Lajmet

​Çfarë dihet deri tash për katastrofën vdekjeprurëse të Halloween në Seul?

Seuli është vendi i një prej fatkeqësive më të rënda të vendit.

Published

on

Shumica e fundjavave, rrugicat e ngushta të Itaewon, lagje e natës me ndriçim neoni në kryeqytetin e Koresë së Jugut, Seul, janë të zëna me festues dhe turistë. Tani është vendi i një prej fatkeqësive më të rënda të vendit.

Të shtunën mbrëma, dhjetëra mijëra njerëz vërshuan në zonën në qendër të Seulit për të festuar Halloween – por paniku shpërtheu ndërsa turmat u rritën, me disa dëshmitarë që thanë se u bë e vështirë për të marrë frymë dhe e pamundur për të lëvizur.

Deri të dielën, numri i të vdekurve u ngrit në 154, me dhjetëra të tjerë të plagosur. Autoritetet kanë nisur tani një hetim urgjent për të zbuluar se si ajo që supozohej të ishte një natë festimi shkoi kaq keq, ndërsa familjet në të gjithë vendin vajtojnë dhe kërkojnë për të dashurit e humbur.

Pse ishin turmat kaq të mëdha?

Itaewon ka qenë prej kohësh një vend popullor për të festuar Halloween, veçanërisht pasi festa u bë më e popullarizuar në Azi vitet e fundit. Disa madje fluturojnë në Seul nga vende të tjera të rajonit për festimet.

Por për dy vitet e fundit, festimet u zbutën nga kufizimet pandemike në madhësinë e turmës dhe mandatet e maskave.

Nata e së shtunës shënoi Halloween-in e parë që kur vendi hoqi këto kufizime – duke i dhënë një rëndësi të veçantë shumë pjesëmarrësve të etur në Seul, si dhe vizitorëve ndërkombëtarë, përfshirë banorë të huaj dhe turistë.

Hotelet dhe ngjarjet me bileta në lagje ishin rezervuar paraprakisht dhe pritej të kishte turma të mëdha.

Çfarë ndodhi?

Dëshmitarët i thanë CNN se kishte shumë pak – në mos ndonjë – kontroll të turmës përpara se masa e njerëzve të bëhej vdekjeprurëse.

Videot dhe fotot e postuara në mediat sociale tregojnë njerëz të grumbulluar së bashku, duke qëndruar krah për krah në rrugën e ngushtë.

Turmat nuk janë të pazakonta për atë zonë, apo për banorët e Seulit, të cilët janë mësuar me metrotë dhe rrugët e mbushura plot në një qytet me pothuajse 10 milionë banorë.

Një dëshmitar okular tha se iu desh pak kohë që njerëzit të kuptonin se diçka nuk ishte në rregull, me britmat e panikut të njerëzve që konkurronin me muzikën që dëgjohej nga klubet dhe baret përreth.

Kush ishin viktimat?

Viktimat ishin të rinj, kryesisht në adoleshencë dhe në fillim të të 20-tave, thanë autoritetet. I njohur për jetën e tij të natës dhe restorantet në modë, Itaewon është i popullarizuar në mesin e studentëve ndërkombëtarë.

Në mesin e 154 të vdekurve ishin të paktën 26 shtetas të huaj, sipas autoriteteve, me viktima nga vende duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Kina, Irani, Tajlanda, Sri Lanka, Japonia, Australia, Norvegjia, Franca, Rusia, Austria, Vietnami, Kazakistani dhe Uzbekistani.

Të gjitha viktimat përveç njërit janë identifikuar, tha kryeministri i Koresë së Jugut Han Duck-soo në një konferencë për media. Numri përfshin 56 burra dhe 97 gra, njoftoi Ministria e Brendshme dhe Sigurisë e Koresë së Jugut.

Ministria e Arsimit e Koresë së Jugut tha të hënën se gjashtë nxënës shkolle ishin në mesin e të vdekurve, duke përfshirë një në shkollën e mesme. Kanë vdekur edhe tre mësues.

Që nga ora 5 pasdite. Sipas kohës lokale të dielën (04:00 ET), numri i të plagosurve ishte rritur në 133, nga të cilët 37 u plagosën rëndë, tha ministria.

Qeveria e qytetit të Seulit tha se më shumë se 4 mijë raporte për persona të zhdukur ishin marrë. Ky numër mund të përfshijë raporte të shumta për të njëjtin person, ose raporte të paraqitura të shtunën në mbrëmje për njerëzit që janë gjetur që atëherë.

Policia tha se nuk ka asnjë kërkim aktiv për të zhdukurit e raportuar pasi ata besojnë se askush nuk është zhdukur nga vendi i ngjarjes; përkundrazi, ata thanë se raportet e personave të zhdukur janë përdorur për të ndihmuar në identifikimin e atyre që vdiqën.

Pyetjet që bëhen

Ndërsa një komb i habitur dhe i pikëlluar përballet me tragjedinë, po lindin gjithashtu pyetje se si mund të kishte ndodhur një fatkeqësi e tillë në një zonë popullore ku dihet se njerëzit mblidhen.

Është e vështirë të përcaktohet saktësisht se çfarë mund të ketë shkaktuar shtypjen – por autoritetet “do të kishin parashikuar shifra të larta … përpara të shtunës mbrëma”, tha Juliette Kayyem, një eksperte e menaxhimit të fatkeqësive dhe analiste e sigurisë kombëtare për CNN.

“Ekziston një përgjegjësi nga ana e autoriteteve për të monitoruar volumin e turmës në kohë reale, në mënyrë që ata të mund të kuptojnë nevojën për të nxjerrë njerëzit jashtë”, shtoi ajo.

Suah Cho, 23 vjeç, u kap nga turma, por arriti të arratisej në një ndërtesë përgjatë rrugicës. Kur u pyet nëse kishte parë ndonjë zyrtar që përpiqej të kufizonte numrin e njerëzve që hynin në rrugicë, ajo u përgjigj: “Para incidentit, aspak”.

Lajmet

Portieri i Kosovës Muriq huazohet te klubi italian

Published

on

Portieri i përfaqësueses së Kosovës, Arijanet Muriq do të nisë një aventurë të re në Itali në Seria A.

Ai është huazuar nga Ipsuiç te Sasuolo në Serinë A, ku vetë klubi italian i ka uruar mirëseardhjen gardianit 26-vjeçar.

Për portierin kosovar kjo është hera e parë që do të mbrojë në Itali, pasi ai më parë këtë e ka bërë në Angli, Turqi, Spanjë dhe Holandë.

Ai pritet të debutoj më 23 gusht në Serie A kundër kampionit në fuqi, Napolit.

Continue Reading

Lajmet

Kushtetuesja kërkon nga qeveria ndryshimin e statutit të SHSKUK-së

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese ka marrë sot vendim rreth kërkesës së Institucionit të Avokatit të Popullit për statutin e Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK).

Avokati i Popullit kishte dërguar vitin e kaluar kërkesë në Kushtetuese pasi dyshonte se përmes këtij statuti, pikërisht paragrafit 1 të nenit 11, ishte paraparë mbyllja e shërbimeve shëndetësore në sektorit publik për ta favorizuar sektorin privat.

Kushtetuesja konsideron se paragrafi 1 i nenit 11, i miratuar përmes vendimit të Qeverisë më 27 dhjetor 2023, nuk është në pajtueshmëri me paragrafin 1 të nenit 51, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 dhe paragrafin 4.

Gjykata njëzëri ka vendosur që kërkesa e Avokatit të Popullit është e pranueshme.

Avokati i Popullit kontestoi kushtetutshmërinë e paragrafit 1 të nenit 11 (Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme) të Statutit (QRK) nr. 01/2023 të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës, i cili përcakton që spitalet e përgjithshme ofrojnë shërbimet shëndetësore: kirurgji e përgjithshme; interno; pediatri; gjinekologji dhe obstetrikë; dhe emergjenca mjekësore.

Avokati i Popullit pretendoi se kjo dispozitë e Aktit të kontestuar, pasi që nuk përcakton “kujdesin mendor” si shërbim dytësor shëndetësor që ofrohet nga spitalet e përgjithshme, “redukton” shërbimet shëndetësore për kujdes mendor për qytetarët; dhe stafin shëndetësor dhe administrativ në këto spitale, në kundërshtim me frymën e Ligjit për Shëndetësi, i ndryshuar dhe plotësuar me Ligjet Nr. 08/L-043 dhe Nr. 08/L-176 dhe Ligjin Nr. 05/L-025 për Shëndet Mendor; dhe se rrjedhimisht si akt i miratuar nga Qeveria kufizon të drejtat kushtetuese të përcaktuara në nenet 7, 24, 51 dhe 55 të Kushtetutës.

Pretendimet e Avokatit të Popullit u mbështetën nga deputeti i Kuvendit, Armend Zemaj, kryetarja e Federatës së Sindikatave të Shëndetësisë së Kosovës dhe kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, ndërsa u kundërargumentuan nga kryeministri Albin Kurti.

Aktgjykimi i Gjykatës fillimisht sqaron që bazuar në nënparagrafin 1 të paragrafit 2 të nenit 113të Kushtetutës, Avokati i Popullit është i autorizuar të kontestojë kushtetutshmërinë e ligjeve, të dekreteve të Presidentit e të Kryeministrit dhe të rregulloreve të Qeverisë.

Gjykata në vlerësimin e pretendimeve të Avokatit të Popullit, iu referua parimeve të përgjithshme kushtetuese dhe atyre të Komisionit të Venecias për parimin e sundimit të ligjit dhe kufizimit të të drejtave dhe përcaktimit të detyrimeve me “ligj”.

Në kontekst të kompetencave të Qeverisë, si organ që ushtron pushtetin ekzekutiv, Aktgjykimi sqaron se kompetenca e saj për “nxjerrjen e akteve juridike ose rregulloreve” kufizohet në përcaktimet kushtetuese: “pajtueshmërinë me Kushtetutën dhe ligjet”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 92 të Kushtetutës; dhe “të nevojshme për zbatimin e ligjeve”, të përcaktuar në paragrafin 4 të nenit 93 të Kushtetutës.

Rrjedhimisht, Gjykata konstatoi se paragrafi 1 i nenit 11 Organizimi i shërbimeve shëndetësore në spitalet e përgjithshme të Aktit të kontestuar është në kundërshtim me paragrafin 1 të nenit 51 Mbrojtja Shëndetësore dhe Sociale, në lidhje me paragrafin 1 të nenit 7 Vlerat dhe paragrafin 4 të nenit 92 Parimet e Përgjithshme të Kushtetutës.

Continue Reading

Lajmet

Miliona të shpenzuara për mbijetesë në Premierligë, Sunderlandi i Xhakës i dyti në listë

Published

on

Sunderland që fitoi promovimin në maj të vitit të kaluar pas fitoreje në play-off ndaj Sheffield United, ka shpenzuar shumë gjatë merkatos verore, duke sjellë në skuadër emra të mëdhenj si mesfushori i Arsenalit, Granit Xhaka, dhe talentin e ri Habib Diarra.

Sipas analizës së Transfermarkt, skuadra që ka shpenzuar më shumë në merkato pas promovimit është Nottingham Forest, e cila në verën pas ngjitjes në sezonin 2021/22 shpenzoi plot 155.2 milionë euro për 13 lojtarë, duke arritur të mbijetojë me mund në Premierligë, duke përfunduar në vendin e 17-të.

Në vend të dytë është Sunderland me 153 milionë euro, dhe me një transferim të ri mund t’i kalojë Forest.

Në vend të tretë renditet Aston Villa, promovuar në sezonin 2019/20, që shpenzoi 148.6 milionë euro dhe gjithashtu arriti të mbijetojë. Burnley, që u promovua këtë sezon, ndodhet në vend të katërt me shpenzime prej 125.7 milionë eurosh.

Në vend të pestë dhe të gjashtë janë Ipswich dhe Southampton, të cilët shpenzuan shumë para sezonin e kaluar por u rrëzuan.

Fulham dhe Burnley kanë shpenzuar gjithashtu shifra të mëdha në sezonet kur u promovuan, por nuk arritën të mbijetonin.

Wolves dhe Leeds, me buxhete më të ulëta, kanë arritur të qëndrojnë në Premierligë.

Megjithëse shpenzimet e mëdha nuk garantojnë gjithmonë mbijetesën, Sunderland po tregon ambicie të madhe në rikthimin e saj në elitën e futbollit anglez.

Continue Reading

Lajmet

Komuna e Prishtinës: Punimet rreth Katedrales nuk ndërhyjnë në zonën e mbrojtur

Published

on

By

Punimet, që sot filluan rreth Katedrales “Nëna Terezë” në Prishtinë, nuk kanë të bëjnë me zonën e mbrojtur në Sheshin “Xhorxh Bush”, e cila një kohë të gjatë ishte shkas përplasjesh midis pushtetit komunal të Prishtinës dhe Ministrisë së Kulturës.

Drejtori i Transformimit në Komunën e Prishtinës, Gëzim Kastrati, tha se punimet që po zhvillohen janë pjesë e fazës së dytë dhe nuk ndërhyjnë në zonën që Ministria e Kulturës pretendon se është e mbrojtur.

Këtë pjesë ku jemi duke punuar tash është një zonë, e cila nuk ka kurrfarë interferimi me zonën mbrojtëse, në të cilën thirret Ministria e Kulturës ose Inspektorati. Për këtë arsye kjo pjesa rreth Katedrales, një pjesë e Sheshit ‘Xhorxh Bush’ dhe rruga ‘Mark Sopi’, aty mundemi të punojmë në çdo kohë. Tash është faza e dytë, ku është duke u bërë ndërrimi i infrastrukturës nëntokësore. Do të thotë përreth Katedrales edhe rruga ‘Mark Sopi’ me një pjesë të sheshit ‘Xhorxh Bush” ato nuk interferohen në këtë zonën, në të cilën po pretendohet se është e mbrojtur. Ne po punojmë brenda mundësive tona aq sa po kemi mundësi t’i kryejmë punët tona”, tha Kastrati.

Continue Reading

Të kërkuara