Kulturë

Zëri i pashuar i Ruth Weiss: Lufta për lirinë dhe drejtësinë

Publikuar

Gazetarja afrikano-jugore Ruth Weiss ka kaluar një jetë të përkushtuar ndaj luftës kundër diskriminimit dhe racizmit. Edhe në moshën e saj të 100-të, ajo vazhdon të jetë një komentatore e shquar që kundërshton antisemitizmin, racizmin dhe përjashtimin e të gjithë atyre që ndihen jashtë normës.

Një jetë e përjetshme për drejtësi

Ruth Löwenthal lindi më 26 korrik 1924 në Fürth, Franconia, nga prindër hebrenj. Familja e saj pati përjetuar zemërimin e shpejtë të nazistëve pas ardhjes së Hitlerit në pushtet në 1933. “Nga një ditë në tjetrën, unë nuk ekzistova më për mësuesin tim. Ai nuk më lejonte më të merrja pjesë në orë”, kujton ajo për DW. Babai i saj humbi punën dhe familja u largua nga Gjermania, gjeti strehim në Johanesburg.

Anija e tyre nga Hamburgu ishte një nga të fundit që lundronte për në Afrikën e Jugut. Megjithatë, edhe atje, Weiss ndjeu diskriminim. “Në shkollën shumë të varfër në një lagje të varfër, më ndihesha e përjashtuar nga shoqëria ime klasore”, tregon ajo. “Arsyeja ishte e njëjtë si në Gjermani”.

Eksperiencat e saj nën regjimin e aparteidit në Afrikën e Jugut nuk e bënë të pranojë marginalizimin. “Ne kishim ngjyrën e duhur të lëkurës, por jo fenën e duhur”, shpjegon ajo.

Angazhimi gazetaresk

Pas përfundimit të shkollës së mesme, Weiss punoi në një studio ligjore, por u angazhua gjithashtu në shoqëri kulturore kundër aparteidit. Ajo u bë një gazetare e njohur për raportet e saj mbi mizoritë e aparteidit dhe rezistencën e rritur të komunitetit afrikano-jugor zezak.

Lufta kundër Aparteidit dhe mbrojtja e të drejtave të njeriut

Weiss intervistoi personalitete të rëndësishme të lëvizjeve për pavarësi në Afrikën e Jugut, duke përfshirë Nelson Mandelën dhe Robert Mugaben. Ajo vazhdoi të mbështeste kauzën e lirisë dhe drejtësisë nëpërmjet karrierës së saj gazetareske në Londër dhe raportimit nga të gjithë kontinenti afrikan.

Përfundimi i karrierës dhe ndikimi i vazhdueshëm

Për më shumë se një gjysmë shekulli, Ruth Weiss ka qenë zë i fuqishëm për të drejtat e njeriut dhe kultivimin e ndërgjegjësimit për padrejtësinë. Libri i saj “Motra ime Sara” është një resurs i kërkuar në shkolla, duke ndihmuar në edukimin e brezave të rinj mbi historinë dhe luftën për drejtësi.

Sot, ajo vazhdon të jetë aktive në diskutimet e politikave dhe zhvillimet në Afrikën e Jugut dhe në gjithë botën. Jeta e saj e trazuar mes kontinenteve reflekton dashurinë dhe angazhimin e saj për një botë më të drejtë dhe të barabartë./UBTNews/

Nga Deutsche Welle, në përkthim dhe përshtatje të D.E.

Kulturë

Ekspozita e Anna Konya nga harta e Hungarisë në Piramidën e Tiranës

Publikuar

nga

Sot përmbyllet me sukses ekspozita dhe workshop-i i artistes së njohur hungareze, Anna Konya, titulluar “Otthonuk – Our Home”. Ky eveniment artistik u zhvillua në hapësirat e Piramidës së Tiranës dhe ishte pjesë e Javës Kulturore Hungareze.

Tema e workshop-it, “Shtëpia është aty ku ndodhet zemra”, ofroi një mundësi të veçantë për pjesëmarrësit të shpreheshin përmes pikturës dhe krijimeve personale mbi atë që ata e konsiderojnë si “shtëpi”. Në këtë aktivitet, artistët amatorë dhe profesionistë kontribuuan me vepra që pasqyrojnë përkufizime dhe ndjenja të ndryshme për konceptin e shtëpisë.

Ekspozita e realizuar nga Anna Konya në Piramidën e Tiranës, është një përpjekje për të shpërndarë përmes artit ndjenjat dhe përvojat që ajo ka përjetuar. Konya, e cila ka zgjedhur të jetojë në Shqipëri, e cilëson këtë vend si një burim të fuqishëm frymëzimi për artin e saj të pikturës. Ajo e përshkruan hapësirën e Piramidës si një vend të mrekullueshëm dhe një vend të cilin shqiptarët duhet të krenohen.

Javët Kulturore Ndërkombëtare, të cilat rifilluan pas një pushimi veror, nisën me aktivitetet e Hungarisë, të cilat përmbyllen sot. Pjesëmarrësit dhe vizitorët kanë pasur mundësinë të njohin më nga afër artin hungarez dhe të ndihen pjesë e një eksperiencë kulturore të pasur. Pas përfundimit të aktiviteteve hungareze, Javët Kulturore do të vazhdojnë me prezentime nga vende të tjera, duke kontribuar në ndihmën dhe përhapjen e kulturave të ndryshme në Shqipëri./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë

Si trupa shqiptare shkëlqeu në 1970 në Festivalin Ndërkombëtar të Dijon-it?

Publikuar

nga

Më 6 shtator 1970, trupa e Ansamblit Shtetëror të Këngëve dhe të Valleve u nis me entuziazëm dhe krenari drejt Francës për të marrë pjesë në Festivalin Ndërkombëtar të Dijon-it. Ky festival, që zhvillohej në qytetin e njohur për traditat e tij kulturore dhe historinë e pasur, u bë arena ku artistët shqiptarë shpalosën talentin dhe pasionin e tyre për kulturën dhe artin.

Ansambli shqiptar, i përbërë nga 30 anëtarë, kishte për synim të demonstrojë bukurinë dhe thelbin e artit tradicional shqiptar në një skenë ndërkombëtare. Ngjarja përbënte një mundësi të jashtëzakonshme për trupën shqiptare, e cila e kishte këtë si herën e parë që përfaqësohej në një festival të tillë në një shtet perëndimor. Në një konkurrim të përqendruar dhe të përgatitur me kujdes, ansambli shqiptar arriti të rrëmbejë “Gjerdanin e Artë”, çmimin më të lartë të festivalit, për performancën e saj të shkëlqyer që zgjati 15 minuta, shkruan Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Në këtë ngjarje të paharrueshme, artistët shqiptarë performuan disa nga këngët dhe valljet më të njohura dhe të dashura për publikun shqiptar. Nën drejtimin e maestro Tish Daisë, trupa interpretoi “Vallja e Tropojës”, një kërcim që reflekton traditat dhe zakonet e rajonit, si dhe këngët “Në garë” dhe “Festë të madhe ka sot Shqipëria”, të cilat ishin të udhëhequra artistikisht nga Panajot Kanaçi. Performanca e tyre e fuqishme dhe e pasionuar u vlerësua shumë nga audienca dhe kritikët.

Suksesi i trupës shqiptare u reflektua edhe në shtypin francez të kohës, ku shkrime dhe komente të ndryshme theksuan ndikimin dhe talentin e jashtëzakonshëm të artistëve shqiptarë. Një nga artikujt e botuar shkruante: “Ata janë 2 milionë shqiptarë, por edhe 2 milionë shqiponja,” duke nënvizuar krenarinë dhe forcën kulturore që ata përfaqësonin.

Festivali i Dijon-it, i njohur ndryshe si “Festivali i Vjeshtës” ose “Festa e Rrushit” (hardhisë), ishte një ngjarje kulturore e rëndësishme që mbledh trupat folklorikë nga mbarë bota për të prezantuar dhe promovuar kulturat e tyre. Festivali zgjaste tre ditë dhe përfshinte një konkurrim intensiv të trupave folklorikë, dhe performanca e Ansamblit Shtetëror të Këngëve dhe të Valleve ndihmoi në forcimin e lidhjeve kulturore ndërkombëtare dhe rritjen e profilit të artit shqiptar në arenën globale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë

Rrezet e shenjtërisë: Çelet ekspozita për Nënë Terezën në BKSH

Publikuar

nga

Në Ditën e Shenjtërimit të Nënë Terezës, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë (BKSH) ka hapur një ekspozitë të veçantë në nderim të kësaj figure të jashtëzakonshme, e cila përfaqëson një simbol të rëndësishëm shqiptar dhe botëror të solidaritetit njerëzor.

Ekspozita, e cila është një “homazh” për fituesen e Çmimit Nobel për Paqe, është realizuar përmes koleksioneve të çmuara që disponon BKSH-ja. Ajo ofron një panoramë të pasur të jetës dhe veprimtarisë së Nënë Terezës, duke paraqitur një gamë të gjerë materialesh që ilustrojnë frymëzimin dhe shembujt e saj të jashtëzakonshëm.

Vizitorët e ekspozitës do të kenë mundësinë të shohin nga afër një koleksion të gjerë dokumentash dhe artefaktësh, duke përfshirë lutjet dhe poezitë e shkruara nga vetë shenjtorja, si dhe poezitë që ajo ka frymëzuar në poetët shqiptarë. Ekspozita përfshin gjithashtu albume mbresëlënëse të artistëve, monografi studimore, intervista, jetëshkrime dhe bibliografi për Nënë Terezën.

Kjo ekspozitë sjell në mënyrë simbolike marrëdhënien e veçantë që Shqipëria dhe shqiptarët, për të cilët ajo ka lutur pa pushim, kanë ndërtuar me Nënën e tyre të Shenjtë. Ajo pasqyron krenarinë dhe përkushtimin e thellë që shqiptarët ndjejnë ndaj këtij personazhi të shenjtë.

Ekspozita do të qëndrojë e hapur për publikun në Hollin kryesor të Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë dhe ofron një mundësi të veçantë për të eksploruar dhe nderuar trashëgiminë e Nënë Terezës në këtë përvjetor të veçantë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë

Nënë Tereza në zemrën e botës: 5 shtatori si simbol i bamirësisë dhe shpresës

Publikuar

nga

Kryeministri Edi Rama dha një mesazh të veçantë sot për Ditën e Shenjtërimit të Nënë Terezës, duke e përkujtuar dhe nderuar ndihmën dhe sakrificat e saj të jashtëzakonshme për të varfërit dhe të nevojshmit në të gjithë botën. Rama e përshkroi Nënë Terezën si simbol të paqes dhe bamirësisë globale, duke theksuar ndikimin e saj të jashtëzakonshëm në ndihmën e të varfërve dhe të sëmurëve.

Në këtë rast, Rama ndau një citat të njohur të Nënë Terezës, që ilustron përkushtimin e saj ndaj jetës dhe shpirtit të saj të bamirësisë: “Gjej një minutë për të menduar, gjej një minutë për t’u lutur, gjej një minutë për të qeshur.” Ky mesazh është një thirrje për të vlerësuar çdo moment të jetës dhe për të bërë mirë në çdo mundësi që kemi.

Presidenti i Republikës, Bajram Begaj uroi sot Ditën e Shenjtërimit të Nënë Terezës.

“Sot kremtojmë ditën kushtuar bijës së shenjtë shqiptare, Nënë Terezës, shembull i fuqisë së shpirtit dhe besimit, me një jetë të kaluar në dedikim e shërbim ndaj të vuajturve. Mësimet e saj mbeten frymëzim për çdo shqiptar dhe mbarë njerëzimin”, theksoi Begaj.

Nënë Tereza, emri i vërtetë Agnes Gonxhe Bojaxhiu, lindi në Shkup në vitin 1910. Në vitin 1928, ajo u largua për në Indi, ku filloi misionin e saj të ndihmës ndaj të varfërve. Në vitin 1948, ajo u bë një qytetare indiane dhe në vitin 1950 themeloi Urdhrin e Misionarëve të Bamirësisë në Kalkuta, ku u bë e njohur për përpjekjet e saj të palodhshme për të ndihmuar të varfërit dhe ata që ishin në prag të vdekjes.

Për më shumë se 45 vjet, Nënë Tereza shërbeu me devotshmëri të thellë të varfërve, të sëmurëve, jetimëve dhe të vdekurve, dhe drejtoi zgjerimin e Misionarëve të Bamirësisë në Indi dhe në shumë vende të tjera. Ajo krijoi bujtina dhe shtëpi për më të varfërit dhe të pastrehët, duke ndihmuar në zbutjen e vuajtjeve dhe krizave humanitare.

Nënë Tereza vdiq më 5 Shtator 1997, në moshën 87-vjeçare, por trashëgimia e saj vazhdon të ndikojë në botën e bamirësisë dhe humanizmit.

Në njohje të kontributit të saj dhe të të tjerëve që punojnë për të zbutur krizën dhe vuajtjet njerëzore, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara ka shpallur 5 Shtatorin, ditën e vdekjes së Nënë Terezës, si Ditën Ndërkombëtare të Bamirësisë. Ky akt është një përpjekje për të nderuar dhe për të promovuar veprimtarinë e bamirësisë në nivel global, duke e mbajtur gjallë frymën e Nënë Terezës në zemrat dhe veprimet e të gjithë njerëzve./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara