Shëndet

Ҫfarë është higjiena e gjumit?

Termi “higjienë e gjumit” i referohet zakoneve dhe praktikave që ndihmojnë për të fjetur mirë.

Published

3 years ago

on

Gjumi i mjaftueshëm është thelbësor për mirëqenien fizike dhe mendore.

Pasja e një rutine të mirë të gjumit përmirëson jo vetëm përqendrimin tuaj, por gjithashtu stimulon shërimin dhe zvogëlon rrezikun për një sërë problemesh shëndetësore. Termi “higjienë e gjumit” i referohet zakoneve dhe praktikave që ndihmojnë për të fjetur mirë. Ashtu si me shumë gjëra, çelësi për të përmirësuar gjumin tuaj është të eksperimentoni dhe zbuloni strategjitë që ju ofrojnë gjumë të thellë dhe rigjenerues çdo natë. Hidhini një sy sugjerimeve tona kryesore më poshtë dhe gjeni atë që funksionon për ju.

Vendosni një rutinë

Trupi juaj punon në një cikël gjumë/zgjim të njohur si ritmi cirkadian. Ky cikël e pëlqen konsistencën e një rutine pasi mund të jetë mjaft i ndjeshëm ndaj ndryshimeve. Duke adoptuar një rutinë të rregullt të natës, ju i tregoni qartë trupit tuaj se kur është koha për të fjetur, duke e lejuar atë të përgatitet për një gjumë të qetë. Vendosja e orarit të zgjimit, si dhe përfshirja e ritualeve si veshja e pizhamave, përgatitja e një filxhani çaj bimor ose thjesht larja e dhëmbëve janë mënyra të shkëlqyera për të përgatitur trupin tuaj për një natë të qetë.

Menaxhoni stimulantët

Studimet sugjerojnë se konsumimi i stimulantëve si kafeina dhe sheqeri mund të shkaktojë probleme me gjumin për disa orë pas konsumimit. Nëse jeni duke luftuar për të fjetur, zvogëlimi ose eliminimi i marrjes së këtyre produkteve deri në mesditë mund të jetë një hap i parë i shkëlqyeshëm. Konsideroni të kaloni në çajra pa kafeinë ose bimor pas orës 12:00. Nëse dëshironi një ëmbëlsirë, zgjidhni diçka të shëndetshme si një copë frut ose provoni një nga recetat tona me sheqer më të ulët.

Kujdes me ushqimet para gjumit

Ngrënia e sasive të mëdha të ushqimit para gjumit mund t’ju largojë vërtet gjumin. Funksioni kryesor i ushqimit është të krijojë energji, kështu që nëse hani shumë para gjumit, po stimuloni tretjen tuaj, duke çuar në ndërprerje të gjumit. Në mënyrë ideale, vakti juaj i fundit duhet të jetë të paktën 2-3 orë para gjumit për të lënë kohë të mjaftueshme për tretje.

Zgjidhni dritën e duhur

Drita është një faktor i madh kur bëhet fjalë për të nxitur ose frenuar prodhimin e melatoninës, hormonit tuaj të gjumit. Natën, dhoma duhet të jetë sa më e errët. Pajisjet si laptopët dhe tabletët lëshojnë dritë blu e cila mund të ndërpresë prodhimin e melatoninës.

Optimizoni mjedisin tuaj të gjumit

Krijimi i një ambienti të këndshëm është diҫka e rëndësishme për gjumë të shëndetshëm. Zgjedhja e një dysheku mbështetës, jastëku i rehatshëm dhe çarçafët cilësorë mund të ndihmojnë shumë në ofrimin e një ambienti të rehatshëm për një natë të mirë pushimi. Kontrolli i temperaturës është gjithashtu kritik – përpiquni të krijoni një fluks ajri duke hapur dritaret dhe dyert gjatë ditës. Lagështuesit e ajrit, pastruesit e ajrit dhe ventilatorët mund të jenë gjithashtu të dobishëm. Nëse jetoni në një zonë të zhurmshme, artikujt si tapat e veshit janë gjithashtu opsione të shkëlqyera!/neps.al

Related Topics:
Continue Reading

Shëndet

Arsyet për të ngrënë vezë çdo mëngjes

Published

20 hours ago

on

November 18, 2025

By

Shumë njerëz mendojnë se tërshëra dhe produkte të ngjashme janë zgjedhja më e mirë për mëngjes, por kjo nuk është gjithmonë e vërtetë.

Vezët janë një alternativë fantastike, jo vetëm të shijshme, por edhe shumë të dobishme për shëndetin. Ato përmbajnë proteina të larta që ndihmojnë në kontrollin e peshës dhe ju bëjnë të ndiheni të ngopur për më gjatë.

Përfitimet kryesore të vezëve:

1. Ju mbajnë të ngopur më gjatë

Proteina e yndyra që gjenden tek vezët ndihmojnë në ruajtjen e energjisë dhe frenimin e urisë, duke ju mbajtur të ngopur për më shumë orë.

2. Ndihmojnë në humbjen e peshës

Ata që konsumojnë vezë për mëngjes kanë më shumë gjasa të humbin peshë krahasuar me ata që hanë bukë ose ushqime të tjera.

3. Burim i shkëlqyer proteinash

Vezët përmbajnë të gjitha aminoacidet thelbësore, duke i bërë një nga burimet më të mira të proteinave në dietë. Rekomandohet të konsumoni të paktën një vezë në ditë për një regjimi ushqimor të ekuilibruar.

4. Çmimi i tyre i përballueshëm

Krahasuar me burime të tjera proteinash si mishi i kuq, vezët janë më të lira dhe lehtësisht të disponueshme.

5. Nuk dëmtojnë kolesterolin

Edhe pse përmbajnë kolesterol, studimet e fundit tregojnë se konsumi i vezëve nuk e rrit nivelin e kolesterolit në mënyrë të dëmshme.

6. Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën

Vezët përmbajnë kolinë, lëndë ushqyese që mbështet zhvillimin dhe funksionin e trurit, duke përmirësuar kujtesën dhe vigjilencën.

7. Mbrojnë shikimin

Antioksidantët luteinë dhe zeaxanthin që gjenden tek vezët ndihmojnë në mbrojtjen e syve nga dëmtimet e shkaktuara nga rrezet UV dhe mund të ulin rrezikun e kataraktit në pleqëri. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?

Published

22 hours ago

on

November 18, 2025

By

Kafeina, e cila gjendet natyrshëm në kafe, çaj dhe disa medikamente, njihet gjerësisht për efektin e saj stimulues.

Megjithatë, pak njerëz e dinë se ajo mund të ndihmojë edhe në lehtësimin e dhimbjeve të kokës.

Studimet tregojnë se kafeina zvogëlon dhimbjen e kokës duke ngushtuar enët e gjakut në tru duke rritur efektin e analgjezikëve si paracetamoli dhe aspirina. Konsumimi i një sasie të moderuar, 100–150 mg, që i korrespondon një filxhani kafe mund të jetë i dobishëm veçanërisht në dhimbjet e tensionit ose në fazat e para të migrenës.

Kafeina duhet përdorur me kujdes. Marrja e tepërt shkakton dhimbje koke, sidomos si pasojë e varësisë ose e ndërprerjes së papritur.

Për këtë arsye, ekspertët këshillojnë personat që vuajnë nga migrena të vëzhgojnë reagimin e trupit të tyre ndaj kafeinës dhe ta përdorin atë në mënyrë të kontrolluar. Efekti i saj është më i fortë kur kombinohet me qetësues, por gjithmonë nën këshillimin e mjekut ose farmacistit.

Për të parandaluar dhimbjet e kokës, krahas konsumit të kujdesshëm të kafeinës, është e rëndësishme të ruani gjumin, hidratimin dhe një dietë të shëndetshme. Nëse dhimbjet janë të shpeshta, kërkoni patjetër ndihmë mjekësore për trajtim të duhur. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

Nga tërshëra te avokado, super-ushqimet që pastrojnë arteriet

Published

2 days ago

on

November 17, 2025

By

Tërshëra është e njohur për aftësinë e saj për të ulur kolesterolin për shkak të përmbajtjes së lartë të fibrave të tretshme, veçanërisht beta-glukanit.

Këto fibra reduktojnë përthithjen e kolesterolit nga trupi.

Ruajtja e niveleve të shëndetshme të kolesterolit është çelësi për një zemër të fortë. Nëse kolesteroli është më i lartë se normalja, mos u shqetësoni, është e rëndësishme të dini se mund të bëni ndryshime në dietë për ta kontrolluar atë.

Më poshtë kemi listuar 7 ushqimet që mund t’ju ndihmojnë të ulni kolesterolin dhe të përmirësoni shëndetin e zemrës.

Tërshërë

E njohur për aftësinë për të ulur kolesterolin për shkak të përmbajtjes së lartë të fibrave të tretshme, veçanërisht beta-glukanit. Këto fibra reduktojnë përthithjen e kolesterolit nga trupi.

Peshk i yndyror

Peshqit yndyrorë si salmoni, sardelet dhe skumbri janë të pasur me acide yndyrore omega-3, ato ulin trigliceridet dhe të ndihmojnë në rritjen e kolesterolit “të mirë” HDL.

Arra

Bajamet, arrat dhe kikirikët përmbajnë yndyrna të pangopura, që ndihmojnë në uljen e kolesterolit LDL, të pasura me fibra e antioksidantë.

Vaj ulliri

Veçanërisht vaji i ullirit ekstra i virgjër, është i njohur për aftësinë për të ulur kolesterolin LDL duke ruajtur ose rritur kolesterolin HDL. Gjithashtu përmban antioksidantë që mbrojnë zemrën.

Bishtajoret

Thjerrëzat, qiqrat dhe bishtajoret e tjera janë të pasura me fibra të tretshme që ulin kolesterolin LDL. Ato përmbajnë proteina dhe janë të ulëta në yndyrna të ngopura.

Ushqimet me soje

Të tilla si tou, qumështi i sojës, të pasura me proteina e të ulëta në yndyrna të ngopura. Proteina e sojës është treguar se ul kolesterolin LDL.

Avokado

Me yndyra të pangopura e fibra që ul kolesterolin LDL, përmban beta-sitosterol, që redukton përthithjen e kolesterolit. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Mishi i kuq, miqësi afatshkurtër, pasojat afatgjata!

Published

2 days ago

on

November 17, 2025

By

Studimet tregojnë se konsumi i lartë i mishit të kuq dhe të përpunuar, si dhe konsumimi i ulët i mishit të shpendëve, para ose pas diagnozës së kancerit të prostatës, mund të rrisë rrezikun e vdekjes nga kjo sëmundje.

Sipas studimit të dr. Jing Vang dhe ekipit të saj në Universitetin Amerikan në Australi, burrat që konsumonin rreth 5 porcione mish të kuq ose të përpunuar në javë kishin 10–20% rrezik më të lartë të vdekjes nga të gjitha shkaqet.

Një porcion shtesë në ditë rriti rrezikun për 17–19%. Konsumi i mishit të kuq ose të përpunuar nuk ndikoi direkt në progresionin e kancerit.

Nga ana tjetër, konsumimi i mishit të shpendëve të papërpunuar, si pula ose gjeli i detit, lidhet me rrezik më të ulët të vdekjes.

Burrat që hanin rreth 3.5 porcione shpendësh në javë kishin 10–20% rrezik më të ulët të vdekjes nga të gjitha shkaqet.

Shoqata Amerikane e Kancerit rekomandon një dietë të shëndetshme pas diagnozës, duke përfshirë:

Perime dhe fruta të ndryshme

Drithëra integrale

Burime të shëndetshme proteinash si bishtajoret, peshku dhe shpendët

Yndyrna të pangopura (vaj ulliri, arra, peshk)

Dieta duhet të kufizojë ose të shmangë: mishin e kuq dhe të përpunuar, pijet e ëmbëlsuara, ushqimet shumë të përpunuara dhe alkoolin.

Modeli ushqimor i shëndetshëm lidhet me rrezik më të ulët për kancer, duke përmirësuar jetëgjatësinë pas diagnozës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara