

Shëndeti
Marramendja si shenjë paralajmëruese: Shkaqet s’janë gjithmonë të padëmshme
Shkaqet, të cilat mund të jenë fizike dhe emocionale, janë po aq të ndryshme sa edhe simptomat.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiPapritur gjithçka kthehet, toka fillon të lëkundet, duket se diçka e pakuptueshme po na tërheq poshtë ose na bëhet e zezë para syve, dhe ndonjëherë shohim yje. Shumë njerëz ankohen te mjeku i familjes për marramendje dhe çrregullime të ekuilibrit.
Shkaqet, të cilat mund të jenë fizike dhe emocionale, janë po aq të ndryshme sa edhe simptomat. Marramendja në vetvete nuk është sëmundje, por shenjë se diçka nuk është në rregull.
Presioni i ulët i gjakut mund të jetë shkaktar i marramendjes
Keni marramendje kur ngriheni nga divani apo nga krevati në mëngjes? Pastaj, në shumë raste, pas saj qëndron presioni i ulët i gjakut. Presioni në këtë rast zakonisht bie në një vlerë nën 100/60 mmHg.
Zakonisht nuk ekziston rreziku i pasojave fizike afatgjata, pasi ndryshe nga tensioni i lartë, në këtë rast nuk mund të pritet dëmtim i enëve të gjakut apo organeve.
Ndihmoni në rastet akute: pini të paktën 0,5 litra ujë shpejt, dhe pastat e kripura janë gjithashtu të dobishme. Ju gjithashtu duhet të shtriheni dhe të ngrini këmbët tuaja (p.sh. në një jastëk).
Mungesa e lëngjeve çon shpejt në marramendje
Trupi ynë përbëhet nga 70 për qind ujë. Prandaj, nuk është çudi që trupi ynë del jashtë ekuilibrit kur ka shumë pak lëngje. Duhet të pini të paktën dy deri në tre litra ujë në ditë – edhe më shumë nëse është shumë e nxehtë. Kjo siguron që gjaku ynë të mos trashet dhe që organet tona të furnizohen në mënyrë adekuate.
Inflamacioni në zgavrën e gojës mund të jetë shkaku i marramendjes
Miliarda baktere jetojnë në zgavrën tonë me gojë, dhe ato sigurojnë florën orale të paprekur dhe largojnë mikrobet e rrezikshme. Nëse flora e gojës është jashtë ekuilibrit, zhvillohet inflamacioni i mishrave të dhëmbëve dhe bakteret hyjnë në trup përmes enëve të gjakut. Pasojat e mundshme të lajmëruara shpesh nga marramendja: inflamacion i muskulit të zemrës, sulm në zemër apo edhe goditje në tru. Kini kujdes me dhëmbët që janë trajtuar në kanalet e rrënjës dhe bakteret shpesh vendosen atje, pa u vënë re.
Tensioni në qafë dhe shpatulla shkakton marramendje
Ngarkesa të forta dhe të parregullta tendosin muskujt dhe tendinat tona. Rezultati është tensioni. Mund të shkaktojë gjithashtu marramendje për shkak të shtrëngimit të nervave ose enëve të gjakut. Ndonjëherë ka edhe një hernie diskale pas saj.
Mungesa e vitaminës B12 mund të jetë shkaku
Kjo vitaminë luan një rol kyç në formimin e qelizave të kuqe të gjakut. Ata transportojnë oksigjen përmes trupit dhe kështu e mbajnë zemrën në lëvizje. Përveç kësaj, vitamina B12 zbërthen toksinën qelizore homocisteinë, e cila dëmton sistemin tonë kardiovaskular dhe enët e gjakut. Për parandalim duhet të hani mish viçi, peshk, produkte qumështi dhe vezë, për veganët janë një zëvendësues i mirë dhe preparate nga farmacia.
Shqetësimet dhe stresi si shkaktarë
Trishtimi dhe shqetësimi rëndojnë trupin tonë në planin afatgjatë. Shumë ekspertë shohin gjithnjë e më shumë probleme psikologjike si shkak të marramendjes – shpesh të kombinuara me sëmundje organike. Klinikat e specializuara mund të ndihmojnë të sëmurët.
Shëndeti
Pse duhet të pish çaj jeshil çdo natë para gjumit?
Published
3 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Çaji jeshil para se të flesh është një ndër pijet më të rekomanduara nga studimet për të bërë gjumë të qetë e të shëndetshëm. Por, duhet të bësh kujdes që të zgjedhësh çajin jeshil pa kafeinë.
Edhe përzgjedhja e këtij lloji çaji është e rëndësishme. Më poshtë janë renditur tri arsye që tregojnë pse duhet të pish çaj para gjumit.
Ndihmon në qetësim
Ky çaj ndihmon për të qetësuar nervat dhe për gjendje relaksi, të dyja të rëndësishme për të bërë një gjumë të qetë e për të qenë më energjike në mëngjes.
Përmirëson metabolizmin
Studimet kanë treguar se gjumi i qetë dhe i shëndetshëm ndikon në metabolizmin e trupit. Metabolizmi i shëndetshëm siguron një trup në formë të mirë e lëkurë të shkëlqyeshme. Gjumi i çrregullt ndikon në shtimin në peshë, ngadalëson metabolizmin. Çaj jeshil para se të flesh të siguron metabolizmin në gjendje pune optimale.
Pastron toksinat e trupit
Gjatë ditës, trupi grumbullon toksina, që bëhen të dëmshme nëse vijon të konsiderohen të parëndësishme apo të nënvlerësohen. Duke pirë çaj jeshil në mbrëmje, në një kohë kur të gjitha ushqimet janë depozituar, ndihmon trupin të pastrohet nga toksinat dhe të ndihet më i lehtë.
Shëndeti
Përfundoi në spital pasi ndoqi këshillën mjekësore të ChatGPT-së
Published
4 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Një artikull i ri ka paralajmëruar kundër përdorimit të Inteligjenës Artificiale për këshilla shëndetësore, pasi një 60-vjeçar u hospitalizua pasi ndoqi këshillën e ChatGPT-së.
Sipas artikullit, të publikuar në revistën Annals of Internal Medicine, pacienti, i shqetësuar nga efekti i kripës, kishte pyetur chatbot-in për një zëvendësues të klorurit dhe kishte filluar të konsumonte bromid natriumi për tre muaj, një substancë dikur e përdorur si qetësues.
Ai përfundoi në spital me simptoma të bromizmit, përfshirë akne në fytyrë, pagjumësi dhe paranojë.
Autorët thanë se IA-ja mund të përçojë informacione të dekontekstualizuara dhe theksuan se një profesionist shëndetësor nuk do të rekomandonte kurrë një zëvendësim të tillë. Ata shtuan se mjekët duhet të marrin parasysh ndikimin e IA-së kur analizojnë burimet e informacionit të pacientëve.
Ngjarja ndodhi para prezantimit të modelit të ri GPT-5, i cili tani pretendohet se është më i kujdesshëm në trajtimin e temave shëndetësore.
Vetë OpenAI thekson kompania që zotëron ChatGPT-në, nuk duhet të përdoret për diagnostikim apo trajtim.
Shëndeti
Si ndikojnë alergjitë verore në çrregullimet mendore?
Published
4 hours agoon
August 14, 2025By
UBT News
Stina e verës, për shumëkënd, është sinonim i pushimeve, diellit dhe aktiviteteve në natyrë. Megjithatë, për disa që vuajnë nga alergjitë sezonale, kjo periudhë sjellë sfida të shumta, jo vetëm fizike, por edhe mendore.
Alergjitë të shkaktuara nga poleni ose pluhuri nuk prekin vetëm hundët a sytë, studimet tregojnë një lidhje mes reaksioneve alergjike dhe shëndetit mendor.
Çfarë janë alergjitë verore?
Janë reagime të sistemit imunitar ndaj substancave që zakonisht janë të padëmshme për shumicën e njerëzve. Ndër shkaqet më të zakonshme përfshihen:
Poleni i barit, pemëve dhe luleve
Pluhurat e shtëpisë dhe myku
Pickimet e insekteve
Simptomat fizike përfshijnë rrjedhje hundësh, teshtima, kruarje të syve dhe kollitje, por këto simptoma shpesh kanë ndikim më të thellë se sa mendohet.
Lidhja midis alergjive dhe shëndetit mendor
Inflamacioni dhe ndikimi në tru – Kur trupi reagon ndaj alergjenëve, prodhon substanca si histamina e citokinat që shkaktojnë inflamacion. Ky inflamacion nuk mbetet në rrugët e frymëmarrjes, ndikon edhe në sistemin nervor qëndror. Citokinat pro-inflamatore janë të lidhura me simptoma depresive, ankth dhe lodhje mendore.
Cilësia e gjumit – Alergjitë shpesh prishin gjumin për shkak të bllokimeve në hundë dhe kruarjes së vazhdueshme. Mungesa e gjumit cilësor është një faktor i njohur rreziku për çrregullime mendore si depresioni dhe ankthi.
Ndryshimi i stilit të jetesës – Personat me alergji shpesh shmangin ambientet e hapura gjatë verës, duke reduktuar aktivitetin fizik dhe ndërveprimin social, dy komponentë të rëndësishëm për mirëqenien mendore. Izolimi social dhe mungesa e aktivitetit janë të lidhura me përkeqësim të gjendjes emocionale.
Stresi i përhershëm nga simptomat – Përballja e përditshme me kruarje, bllokim të hundës, lodhje dhe shpesh edhe përçmimi social çojnë në një stres kronik. Ky stres shpesh shoqërohet me zhvillimin ose përkeqësimin e çrregullimeve të tilla si ankthi i përgjithësuar ose depresioni.
Kush është më i rrezikuar?
Të rinjtë dhe adoleshentët, të cilët janë më të ndjeshëm emocionalisht
Personat me histori të mëparshme të çrregullimeve mendore
Njerëzit që jetojnë në zona urbane, ku ndotja përforcon efektet alergjike
Si të përballojmë ndikimin mendor të alergjive?
Menaxhimi mjekësor – Përdorimi i antihistaminikëve, sprejve nazalë dhe trajtimeve specifike për alergjitë është thelbësor.
Mbështetja psikologjike – Konsultimi me psikolog ose terapist mund të ndihmojë në përballimin emocional të simptomave të vazhdueshme.
Ruajtja e higjienës së ambientit – Mbyllja e dritareve gjatë orëve të pikut të polenit, larja e rrobave pas daljes në natyrë dhe përdorimi i filtrave HEPA.
Stërvitja dhe aktiviteti fizik – Aktiviteti i moderuar në ambiente të kontrolluara mund të ndihmojë në ruajtjen e humorit dhe të energjisë mendore.
Ndërsa alergjitë verore njihen për ndikimin fizik, ndikimi i tyre në shëndetin mendor është po aq i rëndësishëm për t’u adresuar. Ndërthurja e kujdesit fizik dhe atij emocional është çelësi për të përballuar këtë sfidë sezonale dhe për të ruajtur një cilësi të mirë të jetës edhe gjatë muajve të nxehtë.

Ky shqetësim i zakonshëm estetik mund të sinjalizojë probleme serioze me veshkat, mësoni kur duhet të alarmoheni.
Është e zakonshme të zgjoheni në mëngjes me ndjesinë e fryrjes në fytyrë, veçanërisht rreth syve. Për miliona njerëz, kjo ndodh rregullisht e zhduket brenda pak orësh. Megjithatë, në disa raste, kapakët e fryrë të syve nuk janë thjesht pasojë e një nate me pak gjumë.
Sytë e fryrë lidhen me një sërë faktorësh të përditshëm, si gjenetika, konsumi i kripës, dehidratimi, alergjitë sezonale apo pirja e duhanit. Përveç këtyre, edhe pozita e gjumit, si gjumi me fytyrë poshtë ose në një jastëk të ulët, mund të ndikojë në mbajtjen e lëngjeve në zonën përreth syve.
Por çfarë ndodh kur fryrja është e përhershme, përkeqësohet me kalimin e kohës, apo shoqërohet me simptoma të tjera trupore?
Në këto raste, ky ndryshim mund të jetë sinjal i një gjendjeje më serioze, siç është sëmundja kronike e veshkave.
Sipas mjekes Clara Lawson, “Kur veshkat nuk funksionojnë siç duhet, aftësia e tyre për të filtruar proteinat dhe mbetjet metabolike zvogëlohet. Si pasojë, proteina që duhet të qëndrojë në qarkullimin e gjakut, kalon në urinë, duke shkaktuar një çekuilibër në nivelet e lëngjeve dhe mineraleve në trup.”
Kjo humbje e proteinave çon në mbajtje të lëngjeve, veçanërisht në zona me inde të buta si rreth syve dhe mund të sinjalizojë dëmtim të hershëm të funksionit të veshkave.
Kur të kërkoni ndihmë mjekësore?
Nëse vini re fryrje të përhershme ose të shpeshtë të syve, veçanërisht në mëngjes, të shoqëruar me lodhje, urinë me shkumë ose ndryshim të shpeshtësisë së urinimit, rekomandohet të bëni analiza laboratorike për funksionin e veshkave, si: kreatinina, urea, raporti albuminë/kreatininë në urinë dhe eGFR.

Jashari: Tare më premtoi për të më sjellë te Milani, ëndrra mu bë realitet

Pse duhet të pish çaj jeshil çdo natë para gjumit?

Drejtori sportiv i Bayernit kritikon: Klubi mund të marrë çdo yll nëse paguan çmimin

Ndryshimet klimatike po përkeqësojnë ashpërsinë e zjarreve në të gjithë Evropën

Zelensky: Kemi siguruar armë amerikane me vlerë 1.5 miliardë dollarë

Policia në Prizren shqipton gjoba deri në 500 euro për drejtuesit e automjeteve me zhurmues të veçante

Jessie J flet pas operimit: Flokët po më bien si të çmendura!

UBT – Lider në nxjerrjen e kuadrove profesionale në Shkencat e Ushqimit dhe Bioteknologji: Pesë studente punësohen në SACH Corporation

Studentja e Farmacisë, Vlera Lipa – Një histori suksesi që nis në UBT dhe vazhdon me shërbim cilësor shëndetësor
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit