritike, por është përgjegjësi e qeverisë ta ndryshojë këtë dhe ta rinovojë demokracinë tonë, ashtu siç kanë bërë breza para nesh”, shkroi zëvendëskryeministrja, Angela Rayner.

Disa vende e bëjnë këtë, përfshirë Austrinë, Maltën dhe Brazilin, ndërsa në Greqi mosha e votimit është vendosur në 17 vjeç. Të tjera lejojnë që 16-vjeçarët të marrin pjesë vetëm në disa zgjedhje: Në Gjermani dhe Belgjikë, ata mund të ndihmojnë në zgjedhjen e anëtarëve të Parlamentit Evropian, por nuk mund të votojnë në zgjedhjet federale shkruan New York Times./Ekonomia Online

 

Continue Reading

Aktualitet

Kosova përfiton nga korniza financiare e BE-së

Published

on

Shteti i Kosovës do të përfshihet në kornizën e ardhshme financiare së bashku me të gjitha shtetet tjera që janë pjesë e procesit të zgjerimit, edhe pse ende pa statusin e vendit kandidat tha komisionerja evropiane për zgjerim, Marta Kos.

Komisionerja Kos ka sqaruar se pavarësisht mungesës së statusit formal, Kosova do të jetë përfituese dhe të mbetet pjesë e këtyre instrumenteve financiare sepse siç theksoi ajo Kosova është tashmë pjesë edhe e Planit të Rritjes.

Komisioni Evropian prezantoi të mërkurën kornizën shumëvjeçare financiare — dokumentin më të rëndësishëm buxhetor të këtij institucioni. Janë propozuar 2 trilionë euro për periudhën 2028–2034.

“Zgjerimi nuk e bën Bashkimin Evropian vetëm më të madh në sipërfaqe dhe në numër banorësh. Zgjerimi ka të bëjë me bashkimin e Evropës. Duke rritur mbështetjen për të gjithë ata që plotësojnë kushtet e anëtarësimit, ne jemi në rrugën e duhur për të bashkuar Evropën tonë”, tha Kos.

Për momentin, Shqipëria dhe Mali i Zi konsiderohen si shtetet lidere në proces dhe potencialisht anëtare të ardhshme të BE-së, me mundësi reale që të përmbyllin procesin deri në fund të kësaj dekade./Telegrafi

Continue Reading

Të kërkuara