Lajmet

​Tri forcat që po ndryshojnë ekonominë globale, sipas JP Morgan

Ky është parashikimi i kreut të bankës investuese JP Morgan, Jamie Dimon.

Publikuar

Tri forca ka të ngjarë të formësojnë botën në dekadat e ardhshme: ekonomia amerikane, e cila po rimëkëmbet nga pandemia COVID-19, inflacioni i lartë, që çon në norma afatgjata interesi dhe pushtimi rus i Ukrainës me krizën humanitare që pasoi. Ky është parashikimi i kreut të bankës investuese JP Morgan, Jamie Dimon.

Një kombinim i rreziqeve potencialisht të paprecedentë për Shtetet e Bashkuara dhe ekonominë globale po shfaqet, parashikon Jamie Dimon, shefi ekzekutiv dhe president i bankës më të madhe amerikane për sa i përket aktiveve.

Letra që Dimon u dërgon çdo vit aksionarëve të bankës është këtë herë me një ton shumë më të vogël se në vitin 2021, vëren botimi financiar italian “Money”.

Megjithëse përshkruante në detaje sfidat me të cilat përballen Shtetet e Bashkuara, përfshirë pabarazitë ekonomike, letra e vitit të kaluar shprehte besimin se Amerika ishte në mes të një bumi ekonomik që do të vazhdonte trendin e saj rritës deri në vitin 2023.

Tani, megjithatë, shpërthimi i konfliktit më të madh të Evropës që nga Lufta e Dytë Botërore ka ndryshuar shumë gjëra, duke tronditur tregjet, duke transformuar aleancat dhe duke ristrukturuar modelet e tregtisë globale. Kjo krijon rreziqe dhe mundësi për Shtetet e Bashkuara dhe demokracitë e tjera të zhvilluara, sipas Dimon.

Në radhë të parë është tema e luftës në Ukrainë, e cila krijon një shkallë të lartë pasigurie. Uashingtoni duhet të përgatitet për një konflikt të gjatë me një rezultat të paparashikueshëm, rekomandon Dimon. Ekspozimet e drejtpërdrejta të JP Morgan ndaj Rusisë janë të kufizuara, por institucioni financiar mund të humbasë ende gati 1 miliard dollarë.

Banka më e madhe amerikane, aktivet e së cilës arritën në 3.74 trilionë dollarë në fund të vitit të kaluar, është gjithashtu e shqetësuar për ndikimin dytësor të sanksioneve dhe reagimin e Rusisë.

Sipas vlerësimeve të DImon, pasojat e luftës dhe sanksionet përkatëse do të ulin produktin e brendshëm bruto (PBB) të Rusisë me 12.5 për qind deri në mes të vitit. Një kolaps, i cili do të jetë një rënie më e keqe prej 10 për qind, pasoi dështimin e vitit 1998.

Ekonomistët e JP Morgan besojnë se eurozona, e cila është shumë e varur nga Rusia për naftë dhe gaz, do të shohë një rritje të PBB-së prej gati 2 për qind në vitin 2022 në vend të më shumë se dyfishit të normës prej 4, 5 për qind, që pritej vetëm gjashtë javë më parë.

Në të njëjtën kohë, sipas tyre, ekonomia amerikane do të rritet me rreth 2.5 për qind në vend të parashikimit paraprak prej 3 për qind. Megjithatë, Dimon paralajmëroi se këto parashikime bazoheshin në një vizion mjaft “statik” të luftës dhe sanksioneve në fuqi.

JP Morgan beson gjithashtu se ekziston një kërcënim për zinxhirët e furnizimit dhe ata duhet të ristrukturohen. Do të ketë fitues dhe humbës: disa nga përfituesit kryesorë do të jenë Brazili, Kanadaja, Meksika dhe vendet mike të Azisë Juglindore.

Përveç një konfigurimi të ri të zinxhirëve të furnizimit, do të nevojiten sisteme të reja tregtare me aleatët, tha Dimon. Kreu i bankës kryesore amerikane preferon kthimin e Shteteve të Bashkuara në Partneritetin Trans-Paqësor (TPP), për të cilin ai beson se është aleanca më e mirë e mundshme gjeopolitike dhe tregtare me aleatët.

Rritja e çmimeve të energjisë vendosi në agjendë nevojën urgjente globale për të siguruar burimet e energjisë në një mënyrë të sigurt, të besueshme dhe të përballueshme, citohet të ketë thënë Dimon nga Money.

Çështja se si të gjendet një ekuilibër midis inflacionit të lartë dhe rritjes amerikane është gjithashtu urgjente. Të gjitha rrugët kalojnë përmes vendimeve të vështira të Rezervës Federale (UFR), është i bindur kreu i JP Morgan.

Nëse Projekti i Financave Ndërkombëtare (PFI) funksionon siç duhet, mund të kemi vite rritjeje dhe inflacioni përfundimisht do të fillojë të bjerë. Megjithatë, ky proces do të provokojë shumë shqetësime dhe do të çojë në tregje jashtëzakonisht të paqëndrueshme. Megjithatë, UFR nuk duhet të shqetësohet për paqëndrueshmërinë e tregut nëse nuk ndikon në ekonominë reale: Një ekonomi e fortë kapërcen paqëndrueshmërinë e tregut, tha shefi i JPMorgan.

UFR dhe qeveria bënë gjënë e duhur duke ndërmarrë veprime të guximshme dhe vendimtare në vazhdën e katastrofës ekonomike të shkaktuar nga pandemia. Duke parë prapa, funksionoi, përfundoi bankieri.

Ka ende shumë të panjohura për kreun e bankës më të madhe amerikane këtë vit. Megjithatë, e vërteta është se tri forcat që mund t’i japin një formë të re botës ekonomike dhe financiare dhe jo vetëm, janë rimëkëmbja e ekonomisë amerikane, inflacioni i shoqëruar me norma të larta interesi dhe lufta në Ukrainë./BTA

Lajmet

As pas shtatë takimesh ska marrëveshje për dinarin serb, ekonomisti Jakup Bellaqa: Është koha e fundit të zbatohet rregullorja e BQK-së

Publikuar

nga

Kosova e Serbia as pas takimit të shtatë me radhë nuk kanë arritur marrëveshje për çështjen e përdorimit të dinarit serb në Kosovë. Është kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, i cili pas takimit të së mërkurës, tha se nuk pret që emisari evropian për dialogun Kosovë – Serbi, Miroslav Lajçak, të thërras takime të tjera për këtë temë.

Megjithatë sipas njohësit të çështjeve ekonomike, Jakup Bellaqa, është momenti i fundit që rregullorja e Bankës Qendrore të Kosovës, të zbatohet.

“Mendoj se është momenti i fundit të zbatohet dhe nga fakti që më herët është pranuar nga pjesa veriore dokumentet, patentshoferët, pasaportat, targat. Kjo nuk është çështje politike dhe nuk duhemi ta politizojmë”, deklaroi ai.

Sipas Bellaqës, rregullorja e BQK-së, siguron sovranitet ekonomik.

“E siguron sovranitetin ekonomik, juridik dhe kjo është e ligjshme dhe duhet çdo qytetar pra edhe minoriteti serb dhe çdo minoritet ta respektoj ligjin. Është e drejtë dhe e zbatushme. Do të ndikojë në ekonominë e vendit pozitivisht sepse për vetë faktin se nga pjesa veriore nuk e kanë njohur Kosovën, me miliona euro ka humbur qe më shumë se 20 vite sepse nuk i ka mbledhur këto mjete”, deklaroi ai.

Më 1 shkurt të këtij viti, në Kosovë ka hyrë në fuqi regullorja e Bankës Qendrore të Kosovës që parasheh që vetëm valuta euro të përdoret për pagesa, duke i dhënë fund përdorimit të dinarit serb./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Osmani s’u konsultua dhe s’e përkrah letrën e Qeverisë dërguar KiE-së

Publikuar

nga

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, nuk u konsultua nga Qeveria e Kosovës për një letër të cilën ajo ia dërgoi Këshillit të Evropës (KiE) të mërkurën, ku e njoftoi për qëllimet e Qeverisë për ta hartuar dhe dërguar në Kushtetuese një draft-statut për Asociacionin e komunave me shumicë serbe, tha këshilltari i saj Bekim Kupina.

Kupina tha për Radion Evropa e Lirë (REL) se presidentja “nuk e përkrah këtë letër”.

“Presidentja Osmani përkrah vetëm qëndrime dhe veprime paraprakisht të konsultuara, të koordinuara dhe të dakorduara me institucionin e Presidencës… Kjo letër nuk është e tillë”, tha Kupina për REL të enjten.

Ministrja për Punë të Jashtme dhe Diasporë e Kosovës, Donika Gërvalla, tha të enjten në mëngjes se Qeveria ia ka dërguar një letër Këshillit të Evropës për ta njoftuar se Kosova do ta përgatisë draft-statutin për Asociacionin, dhe se pret nga ai ta pranojë Kosovën si anëtaren më të re këtë javë.

Gërvalla vjen nga partia Guxo, të cilën e kishte udhëhequr Osmani për disa muaj, deri në prill 2021, kur u emërua presidente dhe u largua nga partia, siç kërkon Kushtetuta e vendit.

Kupina theksoi se letra “mund të jetë konsultuar e koordinuar me individë jashtë institucioneve që sot e kanë publikuar këtë letër, por jo me Presidencën”.

“Çdo derivat i letrës së zotimeve të nënshkruar nga tre institucionet duhet paraprakisht po ashtu të koordinohet dhe miratohet nga po këto tre institucione”, tha ai.

Njoftimi i Gërvallës për zotimin e Kosovës për ta hartuar dhe dërguar në Kushtetuese një statut për Asociacionin vjen pasi disa vende, si Gjermania dhe Franca, kanë kërkuar nga Kosova që të bëjë hapa konkretë drejt themelimit të Asociacionit, për t’i bindur qeveritë skeptike që të votojnë në favor të saj për anëtarësim në Këshillin e Evropës.

Qeveria e Kosovës, fillimisht, e ka refuzuar Asociacionin si kusht.

Asambleja Parlamentare e KiE-së ka votuar për pranimin e Kosovës më 16 prill dhe vendimi përfundimtar ka kaluar te Komiteti i Ministrave, i cili mblidhet më 16 dhe 17 maj.

Kosova nuk pritet të jetë në agjendën e Komitetit të Ministrave të KiE-së më 17 maj, ku do të mund të votohej për pranimin e saj në këtë organizatë.

Kupina shtoi se Osmani “gjatë gjithë ditës po vazhdon konsultimet” me aleatët rreth çështjes së anëtarësimit të Kosovës në KiE.

“Prandaj edhe po bën përpjekje që shtetet anëtare të binden që sa më parë që të jetë e mundur të thirret një seancë e jashtëzakonshme ku do të votohet pro anëtarësimit të Kosovës në këtë organizatë”, nënvizoi ai.

Ndërkohë, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, e quajti “mashtrim dhe përpjekje joserioze” nga Kosova njoftimin se ajo synon ta hartojë një draft-statut për themelimin e Asociacionit dhe tha se ajo nuk mund ta bëjë një gjë të tillë pa pëlqimin e Serbisë./REL

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kryeministri sllovak Fico ende në gjendje “shumë të rëndë” pas ndërhyrjes kirurgjikale

Publikuar

nga

Kryeministri i Sllovakisë, Robert Fico është në “gjendje shumë të rëndë”, por të qëndrueshme, njoftuan sot autoritetet spitalore, një ditë pasi u qëllua 5 herë me armë zjarri në një tentativë për ta vrarë, e cila ka nxjerrë në pah ndasitë e thella politike në vend.

Atentati i djeshëm shënoi përpjekjen e parë për vrasjen e një udhëheqësi politik evropian në 20 e vitet e fundit dhe u dënua nga shumë udhëheqës ndërkombëtarë. Analistë politikë dhe ligjvënës thonë se atentati është tregues i një klime politike gjithnjë e më të të polarizuar në kontinentin evropian.

Presidentja sllovake Zuzana Caputova bëri thirrje për uljen e tensioneve politike dhe tha se do të ftojë të gjithë drejtuesit e partive parlamentare për një takim të përbashkët. Aleati i zotit Fico dhe presidenti i zgjedhur Peter Pellegrini u kërkoi partive të pezullojnë ose të zbusin tonet e fushatës për zgjedhjet për Parlamentit Evropian që do të mbahen muajin e ardhshëm.

“Nëse ka diçka që i duhet urgjentisht Sllovakisë sot është konsensusi dhe uniteti mes përfaqësuesve politike”, tha zoti Pellegrini, i cili fitoi zgjedhjet e muajit prill për postin e Presidentit, një rol kryesisht ceremonial.

Agjencia sllovake e lajmeve ‘tvnoviny.sk’ njoftoi të enjten se ndaj autorit të dyshuar për atentatin është ngritur akuza për tentativë vrasjesje dhe se ai mund të përballet me dënim deri në burg të përjetshëm.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Musliu-Shoshi: Letra e Gërvallës, hap i rrezikshëm për aleatët ndërkombëtarë

Publikuar

nga

Deputetja e Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Ariana Musliu-Shoshi e quan të gabuar letrën e shefes së diplomacisë kosovare Donika Gërvalla në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës, ku ka njoftuar se Qeveria e Kosovës është në përgatitje të draft-statutit për asociacionin.

Në një prononcim për media, Musliu-Shoshi ka thënë se kjo letër përveç se nuk është adresuar në vendin e duhur, përmban gabim edhe në përmbajtje. Ajo potencoi se një draft-statut të tillë nuk e kanë kërkuar aleatët ndërkombëtarë, pasi sipas saj nuk është e dakorduar në marrëveshjen e Ohrit.

“Adresimi është gabim, sepse i është adresuar presidentit apo kryetarit të Asamblesë Parlamentare dhe Asambleja Parlamentare tashmë e ka dhënë qëndrimin e saj me votë në sesion. Tani ky është vetëm një opinion që i është dorëzuar Komitetit të Ministrave, mirëpo nuk është opinion i obligueshëm për mendim në komitet të kryeministrave. Por, a e ka bërë këtë huq nga vetëdija apo mos dija ministrja Gërvalla, këtë nuk e di dhe nuk jam kompetente për ta thënë. Por, që ka bërë gabim në adresim – kjo është e sigurt”, tha Shoshi.

Ndër të tjera deputetja e PDK-së këtë veprim e sheh si “shfajësim për konsum të brendshëm dhe fajësim për konsum të jashtëm”. Ajo thotë se dërgimi i kësaj letre është një hap i rrezikshëm për aleatët tanë dhe se mund të acarojë edhe më tej marrëdhëniet.

“Aleatët tanë ndërkombëtarë kanë kërkuar që hapat konkretë apo të ardhshëm të merren me draft-statutin e asociacionit që kanë pranuar në marrëveshjen e Ohrit, me të cilën janë dakorduar. Pra, kjo letër e dërguar është po ashtu edhe në përmbajtje gabim. Sepse një draft-statut të tillë nuk e kanë kërkuar aleatët tanë ndërkombëtarë, sepse nuk është e dakorduar në marrëveshjen ndërkombëtare, në këtë rast që është në marrëveshjen e Ohrit. Prandaj, e vlerësoj që edhe përmbajtja e letrës është gabim…Këtë e shoh më shumë si shfajësim për konsum të brendshëm dhe në fajësim për konsum të jashtëm, pra të shfajësohen brenda për brenda duke thënë se ‘ne e dërguam vendimin dhe dërguam një draft-statut. Mirëpo, unë vlerësoj që për aleatët tanë ky hap është jashtëzakonisht i rrezikshëm dhe ka mundësi që të acarojë edhe më tej marrëdhëniet që ka Republika e Kosovës”, tha Musliu-Shoshi.

Zëvendëskryeministrja Donika Gërvalla tha sot se draft-statuti për asociacionin do të përmbushte obligimet ndërkombëtare dhe do të respektonte Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës. Sipas saj, pavarësisht si do të pranohet kjo ofertë e palës kosovare, do të procedohet tutje për hartimin e draftit të asociacionit dhe dërgimit të tij në Gjykatë Kushtetuese. Sipas Gërvallës kjo letër zotimi nuk është e vonuar pasi po të konsideronin si të tillë do të dërgonin më herët.

Zëvendësministri i MPDJ-së, Kreshnik Ahmeti, tha se nëse në mbledhjen e nesërme të ministrave të Punëve të Jashtme të Këshillit të Evropës s’ka gatishmëri për të përfshirë në agjendë anëtarësimin e Kosovës, i njëjti mund të vendosë një datë të radhës se kur mund të bëhet një gjë e tillë.

Gerald Knaus, nga Iniciativa Evropiane për Stabilitet, tha se nuk pret që Kosova të jetë në agjendë më 17 maj, pasi sipas tij, letra ka ardhur me vonesë.

Asambleja Parlamentare e KiE-së ka votuar për pranimin e Kosovës më 16 prill dhe vendimi përfundimtar ka kaluar te Komiteti i Ministrave. Disa vende si Gjermania dhe Franca kanë kërkuar nga Kosova hapa konkretë drejt asociacionit, për t’i bindur qeveritë skeptike të votojnë pro anëtarësimit të saj në KiE.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara