Lajmet

​Rama: Mosliberalizimi i vizave për Kosovën është turp për BE-në

Rama në një intervistë për gazetën gjermane ”Frankfurter Rundschau” flet për mosliberalizimin e vizave ndaj kosovarëve.

Published

on

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama ka deklaruar se mosliberalizimi i vizave për Kosovën është turp për BE-në, pasi qytetarët e Kosovës janë të vetmit në kontinentin tonë që nuk lejohen të udhëtojnë të lirë.

Rama në një intervistë për gazetën gjermane ”Frankfurter Rundschau”, ka thënë se qytetarët e Kosovës më parë në ish-Jugosllavi dhe Serbi dhe kanë qenë të lirë të udhëtojnë.

“Dhe tani? A janë të pavarur dhe të lirë nga diktatura apo çlirimtarët i mbajnë në një lloj burgu?”, ka thënë ai, derisa ka komentuar edhe raportet e tij me presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq.

“Ne kemi një marrëdhënie të mirë personale edhe pse herë pas here nuk pajtohemi. Për shembull, ai thotë “e ashtuquajtura Kosovë”. Unë them “shteti i pavarur i Kosovës”. Ne tani i zgjidhim mosmarrëveshjet tona në një mënyrë të civilizuar”, ka thënë Rama.

Sipas tij, pajtimi mes qytetarëve të Kosovës dhe Serbisë do të marrë kohë.

“Kush do ta kishte menduar se gjermanët dhe francezët do të ishin sërish partnerë të ngushtë kaq pak vite pas Luftës së Dytë Botërore? Vizioni dhe lidershipi politik nevojiten për të çuar përpara këtë proces. Por, ky proces do të ndodhë, jam i sigurt. Nuk ka kthim pas”, thënë ai.

Intervistë e plotë e kryeministrit Edi Rama për gazetën gjermane ”Frankfurter Rundschau”

Zoti Rama, si shumë politikanë të tjerë gjermanë, edhe kancelari Scholz është jurist. Ata nuk janë artistë, piktorë apo të kenë luajtur basketboll. A keni ju një qasje të ndryshme ndaj politikës?

Edi Rama: Mendoj se duhet të jemi të kujdesshëm me këto lloj kategorizimesh. Në çdo fushë ka njerëz të mirë dhe jo të mirë, ka të talentuar dhe të pa talentuar. Dyshoj se do të ishte ide e mirë të kishim artistë kudo në politikë.

Por, cila është receta juaj për sukses në politikë? Është kreativiteti apo këmbëngulja, ndoshta edhe dëshira për të gjetur një rrugë më pak të thjeshtë?

Edi Rama: Sigurisht që kërkohet kreativitet. Do të thoja se përkushtimi dhe vullneti janë po aq të rëndësishëm. Politika kërkon edhe shumë durim. Politikanët që janë të padurueshëm, janë të humbur.

Ku e mësuat durimin?

Edi Rama: Unë kam lindur njeri i paduruar. Ndoshta padurimi im më bëri ndihesha si i huaj për një kohë të gjatë – dhe që më në fund çoi në lëvizjen e demokracisë në diktaturën shqiptare, në të cilën u rrita. Për mua, politika ishte një kurs i vështirë përplasjeje me durimin. Sidomos kryesia e partisë. Udhëheqja e një partie është një detyrë herkuliane sepse ka kaq shumë interesa të ndryshme që duhet të përputhen. Kjo nuk ka të bëjë me artin dhe pikturën, por ka të bëjë me ngjyrat, format dhe harmonitë. Në qeverisje, çdo penel është një person, kjo është ajo që e bën atë kaq të komplikuar.

Ju e përfshitë artin në politikë kur u kujdesët që ndërtesat gri të Tiranës të lyheshin me ngjyra të ndritshme. Si ju lindi ideja?

Edi Rama: Kur u zgjodha kryetar i bashkisë së Tiranës, në vitin 2000, qyteti ishte në gjendje mjaft të keqe. Nëpër rrugë kishin mbetur vetëm 78 llampa. Qyteti në rritje e sipër kishte një buxhet prej vetëm rreth gjashtë milionë dollarë, që nuk mjaftonte për asgjë. Ndërtesat pa leje u shtuan gjithandej dhe nuk kishte asnjë rregull. Me paratë e Bashkimit Evropian më lindi ideja që gjatë rindërtimeve, të lyej një rrugë me pallate me ngjyra. Ideja u përhap tej e më tej, derisa më në fund Tirana u bë shumëngjyrëshe. Kjo jo vetëm që e zbukuroi qytetin, por në përgjithësi e përshpejtoi ndryshimin.

Meqë ra fjala, ky ishte lajmi i parë i mirë që doli nga Shqipëria në botë, pas një kohe të gjatë.

Edhe sot e kësaj dite ka shumë klishe për Shqipërinë. Vend i panjohur në mes të Europës, hakmarrja, Kanuni në veri, izolimi, krimi dhe mafia. Çfarë klishe tjetër e karakterizon ende imazhin e Shqipërisë jashtë saj?

Edi Rama: Duhet kuptuar se Shqipëria e sotme është krejtësisht ndryshe nga Shqipëria e izoluar nën diktatorin Enver Hoxha, që dikur konsiderohej si “Koreja e Veriut e Europës”. Nuk kishim pothuajse asnjë kontakt me të huajt, madje edhe kur kishim, ishin me grupe marksiste-leniniste nga Gjermania, Franca apo Brazili. Kjo ishte e pabesueshme. Do t’ju jap një shembull: Shqipëria ishte një vend marksist-leninist nën një regjim stalinist. Në Aeroportin e Tiranës kishte një parukeri ku prisnin flokët të gjithë të ardhurit, sepse nuk lejoheshin flokët e gjata apo mjekra. Prandaj, as Karl Marksit nuk i duhej lejuar hyjra në vend. Nëse e merrni këtë si bazë, atëherë nuk kam asnjë dyshim. Asnjë vend në Evropë nuk ka ndryshuar më shumë në 30 vitet e fundit sesa Shqipëria. Më vjen mirë kur dëgjoj se Shqipëria duhet të jetë një fletë e bardhë. Shumicën e kohës dëgjoj atribuime krejt të ndryshme. Si gazetar, ju e dini që lajmet e këqija shpërndahen me shpejt se lajmet e mira. Shpresoj që imazhi i Shqipërisë jashtë vendit të ndryshojë. Unë shoh që ka gjithnjë e më shumë raporte pozitive për vendin tonë. Kjo jep shpresë.

Por kur shterohet shpresa? Shqipëria është kandidate zyrtare për anëtarësim në BE që nga viti 2014. Tetë vjet më vonë, negociatat nuk kanë filluar ende. Ne folëm për durimin. Sa i duruar jeni me Brukselin?

Edi Rama: Durimi ynë është i pashtershëm për këtë temë, sepse nuk kemi zgjidhje tjetër. Jemi mësuar. Shqipëria ka qenë gjithmonë lojë e fuqive të tjera dhe rrallëherë kemi patur mundësi të votojmë për veten tonë. Ne jemi një vend i vogël, kemi vuajtur shumë dhe nuk na kanë lënë të marrim vetë vendime. Tani, për herë të parë, ne kemi një zgjedhje të lirë. Ne jemi evropianë dhe duam të anëtarësohemi në BE, sepse jemi pjesë e kontinentit. Çfarëdo që të duhet, pa marrë parasysh sa kohë duhet, ne po i përmbahemi këtij qëllimi.

Si viktimë e agresionit rus, Ukraina ka një status të veçantë dhe mund të mbështetet te negociatat e shpejta. A nuk është zhgënjyese kjo?

Edi Rama: Jo, kjo është një situatë e jashtëzakonshme dhe BE-ja veproi drejt. Megjithatë, i thashë presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy se mund të marrë shumë kohë. Maqedonia e Veriut është kandidate për anëtarësim prej 17 vitesh!

Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria, janë të lidhura ngushtë kur bëhet fjalë për anëtarësimin. Bullgaria ka kohë që bllokon bisedimet e pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe kjo ju ka ndikuar edhe juve. Ç’pritet më tej?

Edi Rama: Mënyra se si Bullgaria e trajtoi atë ishte një turp. Sofja na ka ndarë më shumë se sa na ka bashkuar. Shpresoj që kjo të ndryshojë tani.

A mendoni se keni mbështetje të mjaftueshme nga qeveria gjermane?

Edi Rama: Kam pasur raporte të mira me Angela Merkelin. Ajo e dinte shumë mirë potencialin, por edhe rreziqet në Ballkan. Ajo kishte një vizion dhe jam shumë i lumtur që Olaf Scholz po e çon më tej këtë vizion.

E keni fjalën për të ashtuquajturin Procesi i Berlinit për bashkëpunim më të mirë rajonal mes vendeve të Ballkanit Perëndimor?

Edi Rama: Po, Merkel ishte shumë e përkushtuar për këtë. Ne duam të rrisim tregtinë dhe të përmirësojmë marrëdhëniet me njëri-tjetrin. Shkoi mirë për një kohë, por më pas u lëkund. Gjithashtu sepse BE-ja nuk bëri gjithçka që mund të kishte bërë.

Për këtë arsye po bashkëpunoni më ngushtë me Serbinë? Beogradi kohët e fundit është kthyer sërish drejt Rusisë. A ju shqetëson kjo?

Edi Rama: Historia bën diferencën. Kemi vuajtur shumë nga Bashkimi Sovjetik dhe Kina. Kjo është arsyeja pse ne jemi pro amerikanë. Serbia ka një histori tjetër, por Beogradi nuk e mbështet në asnjë mënyrë luftën e Putinit. Por, presidenti serb, Aleksandër Vuçiç ka një problem, pasi ekonomia e Serbisë është shumë e varur nga gazi dhe nafta ruse.

A keni marrëdhënie të mira me të?

Edi Rama: Ne kemi një marrëdhënie të mirë personale edhe pse herë pas here nuk pajtohemi. Për shembull, ai thotë “e ashtuquajtura Kosovë”. Unë them “shteti i pavarur i Kosovës”. Ne tani i zgjidhim mosmarrëveshjet tona në një mënyrë të civilizuar.

Miliona shqiptarë jetojnë në disa shtete, përfshirë Kosovën. Fakti që Serbia ende nuk e njeh Kosovën a ndikon në integrimin e Shqipërisë në BE?

Edi Rama: Ne jemi një komb, i njëjti gjak dhe flasim të njëjtën gjuhë. Por, ne jetojmë në dy shtete. Pajtimi mes qytetarëve të Kosovës dhe Serbisë do të marrë kohë. Kush do ta kishte menduar se gjermanët dhe francezët do të ishin sërish partnerë të ngushtë kaq pak vite pas Luftës së Dytë Botërore? Vizioni dhe lidershipi politik nevojiten për të çuar përpara këtë proces. Por, ky proces do të ndodhë, jam i sigurt. Nuk ka kthim pas.

Qytetarët e Kosovës ende kanë nevojë për vizë për të hyrë në BE. Çfarë lidhje ka kjo me integrimin më të mirë të Ballkanit Perëndimor?

Edi Rama: Ky është turp për BE-në! Qytetarët e Kosovës janë të vetmit në kontinentin tonë që nuk lejohen të udhëtojnë të lirë. Ata kanë jetuar më parë në ish-Jugosllavi dhe Serbi dhe kanë qenë të lirë të udhëtojnë. Dhe tani? A janë të pavarur dhe të lirë nga diktatura apo çlirimtarët i mbajnë në një lloj burgu?

Së fundmi ka pasur protesta në Tiranë. A nuk jeni të shqetësuar se më shumë njerëz do të dalin në rrugë nëse inflacioni vazhdon të rritet dhe ushqimet bëhen më të shtrenjtë?

Edi Rama: Protestat në Shqipëri nuk ishin të mundura për një kohë të gjatë. Ato janë absolutisht të nevojshme për një demokraci. Nëse edhe Gjermania nuk mund ta mbrojë popullsinë e saj nga inflacioni, çfarë duhet ta bëjë Shqipëria? Ne kemi inflacionin më të ulët në rajon, ndonëse në kurriz të një recesioni.

Pavarësisht progresit ekonomik, shqiptarët po vazhdojnë të largohen nga vendi. Kjo duhet të jetë alarmuese për ju.

Edi Rama: Po. Fatkeqësisht, historia është eksporti ynë kryesor dhe kjo nuk është gjë e mirë. Më lejoni të përgjigjem. Ballkani nuk ka qenë kurrë një vend i mërzitshëm. Por ne, Ballkani, duam të bëhemi më te zakonshëm dhe më normal. Po aq të rëndomtë sa Bashkimi Evropian. Një vend është i zakonshëm kur gjithçka funksionon në mënyrë eficente si në Gjermani. Për shaka, dikush më tha një herë se mund të bëhesha kryebashkiak i Frankfurtit. Jo, më mirë jo, iu përgjigja. Sigurisht që ka gjëra që mund të përmirësohen këtu, por Frankfurti është një qytet i vendosur dhe i pasur. Çfarë duhet të qeverisësh në një vend të përsosur?

Po kryebashkiaku i Berlinit?

Edi Rama: Unë kam shumë lidhje në fushën e artit të Berlinit. Shumë nga miqtë e mi atje janë pak të zhgënjyer, ata thonë se qyteti është bërë pak provincial. Nuk mund të gjykoj. Ndoshta është bërë e mërzitshme.

Çfarë do të dëshironit të bënit pas karrierës suaj politike?

Edi Rama: Ndoshta të dizenjoj rrobat e mia si stilist.

Në Shqipëri apo jashtë saj?

Edi Rama: Në Shqipëri. Shqipëria mund të duket e mërzitshme. Por, jo aq sa për ta lënë.

Nga Thomas Kaspar & Martin Benninghoff

Bota

Rutte: Pres nesër një marrëveshje konkrete mbi garancitë e “koalicionit të të vullnetshmëve” për Ukrainën

Published

on

By

Shefi i NATO-s tha se pret që nesër të jetë më e qartë se çfarë garancish sigurie mund t’i ofrojë Ukrainës i ashtuquajturi koalicion i të vullnetshmëve.

Mark Rutte do të merr pjesë në një takim në Paris të enjten me kryeministrin britanik Keir Starmer, presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky dhe liderë të tjerë evropianë.

Në një konferencë për media në Bruksel pas takimit me presidentin estonez Alar Karis, Rutte tha se marrëveshja duhet të hapë rrugën për bisedime më intensive me palën amerikane mbi rolin e tyre në garancitë e sigurisë./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Stuhi në Kroaci, përmbyten disa qytete bregdetare

Published

on

By

Disa qytete bregdetare në Kroaci janë prekur nga përmbytjet pas stuhive të forta që goditën vendin të martën.

Moti ekstrem preku veçanërisht zonat kufitare të Sllovenisë dhe Kroacisë, veçanërisht Gadishullin e Istrias.

Në qytetin kroat të Novigradit, një azil pleqsh, një shkollë fillore dhe një palestër sportive përjetuan përmbytje.

Falë Zotit, askush nuk u lëndua. Të gjithë banorët janë mirë. Përveç dëmeve materiale, nuk ndodhi asgjë serioze”, ka thënë Morena Stanivukoviq, drejtoresha e azilit të pleqve.

Jetët njerëzore shpëtohen dhe kjo është gjëja më e rëndësishme”, ka thënë Stanivukoviq.

Shumë banorë, së bashku me shërbimet e emergjencës, ndihmuan në riparimin e dëmeve./D.B/EO

Continue Reading

Bota

Të paktën 21,000 fëmijë me aftësi të kufizuara në Gaza që nga fillimi i luftës

Published

on

By

Të paktën 21,000 fëmijë në Gaza kanë mbetur të paaftë që nga fillimi i luftës midis Izraelit dhe Hamasit më 7 tetor 2023, tha të mërkurën një komitet i Kombeve të Bashkuara.

Rreth 40,500 fëmijë kanë pësuar “lëndime të reja të lidhura me luftën” në gati dy vitet që nga fillimi i luftës, me më shumë se gjysmën e tyre të mbetur të paaftë, tha Komiteti i OKB-së për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara.

Ushtria izraelite u zhvendos më thellë në Qytetin e Gazës të mërkurën, me ushtarë dhe tanke që shtynë Sheikh Radwan, një nga lagjet më të mëdha dhe më të mbushura me njerëz të qendrës urbane, shkruan TheGuardian.

Ushtria izraelite tha në një deklaratë të mërkurën se do të vazhdojë të veprojë kundër “organizatave terroriste” në Gaza dhe të “eliminojë çdo kërcënim” që i paraqitet Izraelit./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kim Jong-un premton të bëjë gjithçka për të ndihmuar Moskën pas takimit me Putinin

Published

on

By

Presidenti rus Vladimir Putin e ka ftuar Kim Jong-un e Koresë së Veriut të vizitojë Rusinë gjatë një takimi të gjatë në Pekin, në prag të paradës më të madhe ushtarake të Kinës, ndërsa Kim premtoi të bëjë “gjithçka që mundet për të ndihmuar” Moskën.

Ftesa, e bërë nëpërmjet përkthyesve dhe e shfaqur në një video të publikuar nga Kremlini, erdhi ndërsa presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, akuzoi Putinin se po demonstronte “pandëshkueshmërinë” e tij me sulme të reja ndaj Ukrainës gjatë natës, shkruan BBC.

Putin dhe Kim, udhëheqësit autoritarë të Rusisë dhe Koresë së Veriut, ishin në kryeqytetin kinez si të ftuar të presidenti Xi Jinping për një ceremoni që shënonte 80-vjetorin e përfundimit të luftës së dytë botërore, e njohur në Kinë si lufta e rezistencës kundër agresionit japonez.

Koreja e Veriut e ka mbështetur Rusinë në luftën e saj kundër Ukrainës me armë dhe trupa.

Të dy udhëheqësit u shfaqën përkrah Xi në hapjen e ceremonisë të së mërkurës, duke folur ndërsa ecnin krah për krah në tapetin e kuq në sheshin Tiananmen. Besohet të jetë hera e parë që të tre udhëheqësit kanë qenë në të njëjtin vend së bashku.

Në një takim dypalësh që zgjati më shumë se dy orë, Kim u incizua duke i thënë Putinit “shihemi së shpejti” dhe duke e përqafuar për lamtumirë.

“Po ju presim, ejani të na vizitoni”, u përgjigj Putin.

Një vizitë në Rusi do të ishte vetëm hera e tretë që Kim udhëton jashtë vendit në gjashtë vjet. E para ishte në lindjen e largët të Rusisë në vitin 2023 dhe e dyta vizita e kësaj jave në Pekin, duke mbërritur me një tren të blinduar.

Koreja e Veriut është bërë një mbështetje kyçe ruse që kur vendi pushtoi Ukrainën në vitin 2022. Pheniani dërgoi armë, përfshirë predha artilerie dhe raketa në Rusi për luftën dhe mijëra trupa për të luftuar në rajonin Kursk të Rusisë, ku forcat ukrainase kishin bërë një inkursion ndërkufitar, megjithëse vendosja fillimisht u refuzua.

Rusia dhe Koreja e Veriut vitin e kaluar nënshkruan një marrëveshje që i detyron ato reciprokisht të ofrojnë “ndihmë ushtarake dhe të tjera” në rast se tjetra sulmohet.

Putin falënderoi Korenë e Veriut për dërgimin e trupave për të luftuar kundër Ukrainës, duke i përshkruar si luftues “me guxim dhe heroik” në rajonin Kursk./D.B/EO

Continue Reading

Të kërkuara