Shëndet
Uganda shpall fundin e shpërthimit gati katërmujor të ebolës
Ministrja e Shëndetësisë, Jane Ruth Aceng tha se asnjë rast i ri nuk është shënuar që nga 27 nëntori.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiUganda të mërkurën shpalli fundin e shpërthimit të ebolës që ua mori jetën të paktën 55 personave në gati katër muaj.
Ministrja e Shëndetësisë, Jane Ruth Aceng tha se asnjë rast i ri nuk është shënuar që nga 27 nëntori.
Sipas udhëzimeve të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, një vend shpallet i lirë nga ebola nëse nuk ka infeksione për 42 ditë.
“Ne kemi kontrolluar me sukses përhapjen e ebolës në Ugandë”, tha Aceng.
Uganda deklaroi shpërthimin e saj të fundit të ebolës shtatorin e vitit të kaluar. Zyrtarët thanë se ishte shkaktuar nga lloji relativisht i rrallë i virusit Sudan, i cili nuk ka asnjë vaksinë ose trajtim të aprovuar me ilaçe.
Numri i infeksioneve dhe vdekjeve u zvogëlua pas një shpërthimi fillestar, me numërimin e përgjithshëm në 55 vdekje dhe 142 raste, sipas Ministrisë së Shëndetësisë.
Tedros Adhanom Ghebreyesus, kreu i Organizatës Botërore të Shëndetësisë, lavdëroi “qeverinë, punonjësit shëndetësorë dhe komunitetet e Ugandës për “përkushtimin e tyre për t’i dhënë fund shpërthimit të Ebolës në më pak se katër muaj”.
“Edhe në mungesë të vaksinave apo terapive të miratuara për këtë specie të Ebolës, Uganda ishte në gjendje të përdorte mjete të vërtetuara të shëndetit publik për të frenuar shpërthimin”, tha ai në një deklaratë.
“Përshëndes punonjësit e përkushtuar shëndetësorë, partnerët dhe komunitetet që punuan ditë e natë për të shpëtuar jetë”, deklaroi ai tutje.
Sara Sempa, një biznesmene në kryeqytetin Kampala, e përshëndeti fundin e shpërthimit si “lajm të mirë për vitin e ri”.
“Kemi humbur shumë si shtet. Ne mezi ishim shëruar nga COVID-19, i cili shkatërroi bizneset tona, përpara se Ebola të ishte këtu”, tha ajo për Anadolu.
“Shpresoj që bizneset dhe mjedisi i përgjithshëm i biznesit të stabilizohen shpejt”, shtoi ajo.
Simplicious Gessa, zëdhënëse e Bordit të Turizmit të Ugandës, tha se sektori i turizmit të vendit po shpreson për një nxitje shumë të nevojshme.
“Ndryshe nga COVID-19, që ishte një gjë globale, Ebola veçoi Ugandën”, tha ai, duke shtuar se operatorët e industrisë mezi presin të mirëpresin turistët në vend.
Shëndet
Shikim më i mirë me fuqinë e specave të kuq
Published
13 hours agoon
November 11, 2025By
UBT News
Specat e kuq janë një nga ushqimet më të shëndetshme që mund të përfshini në dietën tuaj.
Ata përmbajnë një sasi të madhe të vitaminës C, një antioksidant që ndihmon trupin të luftojë radikalet e lira e të forcojë sistemin imunitar.
Përveç kësaj, vitamina C luan rol të rëndësishëm në absorbimin e duhur të hekurit nga ushqimet, duke ndihmuar në parandalimin e lodhjes dhe anemisë. Por përfitimet e specave të kuq nuk ndalen këtu.
Ata janë gjithashtu të pasur me vitaminë A, e cila është thelbësore për shëndetin e syve. Konsumimi i rregullt i specave të kuq ndihmon në përmirësimin e shikimit, veçanërisht aftësinë për të parë në dritë të ulët ose natën.
Vitamina A ndihmon në mbrojtjen e retinës dhe parandalon problemet e shikimit që lidhen me moshën.
Specat e kuq janë gjithashtu të pasur me fibra, që ndihmojnë në tretje dhe mbajnë nivelin e sheqerit në gjak të qëndrueshëm.
Ato përmbajnë luteinë edhe zeaksantinë, dy karotenoide të cilët kontribuojnë në shëndetin e syve dhe të reduktojnë rrezikun e sëmundjeve degjenerative të syrit.
Pra, duke shtuar specat e kuq në dietën tuaj, jo vetëm që do të përmirësoni sistemin imunitar dhe tretjen, por do të mbani shikimin tuaj të mprehtë dhe të shëndetshëm. Një zgjedhje e thjeshtë dhe e shijshme për shëndetin tuaj afatgjatë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kafeja “mbron” zemrën? Studimi që përmbys bindjet e vjetra të mjekëve
Published
14 hours agoon
November 11, 2025By
UBT News
Një studim i ri i publikuar në revistën JAMA dhe prezantuar në konferencën e American Heart Association ka zbuluar se konsumimi i kafesë me kafeinë është i sigurt për personat që vuajnë nga fibrilacioni atrial (A-fib).
Madje mund të ndihmojë në parandalimin e përsëritjes së këtij çrregullimi të zemrës.
Sipas autorit të studimit, kardiologut Gregory Marcus nga Universiteti i Kalifornisë, për vite me radhë pacientëve me A-fib u ishte rekomanduar të shmangnin kafen, por të dhënat e reja tregojnë të kundërtën.
Në studim morën pjesë 200 persona nga SHBA, Kanadaja dhe Australia, të ndarë në dy grupe: njëri ndaloi kafeinën, tjetri pinte të paktën një filxhan në ditë. Pas gjashtë muajsh, vetëm 47% e atyre që pinin kafe patën rikthim të çrregullimit, krahasuar me 64% të grupit pa kafe.
Ekspertët theksojnë se një filxhan në ditë është plotësisht i sigurt, ndërsa sasi më të mëdha apo pijet energjike mund të jenë të rrezikshme.
Shkencëtarët dyshojnë se përbërësit anti-inflamatorë të kafesë, dhe jo vetë kafeina, mund të ndihmojnë zemrën. Megjithatë, gjatë një episodi aktiv të A-fib, këshillohet të shmanget kafeja pasi mund të përshpejtojë rrahjet e zemrës.
“Ky studim tregon se mund të shijoni filxhanin e kafesë në mëngjes pa shqetësim, edhe nëse keni A-fib,” – ka theksuar kardiologia Johanna Contreras nga spitali Mount Sinai në New York. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kur dhimbja në anën e djathtë të kokës tregon diçka serioze?
Published
15 hours agoon
November 11, 2025By
UBT News
Dhimbja që ndodh vetëm në anën e djathtë të kokës mund të ketë shumë shkaqe, nga të lehta dhe të përkohshme, deri tek ato që kërkojnë vëmendje mjekësore.
Ky lloj dhimbjeje është i zakonshëm e shoqërohet me lodhje, të përziera, ndjeshmëri ndaj dritës dhe turbullim të shikimit. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, 50% e të rriturve përjetojnë të paktën një episod dhimbjeje koke çdo vit, duke e bërë ndër më të shpeshtat.
Shkaqet e dhimbjes së njëanshme janë të ndryshme e mund të jenë neurologjike, vaskulare, muskulare ose të lidhura me mënyrën e jetesës.
Një nga shkaqet e mundshme është neuralgjia okcipitale, e cila ndodh kur nervat që shkojnë nga pjesa e sipërme e palcës kurrizore deri në lëkurën e kokës inflamohen ose dëmtohen.
Kjo shkakton dhimbje therëse në pjesën e pasme të kokës dhe qafës, shpesh pas syrit, si dhe ndjeshmëri ndaj dritës.
Arteriti temporal është një tjetër shkak, që prek arteriet e kokës dhe qafës, te personat mbi 50 vjeç.
Ai manifestohet me dhimbje të forta në tëmth, ndjeshmëri të skalpit, dhimbje gjatë përtypjes dhe humbje të përkohshme të shikimit.
Neuralgjia trigeminale shkakton dhimbje të forta dhe të papritura në fytyrë, vetëm në njërën anë, që ndihen si “goditje elektrike” dhe zgjasin sekonda deri minuta. Kjo ndodh kur nervi trigeminal irritohet në bazën e trurit.
Përdorimi i tepruar i medikamenteve kundër dhimbjes, si paracetamoli, aspirina ose ibuprofeni, çon në dhimbje koke të përsëritur, fenomen i njohur si dhimbje koke rikthyese. Ky lloj dhimbjeje bëhet më i fortë për shkak të ndjeshmërisë së trupit ndaj medikamenteve.
Dhimbja në anën e djathtë të kokës mund të lidhet gjithashtu me:
Migrenë
Dhimbje të tipit cluster
Tension muskulor në qafë ose shpatulla
Infeksione të sinuseve
Çrregullime të shtyllës kurrizore
Lodhje, urije ose ndryshime në nivelin e sheqerit në gjak
Në raste më të rralla, shkaku mund të jetë aneurizma ose tumor cerebral, që shkaktojnë dhimbje të forta, të vazhdueshme dhe progresive.
Ekspertët e Harvard Health njoftojnë se ekzistojnë mbi 300 lloje dhimbjesh koke dhe rreth 90% e tyre nuk kanë shkak serioz.
Shumica e rasteve kalojnë vetë, me pushim, hidratim dhe shmangie të stresit. Megjithatë, duhet të kërkohet ndihmë mjekësore nëse dhimbja shoqërohet me:
Turbullim të shikimit;
Konfuzion;
Temperaturë;
Ngurtësi të qafës;
Mpirje ose dobësi në njërën anë të trupit;
Vështirësi në të folur;
Pas dëmtimi të kokës.
Shëndet
Testi i ri i gjakut që mund të zbulojë deri në 50 lloje kanceri
Published
17 hours agoon
November 11, 2025By
UBT News
Shkencëtarët po punojnë për një metodë revolucionare diagnostikimi: një test gjaku që mund të zbulojë deri në 50 lloje të ndryshme të kancerit, madje para se të shfaqen simptomat, raporton USA Today.
Testi, i quajtur Galleri MCED (Multi-Cancer Early Detection), është një lloj “biopsie e lëngshme” që analizon ADN-në dhe proteinat që qarkullojnë në gjak për të identifikuar shenjat e hershme të zhvillimit të tumoreve.
Me ndihmën e inteligjencës artificiale, ai mund të tregojë edhe vendndodhjen e mundshme të kancerit në trup.
“Qëllimi është të kapim kancerin përpara se të ketë dhënë shenja klinike,” shpjegojnë studiuesit që po zhvillojnë këtë test.
Pas marrjes së një mostre gjaku, laboratorët përdorin teknologji të avancuar për të analizuar ADN-në. Nëse zbulohen anomali, ato lidhen me lloje të caktuara të kancerit, duke ndihmuar mjekët të zgjedhin trajtime më të synuara dhe efektive.
Sipas Institutit Kombëtar të Shëndetësisë në SHBA, asnjë test MCED nuk është ende i miratuar nga FDA, por disa prej tyre përfshirë Galleri kanë marrë statusin “Breakthrough Device Designation”, që përshpejton procesin e vlerësimit për shkak të potencialit të madh që kanë në shpëtimin e jetëve.
Ky inovacion, nëse miratohet, mund të ndryshojë rrënjësisht mënyrën si zbulohet dhe trajtohet kanceri në të ardhmen. /A.Z/UBT News/
FIFA propozon rregull të ri për pushim të detyrueshëm mes ndeshjeve
Nga “Titanic” te Hollywoodi modern, DiCaprio shënon 51 vite jetë dhe suksesi
Juventusi krahason Zhegrovën me legjendën Pavel Nedved
Shtyrje tjetër për Google në Korenë e Jugut, ende pa leje për eksportin e të dhënave të hartës
Shikim më i mirë me fuqinë e specave të kuq
Yamal si “mollë sherri” mes Barcelonës dhe Federatës Spanjolle të Futbollit
Fillon tërheqja e pakove me fletëvotime jashtë Kosovës
Caktohet prokurori i ri për rastin e fletëvotimeve në Mitrovicë
Vjeshtë për tulipanët, pranverë për bukurinë!
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
