Shëndet
Reduktimi i kripës ul rrezikun e këtyre sëmundjeve
Ekspertët thonë se për funksionimin e organizmit nevojiten rreth 500 miligramë kripë në ditë.
Published
4 years agoon
By
Betim GashiKripa është një pjesë e zakonshme e dietës ditore të shumicës së njerëzve.
Ekspertët thonë se për funksionimin e organizmit nevojiten rreth 500 miligramë kripë në ditë, ndërsa marrja e tepërt mund të rrisë zhvillimin e sëmundjeve të ndryshme.
Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon konsumimin e më pak se pesë gramë kripë në ditë që është edhe pak më pak se një lugë çaji. Për fëmijët rekomandohet një konsum edhe më i ulët i kripës, në varësi të aktiviteteve.
Ndërsa kripa është një lëndë ushqyese thelbësore për trupin, vepron në ekuilibrin e lëngjeve të trupit, përmirëson funksionin e nervave dhe muskujve, marrja e tepërt mund të çojë në efekte të dëmshme për shëndetin. Këto janë disa prej tyre…
Presioni i lartë i gjakut si një vrasës i heshtur
Për shkak të marrjes së lartë të kripës, trupi ynë është më i prirë ndaj mbajtjes së lëngjeve, gjë që bën që sasi më të mëdha të gjakut të rrjedhin nëpër vena dhe arterie. Kjo rrit presionin e gjakut, i cili është shpesh asimptomatik dhe për këtë arsye quhet “vrasës i heshtur”.
Infarkt
Sipas një studimi të botuar në Lancet, marrja e reduktuar e kripës ndihmon disa pacientë me dështim të zemrës. Edhe pse ky zakon nuk ka reduktuar numrin e shtrimeve në spital apo vdekjet, hulumtimet kanë zbuluar se ai lehtëson simptomat si ënjtja, lodhja dhe kolla.
Goditja në tru
Konsumimi i tepërt i kripës paraqet rrezik më të lartë për goditje në tru dhe sëmundje të tjera kardiovaskulare. Një goditje ndodh kur rrjedha e gjakut në një pjesë të caktuar të trurit ndërpritet ose kufizohet, duke i dhënë indit të trurit më pak oksigjen. Rritja e marrjes së kripës mund të rrisë sasinë e gjakut në arterie, të rrisë presionin e gjakut dhe në këtë mënyrë të rrisë rrezikun e goditjes në tru.
Sulm në zemër
Sipas Qendrës Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, ushqimet e kripura, veçanërisht ato të përpunuara, çojnë në presion të lartë të gjakut, sulme në zemër dhe goditje në tru. Sipas Organizatës Amerikane të Shëndetësisë, rreth gjysmë milion vdekje në vit lidhen me presionin e lartë të gjakut, kjo është arsyeja pse marrja e reduktuar e kripës mund të shpëtojë vërtet jetë.
Dëmtim i enëve të gjakut
Sipas të gjitha informacioneve dhe hulumtimeve të disponueshme, marrja e tepërt e kripës dëmton arteriet dhe çon në depozitime në enët e gjakut, akumulim të yndyrës, kolesterolit dhe substancave të tjera të dëmshme.
Si të reduktoni marrjen e kripës?
Nëse po përpiqeni të reduktoni marrjen e përditshme të kripës, këtu janë disa këshilla.
1. Zgjidhni ushqime të freskëta në vend të ushqimeve të përpunuara. Perimet jeshile, ushqimet dhe frutat e pasura me fibra janë zgjedhje më të mira. Gjëja më e rëndësishme është se duke gatuar në shtëpi do të rregulloni marrjen e kripës.
2. Para se të blini ndonjë artikull ushqimor, lexoni deklaratën. Zgjidhni produkte që kanë më pak kripë për 100 gramë.
3. Mos u ofroni fëmijëve ushqime të kripura. Kur bëhet fjalë për ushqimin për fëmijë, mbajeni kripën në minimum që të mos mësohen me shijen.
4. Kontrolloni porcionet dhe sasinë e ushqimit që hani. Ngrënia e tepërt shpesh çon në marrjen e tepërt të kripës.
Shëndet
Si ta mbroni lëkurën nga tharja gjatë vjeshtës dhe dimrit?
Published
5 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														Nuk janë vetëm muajt me diell që ndikojnë në tharjen e lëkurës – vjeshta dhe dimri janë periudhat që e vënë më shumë në provë atë.
Ndryshimet e shpeshta midis ajrit të ngrohtë dhe të thatë brenda shtëpisë dhe erërave të ftohta jashtë, bëjnë që lëkura të humbasë lagështinë, të bëhet e ndjeshme dhe të fillojë të zhvishet.
Në këtë periudhë, është e rëndësishme të përshtatni rutinën tuaj të kujdesit për lëkurën për të ruajtur butësinë dhe shëndetin e saj.
Ja disa këshilla kryesore për ta mbajtur lëkurën të hidratuar dhe të mbrojtur gjatë stinës së ftohtë:
1. Zgjidhni një krem më të pasur
Në vend të locioneve të lehta që përdorni në verë, zgjidhni një krem hidratues që përmban lipide, ceramide, gjalpë shea ose vajra natyralë. Këto përbërës ndihmojnë në forcimin e barrierës mbrojtëse të lëkurës dhe parandalojnë humbjen e lagështisë.
2. Fokusohuni në hidratim të thellë
Përbërës si acidi hialuronik dhe skualani ofrojnë hidratim intensiv dhe ndihmojnë në parandalimin e kruajtjes apo ndjesisë së tendosjes së lëkurës.
3. Pastroni me kujdes
Përdorni pastrues të butë, në formë vajrash ose balsamesh, që pastrojnë pa e irrituar lëkurën. Shmangni larjet me ujë shumë të nxehtë dhe skrabet e ashpra, pasi mund të dëmtojnë shtresën mbrojtëse të epidermës.
4. Mos harroni ujin
Hidratimi nuk vjen vetëm nga kremrat – pirja e mjaftueshme e ujit është thelbësore për një lëkurë të shëndetshme dhe të ushqyer nga brenda.
5. Mbrohuni nga rrezet e diellit
Edhe pse dielli është më i butë në vjeshtë dhe dimër, rrezet UV mbeten të dëmshme. Përdorni çdo ditë një krem me mbrojtje SPF, veçanërisht nëse qëndroni gjatë në ambiente të hapura.
6. Kujdes me ajrin e thatë brenda shtëpisë
Nëse përdorni ngrohje gjatë dimrit, vendosni një lagështues ajri për të shmangur tharjen e tepërt të lëkurës. Kujdesuni që ta pastroni rregullisht për të parandaluar grumbullimin e mikrobeve.
Sipas ekspertëve të kujdesit për lëkurën, vjeshta është koha më e mirë për trajtime rigjeneruese, pasi lëkura ka nevojë për rikuperim pas ekspozimit ndaj diellit veror dhe përgatitje për temperaturat e ulëta të dimrit. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të kuptoni nëse trupi juaj nuk e duron glutenin?
Published
7 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														Për shumë njerëz, konsumimi i glutenit mund të shkaktojë probleme të fshehta shëndetësore, të cilat shpesh interpretohen gabimisht si lodhje ose shqetësime të zakonshme të tretjes.
Më poshtë janë pesë shenja paralajmëruese që mund të tregojnë se trupi juaj nuk e duron mirë glutenin:
1. Probleme të tretjes
Simptoma si fryrja e barkut pas vakteve, gazrat, dhimbjet e barkut, diarreja e shpeshtë ose kapsllëku mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Kur gluteni irriton zorrët, përthithja e ushqimit ndikohet, duke shkaktuar shqetësime të vazhdueshme dhe problemet e tretjes.
2. Lodhje e vazhdueshme
Nëse ndiheni të lodhur edhe pas gjumit, shkaku mund të jetë mungesa e përthithjes së hekurit dhe lëndëve tjera ushqyese, për shkak të dëmtimeve në zorrë nga gluteni. Kjo çon në anemi, ulje të energjisë dhe ndjesi të përgjithshme të dobësisë gjatë ditës.
3. Dhimbje koke dhe “mjegull mendore”
Disa persona përjetojnë dhimbje koke, vështirësi për t’u përqendruar ose ndjesinë e “mjegullimit” në tru pas konsumimit të ushqimeve që përmbajnë gluten. Këto simptoma lidhen me proceset inflamatore që gluteni mund të shkaktojë në trup.
4. Probleme me lëkurën
Lëkura shpesh reflekton shëndetin e brendshëm. Skuqjet, aknet e papritura ose dermatiti herpetiformis mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Në shumë raste, këto probleme të lëkurës përmirësohen ose zhduken kur gluteni hiqet nga dieta.
5. Ndryshime të pashpjegueshme në peshë
Humbja e peshës pa arsye, ose përkundrazi shtimi i pashpjegueshëm, mund të ndodhë kur zorrët nuk funksionojnë siç duhet dhe trupi nuk përthith lëndët ushqyese mjaftueshëm. Kjo është një tjetër shenjë që mund të tregojë se gluteni është një problem. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ushqimet që ndihmojnë në largimin e nikotinës nga trupi
Published
8 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														Mushkëritë janë të ndjeshme ndaj shumë kimikateve, ndër të cilat nikotina është një nga më të dëmshmet.
Kjo substancë futet në gjak dhe mund të qëndrojë aty 6-8 orë, ndërsa për t’u larguar plotësisht nga trupi duhen 2-3 ditë. Nikotina shkakton varësi, por disa ushqime mund të ndihmojnë pastrimin e organizmit dhe eliminimin e toksinës.
Lëngu i karotës
Karrota është burim i pasur i vitaminave A, C, K dhe B, dhe ndihmon ushqimin e lëkurës. Konsumimi i lëngut të karrotës ndihmon në largimin e nikotinës dhe rivendos gjallërinë e lëkurës.
Lëngu i limonit
Një litër lëng limoni në ditë përmirëson funksionin e veshkave dhe ndihmon pastrimin e trupit nga nikotina.
Brokoli
I pasur me vitamina C dhe B5. Duhanpirja ul nivelin e vitaminës C, dhe konsumimi i brokolit e rrit atë, duke neutralizuar toksinat dhe duke dhënë energji.
Shega dhe frutat e pyllit
Janë të pasura me antioksidantë dhe acide që ndihmojnë në eliminimin më të shpejtë të toksinave dhe zbutin simptomat e lënies së duhanit.
Xhenxhefili
Xhenxhefili ndihmon në reduktimin e dëshirës për duhan, largimin e toksinave nga gjaku dhe mund të kontribuojë edhe në humbjen e peshës.
Portokalli
Ky agrum rikthen nivelin e vitaminës C, i cili ulet nga nikotina, dhe ndihmon në reduktimin e stresit dhe ankthit që shoqëron lënien e duhanit.
Uji
Pini shumë ujë për të qëndruar të hidratuar, pasi duhanpirja shkakton dehidratim dhe uji ndihmon në largimin e nikotinës nga trupi.
Për të mbrojtur shëndetin dhe për të ndihmuar pastrimin natyral të trupit, përfshini këto ushqime në dietën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
7 arsye pse duhet të shtoni kanellë në ushqimet tuaja
Published
9 hours agoon
November 3, 2025By
UBT News
														Kanella, dikur një erëz luksoze që vetëm të pasurit mund ta blinin gjatë Mesjetës, sot gjendet pothuajse në çdo kuzhinë.
Përveç aromës së saj të veçantë, kanella ka shumë përfitime për shëndetin dhe lëkurën tuaj.
Ja disa mënyra se si mund t’ju ndihmojë:
1. Pakëson aknet
Ka veti antimikrobike që ndihmojnë në luftimin e akneve, duke eliminuar bakteret dhe kërpudhat që shkaktojnë njolla, burim antioksidantësh të fuqishëm.
2. Parandalon shenjat e plakjes
Radikalet e lira kontribuojnë në plakjen e lëkurës. Antioksidantët në kanellë ngadalësojnë këtë proces dhe mbrojnë qelizat nga dëmtimi. Ajo gjithashtu mund të nxisë prodhimin e kolagjenit, duke mbajtur lëkurën më të fortë dhe të shëndetshme.
3. Përmirëson dukshmërinë e lëkurës
Rrit qarkullimin e gjakut, duke sjellë më shumë oksigjen dhe lëndë ushqyese në lëkurë. Ajo përmban përbërës që zvogëlojnë ose ngushtojnë indet e trupit, duke e bërë lëkurën më të butë dhe më të njëtrajtshme.
4. Ka veti anti-inflamatore
Inflamacioni i kontrolluar është i dobishëm, por kur shkon kundër indeve të trupit mund të shkaktojë dëme. Kanella ka veprim anti-inflamator, duke ndihmuar në reduktimin e ënjtjeve dhe inflamacionit.
5. Mbështet shëndetin e zemrës
Shtimi i kanellës në dietë mund të ndihmojë të mbani zemrën të shëndetshme. Studimet tregojnë se tek minjtë që konsumuan kanellë, rreziku i fitimit të peshës dhe sëmundjeve të zemrës ishte më i ulët, krahasuar me ata që konsumuan ushqime të yndyrshme pa kanellë.
6. Ndihmon në humbjen e peshës
Kanella është e pasur me fibra, që rrisin ndjesinë e ngopjes dhe reduktojnë dëshirën për ushqim. Gjithashtu, rrit metabolizmin, sepse trupi përdor më shumë energji për ta përpunuar, duke kontribuar në humbjen e peshës.
7. Përmirëson kujtesën
Kanella mund të ulë stresin e qelizave të trurit e stimulon plasticitetin e hipokampës, pjesë e trurit e lidhur me kujtesën dhe mësimin. Shtimi i kanellës në çajin tuaj, kafenë, drithërat ose ëmbëlsirat mund të jetë një mënyrë e thjeshtë për të përfituar nga këto avantazhe shëndetësore. /A.Z/UBT News/
											Katy Perry ndez skenën në Itali me performancë mahnitëse
											Si ta mbroni lëkurën nga tharja gjatë vjeshtës dhe dimrit?
											Çfarë i bën vetmia trupit dhe mendjes së njeriut?
											Lekë Dukagjini “kthehet në shtëpi”, busti i tij vendoset në Shpenadi të Prizrenit
											UBT nënshkruan Deklaratën “Brighton Plus Helsinki” për fuqizimin e rolit të gruas në sport
											Drafti i Raportit të Progresit për Kosovën: Përparim i kufizuar për shkak të ngërçit politik
											YouTube po ju thotë: “Mjaft me Shorts”, po vjen kohëmatësi i ri
											Theret me thikë një person në Podujevë
											Kina mohon testet bërthamore, i bën thirrje SHBA-ve të mbajë moratoriumin
Të kërkuara
- 
										
																			Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
 - 
										
																			Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
 - 
										
																			Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
 - 
										
																			Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
 
