Lajmet

​COVID-19 dhe migrimi kanë ndikuar në rënien e lindjeve në Kosovë

Published

on

Pandemia COVID-19 ka ndikuar në rënien e lindjeve në gjithë botën përfshirë edhe Kosovën. Në Kosovë në uljen e shifrave të lindjeve ka ndikuar edhe migrimi i të rinjve. Kështu u tha me rastin e Ditës Botërore të Popullsisë, në një tryezë të organizuar nga UNFPA në bashkëpunim me Komisionin për Shëndetësi dhe Mirëqenie Sociale, me temën “Të drejtat dhe zgjedhjet janë përgjigja. Qoftë rritja apo zvogëlimi i numrit të foshnjave, zgjidhja për të ndryshuar normat e lindshmërisë qëndron në prioritizimin e shëndetit dhe të drejtat riprodhuese të të gjithë njerëzve”.

Udhëheqësja e Zyrës së Fondi për Popullsi të Kombeve të Bashkuara (UNFPA) në Kosovë, Visare Mujko-Nimani tha se COVID-19 e ka përshpejtuar trendin global drejt niveleve më të ulëta të lindjeve.

Ajo tha se në uljen e lindjeve në Kosovë ka ndikuar edhe aspekti i migrimit, prandaj ajo kërkoi që institucionet e vendit të krijojnë politika të qartë që do ndihmojnë të rinjtë në planifikimin e të ardhmes së tyre.

“Të gjithë e dimë që pandemia COVID-19 mund ta ketë përshpejtuar së paku përkohësisht trendin global drejt niveleve më të ulëta të fertilitetit. Statistikat tregojnë një rënie të mprehtë të numri të lindjeve në shumë vende evropiane në fund të vitit 2020 nëntë muaj pas mbylljeve të para. Lajmet në lidhje me rënien e lindjeve nga COVID-19 kanë nxitur ankth dhe shqetësim në disa shtete, goditja e pandemisë dhe ndikimi i saj në zgjidhjen riprodhuese të njerëzve erdhën në një kohë kur nivelet e lindshmërisë veçse ishin shumë të ulëta në mbarë botën. Në Evropën Lindore ky problem është rritur edhe nga emigracioni. Njerëzit jo vetëm që nuk kanë fëmijë por edhe janë larguar masivisht nga vendet e tyre në kërkim të mundësive më të mira diku tjetër, për pasojë popullsitë e këtyre vendeve janë zvogëluar. Edhe Kosova si gjitha vendet e Ballkanit po përballet me çështjen e migrimit dhe institucionet duhet të krijojnë politika që do ofrojnë një mjedis në të cilin të rinjtë kosovar do të ndihen të sigurt për të planifikuar të ardhmen e tyre dhe për të krijuar familjen e tyre”, tha ajo.

Kryetarja e Komisionit për Shëndetësi, Fatmire Kollçaku derisa tha se pandemia edhe në Kosovë ka ndikuar në rënien e fertilitetit u shpreh se qeveria e Kosovës ka ndërmarr masa konkrete për ringjalljen ekonomike që do ndikoj edhe në mirëqenien e qytetarëve dhe planifikimin familjar. Ajo tha se si qeveri po punojnë në luftimin e krimit dhe korrupsionit me qëllim që të krijohen më shumë për të rinjtë.

“Mendoj që si parakusht që ne t’i realizojmë të gjitha këto është që vërtetë njëri nga zotimet kryesore që i kemi dhënë në fushatë dhe do i qëndrojmë besnik deri në fund është që mos të keqpërdoret paraja publike sa do që kemi qenë edhe të varfër ne më shumë kemi qenë të vjedhur dhe unë supozoj se qeveria mazhoranca aktuale e ka luftimin e krimit, korrupsionin e organizuar institucional nëse arrijmë këto t’i minimizojmë mendoj që do kemi shumë më shumë mundësi t’i mbështesim këto familje që të vendosin të rinjtë dhe të rejat që të krijojnë familje dhe të mbesin këtu që popullata të rritet në mënyrë të natyrshme duke e parë perspektivën jo me shtytje por të mundësojmë edhe në ruajtjen e shëndetit riprodhues”, tha Kollçaku.

Koordinatorja për Zhvillim të Kombeve të Bashkuara në Kosovë, Ulrike Richardson tha se tkurrja e popullatës do qëndroj edhe për një kohë, prandaj sipas saj politika ekonomike dhe fuqizimi i gruas do luante rol kyç që situata në këtë aspekt të përmirësohej. Ajo tha se edhe migrimi i të rinjve është sfidë për Kosovë.

“Kemi parë që është zvogëluar numri i lindjeve dhe kjo është diçka që të gjithë ne duhet të pajtohemi dhe besojmë që ky zvogëlim i lindjeve do qëndroj për një kohë, familjet tani më nuk kanë fëmijë aq sa kanë pasur më përpara dhe të në të njëjtën kohë COVID ka shkaktuar tkurrje edhe më të madhe të këtij zvogëlimi të fertilitetit, pra në disa shtet ka tendenca që të bëhet rikthimi pak a shumë nuk e di deri në cilën shkallë ky trend do qëndroj kështu por disa nga gjërat që neve i dimë dhe kjo është ai veprimi për balancim….Kur e shohim tkurrjen e popullatës e dimë edhe në Ballkanin Perëndimor vërehet kur të rinjtë largohen dhe kjo kombinohet me normat e ulëta të fertilitet… Të rinjtë që po largohen kjo është sfidë se do ta keni një popullatë të vjetër se kush do kujdeset për ta, nëse investoni në kujdesin shëndetësor mund të jeni produktiv deri në moshën 70 sepse nuk u duhet të keni mbështetje, apo të jeni barrë e sistemit shëndetësor nëse investoni në kujdesin shëndetësor, kujdesi shëndetësor është i rëndësishëm”, tha ajo.

Kryeshefi i Agjencisë së Statistikave të Kosovës, Ilir Berisha tha se regjistrim i popullsisë i cili ishte planifikuar të realizohej këtë vit, për shkak të pandemisë është shtyrë për vitin e ardhshëm

“Bëjmë edhe regjistrimin e popullsisë ku nxjerrim një numër të madh të treguesve demografik, social ekonomik, aktualisht ASK është e angazhuar në projektin e regjistrimin e popullsisë, si projekti më i madh i saj që ka qenë në plan të realizohet këtë vit, por për shkak të kushteve me COVID është shtyrë, por ne jemi në vlugun e aktiviteteve tona”, theksoi Berisha.

11 korriku shënon Ditën Botërore të Popullsisë, dheqëllimi i kësaj dite është që të fokusohet vëmendja e gjithë botës në rëndësinë e çështjeve të popullsisë. Ideja për këtë ditë lindi kur popullsia e botës arriti në 5 miliardë.

Lajmet

Bogujevci: Votimi është obligim, opozita nuk duhet ta bllokojë procesin

Published

on

By

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Saranda Bogujevci, ka thënë se procesi për zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit është i përcaktuar qartë në rregulloren e Kuvendit dhe se vendimi i Gjykatës Kushtetuese e ka sqaruar pa dilemë mënyrën e votimit.

“Është rregullorja e Kuvendit që përcakton shumë qartë procesin. Vendimi i Gjykatës Kushtetuese e thotë shumë qartë: mund të votohet në dy forma – në të hapur dhe në të fshehur,” tha Bogujevci para mediave.

Ajo kritikoi opozitën për mosrespektim të procedurave dhe për bllokim të procesit, duke theksuar se votimi është obligim dhe nuk mund të anashkalohet.

“Duhet t’i respektojmë procedurat. Njëra nga to është votimi. Njëra ndër to që është dashtë të respektohet nga opozita është votimi – dhe duhet të votohet. Ky është problem shumë i madh,” u shpreh Bogujevci.

Continue Reading

Lajmet

Lushaku-Sadriu: Interpretimi i Kushtetueses për votimin në Kuvend është i qartë

Published

on

By

Deputetja e Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), Jehona Lushaku-Sadriu, ka deklaruar se interpretimi i bërë nga Gjykata Kushtetuese lidhur me procesin e votimit në Kuvend është i qartë dhe se tani pritet që të respektohet rendi i ditës.

Ajo gjithashtu ka shprehur bindjen se institucionet e sigurisë duhet të garantojnë zhvillimin e punimeve të Kuvendit pa pengesa.

“Interpretimi jonë është që Gjykata Kushtetuese e ka sqaruar proceduralisht. Tani presim që të respektohet rendi i ditës ashtu siç është,” tha Lushaku-Sadriu.

Duke folur për alarmimin e sotëm për një kërcënim me bombë në ndërtesën e Kuvendit, ajo tha se pret që Policia dhe Prokuroria ta kenë të sqaruar situatën dhe të kenë burimet e nevojshme për të garantuar sigurinë.

“Unë shpresoj që Policia dhe Prokuroria ta kenë të kenë sqaruara, t’i kenë burimet e tyre. Është tepër e rëndësishme që shteti jonë të garantojë që institucionet e veta mbajnë edhe seanca edhe mbledhje, sepse kanë siguri të plotë. Sepse kjo reflekton pastaj me sigurinë e vendit tonë.”

Deputetja e LDK-së u shpreh e bindur për rolin e deputetëve dhe qëllimin e tyre për të votuar për kryetarin e ri të Kuvendit.

“Unë ndjehem absolutisht e sigurt edhe unë kam ardhur. Edhe roli jonë si deputet ka një funksion të qartë: kemi ardhur që të votojmë propozimin për një kryetar Kuvendi dhe shpresojmë që kështu do të ndodh,” përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Berisha: Do ta votoj këdo me votim të hapur

Published

on

By

Deputeti i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Bekë Berisha, ka komentuar zhvillimet politike pas kërcënimit të rrejshëm me bombë në Kuvend, duke thënë se situata po bëhet e tepërt dhe se vendi ka nevojë për reflektim të përgjithshëm.

Ai paralajmëroi mundësinë e ndryshimit të qëndrimeve në votimin për kryetarin e Kuvendit dhe tha se nuk do të lejojë që hidhërimi politik të bëhet barrë për vendin.

Ai tha se sot mund të propozohet edhe mocioni për kalim në votim të fshehtë.

“Sikur ka ndodhur edhe më përpara, nuk kemi pasur ndonjë shqetësim se është pritur që të jetë i rrejshëm. Kjo situatë besoj që tani është bërë e tepërt dhe na duhet që të reflektojmë të gjithë. Po duket që dojnë me bë një mocion për çështjen e ndërrimit të votimit. Edhe kur dalim në atë pjesën e votimit të hapur, besoj që do të reflektoj unë së pari. Nuk dua që në kurriz të Kosovës të mbaj hidhërim me askënd. As nuk ma determinon mendimin politik as opozita, se unë nuk jam opozitë më së pari, se këtu nuk dihet kush do ta bëjë qeverinë. Do ta shikojmë momentin e parë me gjithë formën se si me dalë nga kjo situatë,” tha Berisha.

Ai shtoi se mungesa e institucioneve për një kohë të gjatë e rrit rrezikun për situata të tilla si alarmi i rremë për bombë, duke e quajtur paralajmërim të kahershëm të tij që nuk ishte marrë seriozisht.

“Kjo ka qenë një alarm i rrejshëm, mirëpo kur nuk ka institucione për një kohë kaq të gjatë, këto mund të bëhen të vërteta pastaj. E kam paralajmëruar edhe përpara dhe e merrshin sikur kiamet atë punë,” u shpreh ai.

Berisha tha se nëse në seancën e ardhshme krijohet shumicë për ta rrëzuar opsionin aktual për kryetar Kuvendi, atëherë do të jetë një hap përpara drejt zgjidhjes.

“Nëse ka sot prezencë të deputetëve që mund të rrëzohet ai opsion, është rrugëdalje dhe është reflektim. Besoj që seancën e ardhshme do ta rrëzojmë, sepse ka njerëz që dëshirojnë që ta rrëzojnë këtë opsion. Kur dalim hapur, pastaj duhet të kryhet punë.”

I pyetur nëse vota e tij do të jetë pro për secilin kandidat për kryetar Kuvendi që do të propozohet nga Lëvizja Vetëvendosje, ai u përgjigj shkurt:

“Po bash kanë të qesin,” tha Berisha.

Continue Reading

Lajmet

Tejkaloi shpejtësinë e lejuar, Policia e Kosovës e dënon me 300 euro dhe tre muaj ndalim të drejtimit shoferin në Ferizaj

Published

on

By

Policia e Kosovës ka dënuar një shofer i cili po lëvizte me shpejtësi prej 115 km/h në zonën ku shpejtësia e lejuar ishte 50km/h.

Kundërvajtësi teksa po lëvizte në Prelez të Ferizajt u ndalua nga policia që i shqiptoi atij gjobë prej 300 eurosh, tre pikë negative dhe tre muaj ndalim vozitje.

Njësia e Trafikut Rrugor, gjatë realizimit të kontrollit me radar në rrugën magjistrale Ferizaj-Prishtinë në fshatin fshatin Prelez të Ferizajt, rreth orës 03:05, ka evidentuar një automjet të markës Audi me targa vendore që po lëvizte me shpejtësi prej 115 km/h në zonën ku kufizimi i lejuar është 50 km/h. Ndaj shoferit F.B.,41 vjeç është shqiptuar një gjobë për kundërvajtje trafiku për tejkalim të shpejtësisë së lejuar: 300 €, 3 pikë negative dhe masë mbrojtëse (ndalim i drejtimit të mjetit për 3 muaj).Policia Rajonale e Ferizajt do të vazhdojë me kontrolle dhe aktivitete të intensifikuara në funksion të parandalimit të aksidenteve dhe rritjes së sigurisë në komunikacion. Apelojmë tek të gjithë shoferët që të respektojnë rregullat dhe shenjat e komunikacionit rrugor”, thuhet tutje në njoftimin e policisë.

Continue Reading

Të kërkuara