Lajmet

​Qytetarët mirëpresin vendimin për dozën e tretë

Dozën përforcuese do të mund ta marrin personat të cilët i kanë marrë dy doza të vaksinës kundër COVID-19.

Publikuar

Nga dita e nesërme në Kosovë do të nisë dhënia e dozës përforcuese dhe asaj të tretë të vaksinës kundër COVID-19. Ekspertët shëndetësorë konsiderojnë dhënia e këtyre dy lloj dozave vjen në momentin e duhur pasi që studimet kanë treguar se ato e rrisin deri në 40 herë nivelin e antitrupave neutralizues. Por edhe qytetarët e kanë mirëpritur këtë vendim dhe thonë se posa të njoftohen nga Ministria e Shëndetësisë për termin ata nuk do të hezitojnë, por do e marrin qoftë dozën përforcuese apo edhe të tretën.

Dozën përforcuese do të mund ta marrin personat të cilët i kanë marrë dy doza të vaksinës kundër COVID-19, por tek të cilët me kalimin e kohës imuniteti i tyre vjen duke rënë, ndërsa dozën e tretë do e marrin të gjithë qytetarëtata që kanë marrë që të dy dozat e vaksinës, por që kanë imunitet të dobët apo kanë ndonjë sëmundje shoqëruese. Qytetarët pritet të njoftohen për datën e vaksinimit përmes mesazheve telefonike, e-mailit dhe njoftimeve publike.

Internisti Driton Vela e konsideron si moment të duhur vendimin e Ministrisë së Shëndetësisë për të nisur administrimin e dozës përforcuese të vaksinës anti-COVID, pasi po afrohet limiti 6-mujor të atyre që ndër të parët janë vaksinuar me të dy dozat e që kanë qenë kryesisht profesionistët shëndetësorë e që tek të njëjtit pritet të bie efikasiteti i vaksinave të para.

Vela thotë se është shumë e rëndësishme të merren këto doza duke marrë parasysh edhe përhapjen e variantit të ri Omicron në shumë vende të botës.

“Doza përforcuese është shumë e rëndësishme për disa arsye, e para në kuadër të valës Delta e dimë që me kalimin e kohës bie efikasiteti i vaksinave sidomos ndaj infeksionit me variantin Delta, tash kur ia shton kësaj edhe shfaqjen e variantit të ri që po përhapet në Evropë dhe me gjasë do arrijë edhe në Kosovë nëse nuk ka arritur tanimë, atëherë shtohet edhe më shumë nevoja që ta marrin edhe dozën e tretë sepse studimet kanë treguar se doza e tretë e rrit 25 deri 40 herë nivelin e antitrupave neutralizues”, theksoi Vela.

Eksperti shëndetësor, Driton Vela thotë se ndoshta vendimi për dhënien e dozës përforcuese dhe asaj të tretë është dashur të merrej edhe më herët me qëllim që qytetarët të ishin më të përgatitur në përballjen me variantet e reja të koronavirusit.

Sipas tij, edhe tek doza përforcuese dhe tek ajo e tretë lejohet çdo lloj kombinimi i vaksinave.

“Ndoshta është dashur edhe më herët të merret ky vendim në mënyrë që të jemi të përgatitur për variantet e reja të cilët edhe ashtu janë pritur se do të shfaqen, në disa vende veçse për shkak të varantit të ri Omicron është shkurtuar periudha kohore e cila kërkohet që të kalojë para se ta marrësh dozën përforcuese për shkak të frikës që ky variant përhapet shumë më shpejt dhe më e rëndësishmja për shkak të dëshmive objektive se ky variant shkakton rënie të sasisë të antitrupave neutralizues”, vijoi internisti Vela.

Ndërsa, edhe qytetarët e Kosovës shprehën të gatshëm për ta marr dozën përforcuese apo të tretën.

Nazmi Berisha thotë se do të vaksinohet edhe një herë dhe këtë vendim e sheh si të qëlluar.

“Vendimi është shumë i mirë, është i qëlluar të dy vaksinat i kam marr edhe virusin e kam kaluar vitin e kaluar dhe bëj apel tek të gjithë të vaksinohen. […]Sigurisht që po do e marr […] Kjo është në interesin tonë po e shohim se çka po ndodh në botë, shumë shtete më të fuqishme se ne edhe ekonomikisht, edhe në pikëpamje të tjera, ata po i marrin pse ne mos me i marr”, tha ai.

Edhe profesori universitar, Sabri Kadriu beson që doza e tretë është e domosdoshme për t’u marrë me qëllim të luftimit të COVID-19.

“Unë mendoj se është diçka mirë, ka shumë gjëra të tjera të këqija por sa i përket shëndetësisë mendoj se vendimi janë që janë analizuar nga dikush dhe asnjë shtet nuk do që popullin e vetë ta asgjësojë. Prandaj, kam besim, dy i kam marr do e marr edhe tretën”, theksoi Kadriu.

Në fund të marsit Kosova ka nisur administrimin e dozave të para të vaksinës anti-COVID. Në atë kohë të parët që u imunizuan karshi COVID-19 ishin profesionistët shëndetësorë. Ata u vaksinuan me llojin e vaksinave AstraZenenca të cilat ishin donacion për Kosovën nga COVAX.

Nga fillimi i procesit të vaksinimit e deri më tani në Kosovë janë dhënë 1.630.082 doza të vaksinës anti-COVID-19. Sipas të dhënave të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Kosovës (IKShPK), 767 mijë e 742 qytetarë janë vaksinuar me dozën e dytë anti-COVID.

Lajmet

SHBA propozon riklasifikimin e marihuanës si drogë më pak të rrezikshme

Publikuar

nga

Qeveria amerikane propozoi ndryshimin e ligjit për të riklasifikuar marihuanën si drogë më pak e rrezikshme.

Ky vendim mundëson përdorimin mjekësor të marihuanës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe të vlerësohej se ka më pak potencial për abuzim sesa drogat e tjera.

Prokurori i Përgjithshëm i SHBA-së paraqiti një propozim të enjten për ta zhvendosur atë nga një skemë I në një medikament orar III sipas Aktit të Substancave të Kontrolluara të SHBA (CSA).

Drogat e programit I janë ato “pa përdorim mjekësor të pranuar aktualisht dhe me një potencial të lartë për abuzim” si heroina dhe LSD, ndërsa barnat e programit III janë ato “me një potencial mesatar deri të ulët” për varësinë që përfshin ketaminë dhe steroid./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Bota po përballet me mungesë mineralesh të nevojshme për tranzicionin e energjisë

Publikuar

nga

Bota po përballet me mungesë të mineraleve të nevojshme për t’i bërë automjetet elektrike, turbinat e erës, panelet diellore dhe teknologjitë e tjera të energjisë së pastër thelbësore për t’i dhënë fund varësisë së saj në lëndët djegëse fosile.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë me seli në Paris tha në një raport të botuar të premten se rënia e madhe e çmimeve të litiumit, kobaltit, nikelit dhe grafitit vitin e kaluar ishte “lajm i mirë për konsumatorët”, por dekurajoi investimet në minierat e këtyre mineraleve kritike.

Bota është në rrugën e duhur për të përmbushur vetëm 70% të kërkesës globale për bakër dhe 50% të kërkesës për litium deri në vitin 2035, shtoi agjencia.

“Oreksi i botës për teknologji të tilla si panelet diellore, makinat elektrike dhe bateritë po rritet me shpejtësi – por ne nuk mund ta kënaqim atë pa furnizime të besueshme dhe të zgjeruara të mineraleve kritike”, tha përmes një deklarate Fatih Birol, drejtori ekzekutiv i IEA.

Investimet në minierat kritike të mineraleve u rritën me 10% vitin e kaluar, një normë që agjencia thotë se është “e shëndetshme, por më e ngadaltë se në vitin 2022”.

IEA parashikon që investitorët do të duhet të derdhin 800 miliardë dollarë në projektet e minierave nga tani deri në vitin 2040 për të pasur një shans për të kufizuar rritjen e temperaturave globale në 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​HEXA, makina fluturuese e gjeneratës së re në demonstrim në Tokio

Publikuar

nga

HEXA, makina fluturuese e gjeneratës është parë gjatë fluturimit të saj të parë demonstrues si pjesë e ngjarjes SusHi Tech Tokyo 2024, të organizuar nga Qeveria Metropolitane e Tokios, të premten më 17 maj 2024, në Tokio, Japoni.

HEXA, prodhim i kompanisë amerikane LIFT me bazë në Japoni dhe i zhvilluar nga Marubeni Aerospace, i pilotuar nga Jace ‘Digit’ McCown, shefi Pilot për LIFT Aircraft, më parë fluturoi me helikopterin UH1N për Forcat Ajrore të SHBA-së.

LIFT Aircraft me bazë në Austin, Texas filloi projektin në tetor 2017 në Budapest, u zbulua në 11 dhjetor 2018 për publikun përmes mediave sociale dhe artikujve të lajmeve dhe bëri paraqitjen e tij të parë publike në South By Southwest 2019 në Austin.

LIFT HEXA (fillimisht “Hexa”) është një ngritje dhe ulje vertikale tërësisht elektrike (eVTOL) me një pasagjerë me një krah shumëkopter ultralight, që synon kryesisht turizmin dhe udhëtimet në distanca të shkurtra. Avioni HEXA është projektuar nga Robert Kovacs, i cili është i bazuar në Hungari.

LIFT u themelua nga Matt Chasen, një sipërmarrës serial, investitor dhe entuziast i sporteve aventureske.

HEXA është një aeroplan modular amfib me multikopter eVTOL me një pasagjer, i aftë për t’u ulur si në tokë ashtu edhe në ujë.

Avioni ka 18 helikë të kontrolluar në mënyrë të pavarur dhe 18 motorë elektrikë të montuar në një montim të shtyllës motorike që i ngjan një rrjete prej gjashtë sektorësh me drejtim nga brenda me dymbëdhjetë helikë të jashtëm dhe gjashtë të brendshëm me energji elektrike.

Kjo lejon që avioni të kontrollohet duke ndryshuar shpejtësinë individuale të motorit për çdo helikë dhe i lejon pilotit të ketë shikueshmëri të shkëlqyer. Avioni mundësohet nga paketa të shumta baterish.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​BE mban trendin e rënies së emetimeve të gazrave serrë

Publikuar

nga

Trendi në rënie në emetimet e gazrave serrë të BE-së vazhdoi gjatë gjithë vitit 2023 me një rënie prej pak më shumë se 5%, sipas të dhënave të Eurostat të publikuara këtë javë.

Shtetet anëtare të BE-së lëshuan më shumë se 3.4 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit të gazeve serrë në vitin 2023. Kjo është 5.1% më pak se në vitin 2022, kur u lëshuan rreth 3.6 miliardë ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit.

Bullgaria emetoi 47.5 milion ton ekuivalent të dyoksidit të karbonit ose rreth 1.4% të emetimeve të gazit serrë të BE, sipas llogaritjeve të BTA bazuar në të dhënat e Eurostat.

Vendi uli emetimet e gazeve serrë me pothuajse një të pestën (-19.6%) në 2023, duke regjistruar rënien e dytë më të madhe pas Estonisë (-27%).

Në tremujorin e katërt të vitit të kaluar, Bullgaria u rendit e dyta në mesin e vendeve anëtare të BE-së me uljen më të madhe të emetimeve të gazrave serrë. Pas Estonisë (-23%), ky vend regjistroi një rënie prej afro 17% nga viti në vit.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara