Shëndeti

​Gurët në veshka: Trajtimi i një problemi që mundon gjithnjë e më shumë femra

Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave.

Published

on

Dhimbjet e forta dhe të papritura në veshka dhe bllokimi i rrugëve urinare janë simptomat më karakteristike të gurëve në veshka. Është një nga çrregullimet më të dhimbshme dhe një nga çrregullimet më të shpeshta të traktit urinar.

Gurët në veshka formohen nga kristalet që depozitohen nga urina dhe grumbullohen në sipërfaqen e brendshme të veshkave. Ato mund të shfaqen në të dy veshkat dhe shfaqen më shpesh tek meshkujt sesa tek femrat.

Simptomat e gurëve në veshka

Çrregullimi dhe formimi i gurëve në veshka janë të lehta për t’u njohur.

Ky çrregullim ndodh për shkak të një çrregullimi në substancat kimike që gjenden në urinë. Ata janë përgjegjës për krijimin ose pengimin e formimit të kristaleve që kthehen në gurë tek disa njerëz. Gurët në veshka mund të përmbajnë kombinime të ndryshme të substancave kimike, dhe më të zakonshmet janë kalciumi dhe fosfori.

Kristalet mund të jenë të vogla dhe të kalojnë vetë përmes traktit urinar, por ato përbëjnë problem kur janë shumë të mëdha për të kaluar përmes urinës. Format e gurëve në veshka mund të jenë kokrra të vogla si rëra deri te gurët më të mëdhenj si guralecat ose topat. Gurët më të mëdhenj të ngjashëm me topin, për fat të mirë, janë të rrallë.

Prandaj, simptoma e parë është dhimbje jashtëzakonisht e fortë në veshka që shfaqet kur guri fillon të lëvizë në traktin urinar. Gurët në veshka dhembin sepse shkaktojnë acarim ose bllokim.

Këto janë simptomat më të zakonshme të gurëve në veshka:

– dhimbje të mprehta, ngërçe në shpinë

– dhimbje në ije

– dhimbje në zonën e veshkave

– dhimbje në pjesën e poshtme të barkut

– të përziera, të vjella

– dhimbje përhapëse në ijë

– gjak në urinë

– nevoja e shtuar për të urinuar

– ndjesi djegieje gjatë urinimit

– temperaturë e ngritur e trupit nëse shfaqet një infeksion

Dhimbja nga gurët në veshka mund të ndihet në pjesë të ndryshme të trupit. Disa pacientë mund t’i ndjejnë ato në zonën e shpinës dhe disa në zonën e stomakut. Kudo që shfaqen, ato janë intensive dhe të shurdhër dhe shumica e pacientëve mezi i tolerojnë ato. Nëse së bashku me dhimbjen e gurëve në veshka ka një rritje të temperaturës së trupit ose të vjella, është e rëndësishme të kontaktoni një mjek sa më shpejt të jetë e mundur. Këto simptoma të gurëve në veshka tregojnë një infeksion, i cili mund të jetë i rrezikshëm.

Shumë pacientë ankohen për dhimbje të shtuara gjatë natës. Arsyeja për këtë është ndoshta grumbullimi i gurëve pas urinimit të fundit para se të shkoni në shtrat. Në përgjithësi, ne urinojmë më pak gjatë natës, që do të thotë se uretra mbetet e bllokuar ose e përflakur më gjatë në mbrëmje sesa gjatë ditës.

Disa simptoma të gurëve në veshka mund të ngatërrohen me probleme të tjera, veçanërisht nëse gurët janë më të vegjël. Shpesh supozohet gabimisht se është apendiksit, gastrit, probleme me vezoret/testikujt ose inflamacion i fshikëzës.

Gurët në veshka te femrat

Të dhënat tregojnë se gurët në veshka janë më të shpeshta tek meshkujt sesa tek femrat. Megjithatë, tendencat e fundit tregojnë se ato shfaqen gjithnjë e më shpesh te femrat.

Në të gjithë popullatën, ato shfaqen në 11 për qind të meshkujve dhe gjashtë për qind të femrave, që nuk është një ndryshim i madh në incidencë. Për më tepër, një studim epidemiologjik i kryer gjatë disa dekadave tregoi se shfaqja e gurëve në veshka ndodh më shpesh te femrat sesa te meshkujt. Konkretisht bëhej fjalë për femra të moshës 18 deri në 39-vjeç. Gjithashtu, femrat kanë një përqindje më të lartë të inflamacionit të kombinuar me gurët në veshka.

Në përgjithësi, gurët në veshka më së shpeshti shfaqen te njerëzit e moshës 20 deri në 40 vjeç. Disa njerëz kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të gurëve në veshka dhe zakonet e jetesës kanë lidhjen më të madhe me këtë.

Është treguar se personat që vuajnë nga diabeti, sindroma metabolike ose obeziteti kanë një shans shumë më të lartë për të pasur gurë në veshka. Kushtet klimatike janë gjithashtu një faktor rreziku, domethënë, njerëzit që jetojnë në zona me temperatura më të larta kanë një shans më të madh për të zhvilluar gurë.

Sasia e lëngjeve që një person konsumon gjatë ditës dhe infeksionet e përsëritura urinare gjithashtu kanë një ndikim të madh.

Si të trajtojmë gurët në veshka?

Kur shfaqen simptomat e para, të cilat më së shumti përfshijnë dhimbje të forta, shumica e pacientëve konsultohen me mjekun.

Megjithatë, ndonjëherë gurët më të vegjël që nuk shkaktojnë simptoma mund të identifikohen në një ultratinguj ose me rreze Rëntgen kur kontrolloni për kushte të tjera. Shfaqja e gurëve në sistemin urinar dhe në veshka quhet urolithiasis dhe më së shpeshti shfaqet dhe diagnostikohet me tomografi të kompjuterizuar (CT).

Ky ekzaminim mundëson ekzaminimin e detajuar, vendndodhjen dhe madhësinë e gurëve në veshka dhe tregon nivelin e bllokimit, pra pengimin e rrugëve. Përveç kësaj, mjeku do t’ju marrë gjakun për analiza laboratorike dhe do t’ju ekzaminohet urina.

Trajtimi i gurëve në veshka varet nga disa faktorë.

Nëse bëhet fjalë për gurë të vegjël deri në pesë milimetra, të cilët nuk shkaktojnë dhimbje, zakonisht nuk kryhet asnjë ndërhyrje terapeutike. Në këtë rast pacientit i rekomandohet konsumimi i një sasie më të madhe lëngu në ditë, deri në tre litra. Kjo nxit urinimin e gurëve që nuk janë shumë të mëdhenj dhe mund të kalojnë nëpër traktin urinar. Kjo është mënyra se si shumica e gurëve në veshka kalojnë jashtë trupit – në mënyrë spontane.

E vetmja gjë që mund të bëni për gurët në veshka është të dëgjoni rekomandimet e mjekut tuaj dhe të pini mjaftueshëm lëngje.

Mënyrat më të mira për thyerjen e gurëve në veshka

Nëse guri është më i madh dhe pengon rrugët dhe nuk del spontanisht, trajtimi dhe terapia janë të nevojshme. Ka disa metoda për heqjen ose ndarjen e gurëve në veshka. Këto janë metodat më të zakonshme të trajtimit të gurëve në veshka:

1. Metoda ESWL

Thyerja e gurëve me valë goditëse. Zakonisht përdoret për gurët me madhësi deri në dy centimetra të vendosura në pjesën e sipërme të ureterit.

Kjo është edhe metoda më e zakonshme e shtypjes së gurëve në veshka, të cilët më pas largohen. Është një metodë jo invazive që nuk kërkon përdorimin e anestezisë së përgjithshme.

Pacienti zakonisht lëshohet në shtëpi në të njëjtën ditë kur është bërë kërkesa.

2. Nefrolitotomia perkutane

Kjo metodë përdoret për gurë më të mëdhenj se 2.5 centimetra. Është një metodë minimale invazive që kërkon një prerje të vogël në lëkurë. Instrumenti arrin te guri, i cili më pas shtypet dhe më pas këto pjesë më të vogla nxirren nga organizmi përmes instrumentit.

Kjo metodë e trajtimit të gurëve në veshka kryhet nën anestezi të përgjithshme.

3. Ureteroskopia

Kjo metodë kryhet nën anestezi të përgjithshme dhe kërkon kalimin e një ureteroskopi përmes uretrës në uretër.

Ureteroskopia është një metodë agresive me të cilën afrohet guri me qëllimin e pluhurosjes së tij dhe largimit të tij. Ky lloj operacioni çon në trauma të indeve dhe ënjtje, e cila pas operacionit pengon transportin e urinës dhe çon në dhimbje.

Reduktimi i ënjtjes pritet në një muaj. Operacione të tilla janë të rralla.

Shëndeti

Hani çokollatë rregullisht, ja pse

Published

on

Continue Reading

Shëndeti

Ja arsyet pse ju dridhen duart

Published

on

Një neurolog ka zbuluar ilaçet e zakonshme që mund të shkaktojnë dridhje të duarve.

Dr. Baibing Chen, i cili punon në Ann Arbor, Michigan, thotë se sheh shumë pacientë me dridhje të duarve që shqetësohen se mund të kenë një çrregullim serioz të trurit, siç është Parkinsoni.

Para se t’i vlerësojë për gjendje neurologjike, Dr. Chen kontrollon çfarë ilaçesh po marrin. Ai sheh nëse pacientët marrin pseudoefedrinë, e shitur nën emrin tregtar Sudafed, ndër të tjera për bllokim të hundëve ose sinuseve, pasi dridhjet janë efekt anësor i këtij ilaçi pa recetë.

Kjo ndodh se dekongjestionuesi stimulon sistemin nervor qendror e nxit lirimin e norepinefrinës, një neurotransmetues i lidhur me vigjilencën dhe gjallërinë – gjë që çon në efekte anësore si nervozizmi, ankthi dhe dridhjet.

Simptomat shtohen kur ilaçi merret në doza të larta ose nga të ndjeshmit, vlen për amfetaminat që përdoren për trajtimin e ADHD-së, si Adderall. “Këto mund të rrisin aktivitetin e sistemit nervor dhe ndonjëherë të shkaktojnë dridhje ose lëkundje,” thotë Dr. Chen në TikTok.

Më tej, neurologu analizon përdorimin e antidepresivëve, ai thotë se frenuesit selektivë të rimarrjes së serotoninës që janë klasë antidepresivësh që rrisin nivelet e serotoninës në tru, mund të shkaktojnë dridhje.

FDA ka miratuar pesë SSRI për trajtimin e depresionit: Citalopram, Escitalopram, Fluoxetine, Paroxetine dhe Sertraline. Disa s’kanë efekte anësore, e shumë efekte zhduken pas javëve të para, përveç dridhjeve, ilaçet shkaktojnë shqetësime, djersitje dhe dhimbje koke.

Dr. Chen thotë se antidepresivi triciklik amitriptilina shkakton të njëjtën reaksion. Antipsikotikët që përdoren për trajtimin e simptomave psikozike si halucinacionet, deluzionet dhe mendimi i çrregullt, shkaktojnë dridhje.

Litiumi, një stabilizues i humorit, është “i njohur për të shkaktuar ose përkeqësuar dridhjet, veçanërisht në nivelet e larta në gjak”.

Dr. David Osser, profesor i asociuar i psikiatrisë në Shkollën Mjekësore të Harvardit, thotë se dridhjet e shkaktuara janë “ të zakonshme dhe të padëshiruara nga pacientët”, dhe ankthi i përkeqëson ato. Për t’i zbutur sugjeron mbajtjen e nivelit të ulët të litiumit dhe reduktimin e ilaçeve tjera që shkaktojnë dridhje, si kafeina. Një tjetër shkaktar, sipas Dr. Chen, janë ilaçet për astmën, ilaçet e përshkruara për pacientët me astmë, si albuterol, salmeterol e arformoterol, shkaktojnë dridhje. Deri në 20% e njerëzve që marrin këto ilaçe zhvillojnë dridhje.

Dr. Chen përmbyll informacionin e tij duke renditur disa ilaçe të tjera që duhen pasur parasysh për shkaktimin e dridhjeve.

Ilaçet kundër krizave epileptike shkaktojnë dridhje se ndërveprojnë me sistemin nervor qendror, ilaçet antiaritmike që përdoren për trajtimin e rrahjeve të çrregullta të zemrës kanë ndikim të ngjashëm. Steroidet janë tjetër grup në listën e Dr. Chen që shkaktojnë dridhje.

Me prednizonin, një nga steroidet më të përshkruara në SHBA, disa nga efektet anësore që ndodhin, nëse përdoret në sasi të mëdha ose për periudha të gjata, përfshijnë ndjesi shpimi gjilpërash në fytyrë dhe gjymtyrë, ngërç të muskujve dhe dridhje të pakontrollueshme të duarve.

Mjeku përmend një shkaktar; Stimulantët. Kafeina, që konsumohet përmes çajit, kafesë, pijeve me gaz, shkakton dridhje të duarve nëse konsumohet në sasi të mëdha, veçanërisht te individët që janë të ndjeshëm ndaj efekteve stimuluese. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Ruani shëndetin e syve: Identifikimi dhe parandalimi i faktorëve të rrezikut

Published

on

Shëndeti i syve është aspekt i rëndësishëm i mirëqenies sonë, por shumë shpesh e injorojmë deri sa të shfaqen probleme.

Ka faktorë rreziku që ndikojnë në shëndetin e syve, përfshirë moshën, gjenetikën, ekspozimin ndaj dritës së diellit dhe përdorimin e dëmshëm të ekraneve për periudha të gjata. Është thelbësore të kuptojmë këta faktorë për të mbrojtur shëndetin vizual.

Mosha e gjenetika janë dy faktorë që ndikojnë në shëndetin e syve, ndryshimet që ndodhin me kalimin e moshës çojnë në sëmundje si katarakti e degjenerimi makular. Një histori familjare e sëmundjeve të syve rrit rrezikun e zhvillimit të këtyre kushteve.

Nëse keni anëtarë të familjes që vuajnë nga sëmundje të tilla, është e rëndësishme të bëni kontrolle të rregullta e të jeni të vetëdijshëm për shenjat e hershme të problemeve vizuale. Ekspozimi ndaj diellit është problem serioz, rrezatimi UV dëmton retinën e rrit mundësinë e zhvillimit të sëmundjeve si katarakti e degjenerimi makular. Përdorimi i syzeve me mbrojtje UV është mënyrë e thjeshtë për të mbrojtur sytë. Kjo veprimtari preventive është e rëndësishme verës, kur jemi në mjedise të hapura.

Përdorimi i ekraneve moderne, si telefonat e kompjuterët ka ndikim negativ. Përdorimi i vazhdueshëm i pajisjeve shkakton lodhje dhe tharje të syve e përkeqësim të shikimit. Ka rregull të njohur, që quhet 20-20-20: çdo 20 minuta, shikoni diçka në distancë 20 metra për 20 sekonda. Ky zakon ndihmon në lehtësimin e lodhjes së syve por si të kujdesemi për sytë?

Kontrolli i rregullt është thelbësor, vizitat te okulisti janë të rëndësishme për parandalim të problemit. Një kontroll i thjeshtë identifikon problemet e mundëson trajtim. Mbrojtja nga dielli është aspekt i rëndësishëm i kujdesit. Përdorni syze që filtrojnë rrezet UV. Jo vetëm që kjo i mbron sytë nga dëmtimi, por parandalon shfaqjen e rrudhave rreth syve.

Një dietë e pasur me vitamina është esenciale për sytë. Ushqimet që janë të pasura me vitaminë A, C dhe E, si karotat dhe domatet ndihmojnë në ruajtjen e syve.  Përveç kësaj, shmangia e duhanit është element thelbësor në ruajtjen e shëndetit të syve.

Pirja e duhanit rrit rrezikun e zhvillimit të degjenerimit makular dhe kataraktit. Nëse jeni duhanpirës, kërkoni ndihmë për të lënë duhanin; shëndeti juaj, duke përfshirë shëndetin e syve tuaj, do të përfitojë ndjeshëm. Përmes kujdesit të duhur dhe këndvështrim të përgjegjshëm ndaj stilit të jetesës, është e mundur të mbani sytë tuaj të shëndetshëm dhe të parandaloni probleme që shfaqen me kalimin e kohës.

Kujdesi për shëndetin e syve është investim në mirëqenien afatgjatë, nuk është kurrë vonë për të filluar të merremi seriozisht me këtë. /UBT News/

Continue Reading

Shëndeti

Personat me këtë grup gjaku nuk duhet të pinë kafe

Published

on

Ngrënia e disa ushqimeve bazuar në grupin tuaj të gjakut përmirësojë shëndetin dhe të ndihmojë në menaxhimin e peshës.

Koncepti i dietave sipas grupeve të gjakut u prezantua fillimisht nga dr. James L. D’Adamo. Djali i tij, dr. Peter J. D’Adamo, e popullarizoi këtë dietë në librin e tij “Eat Right 4 Your Type”.

Ai pretendon se grupe të ndryshme gjaku kanë evoluar në periudha të ndryshme në historinë tonë gjenetike dhe se grupi juaj i gjakut duhet të përcaktojë se çfarë hani dhe si ushtroheni, shkruan Healthline.

Cilat lëngje duhet të pini cilin grup gjaku?

Dietat e grupeve të gjakut janë sistem ushqimor që i kategorizon ushqimet si të dobishme, neutrale a të dëmshme. Ai bazohet në grupin e gjakut të personit dhe faktorë tjerë. Dieta ofron udhëzime për zgjedhjen e pijeve bazuar në grupin tuaj të gjakut.

Plazma përmban antitrupa anti-A dhe anti-B, por sipërfaqja e rruazave të kuqe të gjakut nuk përmban antigjene A ose B. Meqenëse këto antigjene nuk janë të pranishme, një person i çdo grupi gjaku ABO mund ta marrë këtë grup gjaku.

Dietë për grupin e gjakut O

Theksi vihet te ushqimet me shumë proteina, kurse drithërat, bizelet dhe produktet e qumështit janë të kufizuara. Ai bazohet në idenë se njerëzit me grupin O kanë sistem tretës që përshtatet përproteinat shtazore.

Sipërfaqja e rruazave të kuqe të gjakut përmban antigjen A, dhe plazma ka antitrupa anti-B. Antitrupi anti-B do të sulmonte qelizat e gjakut që përmbajnë antigjenin B. Dieta fokusohet në perime, fruta dhe drithëra, duke minimizuar mishin dhe produktet e qumështit. Ai bazohet në besimin se njerëzit me grupin A kanë sistem imunitar më të ndjeshëm dhe janë më të përshtatshëm për një dietë vegjetariane.

Lëngje frutash alkaline si koncentrati i holluar i lëngut të qershisë së zezë

Tretja e produkteve të qumështit thuhet se është e vështirë për njerëzit me grupin A të gjakut, por disa lloje të produkteve të qumështit mund të jenë të pranueshme, duke përfshirë:

Sipërfaqja e rruazave të kuqe të gjakut përmban antigjen B, plazma ka antitrupa anti-A. Antitrupi anti-A sulmon qelizat e gjakut që përmbajnë antigjenin A. Dieta përfshin bilanc të mishit, perimeve, frutave, drithërave dhe produkteve të qumështit. Ai bazohet në idenë se njerëzit me grup B kanë sistem të fortë tretës e mund të hanë shumëllojshmëri ushqimesh.

Qelizat e kuqe përmbajnë antigjene A dhe B, plazma s’përmban antitrupa anti-A ose anti-B. Ata me grupin  AB marrin çdo lloj gjaku ABO.

Dieta përfshin një kombinim të ushqimeve nga dietat e grupit të gjakut A dhe B Dieta e grupit të gjakut AB bazohet në besimin se njerëzit me grup gjaku AB mund të përfitojnë nga të dyja dietat, sepse gjaku i tyre është një përzierje e të dy llojeve. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara