Lajmet

​Do të ketë më tepër probleme të shëndetit mendor, shkak pandemia

Neuropsikiatri Sami Rexhepi thotë se pasojat e pandemisë do t’i vuajnë të gjithë pa përjashtim.

Published

on

Stresi, frika, kufizimet në lëvizje dhe emocionet e forta me të cilat u përballë e gjithë bota që prej shfaqjes së virusit COVID-19, rrezikojnë shëndetin mendor të qytetarëve. Se pasojat mund të jenë afatgjata e thotë drejtori i Qendrës së Shëndetit Mendor, Sami Rexhepi.

Rexhepi në një intervistë për KosovaPress, thotë se për shkak të gjithë situatës së shkaktuar nga pandemia, do të ketë edhe më tepër probleme të pasojave mendore në të ardhmen.

“Pasojat e pandemisë COVID-19 janë shumë më shumë se nëse përkufizohemi në një aspekt, qoftë nëse e marrim shëndetin fizik, qoftë nëse i marrim humbjet të cilat kanë ndodhur, vendet e punës, e ajo që ka qenë edhe më e rëndë, humbja e anëtarëve të familjes. Të gjitha këto e përbëjnë një tërësi që nuk mund të shprehet vetëm me numër. Mirëpo, ajo që po më brengos më tepër është se do të ketë edhe më tepër probleme të pasojave mendore në të ardhmen. Posaçërisht po e theksoj në aspektin e shëndetit mendor do të ketë pasoja mjaftë të mëdha”, thotë ai.

Ai thekson se pasojat e pandemisë do t’i vuajnë të gjithë pa përjashtim.

“Në shëndetin mendor normalisht që ndikojnë edhe apsketi socio-ekonomik i individit. Një çrregullim i baraspeshës së shëndetit mendor dhe shëndetit fizik patjetër rezulton me një mosfunksionalizim të individit. Kur një individ nuk është funksional ai nuk mundet me e përmbushë dhe të realizojë vetveten në kuptimin e plotë, edhe në vendin e punës. Do të thotë do të ballafaqohemi si pasojë e kësaj me probleme edhe në të ardhmen. Nuk do të munden me u kthy në punë dhe në detyrat e tyre menjëherë të gjithë individët, të gjithë ata që e kanë kalu sëmundjen, qoftë ata që nuk janë prekur nga vet sëmundja, por pasojat sa i përket shëndetit mendor do t’i përjetojnë të gjithë”, thotë ai.

Ajo që mund të jetë më problematike, sipas neupsikiatrit Sami Rexhepi, është mundësia e paraqitjes së çrregullimit post-traumatik, pasi që thotë se ka karakter kronik.

“E kemi pasur një luftë të pashpallur me një armik të padukshëm, i cili për neve individualisht ka qenë prezent në çdo vend. Dhe, të jetosh me një presion të tillë për më tepër se një vjet e gjysmë dhe me faktin se ka pasur tërë kohën strese të reja, do të dëshiroja të mos ketë çrregullime të stresit post-traumatik sepse ka një karakter kronik ai çrregullim. Pastaj, është pjesa ku shpeshherë nuk kemi arritur me e tejkalu as stresin e pikëllimit për humbjen e anëtarëve. Tërë kohën ka pasur strese të reja”, thekson ai.

Ai flet edhe për situatat me të cilat u përballën qytetarët e Kosovës përgjatë periudhës pandemike. Mbyllja e plotë që ndodhi në fillim, mungesa e vaksinave, vala e re e virusit, pastaj dezinformatat pas ardhjes së vaksinës janë disa nga faktorët që sipas tij do të rëndojnë edhe më shumë shëndetin mendor.

“Të gjitha këto kanë ndikuar për individin që të rëndojnë edhe më tepër gjendjen e shëndetit mendor[…] Personat, të cilët do të preken nga stresi post-traumatik, ky është çrregullim i cili ka karakter kronik, shumë do të varet prej fuqisë që e ka secili individ, do të jetë individuale. Nuk mund të flitet për ditë, për muajin, kjo duhet të jetë një tregues për mobilizim shumë më të madh për ata persona për me i ndihmu me i tejkalu”, shton ai.

Rexhepi thotë se pa një baraspeshë të shëndetit mendor dhe fizik njerëzit nuk mund të jenë funksional për një shoqëri të shëndoshë, për çka apelon institucionet që të ndërgjegjësohen për rëndësinë që ka institucionalizimi i kësaj fushe.

“Rëndësinë e parë këtu e zë vet familja, e cila duhet të jetë më mbështetëse dhe më përkrahëse me anëtarët e familjes, sepse dikush është atakuar më tepër, dikush më pak. Familja është vendi i thithjes së energjisë pozitive, kështu që duhet të kemi kujdes për fuqizimin e familjes. Pastaj vjen fuqizimi i mjedisit social që mjerisht me këto kufizime, jo vetëm jemi kufizuar por edhe jemi traumatizuar mjaftë… Duhet të ndërrohen politikat sa i përket shëndetit mendor. Për fat të mirë e kemi një ushtri të tërë te psikologëve, nuk na mungojnë kuadrot, na mungon fuksionalizimi i tyre dhe organizimi i mirëfilltë e kjo mangësi është mungese e politikave”, thotë neuropsikiatri.

Më 13 mars të vitit 2020 u shënuan dy rastet e para me COVID-19 në Kosovë.

Lajmet

Konjufca bënë homazhe në Lybeniq: Na mundon shumë fakti që edhe pas 26 vitesh nuk ka drejtësi

Published

on

By

Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca, në nderim të viktimave të masakrave të Lybeniqit, në të cilat forcat serbe vranë e masakruan mbi 80 civilë shqiptarë, sot bëri homazhe në kompleksin e varrezave në këtë fshat. 

Pas homazheve kryetari Konjufca tha se këto janë pjesë e shumë masakrave që kanë ndodhur gjatë viteve 1998-1999 në Kosovë, të cilat e shprehin qëllimin gjenocidal të Serbisë për shfarosjen e popullit tonë, largimin e tij dhe spastrimin e Kosovës nga shqiptarët.

Kreu i Kuvendit rikujtoi se sikurse në shumë masakra të tjera të kryera anekënd Kosovës nga aparati shtetëror serb, as këtu Serbia nuk kurseu fëmijët, gratë e pleqtë, vetëm ngase ishin shqiptarë.

Na mundon shumë fakti që edhe 26 vjet pas kësaj masakre, shtoi kryetari Konjufca, nuk kishte asnjë proces të rëndësishëm ndërkombëtar të gjyqësisë e të drejtësisë, i cili u nevojitet familjeve dhe gjithë popullit tonë, sepse, siç tha kryetari i Kuvendit, pa drejtësi këto janë gjithmonë plagë të hapura në trupin e popullit tonë.

“Ne nuk do të lodhemi asnjëherë duke bërë thirrje për drejtësi nga ana e bashkësisë ndërkombëtare, por edhe për drejtësinë vendore, sepse tash janë të mundshme të gjitha kushtet për hetime më profesionale dhe gjykime në mungesë, për të gjithë kriminelët serbë, për të gjithë ata mijëra ushtarë, oficerë të ushtrisë, policisë e paramilitarë, të cilët kanë marrë pjesë në këtë fushatë gjenocidale kundër popullit të Kosovës në vitet 1998-1999”, theksoi kryetari Konjufca.

Continue Reading

Bota

Putin fillon thirrjen më të madhe ushtarake ruse në vite, thirren 160mijë rekrutë

Published

on

Presidenti Vladimir Putin ka urdhëruar rekrutimin e 160,000 burrave të moshës 18-30 vjeç për shërbimin ushtarak njëvjeçar, duke shënuar një nga rekrutimet më të mëdha në Rusi që nga viti 2011. Ky hap vjen në një moment kur Rusia po përpiqet të zgjojë dhe të forcojë forcat e saj të armatosura, duke e bërë këtë një pjesë të rëndësishme të strategjisë së saj ushtarake. Rekrutimi i këtij numri të madh të rinjve pason përpjekjet e Putinit për të rritur numrin e përgjithshëm të ushtrisë ruse në 2.39 milionë dhe ushtarët aktivë në 1.5 milionë brenda tre viteve të ardhshme.

Zëvendës administratori i ushtrisë ruse, Vladimir Tsimlyansky, ka siguruar se rekrutët e rinj nuk do të dërgohen në frontin e Ukrainës, megjithatë, disa raporte të mëparshme kanë treguar se një numër i caktuar rekrutësh janë përfshirë në luftime. Ky rekrutimi masiv ndodh në një kohë kur SHBA dhe ndërkombëtarët po bëjnë përpjekje për një armëpushim në luftën ruso-ukrainase, por dhuna vazhdon, me sulme të vazhdueshme nga ana ruse, përfshirë një sulm në një objekt energjie në Kherson, që la 45,000 banorë pa energji elektrike.

Për më tepër, Rusia ka zgjeruar kufirin e moshës për rekrutimin, duke e çuar atë nga 27 në 30 vjeç dhe duke përdorur platformën shtetërore Gosuslugi për të njoftuar rekrutët. Në një përpjekje për të fuqizuar ushtrinë, Rusia ka rekrutuar gjithashtu luftëtarë me kontratë dhe raportohet për mercenarë nga Koreja e Veriut. Kjo lëvizje e Rusisë ka ngjallur shqetësime për sigurinë e rajonit, duke pasuar rritjen e pranisë ushtarake të NATO-s dhe anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në Aleancën e Atlantikut të Veriut.

Continue Reading

Lajmet

Osmani cakton 15 prillin si datë për seancën konstituive të Kuvendit

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, pas certifikimit të rezultatit përfundimtar të zgjedhjeve për Kuvendin e Republikës së Kosovës, të mbajtura më 9 shkurt 2025 dhe në përputhje me autorizimet kushtetuese dhe afatet ligjore, ka thirrur mbledhjen e parë të Legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës për datën 15 prill 2025.

Gjatë kësaj seance zgjidhet kryetari dhe nënkryetarët e Kuvendit, dhe deputetët e rinj bëjnë betimin.

Continue Reading

Bota

Ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan viziton Parisin për bisedime me homologun francez

Published

on

Ministri i Jashtëm i Turqisë, Hakan Fidan, do të vizitojë Parisin më 2 prill 2025, ku do të zhvillojë një takim me homologun e tij francez, Joan-Noel Barrot. Bisedimet e dy diplomatëve pritet të fokusohen në marrëdhëniet dypalëshe mes Turqisë dhe Francës, si dhe në disa çështje të rëndësishme globale dhe rajonale.

Temat që do të diskutohen përfshijnë sigurinë e Evropës, zhvillimet në Ukrainë, situatën në Gaza dhe Siri, si dhe rolin e Turqisë në forcimin e sigurisë evropiane. Sidoqoftë, një çështje kyçe do të jetë gjithashtu integrimi i Turqisë në Bashkimin Evropian, dhe diskutimet mbi heqjen e barrierave që pengojnë Ankaranë në procesin e anëtarësimit në BE.

Ky takim është i rëndësishëm për forcimin e lidhjeve mes dy shteteve dhe për adresimin e çështjeve të sigurisë dhe diplomacisë në një periudhë të tensionuar ndërkombëtarisht./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara