

Shëndeti
Çfarë është sëmundja e gojës, duarve dhe këmbëve?
Është një sëmundje e zakonshme e fëmijërisë – por mund të prekë edhe të rriturit.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiDhimbja e fytit, humbja e oreksit dhe temperatura e lartë janë të gjitha shenja të sëmundjes së duarve, këmbëve dhe gojës.
Është një sëmundje e zakonshme e fëmijërisë – por mund të prekë edhe të rriturit.
Një çift përshkroi se si ishin bllokuar në dhomën e tyre të hotelit si “të burgosur” pasi fëmijët e tyre e kapën sëmundjen gjatë pushimeve. Por çfarë është saktësisht?
Sëmundja e duarve, e ushqimit dhe e gojës është një infeksion i zakonshëm. Shkakton ulcera në gojë dhe njolla në duar dhe këmbë. Megjithëse fëmijët deri në moshën 10-vjeç kanë më shumë gjasa të preken, ajo mund të prekë edhe fëmijët më të rritur dhe të rriturit.
Infeksioni nuk lidhet me sëmundjen e afta epizootike, e cila prek bagëtinë, delet dhe derrat.
Simptomat zakonisht zhvillohen midis tre dhe pesë ditëve pasi dikush. Ato përfshijnë:
Temperaturë të lartë
Ndjenja e përgjithshme e ndjenjës së keqe
Humbja e oreksit
Kollitjes
Dhimbje stomaku
Dhimbje të fytit dhe gojës
Si trajtohet?
Nuk ka kurë për sëmundjen e duarve, këmbëve dhe gojës, kështu që ju duhet ta lini atë të ecë. Gjëja më e mirë për të bërë është të qëndroni në shtëpi derisa të ndiheni më mirë.
-Pini shumë lëngje për të shmangur dehidratimin – uji dhe qumështi janë ideale
-Hani ushqime të buta si pure patatesh, kos dhe supa nëse ngrënia dhe gëlltitja është e pakëndshme. Shmangni ushqimet dhe pijet e nxehta, acide ose pikante.
-Ilaçet kundër dhimbjeve pa recetë, si paracetamoli dhe ibuprofeni, mund të lehtësojnë dhimbjen e fytit dhe temperaturën.
-Gargara me ujë të ngrohtë dhe të kripur mund të lehtësojë shqetësimin nga ulcera në gojë ose mund të përdorni xhel, shpëlarje ose sprej për gojën.
-Fëmijët duhet të mbahen larg çerdhes ose shkollës derisa të ndihen më mirë. Të rriturit duhet të qëndrojnë larg punës.
Vëmendja mjekësore zakonisht nuk nevojitet përveç nëse:
-Fëmija juaj nuk është në gjendje ose nuk dëshiron të pijë lëngje
-Fëmija juaj ka shenja dehidrimi
-Fëmija juaj zhvillon sulme, konfuzion ose dobësi.
Simptomat po përkeqësohen ose nuk janë përmirësuar pas shtatë deri në 10 ditë.
Ekzistojnë një sërë hapash për ta parandaluar sëmundjen, por ajo nuk është gjithmonë e mundur të shmanget.
Kjo përfshin:
-Përdorimi i shamive për të mbuluar gojën dhe hundën kur kolliteni ose teshtini
-Larja e shpeshtë e duarve me ujë dhe sapun
-Dezinfektoni sipërfaqet ose objektet që mund të jenë të kontaminuar
-Lani çdo shtrat ose veshje që mund të jetë e kontaminuar
Shëndeti
Sa vezë duhet t’i hani në javë dhe si ndikojnë në organizëm?
Published
11 hours agoon
March 28, 2025
Mëngjesi tipik i shumë amvisave shqiptare përfshinë vezët. Ato servihen të ziera ose të skuqura në forma të ndryshme. Veza është një ushqim i shëndetshëm.
Ajo kombinohet me shumë gatime siç është bukë e thekur me avokado, supë me oriz, tavë me spinaq apo ëmbëlsira.
Gjatë një jave njeriu arrin të konsumojë shumë vezë dhe natyrshëm lind pyetja nëse konsumi i kaq vezëve është i shëndetshëm. Ekspertët ushqimorë thonë se një njeriu mund të konsumojë pa frikë dy vezë në ditë.
Veza duhet shoqëruar me barishte, kos, avokado dhe bukë me drithë të plotë. Nëse e servoni me proshuta dhe shumë feta djathë, atëherë do të mbusheni me kalori dhe yndyra të panevojshme.
E bardha apo e verdha e vezës?
Disa hanë vetëm të bardhën e vezës në përpjekje për të mos konsumuar shumë kalori, por e verdha e vezës ka shumë ushqyes të nevojshëm.
Ato nuk gjenden tek e bardha e saj, ndaj veza duhet konsumuar e plotë. Të dhënat konfirmojnë se vitaminat që treten në yndyrë gjenden pikërisht tek e verdha e vezës. Ndaj nëse hiqni të verdhat e vezëve mund të mos merrni shumë kalori por as vlerat ushqyese të tyre.
Sasia e duhur e vezëve
Sasia e duhur e vezëve është e gjitha në varësi të regjimit ushqimor që njeriu ndjek gjatë jetës, një vezë përmban 80 kalori, 5 gramë yndyrë dhe 6 gramë proteinë. Nëse jeni duke marrë mjaftueshëm proteinë dhe yndyra nga ushqimet tjera, ngrënia e një omleti prej 5 vezësh çdo ditë është padyshim një ide e keqe. Gjatë ditës mund të bëni rregullimet e duhura në sasinë e yndyrës dhe proteinës. /UBT News/
Shëndeti
Me këtë këshillë të thjeshtë mund të shpëtoni nga problemi i fryrjes
Published
14 hours agoon
March 28, 2025
Fryrja e barkut është dukuri e zakonshme e mund të prekë njerëzit e të gjitha moshave. Megjithatë, me këshilla të thjeshta nga një mjek, mund ta shpëtoni atë.
Edhe pse shkaktohet nga grumbullimi i gazit në zorrët, mund të jetë rezultat i problemeve të tretjes si kapsllëku ose intoleranca ushqimore.
Nëse zgjat më shumë se tre javë, ia vlen të kërkoni këshilla mjekësore pasi mund të lidhet me diçka më serioze.
Në shumicën e rasteve, fryrja mund të reduktohet thjesht duke ndryshuar zakonet tuaja të të ngrënit.
“Nëse doni të reduktoni fryrjen, kjo gjë është falas, e lehtë për t’u bërë, nuk përfshin suplemente dhe në shumë raste është shumë efektive”, tha doktor Karan Rajan.
Këshilla është e thjeshtë. Bëni pushime ndërmjet vakteve. Kjo do të thotë që s’ka “snack”, distanca mes tyre duhet të jetë tre ose katër orë. Doktor Rajan shpjegoi se kjo lejon që zorrët të pastrohen nga grimcat e mbetura të ushqimit dhe bakteret, të cilat mund të çojnë në fryrje.
“Brenda traktit tuaj të tretjes keni ‘mbledhësit’ e brendshëm të mbeturinave të njohur si kompleksi motorik migrues. Është tkurrje muskulore e ngjashme me valën që kalon nëpër traktin tretës midis vakteve, duke hequr mbetjet ushqimore dhe bakteret. Kjo siguron që zorrët tuaja të qëndrojnë të pastra dhe efikase”, shpjegoi ai.
Ky proces është thelbësor për parandalimin e rritjes së tepërt të baktereve dhe grumbullimit të mbetjeve ushqimore, që çojnë në fryrje dhe parehati. Megjithatë, ky sistem mund të funksionojë plotësisht vetëm nëse i jepni zorrëve një pushim nga të ngrënit.
Shëndeti
Qumështi nuk është i mirë vetëm për forcimin e kockave, ja si e ndihmon trupin
Published
1 day agoon
March 27, 2025
Përveç shtimit të qumështit në filxhanin të preferuar të kafesë ose me drithërat e mëngjesit, duhet të përfshini më shumë nga kjo pije në dietën për përfitimet shëndetësore që shkojnë përtej shëndetit më të përmendur të kockave.
Qumështi ofron një burim të pasur të lëndëve ushqyese thelbësore që mbështesin shëndetin e përgjithshëm. I njohur për rolin e tij në forcimin e kockave, qumështi ofron disa përfitime shtesë shëndetësore që e bëjnë atë një shtesë të vlefshme për një dietë të ekuilibruar.
Një nga përfitimet më të përmendura është roli në forcimin e kockave, pasi ai është i mbushur me kalcium, vitaminë D e fosfor, tha dietologia Sarah Heckler. Qumështi ndihmon në ruajtjen e densitetit të kockave dhe zvogëlon rrezikun e frakturave.
“Këto lëndë ushqyese punojnë së bashku për të forcuar kockat dhe për të parandaluar kushte si osteoporoza, e cila me kalimin e kohës çon në kocka të brishta dhe të dobëta”, tha ajo.
Qumështi nxit rritjen e rikuperimin, burim i shkëlqyer i proteinave me cilësi, përmban të nëntë aminoacidet thelbësore të nevojshme për riparimin e muskujve.“Kjo e bën veçanërisht të dobishme për atletët, fëmijët e të moshuarit që duan të ruajnë masën muskulore”, tha ajo.
Kombinimi i proteinave dhe karbohidrateve e bën atë pije efektive rikuperimi pas stërvitjes, duke ndihmuar në rimbushjen e rezervave të energjisë dhe mbështetjen e rikuperimit të muskujve. Ndihmon me hidratimin dhe thithjen e lëndëve ushqyese. qumështi është gati 90 për qind ujë, tha Heckler duke e bërë pije hidratuese që jep elektrolite thelbësore si kaliumi dhe magnezi.
“Këto minerale ruajnë ekuilibrin e lëngjeve, rregullojnë funksionin nervor e mbështesin kontraktimet e muskujve”, tha ajo.
Prania e vitaminës A në qumësht ndihmon funksionin imunitar dhe shëndetin e shikimit, vitaminat B kontribuojnë në prodhimin e energjisë dhe formimin e qelizave të kuqe të gjakut. Ofron mbështetje për sistemin imunitar. Marrja e vazhdueshme e qumështit ose jogurtit ndihmon në ruajtjen e një sistemi të shëndetshëm imunitar, sipas faqes së internetit Undeniably Dairy.
Përmbajtja e proteinave dhe zinkut në qumësht ndihmon në ndërtimin dhe funksionimin e qelizave imune dhe molekulave sinjalizuese imune në trup, tha Matthew Black, një dietolog i regjistruar në Columbus, Ohio.
Shëndeti
Vitamina Q: Çka është dhe pse duhet ta përfshini në rutinë?
Published
1 day agoon
March 27, 2025
Vitamina Q është molekulë organike e rëndësishme për shëndetin dhe mirëqenien. Me fuqi të lartë antioksiduese, ndihmon në ngadalësimin e plakjes së qelizave dhe lufton lodhjen, duke dhënë doza energjie.
Vitamina Q është emri i dytë me të cilin identifikohet koenzima Q, e quajtur ubiquinone sepse është substancë e prodhuar në të gjitha qelizat e trupit. Është molekulë organike që ka një strukturë shumë të ngjashme me atë të vitaminës K dhe vitaminës E.
Klasifikohet si vitaminë e tretshme në yndyrë, ruhet nga trupi për t’u përdorur kur është e nevojshme, s’duhet të merret vazhdimisht.
Për çfarë përdoret vitamina Q?
Ka fuqi të lartë antioksiduese e ndihmon në transferimin e energjisë nga qelizat, e pranishme në sasi të mëdha në qelizat e organeve të rëndësishme të trupit; Zemra, mëlçia, pankreasi e veshkat. Kjo koenzimë e bën lëkurën më elastike, lufton rrudhat dhe strijat, ndërkohë që i siguron trupit forcën e nevojshme për të eliminuar të gjitha llojet e lodhjes.
Veprimi kundër plakjes vjen nga fakti se kjo molekulë shmang humbjen e elastinës dhe kolagjenit, duke ngadalësuar formimin e rrudhave e duke nxitur ruajtjen e freskise së lëkurës. Koenzima Q është e pranishme në kremrat kundër rrudhave.
Ajo luan rol të rëndësishëm në sistemin imunitar, duke e forcuar e duke luftuar infeksionet dhe radikalet e lira.
Rregullon insulinën se ul nivelin e sheqerit në gjak dhe arrin të reduktojë nivelet e LDL (kolesteroli i tepërt).
Cilat ushqime e përmbajnë atë?
Gjendet në mishin e pulës e viçit, me përqendrimin më të lartë në mëlçi. Përqendrimet e koenzimës Q gjenden në ushqimet e detit e në disa lloje peshqish: Ton, salmoni, sardelet dhe skumbri. Molekula prodhohet dhe nga vetë trupi me kalimin e kohës, çlirohet gjithnjë e më pak.
Cilat janë nevojat ditore për vitaminë Q?
Nevojat ditore për vitaminë Q variojnë nga 100 në 200 mg.
Nuk është e qartë se ata që ndjekin një dietë të pasur me ushqime të pasura me koenzimë Q janë në gjendje të mbajnë nivele të larta ubiquinone. Me kalimin e moshës, p.sh mëlçia është gjithnjë e më pak e aftë të konvertojë ubikinonet nga ushqimet e t’i asimilojë, ndaj rekomandohet marrja e suplementeve të vitaminës Q (sidomos pas moshës 50 vjeç).
Dozat s’duhet të tejkalohen: Për të rriturit rekomandohet marrja e maksimumit prej 50 deri 200 mg vitaminë Q në ditë.
Duke qenë se është një molekulë e tretshme në yndyrë, preferohet të merret me një vakt të pasur me yndyrë për të lejuar trupin ta përthithë më mirë. Disa suplemente kombinojnë ubiquinone me vaj ulliri për ta bërë atë më të tretshëm. /UBT News/

Presidenca kundërshton propozimin për shtrenjtim të rrymës

Krijuesit e “Adolescence” duan vëmendjen e të rriturve: Djemtë adoleshentë në krizë

Agjencisë së Menaxhimit Emergjent i shtohen edhe 51 zjarrfikës

Macron: Izraeli nuk ka asnjë arsye që të sulmojë Libanin

Haradinaj nderon të rënët e Brigadës 137 Gjakova

Izraeli sulmon Bejrutin, zbaton formulën diktatoriale

Gjatë 2024 qytetarët adresuan 1410 ankesa, Avokati i Popullit dorëzoi raportin në Kuvend

Tërmeti i fuqishëm në Azinë Juglindore, rritet numri i viktimave, spitalet nevojë urgjente për gjak

ZRrE thotë nuk ka trajtuar sot çështjen e tarifave të rrymës
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë