Shëndeti
Reduktimi i kripës ul rrezikun e këtyre sëmundjeve
Ekspertët thonë se për funksionimin e organizmit nevojiten rreth 500 miligramë kripë në ditë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiKripa është një pjesë e zakonshme e dietës ditore të shumicës së njerëzve.
Ekspertët thonë se për funksionimin e organizmit nevojiten rreth 500 miligramë kripë në ditë, ndërsa marrja e tepërt mund të rrisë zhvillimin e sëmundjeve të ndryshme.
Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon konsumimin e më pak se pesë gramë kripë në ditë që është edhe pak më pak se një lugë çaji. Për fëmijët rekomandohet një konsum edhe më i ulët i kripës, në varësi të aktiviteteve.
Ndërsa kripa është një lëndë ushqyese thelbësore për trupin, vepron në ekuilibrin e lëngjeve të trupit, përmirëson funksionin e nervave dhe muskujve, marrja e tepërt mund të çojë në efekte të dëmshme për shëndetin. Këto janë disa prej tyre…
Presioni i lartë i gjakut si një vrasës i heshtur
Për shkak të marrjes së lartë të kripës, trupi ynë është më i prirë ndaj mbajtjes së lëngjeve, gjë që bën që sasi më të mëdha të gjakut të rrjedhin nëpër vena dhe arterie. Kjo rrit presionin e gjakut, i cili është shpesh asimptomatik dhe për këtë arsye quhet “vrasës i heshtur”.
Infarkt
Sipas një studimi të botuar në Lancet, marrja e reduktuar e kripës ndihmon disa pacientë me dështim të zemrës. Edhe pse ky zakon nuk ka reduktuar numrin e shtrimeve në spital apo vdekjet, hulumtimet kanë zbuluar se ai lehtëson simptomat si ënjtja, lodhja dhe kolla.
Goditja në tru
Konsumimi i tepërt i kripës paraqet rrezik më të lartë për goditje në tru dhe sëmundje të tjera kardiovaskulare. Një goditje ndodh kur rrjedha e gjakut në një pjesë të caktuar të trurit ndërpritet ose kufizohet, duke i dhënë indit të trurit më pak oksigjen. Rritja e marrjes së kripës mund të rrisë sasinë e gjakut në arterie, të rrisë presionin e gjakut dhe në këtë mënyrë të rrisë rrezikun e goditjes në tru.
Sulm në zemër
Sipas Qendrës Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, ushqimet e kripura, veçanërisht ato të përpunuara, çojnë në presion të lartë të gjakut, sulme në zemër dhe goditje në tru. Sipas Organizatës Amerikane të Shëndetësisë, rreth gjysmë milion vdekje në vit lidhen me presionin e lartë të gjakut, kjo është arsyeja pse marrja e reduktuar e kripës mund të shpëtojë vërtet jetë.
Dëmtim i enëve të gjakut
Sipas të gjitha informacioneve dhe hulumtimeve të disponueshme, marrja e tepërt e kripës dëmton arteriet dhe çon në depozitime në enët e gjakut, akumulim të yndyrës, kolesterolit dhe substancave të tjera të dëmshme.
Si të reduktoni marrjen e kripës?
Nëse po përpiqeni të reduktoni marrjen e përditshme të kripës, këtu janë disa këshilla.
1. Zgjidhni ushqime të freskëta në vend të ushqimeve të përpunuara. Perimet jeshile, ushqimet dhe frutat e pasura me fibra janë zgjedhje më të mira. Gjëja më e rëndësishme është se duke gatuar në shtëpi do të rregulloni marrjen e kripës.
2. Para se të blini ndonjë artikull ushqimor, lexoni deklaratën. Zgjidhni produkte që kanë më pak kripë për 100 gramë.
3. Mos u ofroni fëmijëve ushqime të kripura. Kur bëhet fjalë për ushqimin për fëmijë, mbajeni kripën në minimum që të mos mësohen me shijen.
4. Kontrolloni porcionet dhe sasinë e ushqimit që hani. Ngrënia e tepërt shpesh çon në marrjen e tepërt të kripës.
Shëndeti
Ju dridhen shpesh duart? Ja kur është koha për vizitë tek mjeku!
Published
3 days agoon
November 19, 2024Mund ta vëreni shpesh që ju ndodhë si fenomen dhe nuk është aspak e këndshme. Në artikullin e mëposhtëm do t’i diskutojmë arsyet se pse mund të keni kohë pas kohe dridhje të duarve qoft në mëngjes, kur po pini kafe apo edhe kur shkruani mesazhe në telefon. Mos u shqetësoni sepse si fillim nuk jeni të vetmit, kjo dridhje e njohur ndryshe si tremor është një nga çrregullimet më të zakonshme të lëvizjes, ku shfaqet tek duart.
Çka e shkakton dridhjen? Duke filluar nga teprimi me kafeinën deri te sëmundjet si Parkinsoni, dridhja e duarve vjen si pasojë e një sërë shkaqesh të fshehta.
Çfarë ndodhë nëse ju dridhen duart?
Një “destabilizim” në duar është normale, e këtë e shkakton tremori fiziologjik dhe këto dridhje normale mund të shkaktohen, por edhe të çrregullohen si pasojë e konsumimit të madh të kafesë, apo kur jeni ekspozuar stresit kronik. Shmangia e shujtave dhe marrja e disa ilaçeve të caktuara mund ta shkaktojë këtë dridhje.
Rreth gjysma e nejçëve në botë së paku kanë nga një anëtar që kohë pas kohe ka ‘sulme’ të tilla, ilaçet mund të ndihmojnë, por një numër i madh i njerëzve nuk i përdorin dhe ndihen mirë edhe pa to. Në raste të rralla, dridhja mund të jetë shenjë e hershme për sëmundje të Parkinson-it apo sklerozë multiple. /UBT News/
Shëndeti
Dalin rezultatet/Sa orë duhet të qëndrojmë në telefon?
Published
4 days agoon
November 18, 2024Në një botë gjithnjë e më të digjitalizuar, shumica kalojnë orë të tëra para ekraneve të telefonave, kompjuterëve dhe pajisjeve tjera. Por, sa është shumë? Mjekët dhe ekspertët e shëndetit të syve ngrejnë alarm se përdorimi i tepërt i këtyre pajisjeve mund të ketë pasoja serioze për shëndetin tonë fizik dhe mendor.
Rekomandimet për përdorimin e pajisjeve digjitale
Një nga këshillat kryesore është të bëjmë pauza të shkurtra pas çdo periudhe 20 minutash përdorimi të një ekrani. Ky është njohur si rregulli i “20-20-20”, sugjeron që pas çdo 20 minutash përdorimi të telefonit a kompjuterit, të shikojmë një objekt në distancë prej 20 metra për të paktën 20 sekonda.
Ky veprim ndihmon në reduktimin e lodhjes së syve dhe përmirëson fokusin, specialistët rekomandojnë për të mbajtur balancë të shëndetshme, adoleshentët dhe të rriturit nuk duhet të kalojnë më shumë se 2-3 orë në ditë para ekraneve. Kjo periudhë rritet kur bëhet fjalë për punë të nevojshme për shkollë apo profesion.
Pasojat e shfrytëzimit të tepërt të pjisjeve digjitale
Këto orë të shumta para ekranit mund të shkaktojnë probleme, si lodhje të syve, përkeqësim të vizionit, dhimbje koke dhe probleme të përqendrimit. Qëndrimi i tepërt para ekraneve ndikon negativisht në shëndetin mendor, duke çuar në ankth, stres dhe depresion, sidomos kur përdorimi është i shoqëruar me ngarkesë emocionale si p.sh., rrjetet sociale. Përveç kësaj, mungesa e aktivitetit fizik për shkak të qëndrimit ulur çon në obezitet e probleme me shëndetin kardiovaskular
Si të reduktojmë kohën përpara ekraneve?
Ekspertët sugjerojnë disa mënyra për të reduktuar përdorimin e pajisjeve digjitale dhe për të ruajtur një ekuilibër më të shëndetshëm në jetën tonë:
Vendosni kufizime:Përdorni aplikacione që monitorojnë dhe kufizojnë kohën që kaloni para ekranit.
Pauza aktive: Përdorni pauzat për të bërë aktivitet fizik, si ecje, shtrirje apo ushtrime të thjeshta.
Shpërndarja e kohës: Organizoni ditën me kohë të dedikuar për aktivitete offline, si leximi, kalimi kohë me familjen apo miqtë, dhe ushtrime fizike.
Lidhjet shoqërore jashtë ekranit: Merrni pjesë në aktivitete shoqërore jashtë dhe mundësitë për të marrë frymë fresh. /UBT News/
Tani që jemi në mes të sezonit të ftohtë e të viruseve të ndryshme, duhet të kujdesemi edhe për t’iu shmangur gripit më të keq me të cilin kemi luftuar ndonjëherë, ama situata e pandemisë na ka bërë të frikësohemi nga një teshtimë në publik. Për këtë arsye shpesh mundoheni ta mbani duke mbyllur gojën dhe hundën. Shumica e bëjnë këtë nga mirësjellja dhe respekti. Por, çka nëse vazhdojmë të mbytemi nga teshtitjet tona?
Teshtitja në ambiente të mbyllura me shumë njerëz është arsye e shkëlqyer për t’i mbajtur të gjithë sytë nga ju, por a do të thotë kjo se është mirë ta mbani atë?
Teshtitja është mënyra si sistemi i frymëmarrjes largon irrituesit si poleni, pluhuri ose mikrobet. Sipas Shoqatës Amerikane të Pulmonarëve, dhjetëra mijëra pika kërcejnë nga hunda me shpejtësi deri në 160 km/orë, shumë njerëzve duket se u vjen turp të teshtinin e përmbahen, gjë që mbart rreziqe.
Obstruksioni i rrugëve të frymëmarrjes gjatë teshtitjes mund të rrisë presionin e ushtruar mbi to me 20 herë gjatë teshtitjeve.
Janë disa arsye pse nuk duhet të mbani teshtitjen:
Mbajtja e forcës së teshtitjes çon në ndjenjë të peshës shtesë në gjoks. “Duke shtrydhur diafragmën, muskuli i kraharorit që na ndihmon të marrim frymë ka më shumë gjasa të ndiejë më shumë presion në gjoks dhe madje edhe në brinjë”, tha Jason Abramowitz, një otolaringolog në New Jersey.
Thyerja e daulles është ndërlikim i mundshëm i teshtitjes së moderuar. “Hunda dhe veshët janë të lidhur me tubin Eustachian”, shpjegon doktor Abramowitz, duke shtuar se “rritja e presionit nga mbajtësja e teshtitjes transmetohet në vesh, duke dëmtuar daullen e veshit”.
Mbajtja e teshtitjes drejton përmbajtjen e hundës drejt veshëve, duke rritur shanset për transmetimin e mikrobeve, për rrjedhojë rrezikun e otitit. Rekomandohet që teshtima të mos mbahet. Ndaj kujdesemi të teshtijmë në këndin e brendshëm të bërrylit, përdorni peshqir letre që e hedhim në koshin e plehrave dhe i lajmë duart pas teshtitjes për të shmangur shpërndarjen e pikave. /UBT News/
Shëndeti
Kujdes nga djersitja gjatë natës, trupi po përpiqet të ju paralajmëroj diçka!
Published
4 days agoon
November 18, 2024Përvoja e djersitjes gjatë natës është e njohur për shumë gra, veçanërisht ato që i afrohen menopauzës. Këto rritje të papritura të temperaturës gjatë gjumit shoqërohen me djersitje të bollshme të fytyrës dhe pjesës së sipërme të trupit. Ky fenomen mund të ndikojë seriozisht në cilësinë e gjumit dhe të prishë shëndetin e përgjithshëm.
Çfarë janë djersitjet e natës?
Termi “djersitje natën” i referohet rritjes së papritur të temperaturës së trupit gjatë gjumit, të shoqëruar me djersitje të bollshme të fytyrës dhe të pjesës së sipërme të trupit. Këto djersitje mund të zgjasin nga disa deri 10 minuta e pasohen nga ndjesia e të ftohtit pasi temperatura kthehet në nivele normale.
Shkaqet e mundshme të djersitjeve të natës
Ndryshimet hormonale: Djersitjet e gjumit janë gjatë tranzicionit të menopauzës, pasi ndryshimet hormonale ndikojnë në termorregullimin e trupit.
Mjekimi: Disa medikamente, të tilla si antidepresantët dhe neuroleptikët, mund të shkaktojnë djersitje gjatë natës si efekt anësor.
Faktorët psikologjikë: Ankthi dhe stresi mund të ndikojnë në rregullimin e temperaturës së trupit.
Ndryshimet në gjumë: Ndryshimet e papritura në zakonet e gjumit mund të ndikojnë në shfaqjen e djersitjeve gjatë natës.
Si të menaxhoni djersitjet e natës?
Rregulloni temperaturën e dhomës: Sigurohuni të jetë ideale për të fjetur duke kufizuar numrin e jorganëve në shtrat e zgjedhur rroba të lehta për gjumë.
Shmangni alkoolin dhe ushqimet pikante: Shmangni pirjen e alkoolit para gjumit dhe ushqimet pikante që mund të ndikojnë në termorregullimin e trupit.
Teknikat e relaksimit: Aplikoni teknika si joga ose ushtrime të frymëmarrjes para gjumit për të reduktuar ankthin dhe stresin.
Nëse djersitjet e natës janë të shpeshta ose shkaktojnë shqetësime të rënda, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun, djersitjet e natës mund të ndikojnë seriozisht në cilësinë e jetës tuaj dhe është e rëndësishme të gjeni mënyrën e duhur për t’i menaxhuar ato në mënyrë efektive. /UBT News/
Kurti: Perëndimi po gabon duke e quajtur Serbinë partnere të besueshme
Lukashenka kërcënon me ndalje të internetit në rast të protestave gjatë zgjedhjeve
KFOR, EULEX e Policia e Kosovës mbajnë stërvitjen e përbashkët Golden Sabre 2024
Foda tregon shanset e Kosovës për ta mposhtur Islandën
Shorti i ‘play off’-it, me fat për Kosovën, përballë përfaqësueses nordike!
Zyrtari i lartë ushtarak i Britanisë kërcënon Moskën: ‘Do t’i takojmë në fushëbetejë rusët!’
Kryetarja Sinani uron Ditën e Alfabetit: Frymëzim për bashkim dhe krenari kombëtare!
Supremja lanson udhëzuesin për matjen e dënimit
Alarm në aeroportin e Londrës, evakuohen të gjithë pasagjerët në terminal
Të kërkuara
-
Bota3 weeks ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota3 weeks ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Lajmet2 months ago
Kurti: Përdhunimi është mjeti që përdori Serbia në Kosovë në mënyrë që të lë pasoja të përhershme në familje
-
Kulturë2 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman