Shëndet
Arrat – me të drejtë në listën e ushqimeve më të shëndetshme
Ato kanë vërtet shumë përfitime ushqyese.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiArrat ofrojnë lëndë ushqyese të rëndësishme që mbështesin shëndetin e trurit dhe provat shkencore sugjerojnë se ato mund të luajnë një rol në ruajtjen dhe përmirësimin e shëndetit kognitiv.
Ato kanë vërtet shumë përfitime ushqyese dhe me të drejtë janë në listën e 30 ushqimeve më të shëndetshme që duhet të hani çdo ditë, si dhe në listën e ushqimeve më të mira për zemrën, siç raporton Real Simple.
Mbështetje imune
Një porcion prej 25 gramësh me arra është i mbushur me lëndë ushqyese të rëndësishme, duke përfshirë proteina, fibra dhe magnez, të cilat janë të rëndësishme për të mbështetur shëndetin e përgjithshëm.
Arrat janë gjithashtu një burim i mirë i vitaminës B6 dhe një burim i shkëlqyer i bakrit, të cilët kontribuojnë në funksionimin normal të sistemit imunitar.
Yndyra të shëndetshme
Arrat janë unike në mesin e arrave, sepse ato përmbajnë pothuajse tërësisht yndyra të shëndetshme, të pangopura.
Në fakt, arrat janë arra e vetme e pasur me acid alfa-linoleik – ALA, e cila është lidhur me shëndetin e zemrës, shëndetin e trurit dhe përfitimet antiinflamatore.
Antioksidues
Ndër arrat, arrat kanë sasinë më të madhe të polifenoleve. Këto janë antioksidues bimorë që mund të luajnë një rol të dobishëm në ruajtjen e shëndetit në mënyra të ndryshme, duke përfshirë shëndetin e zemrës, shëndetin kognitiv dhe inflamacionin.
Shëndeti i zorrëve
Hulumtimet tregojnë se arrat mund të jenë një zgjedhje e mirë për shkak të vetive të tyre prebiotike, të cilat mbështesin shëndetin e zorrëve dhe nxisin rritjen e baktereve të dobishme.
Shëndeti kognitiv
Arrat ofrojnë lëndë ushqyese të rëndësishme që mbështesin shëndetin e trurit dhe provat shkencore sugjerojnë se përfshirja e arrave në dietë mund të luajë një rol në ruajtjen dhe përmirësimin e shëndetit kognitiv gjatë procesit të plakjes.
Për shembull, sipas një studimi të botuar në The Journal of Nutrition, Health & Aging, arrat mund të ndihmojnë në përmirësimin e performancës në testet e funksionit njohës për kujtesën, përqendrimin dhe shpejtësinë e përpunimit tek të rriturit.
Menaxhimi i peshës
Disa ushqime janë të dobishme për të siguruar një ndjenjë të ngopjes dhe kënaqësisë, dhe hulumtimet tregojnë se arrat mund të jenë një prej tyre. Rritja e konsumit ditor të arrave me vetëm 12 gramë lidhet me një rrezik më të ulët të obezitetit.
Rekomandohen rreth 40 gramë arra në ditë, që korrespondon me një grusht të vogël. Nëse i hani çdo ditë, pas një kohe do të mjaftojnë sasi më të vogla.
Si rregull, arrat nuk kanë shumë kalori, por ato mund të bëhen bomba kalori në ëmbëlsira, pra në kombinim me sheqerin.
Shëndet
Dhimbja e shpatullave, nga shkaqet deri tek trajtimi
Published
13 hours agoon
December 3, 2025By
UBT News
Dhimbja e shpatullave ndodh në bashkimin e krahut me folenë e shpatullës dhe mund të jetë rezultat i lëvizshmërisë së madhe të nyjës, e cila e bën shpatullën më pak të qëndrueshme.
Stabiliteti mbështetet në katër muskuj të rëndësishëm – supraspinatus, infraspinatus, subscapularis dhe teres minor – të cilët mund të jenë gjithashtu burim dhimbjeje.
Dhimbja e shpatullave është e zakonshme dhe mund të vijë nga:
Dëmtime të mëparshme (tendinitis, sup i ngrirë)
Artrit ose inflamacion
Probleme të qafës ose dhimbje të referuara nga organet e brendshme (zemra, mushkëritë, mëlçia, fshikëza e tëmthit)
Sëmundje sistemike si polymyalgia rheumatica
Simptoma që kërkojnë vlerësim urgjent përfshijnë dhimbje konstante natë e ditë, humbje peshe të shpejtë, ose shfaqje të etheve dhe kufizim të lëvizjeve, që mund të tregojnë infeksion ose malignitet.
Trajtimi i dhimbjes së shpatullave varet nga shkaku, por disa metoda të zakonshme për lehtësim përfshijnë:
Ilaçe anti-inflamatore: NSAID si aspirina, ibuprofeni ose naprokseni, për të reduktuar dhimbjen dhe inflamacionin.
Kompresë e ftohtë: Ndihmon në uljen e ënjtjes dhe mpirjen e dhimbjes. Aplikohet deri 20 minuta, deri pesë herë në ditë, duke e mbështjellë me peshqir.
Masazh dhe kompresim: Mbështillja e shpatullës me fashë elastike ndihmon në uljen e dhimbjes, ndërsa një masazh i lehtë lehtëson tensionin.
Trajtimi kërkon identifikimin e shkakut e ndërhyrje mjekësore ose terapi fizike për forcimin e muskujve dhe rikthimin e lëvizshmërisë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ja simptomat që mund të tregojnë një sulm në zemër
Published
14 hours agoon
December 3, 2025By
UBT News
Sëmundjet e zemrës janë shkaku kryesor i vdekjes tek burrat dhe gratë në mbarë botën. Në SHBA, ato përbëjnë rreth 40% të vdekjeve, duke tejkaluar të gjitha sëmundjet e tjera kancerogjene të kombinuara.
Disa persona janë më të rrezikuar, si ata mbi 65 vjeç, personat me kolesterol të lartë, tension të lartë, diabetikët, duhanpirësit, obezët dhe ata me predispozicion familjar.
Kujdesi ndaj simptomave mund të shpëtojë jetë.
1. Ankth i papritur – Një ndjesi e fuqishme frike ose ankthi mund të jetë tregues i një ataku në zemër.
2. Dhimbje në gjoks – Shpesh ndodh në qendër të gjoksit ose pak majtas, mund të përhapet në krahun e majtë, shpatulla, qafë, nofullë ose bark. Tek disa gra, ndjenja mund të ngjajë me djegie në stomak.
3. Kolla dhe vështirësi në frymëmarrje – Grumbullimi i lëngjeve në mushkëri shkakton kollë të vazhdueshme, me gëlbazë të përgjakur.
4. Marrje mendsh ose humbje të ndjenjave – Shkaktohet nga aritmitë e zemrës.
5. Lodhje e pazakontë – Sidomos tek gratë, mund të paraqitet para një sulmi kardiak.
6. Nauzea ose mungesë oreksi – Shpesh shfaqet gjatë një ataku, sidomos në kombinim me fryrjen e barkut nga insuficenca kardiake.
7. Dhimbje në pjesë të tjera të trupit – Përhapet në shpatulla, krahë, bërryla, mbrapa qafe, nofulla ose bark. Meshkujt shpesh ndiejnë dhimbje në krahun e majtë, ndërsa gratë mund të kenë dhimbje në të dy krahët ose mes shpatullave.
8. Puls i shpejtë ose i parregullt – Mund të tregojë atak kardiak, insuficiencë kardiake ose aritmi. Nëse nuk trajtohet, mund të çojë në goditje në tru ose vdekje të papritur.
9. Mungesë frymëmarrje – Shfaqet gjatë aktivitetit ose pushimit dhe mund të jetë tregues i insuficencës kardiake.
10. Fryrje ose enjtje – Grumbullimi i lëngjeve mund të shkaktojë enjtje në këmbë, kavilje ose bark.
11. Djersitje e ftohtë – Djersitje e papritur, pa aktivitet fizik, mund të tregojë sulm në zemër.
12. Dobësi e pazakontë – Ndjenja e pafuqisë gjatë ditëve që paraprijnë një sulm, shpesh e bën të vështirë kryerjen e detyrave më të thjeshta.
Nëse ndjeni një ose më shumë nga këto simptoma dhe keni faktorë rreziku, kontaktoni menjëherë mjekun tuaj ose shërbimin e urgjencës.
Njohja e hershme e shenjave mund të shpëtojë jetë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si të përgatisni çajin e kamomilit për të përfituar maksimalisht nga vetitë e tij?
Published
15 hours agoon
December 3, 2025By
UBT News
Në sezonin e virozave, kujdesi për ushqyerjen është po aq i rëndësishëm sa dhe trajtimi me ilaçe.
Çaji i kamomilit është një nga më të rekomanduarit për qetësimin e dhimbjeve të barkut, stomakut apo kokës dhe ndihmon në lehtësimin e simptomave të virozave.
Megjithëse përgatitja e tij duket e thjeshtë, ekzistojnë disa sekretë që garantojnë shfrytëzimin e plotë të vetive kurative të bimës.
1. Zierja
Gabimi më i zakonshëm është zierja e kamomilit me ujin. Fillimisht, zieni ujin veç e veç në çajnik ose enë të pastër. Mos shtoni kamomilin kur uji është akoma mbi zjarr.
2. Temperatura e ujit
Kur uji të ketë arritur valën, hiqeni nga zjarri e hidhni kamomilin e thatë ose të njomë. Përziejeni dhe lini të qëndrojë 3–4 minuta para se ta kulloni. Mos e lini më gjatë, sepse çaji mund të bëhet shumë i fortë dhe të krijojë efekte të padëshiruara.
3. Sasia
Për një filxhan çaji:
1 lugë me kamomil të thatë
ose 2 lugë çaji me kamomil të njomë
Duke ndjekur këto hapa, do të përfitoni nga të gjitha vetitë shëruese të kamomilit, duke ndihmuar trupin të luftojë virozat dhe të rikuperohet më shpejt. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Lajthitë, aleat i zemrës dhe energjisë së përditshme
Published
16 hours agoon
December 3, 2025By
UBT News
Lajthitë janë një burim i shkëlqyer energjie, të pasura me acide yndyrore të pangopura, vitaminë E dhe vitamina B, si dhe minerale të dobishme.
Konsumimi i tyre ndihmon në parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare, forcimin e kockave, uljen e kolesterolit të keq dhe përmirësimin e shëndetit të muskujve dhe nervave.
Vitamina E mbron lëkurën nga plakja e parakohshme dhe rrezet UV, ndërsa flavonoidet dhe fitosterolët ndihmojnë funksionin vaskular.
Vitamina B6 dhe B9 janë të domosdoshme për sistemin nervor dhe sintezën e hormoneve, ndërsa B2 dhe B3 mbështesin qelizat e kuqe të gjakut dhe sistemin digjestiv.
Lajthitë mund të konsumohen të papërpunuara, të pjekura, në kos, drithëra, ëmbëlsira ose çokollata.
Për të ruajtur freskinë, ruajini të mbyllura në frigorifer.
Sasia e rekomanduar: 20–30 gramë në ditë (rreth 20–25 kokrra), idealisht në mëngjes për energji gjatë ditës. /A.Z/UBT News/
Bebe Rexha surprizon me vargje në shqip, ndan pamje ekskluzive nga studioja
Në Prishtinë nis sot “FRAGMENTA 2025, edicioni debutues për artistët e rinj
Reperi i njohur ndahet nga jeta në moshën 26-vjeçare, rrethanat ende të paqarta
Me shumicë votash, Vesa Shatri zgjidhet Kryetare e re e Këshillit Studentor të UBT-së
Dhimbja e shpatullave, nga shkaqet deri tek trajtimi
BE-ja i kërkon KPK-së zbatimin e plotë të reformave: Shteti ligjor, parakusht i domosdoshëm për integrim
Ja simptomat që mund të tregojnë një sulm në zemër
Hungaria zotohet të sfidojë planin e BE-së për heqjen graduale të importit të karburanteve ruse
Sarah Paulson merr nderimin e madh në Hollywood
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
