Lajmet

​Shenja e parë e melanomës

Publikuar

Melanoma është një formë serioze e kancerit të lëkurës që fillon në qelizat e njohura si melanocitet.

Megjithëse më pak e zakonshme se karcinoma e qelizave bazale (BCC) dhe karcinoma e qelizave squamous (SCC), melanoma është më e rrezikshme për shkak të aftësisë së saj për t’u përhapur më shpejt në organet e tjera nëse nuk trajtohet në një fazë të hershme.

Shenja e parë e melanomës është zakonisht një nishan i ri ose një ndryshim në pamjen e një nishani ekzistues – ai po bëhet më i madh, ka ndryshuar formë ose ngjyrë, është gjakderdhje ose kruajtje. Faktorët që rrisin rrezikun e kancerit të lëkurës janë:

Banja e diellit në dhomë me diell – njerëzit që përdorin shtretër për rrezitje ose llamba dielli kanë një rrezik në rritje të zhvillimit të të gjitha llojeve të kancerit të lëkurës.

Raca ose kombësia – Shkalla e melanomës është rreth 20 herë më e lartë tek të bardhët sesa në afrikano -amerikanët. Sidoqoftë, një person i çdo race apo kombësie mund të zhvillojë melanoma.

Lëkura e bardhë – Njerëzit me lëkurë të ndritshme, flokë bionde ose të kuqe, sy blu kanë një rrezik në rritje të zhvillimit të melanomës. Ky rrezik është gjithashtu më i lartë për njerëzit, lëkura e të cilëve ka tendencë të digjet më shumë sesa të nxihet.

Ekspozimi i pambrojtur ndaj rrezeve UVA dhe UVB – Ekspozimi ndaj rrezatimit ultraviolet (UV) nga dielli luan një rol të madh në zhvillimin e kancerit të lëkurës.

Gjenetika – Rreth 10% e njerëzve me melanoma kanë një histori familjare të sëmundjes. Nëse një person ka një të afërm (prind, vëlla, motër) i cili është diagnostikuar me melanoma, rreziku individual i atij personi që të zhvillojë melanoma është 2 deri në 3 herë më i lartë se rreziku mesatar. Ky rrezik rritet nëse anëtarët e familjes që jetojnë në vende të ndryshme diagnostikohen me melanoma. Prandaj rekomandohet që të afërmit e ngushtë të një personi me melanoma të shqyrtohen në mënyrë rutinore për lëkurën.

Nishanet atipike – Njerëzit me shumë nishane ose nishane të pazakontë të quajtur nevi displastikë ose nishane atipikë kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të melanomës. Ato janë nishane të mëdhenj që kanë një ngjyrë dhe formë të parregullt. Mjeku juaj mund të rekomandojë marrjen e fotografive të rregullta të lëkurës për të vëzhguar me kujdes lëkurën e njerëzve me shumë nishane.

Sistemi imunitar i dobësuar – Njerëzit që kanë një sistem imunitar të dobësuar ose përdorin ilaçe të caktuara që shtypin funksionin imunitar kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të kancerit të lëkurës, përfshirë melanomën.

Mosha – megjithëse mosha mesatare e njerëzve të diagnostikuar me melanoma është 65, mosha mesatare në të cilën njerëzit diagnostikohen me melanoma është pak më shumë se 50 vjet. Gjysma e njerëzve me melanoma diagnostikohen kur janë nën moshën 50-vjeç, sipas faqes zyrtare të Shoqërisë Amerikane të Onkologjisë Klinike.

Këtu janë faktorët që mund të ndihmojnë në zvogëlimin e rrezikut të kancerit të lëkurës:

-Përdorimi i përditshëm i një game të gjerë të kremrave kundër diellit me një faktor mbrojtës 15+

-Përdorimi i kremrave kundër diellit, syzeve të diellit që bllokojnë rrezet UV dhe kapelave me buzë të gjera

-Duke kërkuar hije kur është e mundur

-Film mbrojtës për dritaren në makinë dhe në shtëpi

-Ekzaminimet vjetore të lëkurës me një mjek

-Dietë e shëndetshme.

Lajmet

Spanca: Në 2023-ën i kemi dërguar 51 raste në Prokurori, dyshimet janë për mashtrim dhe korrupsion

Publikuar

nga

Auditorja e Përgjithshme e Zyrës Kombëtare të Auditimit (ZKA), Vlora Spanca, ka thënë se gjatë vitit të kaluar janë kryer 107 Auditime Financiare dhe të Pajtueshmërisë të pasqyrave vjetore financiare.

Gjatë raportimit në Komisionin për Mbikëqyrjen e Financave Publike, Spanca tha se ZKA-ja ka arritur t’i përmbush të gjitha kërkesat dhe afatet ligjore për punën audituese me rezultatet përkatëse. Spanca ka thënë se bashkëpunim kanë edhe me Prokurorinë e Shtetit, ku nga viti 2018, kanë dërguar mbi 300 raste të dyshuar për mashtrim e korrupsion. Ajo tha se duke kryer auditime dhe publikuar 125 raporte të auditimit të fushave financiare/pajtueshmërisë, si dhe të performancës.

“Gjatë vitit 2023, janë kryer 107 Auditime Financiare dhe të Pajtueshmërisë të pasqyrave vjetore financiare, objektivë e të cilave ishte të ofrojmë siguri të arsyeshme nëse pasqyrat financiare si tërësi nuk përmbajnë keçdeklarime materiale, si dhe të ofrojmë opinionin e auditimit në lidhje me këto pasqyra. Përveç, opinionit, ne kemi shprehur konkluzionin e auditimit për pajtueshmërinë me legjislacionin e zbatueshëm përkatës. Këto auditime kanë përfshirë të gjitha organizatat buxhetore përfshirë nivelin qendror, nivelin lokal dhe institucionet e pavarura, mandej një numër të konsiderueshëm të ndërmarrjeve publike si dhe projektet e financuara nga donatorë siç janë Banka Botërore dhe DEMOS – projekti Helvetas”, tha Spanca.

Spanca ka deklaruar se Raportet e auditimit për vitin 2023 kanë identifikuar mangësi të ndryshme, disa prej të cilave i veçoi para anëtarëve të këtij komisioni.

“Në Organizatat buxhetore. Cilësia e raportimit financiar ende vazhdon të mos jetë në nivelin e pritur për shkak se nga 86 auditimet e pasqyrave vjetore financiare, 33 sosh kishin keq deklarime materiale të cilat kanë rezultuar me opinion të modifikuar/kualifikuar. Ndërsa 53 të tjera kanë rezultuar me opinion të pamodifikuar. Megjithatë, krahasuar me vitin e kaluar cilësia e raportimit financiar është përmirësuar për shkak se në vitin 2022 janë 13 organizata buxhetore më pak të cilat kanë marrë opinion të modifikuar. Prezantimi i saktë dhe i plotë i informatave financiare e rrit besueshmërinë e lexuesve ndaj raportimit financiar. Përveç këtyre, ZKA ka evidentuar çështje që lidhen me kontrollet dhe menaxhimin financiar si: Planifikim dhe realizim të buxhetit, rritje e llogarive të arkëtueshme, detyrimet e papaguara dhe kontigjente, pagesat sipas vendimeve gjyqësore dhe përmbarimore, si dhe pasuritë jo financiare. Te Ndërmarrjet Publike-Cilësia e raportimit financiar edhe pse krahasuar me vitin e kaluar është përmirësuar, ende vazhdon të mos jetë në nivelin e pritur. Nga 11 auditimet e pasqyrave financiare të këtyre ndërmarrjeve, vetëm tek 1 është dhënë opinion i pamodifikuar, ndërsa tek 10 të tjera opinion i modifikuar (7 të kualifikuar dhe 3 të kundërta)”, deklaroi ajo.

Punë të mirë, Spanca ka thënë se po bëjnë edhe në adresimin e rasteve me mundësi potenciale për mashtrim e korrupsion. Si rezultat i kësaj, gjatë vitit 2023, kanë dorëzuar në Prokurorinë e Shtetit 51 raste me elemente potenciale të veprave penale

“Në përputhje me standardet ndërkombëtare dhe detyrimet tjera ligjore, ZKA edhe gjatë vitit dhe 2023 fokus të rëndësishëm i ka  dhënë trajtimit dhe adresimit të çështjeve më mundësi potenciale për mashtrim e korrupsion. Nga rezultatet e nxjerra në vitin 2023, kemi dërguar në Prokurori të Shtetit 51 raste me elemente potenciale të veprave penale, mashtrimit dhe korrupsionit, si dhe 3 raporte të auditimit në tërësi. Ndërsa, nga viti 2018 kemi dërguar ne Prokurori te Shtetit, mbi 300 raste me dyshime për mashtrim e korrupsion. Nga gjithsejtë këto raste, nga Prokurori i Shtetit në përputhje me marrëveshjen e bashkëpunimit kemi pranuar informata kthyese për 143 raste ( raste janë për vite të ndryshme). Sipas këtyre informatave: janë ngritur vetëm 3 aktakuza, 81 raste janë në proces të hetimit (pra janë ndërmarrë veprimet hetimore) dhe për 59 raste me raport të Prokurorit rastet janë mbyllur”, shtoi ajo.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Trupi i pajetë i Raisit mbërrin në Teheran

Publikuar

nga

Trupi i pajetë i presidentit iranian, Ebrahim Raisi ka mbërritur në Teheran si pjesë e ceremonive funerale të planifikuara për disa ditë, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve IRNA.

Sipas pamjeve të publikuara nga media shtetërore, një vend në aeroplanin presidencial ka mbetur bosh, i mbuluar vetëm me leckë të zezë dhe një foto e Raisit të vendosur mbi të.

Kortezhi i varrimit do të vazhdojë në qytetin e shenjtë shiit të Qom të martën pasdite, ku lutjet janë planifikuar në faltoren Fatima Masumeh./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Qeveria vendos për emërimin e një komisioni që do ta zgjedhë drejtorin ekzekutiv të AME-së

Publikuar

nga

Qeveria e ka miratuar një vendim për emërimin e një komisioni ‘ad hoc’ që do ta zgjedhë drejtorin ekzekutiv të Agjencisë për Menaxhimin e Emergjencave. Komisioni përbëhet prej pesë anëtarëve.

Kryeministri Albin Kurti nuk foli për përbërjen e këtij komisioni, por tha se ai do të angazhohet “për vlerësimin profesional për pranim për pozitën e lartë të kategorisë drejtuese”.

Ministri i Punëve të Brendshme, Xhelal Sveçla tregoi se MPB-ja ka hapur rekrutimin për këtë pozitë.

“Ministria e Punëve të Brendshme ka hapur rekrutimin për pozitën e drejtorit ekzekutiv të Agjencisë për Menaxhimin e Emergjencave në pajtim me legjislacionin në fuqi, me të cilin komisioni ‘ad hoc’ do të kryejë detyrat dhe përgjegjësitë e përcaktuara në ligjin për zyrtarët publikë dhe rregulloren për procedurën e pranimit në shërbimin civil”, tha ai.

Kjo ishte pika e fundit e rendit të ditës, e cila nuk u përmend në faqen e Zyrës së Kryeministrit. Ky propozim-vendim është futur në pikën “të ndryshme”.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Stano për aksionin në veri: Ngjarje e padobishme

Publikuar

nga

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano, e ka cilësuar të padobishme aksionin e Policisë së Kosovës në veri të hënën, për mbylljen e gjashtë njësive të Bankës Postare Kursimore.

Në një konferencë për media të martën, Stano ka thënë se Bashkimi Evropian do të dalë me reagim së shpejti për ngjarjen.

“Ka qenë ngjarje shumë e padobishme. Reagimi jonë zyrtar do të lëshohet herët pasdite”, ka thënë ai.

Policia e Kosovës ka mbyllur të hënën gjashtë njësi të Bankës Postare Kursimore në veri, të cilat kanë vepruar ilegalisht që nga paslufta. Në to u konfiskuan rreth 1.6 milionë euro.

Përmes Bankës Kursimore distribuohen pagat, pagesat për skemat sociale dhe beneficionet tjera që Serbia i ndan për serbët e Kosovës në dinarë.

E aksioni u ndërmor pak ditë pasi dështoi edhe takimi i shtatë në Bruksel për gjetjen e një zgjidhjeje sa i përket dinarit në mesin e komunitetit serb.

Sipas rregullores së BQK-së, që u miratua në shkurt të këtij viti, valuta me të cilën mund të kryhen pagesat me para të gatshme është vetëm euro.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara