Lajmet

​Tri forcat që po ndryshojnë ekonominë globale, sipas JP Morgan

Ky është parashikimi i kreut të bankës investuese JP Morgan, Jamie Dimon.

Published

on

Tri forca ka të ngjarë të formësojnë botën në dekadat e ardhshme: ekonomia amerikane, e cila po rimëkëmbet nga pandemia COVID-19, inflacioni i lartë, që çon në norma afatgjata interesi dhe pushtimi rus i Ukrainës me krizën humanitare që pasoi. Ky është parashikimi i kreut të bankës investuese JP Morgan, Jamie Dimon.

Një kombinim i rreziqeve potencialisht të paprecedentë për Shtetet e Bashkuara dhe ekonominë globale po shfaqet, parashikon Jamie Dimon, shefi ekzekutiv dhe president i bankës më të madhe amerikane për sa i përket aktiveve.

Letra që Dimon u dërgon çdo vit aksionarëve të bankës është këtë herë me një ton shumë më të vogël se në vitin 2021, vëren botimi financiar italian “Money”.

Megjithëse përshkruante në detaje sfidat me të cilat përballen Shtetet e Bashkuara, përfshirë pabarazitë ekonomike, letra e vitit të kaluar shprehte besimin se Amerika ishte në mes të një bumi ekonomik që do të vazhdonte trendin e saj rritës deri në vitin 2023.

Tani, megjithatë, shpërthimi i konfliktit më të madh të Evropës që nga Lufta e Dytë Botërore ka ndryshuar shumë gjëra, duke tronditur tregjet, duke transformuar aleancat dhe duke ristrukturuar modelet e tregtisë globale. Kjo krijon rreziqe dhe mundësi për Shtetet e Bashkuara dhe demokracitë e tjera të zhvilluara, sipas Dimon.

Në radhë të parë është tema e luftës në Ukrainë, e cila krijon një shkallë të lartë pasigurie. Uashingtoni duhet të përgatitet për një konflikt të gjatë me një rezultat të paparashikueshëm, rekomandon Dimon. Ekspozimet e drejtpërdrejta të JP Morgan ndaj Rusisë janë të kufizuara, por institucioni financiar mund të humbasë ende gati 1 miliard dollarë.

Banka më e madhe amerikane, aktivet e së cilës arritën në 3.74 trilionë dollarë në fund të vitit të kaluar, është gjithashtu e shqetësuar për ndikimin dytësor të sanksioneve dhe reagimin e Rusisë.

Sipas vlerësimeve të DImon, pasojat e luftës dhe sanksionet përkatëse do të ulin produktin e brendshëm bruto (PBB) të Rusisë me 12.5 për qind deri në mes të vitit. Një kolaps, i cili do të jetë një rënie më e keqe prej 10 për qind, pasoi dështimin e vitit 1998.

Ekonomistët e JP Morgan besojnë se eurozona, e cila është shumë e varur nga Rusia për naftë dhe gaz, do të shohë një rritje të PBB-së prej gati 2 për qind në vitin 2022 në vend të më shumë se dyfishit të normës prej 4, 5 për qind, që pritej vetëm gjashtë javë më parë.

Në të njëjtën kohë, sipas tyre, ekonomia amerikane do të rritet me rreth 2.5 për qind në vend të parashikimit paraprak prej 3 për qind. Megjithatë, Dimon paralajmëroi se këto parashikime bazoheshin në një vizion mjaft “statik” të luftës dhe sanksioneve në fuqi.

JP Morgan beson gjithashtu se ekziston një kërcënim për zinxhirët e furnizimit dhe ata duhet të ristrukturohen. Do të ketë fitues dhe humbës: disa nga përfituesit kryesorë do të jenë Brazili, Kanadaja, Meksika dhe vendet mike të Azisë Juglindore.

Përveç një konfigurimi të ri të zinxhirëve të furnizimit, do të nevojiten sisteme të reja tregtare me aleatët, tha Dimon. Kreu i bankës kryesore amerikane preferon kthimin e Shteteve të Bashkuara në Partneritetin Trans-Paqësor (TPP), për të cilin ai beson se është aleanca më e mirë e mundshme gjeopolitike dhe tregtare me aleatët.

Rritja e çmimeve të energjisë vendosi në agjendë nevojën urgjente globale për të siguruar burimet e energjisë në një mënyrë të sigurt, të besueshme dhe të përballueshme, citohet të ketë thënë Dimon nga Money.

Çështja se si të gjendet një ekuilibër midis inflacionit të lartë dhe rritjes amerikane është gjithashtu urgjente. Të gjitha rrugët kalojnë përmes vendimeve të vështira të Rezervës Federale (UFR), është i bindur kreu i JP Morgan.

Nëse Projekti i Financave Ndërkombëtare (PFI) funksionon siç duhet, mund të kemi vite rritjeje dhe inflacioni përfundimisht do të fillojë të bjerë. Megjithatë, ky proces do të provokojë shumë shqetësime dhe do të çojë në tregje jashtëzakonisht të paqëndrueshme. Megjithatë, UFR nuk duhet të shqetësohet për paqëndrueshmërinë e tregut nëse nuk ndikon në ekonominë reale: Një ekonomi e fortë kapërcen paqëndrueshmërinë e tregut, tha shefi i JPMorgan.

UFR dhe qeveria bënë gjënë e duhur duke ndërmarrë veprime të guximshme dhe vendimtare në vazhdën e katastrofës ekonomike të shkaktuar nga pandemia. Duke parë prapa, funksionoi, përfundoi bankieri.

Ka ende shumë të panjohura për kreun e bankës më të madhe amerikane këtë vit. Megjithatë, e vërteta është se tri forcat që mund t’i japin një formë të re botës ekonomike dhe financiare dhe jo vetëm, janë rimëkëmbja e ekonomisë amerikane, inflacioni i shoqëruar me norma të larta interesi dhe lufta në Ukrainë./BTA

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Burim Bajraktari ndan përvojën ndërkombëtare me studentët e Dizajnit në UBT

Published

on

Javën e kaluar, në ambientet e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u mbajt një ligjëratë me karakter edukativ dhe profesional, e organizuar për studentët e vitit të tretë të programit Dizajn i Integruar – specializimi Enterier. Ligjërata u zhvillua në kuadër të lëndës Semiotikë dhe Estetikë, nën udhëheqjen e profesoreshës Ardita Rizvanolli.

I ftuar ishte Burim Bajraktari, Arkitekt Kryesor dhe CEO i studios arkitekturore MODIUM, i cili ndau me studentët përvojën e tij shumëvjeçare profesionale në fushën e arkitekturës dhe dizajnit. Bajraktari ka përfunduar studimet pasuniversitare në Kingston University London në vitin 2011 dhe ka ndërtuar karrierën e tij përmes angazhimeve profesionale në Londër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë ligjëratës, ai prezantoi rrugëtimin e tij profesional, duke filluar nga projektet e hershme të vizualizimit 3D, themelimi i shërbimeve arkitekturore në vitin 2008, si dhe procesin e ribrandimit strategjik në vitin 2015, i cili çoi në krijimin e studios MODIUM. Sot, kjo studio njihet për qasjen e saj bashkëkohore, dizajnet e qëndrueshme dhe trajtimin estetik të hapësirës.

Ligjërata u karakterizua nga diskutime interaktive, ku studentët patën mundësi të bëjnë pyetje dhe të njihen më nga afër me sfidat, mundësitë dhe realitetin e profesionit të arkitektit dhe dizajnerit të enterierit. Ky takim shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike dhe praktikës profesionale, duke i motivuar studentët për zhvillimin e mëtejmë të aftësive të tyre kreative dhe profesionale.

Aktivitete të tilla dëshmojnë përkushtimin e UBT-së në ofrimin e përvojave praktike dhe frymëzuese për studentët, duke i përgatitur ata për tregun e punës dhe sfidat e industrisë së dizajnit dhe arkitekturës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve nis më 24 shkurt

Published

on

By

Gjykata Speciale ka njoftuar se seanca “vepra kundër administrimit të drejtësisë” ndaj Thaçit dhe të tjerëve do të fillojë më 24 shkurt të vitit tjetër.

Tutje njoftohet se do të bëhet paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe procedura të tjera administrative.

Më 22 dhjetor 2025, pas marrjes së parashtrimeve nga palët, Gjykatësi i Vetëm Kristofer Gosnell miratoi udhëzime mbi zhvillimin e gjykimit në çështjen gjyqësore të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, që është planifikuar të fillojë më 24 shkurt 2026.Udhëzimet përcaktojnë rregulla praktike për aspekte si karakteri publik i procesit, nxjerrja e dokumenteve, paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve, si dhe aspekte të tjera procedurale që synojnë garantimin e një gjykimi të drejtë dhe efikas.”, thuhet në njoftim

Continue Reading

Të kërkuara