Lajmet

​Kjo është lista e pasaportave më të fuqishme në botë, e ndikuar nga konflikti në Ukrainë

Evropa dominon sërish.

Published

on

Mbyllja e hapësirës ajrore për shkak të agresionit ushtarak të Rusisë dhe hapja e kufijve për refugjatët ukrainas ka filluar të ushtrojë ndikim në liritë globale të udhëtimit, sipas të dhënave më të fundit për pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë.

Ndërsa ka pasur pak ndryshime në krye të listës së vendeve me të ashtuquajturat ‘pasaporta të fuqishme’ – që do të thotë ato me opsionet më të mëdha të udhëtimit pa viza në mbarë botën – konflikti i fundit ka filluar t’i shkundë gjërat për teposhtë në indeksin e përpiluar nga firma këshilluese për shtetësinë dhe vendbanimin global me bazë në Londër, Henley & Partners.

Që nga shpërthimi i luftës në fund të shkurtit, shumë vende ose kanë ndryshuar politikat e tyre të hyrjes ose kanë hequr plotësisht kërkesat për viza për mbajtësit e pasaportave ukrainase, që do të thotë se Ukraina është ngritur në një rekord të lartë në raport.

Ndërkohë, Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara dhe Kanadaja kanë ndaluar të gjithë operatorët rusë nga hapësira e tyre ajrore, ndërkohë që disa destinacione nuk po lëshojnë më viza për qytetarët rusë, “duke e dënuar në mënyrë efektive pasaportën ruse me status të pavlerë në pjesën më të madhe të botës së zhvilluar”, një raport. nga Henley & Partners thotë.

Edhe pse kjo nuk ka ndikuar ende në mënyrë dramatike në pozicionin e Rusisë në listë, raporti sugjeron se kjo ka të ngjarë të ndryshojë në muajt e ardhshëm.

Indeksi i pasaportave Henley, bazuar në të dhënat ekskluzive të ofruara nga Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror (IATA), ka monitoruar rregullisht pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë që nga viti 2006.

Në listën për tremujorin e dytë të 2022, Ukraina është ngritur për një vend dhe tani renditet e 34-ta në indeks dhe shtetasit e saj tani mund të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza (ose viza në mbërritje). Rusia ka zbritur katër vende në vendin e 49-të, me një rezultat prej 117 — një pozicion që pritet të përkeqësohet pasi pezullimet e vizave dhe sanksionet ndaj Rusisë janë zyrtarizuar.

Shkundja e fundit tregon qartë “ndikimin e thellë dhe ndoshta të pakthyeshëm të luftës në lirinë e lëvizjes”, thotë raporti.

Maja e indeksit mbetet e njëjtë si më parë, me Japoninë dhe Singaporin që ndajnë vendin e parë. Mbajtësit e këtyre pasaportave janë në gjendje të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza, mirëpo vlen të theksohet se këtu nuk përfshihen kufizimet e përkohshme.

Shtetasit afganë ulen sërish në fund të indeksit dhe mund të hyjnë në vetëm 26 vende pa kërkuar vizë paraprakisht.

Evropa dominon sërish

Më tej në top 10-shen, Koreja e Jugut është ende së bashku me Gjermaninë në vendin e dytë, me një rezultat prej 190, dhe Finlanda, Italia, Luksemburgu dhe Spanja janë të gjitha së bashku në vendin e tretë, me një rezultat prej 189.

Ndërsa Austria, Danimarka, Holanda dhe Suedia ndajnë vendin e katërt, me një rezultat prej 188, Franca ka zbritur në vendin e pestë.

Mbretëria e Bashkuar, e cila hoqi të gjitha kufizimet e mbetura në lidhje me COVID-19, është ngjitur me një vend, në vendin e pestë, duke u ulur së bashku me Francën, Irlandën dhe Portugalinë, me një rezultat prej 117.

Shtetet e Bashkuara qëndrojnë në vendin e gjashtë, me 186 pikë, duke ndarë pozicionin me Belgjikën, Zelandën e Re, Norvegjinë dhe Zvicrën.

Nuk ka asnjë ndryshim në numrin shtatë, me Australinë, Kanadanë, Republikën Çeke, Greqinë dhe Maltën që qëndrojnë sërish bashkë, me rezultat 185.

Në vendin e tetë, Hungaria qëndron e vetme, me 183 pikë, ndërsa Polonia ka zbritur nga e teta në vendin e nëntë në listë, duke ndarë vendin me Lituaninë dhe Sllovakinë, me pikë 182. Estonia, Letonia dhe Sllovenia përfundojnë dhjetëshen e parë, me rezultat 181.

Frika nga zhvendosja si pasojë e ndryshimeve klimatike

Raporti vë në dukje se situata Rusi-Ukrainë ka rezultuar të jetë një rikujtim i fortë i paqëndrueshmërisë së stabilitetit në botë, se si dhuna dhe konflikti mund të çojnë në zhvendosje masive të popullatës dhe se sa ndikim mund të ketë pasaporta juaj në gjendjen tuaj.

“Ndërsa vlera e pasaportës ruse bie me shpejtësi dhe bota hap dyert për ukrainasit, është plotësisht e qartë se pasaporta që mbani përcakton fatin tuaj dhe ndikon në mënyrë dramatike në mundësitë që keni. Ndërsa është e pamundur të parashikohet se si do të duket bota nën hijen e një Lufte të re të Ftohtë, indeksi i fundit sugjeron se ndarja midis Rusisë dhe pjesës më të madhe të botës perëndimore vetëm do të rritet”, shkruan Christian H. Kaelin, kryetar i Henley & Partnerët dhe krijuesi i konceptit të indeksit të pasaportës.

Megjithatë, gjetjet sugjerojnë gjithashtu se efektet e ndryshimeve klimatike do të të jenë forca lëvizëse për zhvendosjen e popullatës në 25 vitet e ardhshme, veçanërisht në vendet më pak të zhvilluara ekonomikisht.

Profesor Dr. Khalid Koser, drejtor ekzekutiv i Fondit jofitimprurës për Angazhimin dhe Qëndrueshmërinë e Komunitetit Global (GCERF) dhe anëtar i bordit drejtues të Fondacionit Andan në Zvicër, i cili mbështet njerëzit e zhvendosur, thekson se 15 herë më shumë njerëz kanë vdekur për shkak të përmbytjeve, thatësirave, dhe stuhive “në rajone shumë të cenueshme, duke përfshirë pjesë të Afrikës, Azisë Jugore dhe Amerikës Qendrore dhe Jugore”, sesa në pjesën tjetër të botës.

Ekspertët tregojnë gjithashtu se ka të ngjarë të shohim rritje të konsiderueshme në udhëtimet ndërkombëtare, të cilat janë ndikuar shumë nga pandemia COVID-19.

Parashikimet sugjerojnë se do të ketë kërkesë për 10 miliardë udhëtime pasagjerësh deri në vitin 2050, një rritje e konsiderueshme nga rreth katër miliardë sa ishin para pandemisë.

Pasaportat më të mira për vitin 2022 janë:

1. Japonia, Singapori (192 destinacione)

2. Gjermania, Koreja e Jugut (190)

3. Finlanda, Italia, Luksemburgu, Spanja (189)

4. Austria, Danimarka, Holanda, Suedia (188)

5. Franca, Irlanda, Portugalia, Mbretëria e Bashkuar (187)

6. Belgjika, Zelanda e Re, Norvegjia, Zvicra, Shtetet e Bashkuara (186)

7. Australia, Kanada, Republika Çeke, Greqia, Malta (185)

8. Hungaria (183)

9. Lituania, Polonia, Sllovakia (182)

10. Estonia, Letonia, Sllovenia (181)

Pasaportat më të këqija

Qytetarët e një sërë shtetesh nuk kanë mundësi të lëvizin pa viza. Këto vende renditen në fund të listës dhe ato janë:

105. Koreja e Veriut (39 destinacione)

106. Nepali dhe territoret palestineze (37)

107. Somalia (34)

108. Jemeni (33)

109. Pakistani (31)

110. Siria (29)

111. Iraku (28)

112. Afganistani (26)

Rajoni

Ujërat e Kosovës: Sfida dhe zgjidhjet e qëndrueshme sipas Profesor Hazir Çadrakut

Published

on

Profesor i UBT-së, Hazir Çadraku, ishte mysafirë i radhës në podcastin tonë, ku foli për gjendjen aktuale të ujërave në Kosovë, duke theksuar rëndësinë e menaxhimit të qëndrueshëm dhe parandalimit të krizave të mundshme ujore në të ardhmen.

Sipas Profesor Çadrakut, sfidat që përballet Kosova janë të dyfishta: ndikimet klimatike dhe aktiviteti i pakontrolluar i njeriut.

Institucionet arsimore dhe kërkimi shkencor, sipas Profesor Çadrakut, luajnë një rol kyç në parandalimin e krizave ujore. Ai nënvizoi rëndësinë e punës intensive kërkimore në terren dhe publikimeve ndërkombëtare për të siguruar vendimmarrje të bazuar në të dhëna dhe fakte shkencore.

Për më shumë ndiqni podcastin: PODCAST

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Profesori bullgar Dimitar Keranov ligjëroi në UBT mbi të ardhmen evropiane të Kosovës dhe përvojën e Bullgarisë

Published

on

Në kuadër të aktiviteteve akademike dhe ligjëratave tematike me ekspertë ndërkombëtarë, UBT ka mirëpritur Dr. Dimitar Keranov, politolog dhe ekspert i sigurisë ndërkombëtare, i cili mbajti ligjëratën me temën “Kosova’s European Future: What Bulgaria’s Experience Can Offer”, para studentëve të programit të Studimeve të Sigurisë.

Ligjërata u fokusua në rrugëtimin evropian të Kosovës, sfidat e integrimit, si dhe mësimet që mund të nxirren nga përvoja e Bullgarisë në proceset e anëtarësimit në Bashkimin Evropian, duke vënë theks të veçantë në çështjet e sigurisë, qëndrueshmërisë demokratike dhe përballjes me kërcënimet hibride.

Në këtë aktivitet akademik ishin të pranishëm edhe dekania e Fakultetit, Hajdi Xhixha, si dhe prodekani Arian Kadriu, të cilët vlerësuan rëndësinë e përfshirjes së ekspertëve ndërkombëtarë në procesin mësimor dhe në zgjerimin e perspektivës akademike të studentëve të UBT-së.

Dr. Dimitar Keranov është anëtar i Bordit Drejtues të Bulgarian Institute for International Politics (BIIP) dhe njihet si një nga zërat e rëndësishëm në fushën e politikës së jashtme, sigurisë dhe demokracisë në Evropën Juglindore. Fushat e tij të specializimit përfshijnë kërcënimet hibride, reziliencën demokratike dhe sigurinë ndërkombëtare, me fokus të veçantë në vendet që përballen me presione gjeopolitike.

Ai ka një përvojë të pasur profesionale në institucione prestigjioze ndërkombëtare, përfshirë German Marshall Fund of the United States dhe Institut für Europäische Politik në Berlin, ku ka kontribuar në analiza politike dhe kërkime shkencore mbi zgjedhjet, ndikimin e huaj dhe qeverisjen demokratike.

Publikimet dhe analizat e Dr. Keranov janë cituar nga media ndërkombëtare me ndikim të madh, si The New York Times dhe Euronews, duke e bërë atë një referencë të rëndësishme në debatet bashkëkohore mbi sigurinë dhe demokracinë. Ai është gjithashtu anëtar i American Political Science Association dhe flet rrjedhshëm më shumë se dhjetë gjuhë, çka i mundëson një qasje krahasuese dhe ndërkombëtare ndaj sfidave globale të sigurisë.

Ligjërata u prit me interes të veçantë nga studentët, të cilët patën mundësi të diskutojnë drejtpërdrejt me ligjëruesin për rolin e Kosovës në arkitekturën evropiane të sigurisë, sfidat aktuale rajonale dhe rëndësinë e përgatitjes akademike për profesionistët e ardhshëm të kësaj fushe.

Përmes aktiviteteve të tilla, UBT vazhdon të forcojë profilin e tij ndërkombëtar dhe të ofrojë një arsim cilësor, të lidhur ngushtë me zhvillimet aktuale globale dhe me praktikat më të mira akademike dhe profesionale.

Continue Reading

Vendi

Zgjerimi urban i Prishtinës analizohet shkencërisht në një temë masteri nga studentja e UBT-së, Eglantina Buja

Published

on

Prishtina ka qenë në fokus të një analize të thelluar shkencore mbi zhvillimin dhe zgjerimin e saj urban, përmes temës së masterit të kandidates nga UBT, MSc. Eglantina Buja, e cila u mbrojt me sukses në kuadër të studimeve pasuniversitare.

Tema me titull “Analizë sasiore e shtrirjes dhe zgjerimit urban në Prishtinë për periudhën 1990–2024” u prezantua para komisionit profesional, i përbërë nga Prof. Dr. Egzon Bajraktari (kryetar), Prof. Dr. Edon Maliqi (mentor) dhe Dr. sc. Elvida Pallaska (anëtare).

Studimi trajton transformimet urbane të kryeqytetit gjatë një periudhe 34-vjeçare, duke përfshirë kohën e okupimit, periudhën e pasluftës dhe zhvillimet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës. Përmes përdorimit të të dhënave të hapura dhe metodave bashkëkohore shkencore, tema ofron një pasqyrë të qartë dhe të matshme të zgjerimit urban të Prishtinës.

Analiza është realizuar mbi bazën e imazheve satelitore Landsat 5 TM dhe Landsat 8 OLI, të përpunuara përmes klasifikimit të mbikëqyrur (Supervised Classification) në platformën Google Earth Engine, si dhe përmes analizave hapësinore me sisteme GIS. Si rezultat, janë gjeneruar harta tematike dhe produkte vizuale që dokumentojnë ndryshimet urbane ndër vite.

Të dhënat tregojnë një rritje të ndjeshme të sipërfaqes së ndërtuar në Prishtinë – nga 437.5 hektarë në vitin 1990 në mbi 1,410 hektarë në vitin 2024, që përfaqëson një zgjerim urban mbi 220%, një ritëm që tejkalon dukshëm rritjen e popullsisë. Ky zhvillim ka ndikuar në kalimin nga një strukturë urbane kompakte drejt një forme më të shpërndarë dhe të fragmentuar, duke sjellë sfida serioze për planifikimin hapësinor, infrastrukturën dhe përdorimin efikas të tokës.

Studimi identifikon gjithashtu zonat kryesore të zgjerimit urban dhe vë në pah ndikimin e ndërtimeve informale dhe mungesës së planifikimit të qëndrueshëm urban. Në përfundim, tema ofron rekomandime konkrete për vendimmarrësit, duke theksuar nevojën për zhvillim kompakt, forcim institucional dhe përdorim sistematik të teknologjive gjeohapësinore në monitorimin urban.

Me rastin e diplomimit, kandidatja u vlerësua për qasjen serioze akademike, rigorozitetin metodologjik dhe kontributin e vlefshëm në studimet e zhvillimit urban të Prishtinës.

UBT vazhdon të dëshmojë përkushtimin e tij ndaj kërkimit shkencor dhe formimit të kuadrove profesionale që kontribuojnë drejtpërdrejt në analizën dhe zgjidhjen e sfidave zhvillimore të vendit.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi, bëhet zyrtarisht anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave

Published

on

Rektori i UBT-së, Edmond Hajrizi bëhet anëtar i Akademisë Evropiane të Shkencave, në bazë të kontributit të tij të jashtëzakonshën në shkencë dhe teknologji, si dhe duke u bërë i vetmi dhe i pari shkencëtar nga Kosova që i bashkohet këtij institucioni prestigjioz. Diploma e anëtarësimit iu dorëzua gjatë një ceremonie solemne nga Kryetari dhe Nënkryetari i Akademisë, në Qendrën Evropiane për Shkencë (CERN) në Gjenevë, Zvicër.

Ky anëtarësim përfaqëson një njohje ndërkombëtare për kontributin e Rektorit Hajrizi në avancimin e arsimit të lartë, kërkimit shkencor dhe inovacionit në Kosovë, si dhe forcon lidhjet e vendit me komunitetin akademik evropian dhe botëror.

“Ky është një moment jashtëzakonisht i rëndësishëm, jo vetëm për mua personalisht, por edhe për Kosovën dhe komunitetin tonë shkencor. Anëtarësimi im në Akademinë Evropiane të Shkencës hap dyert e kësaj akademie prestigjioze për vendin tonë dhe për gjeneratat e reja të shkencëtarëve kosovarë,” ka thënë Rektori Hajrizi.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë dhe domethënien e këtij anëtarësimi, duke shprehur falënderimet e tij dhe duke ndarë vizionin për të ardhmen.

“Ky anëtarësim përfaqëson vlerësimin e punës sime mbi 30-vjeçare në fushën e shkencës dhe teknologjisë, dhe më jep një motiv shtesë për të vazhduar angazhimin në forcimin e arsimit cilësor, avancimin e kërkimit shkencor dhe lidhjen e institucioneve akademike të Kosovës me rrjetet evropiane të dijes dhe inovacionit. Dëshiroj të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë ata që kontribuan në nominimin dhe vlerësimin tim. Një falënderim i veçantë shkon për familjen time dhe për kolegët e mi, për mbështetjen e vazhdueshme dhe bashkëpunimin profesional gjatë gjithë këtyre viteve”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Akademia Evropiane e Shkencave është e njohur për promovimin e ekselencës shkencore, kërkimit ndërdisiplinar dhe inovacionit, duke përfshirë në radhët e saj studiues me reputacion të lartë ndërkombëtar, përfshirë edhe laureatë të Çmimit Nobel.

Nën udhëheqjen e Prof. Dr. Edmond Hajrizi, UBT është pozicionuar si një institucion lider në arsimin e lartë, kërkimin shkencor, inovacionin dhe sipërmarrjen në rajonin e Evropës Juglindore, duke krijuar mundësi të reja për studentët, akademikët dhe institucionet partnere.

Continue Reading

Të kërkuara