

Shëndeti
Zemërimi e dëmton shëndetin më shumë sesa trishtimi
Published
5 years agoon
By
Betim GashiNe e dimë që ndjenjat mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në mirëqenien tonë fizike dhe mendore. Por, a mund ta masim këtë peshë dhe të bëjmë krahasime mes gjendjeve të ndryshme shpirtërore, dhe efekteve të tyre në shëndetin tonë? Për shembull, a është më keq të ndjesh zemërim apo trishtim?
Përgjigjja nuk është e prerë: në fakt me kalimin e moshës këto dy ndjenja mund të kenë një ndikim shumë të ndryshëm tek shëndeti jonë. Kjo sugjerohet nga një studim i studiuesve të Shoqatës së Psikologëve Amerikane, sipas të cilit, zemërimi mund të jetë më i dëmshëm për shëndetin fizik të të moshuarve se sa trishtimi.
Është konstatuar se ndjenja e inatit, mund të rimodulojë reagimin e sistemit imunitar, duke rritur inflamacionin, që lidhet me zhvillimin e sëmundjeve kronike, siç janë sëmundjet e zemrës, artritet dhe tumoret.
Mosha dhe ndjenjat negative
“Kur njerëzit plaken, ata nuk mund të kryejnë më shumë nga aktivitetet, që bënin dikur. Dhe kur përjetojnë humbjen e bashkëshortit të tyre, ndjejnë zemërim dhe pikëllim”, komentoi shkencëtarja që udhëhoqi këtë studim Megan A.Barlou e Universitetit Kondkordia.
“Megjithatë, studimi ynë, ka treguar se zemërimi mund të çojë në zhvillimin e sëmundjeve kronike, ndërsa trishtimi jo”, deklaroi ajo.
Siç e tregojnë kërkuesit, inflamacioni në përgjithësi na ndihmon të mbrojmë trupin tonë dhe ta shërojmë atë, por inflamacioni afatgjatë mund të çojë në sëmundje të ndryshme, sidomos në pleqërinë e avancuar.
Studimi
Për të kuptuar se si zemërimi dhe trishtimi, mund të ndikojnë tek inflamacioni, ose reagimi i sistemit imunitar ndaj kërcënimeve të tilla, si infeksioni ose dëmtimi i indeve, Barlou dhe ekipi i saj ekzaminuan të dhënat nga 226 njerëz të moshës 59-93 vjeç në Montreal të Kanadasë. Më pas, ata i ndanë në dy grupe: ata me moshë më të vjetër (80 vjeç e lart), dhe më të rinj, midis 59 dhe 79 vjeç.
Për më shumë se një javë, pjesëmarrësit në studim plotësuan disa pyetësorë të shkurtër rreth asaj se sa të zemëruar apo të trishtuar e ndjenin veten. Ndërkohë, hulumtuesit matën nivele të ndryshme të inflamacionit përmes mostrave të gjakut, dhe pastaj u kërkuan pjesëmarrësve të raportonin nëse kishin sëmundje kronike që lidheshin me moshën.
Zemërimi dhe sëmundjet kronike
Nga analizat, studiuesit zbuluan se pjesëmarrësit që kishin raportuar çdo ditë ndjenja të zemërimit, kishin gjithashtu nivele më të larta të inflamacionit dhe sëmundjeve kronike. Por, kjo nuk ishte e vlefshme për të gjithë pjesëmarrësit.
“Ne kemi zbuluar se përjetimi çdo ditë i ndjenjës së zemërimit, është i lidhur me nivele më të larta të inflamacionit dhe sëmundjeve kronike për njerëzit e moshës 80 vjeç e lart, por jo për njerëzit më pak të moshuar”, shprehet bashkautori i studimit Karsten Urosh, po nga Universiteti Kondkordia.
“Përkundrazi, ne kemi vënë re se trishtimi nuk është i lidhur as me inflamacionin, dhe as me sëmundje kronike”, theksoi ai.
Studiuesit arritën në përfundim se trishtimi si ndjenjë mund t’i ndihmojë të moshuarit të shkëputur nga qëllimet që nuk janë më të arritshme.
“Nga ana tjetër zemërimi është një ndjenjë që mund të ndihmojë njerëzit të motivohen për të ndjekur qëllimet. Prandaj njerëzit e moshuar mund të jenë në gjendje ta përdorin këtë ndjenjë, si një “karburant” për të kapërcyer sfidat e jetës. Por, për njerëzit që janë 80 vjeç e lart, zemërimi shndërrohet në një problem, pasi kënaqësitë e jetës dhe qëllimet e tjera bëhen të papërshtatshme”, përfundon Barlou.
Shëndeti
E dëgjojmë teksa përmendet shpesh! Çfarë është një atak paniku dhe si ta kapërcejmë?
Published
6 hours agoon
September 16, 2025By
UBT News
Sulmet e panikut janë episode të papritura ankthi intensiv që mund të shfaqen në çdo kohë dhe situatë, duke shkaktuar simptoma fizike dhe emocionale si djersitje, marramendje, gulçim, ndjenja shpimi, humbje koordinimi dhe frikë e fortë nga vdekja ose humbja e kontrollit.
Kur këto sulme përsëriten shpesh dhe ndikojnë në jetën e përditshme, flitet për çrregullim paniku.
Shkaqet e sulmeve të panikut janë të ndryshme dhe shpesh të shumëfishta:
predispozita gjenetike,
trauma të përjetuara në fëmijëri ose humbje të mëvonshme të rëndësishme,
shqetësime psikologjike dhe mendime katastrofike,
përdorimi i duhanit, alkoolit ose drogës, që ndikojnë në ekuilibrin kimik të trurit,
reagime të tepruara të instinktit të mbijetesës.
Trajtimi i sulmeve të panikut kërkon ndërhyrje profesionale dhe mund të përfshijë:
Psikoterapi (p.sh., terapia kognitive-biheviorale, terapia e frymëmarrjes) për të ndryshuar mendimet dhe reagimet ndaj ankthit,
Mjekim, në raste të caktuara, për të kontrolluar simptomat,
Mbështetje e përditshme, si aktivitet fizik i rregullt, teknika relaksimi dhe ndjekje e udhëzimeve të specialistëve.
Sulmet e panikut janë të trajtueshme dhe me ndihmën e ekspertëve, individi mund të mësojë të kontrollojë ankthin dhe të rikthejë normalitetin në jetën e përditshme.
Është e rëndësishme të kërkohet ndihmë nga psikologë e të përdoren metoda shkencore të provuara. /A.Z/UBT News/
Shëndeti
Lëngu i shegës parandalon këtë lloj të kancerit
Published
8 hours agoon
September 16, 2025By
UBT News
Një lëng i freskët nuk duhet të jetë i gjlebër apo me shumë spinaq për të qenë i shëndetshëm.
Lëngu i shegës përmban më shumë se 100 minerale, fibra dhe vitamina kundër kancerit.
Prandaj edhe është përdorur për mijëra vjet si një ilaç, por edhe sot lëngi i shegës përdorët për parandalimin e kancerit, rritjen e imunitetit dhe pjellorinë.
Sipas disa studimeve paraprake të lëngut të shegës, studuesit thonë se ky lëng ndihmon në ndalimin e rritjes së qelizave të kancerit të prostatës.
Por nuk ka pasur studime afatgjata me njerëzit që provojnë se lëngu i shegës parandalon kancerin ose zvogëlon rrezikun për t’u krijuar.
Ka pasur rezultate inkurajuese në studimet e deritanishme dhe tani po bëhen studime më të mëdha.
Shëndeti
Kur rriten ose bien leukocitet, shenjat e infeksioneve dhe paralajmërimi për sëmundje tjera
Published
10 hours agoon
September 16, 2025By
UBT News
Si leukocitet e ulura ashtu edhe ato të ngritura kërkojnë konsultën e mjekut, i cili jep një vlerësim nëse duhen përsëriten dhe kur duhen përsëritur analizat apo kur duhen përfshirë metoda shtesë diagnostikuese.
Leukocitet janë qeliza të bardha të gjakut me një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit nga infeksionet. Ato prodhohen në palcën e eshtrave dhe marrin pjesë në përgjigjen imune të trupit ndaj sulmit të mikroorganizmave patogjenë.
Leukocitet transportohen nëpërmjet qarkullimit në të gjitha indet tona, ku aktivizohen si një “ushtri” që synon të mbrojë organizmin.
Ka disa lloje leukocitesh, kryesoret janë granulocitet, limfocitet dhe monocitet. Çdo lloj ka funksionin e tij specifik dhe të gjithë kanë fuqinë për të zbuluar dhe shkatërruar mikroorganizmat, viruset, bakteret ose substanca të tjera toksike të rrezikshme. Gjithashtu, ato mund të prodhojnë antitrupa që kanë rolin e neutralizimit të efektit të agjentëve patogjenë.
Vlerat normale të leukociteve në gjak janë nga 3,9 në 10×109/l.
Kur analizat tregojnë se leukocitet janë zmadhuar, kjo zakonisht tregon një infeksion. Megjithatë, ky ndryshim mund të jetë edhe tregues i sëmundjeve më të rënda, siç janë sëmundjet malinje të gjakut.
Rënia e leukociteve mund të jetë pasojë e infeksioneve virale apo tjera, stresit, përdorimit të disa barnave, dhe efekt anësor i kimioterapisë.
Leukocitet e larta në gjak
Nivelet e rritura të leukociteve tregojnë për një proces inflamator në organizëm ose për infeksion, por mund të lidhen edhe me sëmundje të tjera. Kur ndodh inflamacion, trupi prodhon më shumë leukocite si pjesë e mbrojtjes imunitare.
Leukocitet e larta mund të tregojnë për:
probleme akute me rrugët e frymëmarrjes,
infeksione të zorrëve ose infeksione të tjera,
disa sëmundje autoimune,
sëmundje malinje (p.sh. kancer, përfshirë leukeminë).
Nëse keni leukocite të rritura, konsultohuni me mjekun, për të përcaktuar nëse duhet përsëritur analizat ose kryer metoda tjera diagnostike.
Tek fëmijët
Leukocitet rriten ndjeshëm gjatë infeksioneve bakteriale ose virale. Një situatë e ngjashme ndodh edhe tek fëmijët me prirje për alergji apo me sëmundje autoimune.
Gjatë shtatzënisë
Mund të kenë shkaqe të ndryshme: infeksione, stres, ndryshime hormonale. Në fazat e vona të shtatzënisë, nivelet e larta mund të jenë një dukuri normale. Megjithatë, ato nuk duhen neglizhuar, sepse mund të sinjalizojnë jo vetëm infeksione, por edhe probleme më serioze shëndetësore, që mund të shkaktojnë komplikime si preeklampsia ose infeksione të mitrës.
Leukocitet e ulëta në gjak
prodhim i ulur i tyre në palcën e kockës
shkatërrim i shtuar i leukociteve në gjak
ndryshime në prodhimin e leukociteve në shpretkë.
Edhe tek fëmijët, shkaqet e leukopenisë janë të ngjashme me ato të të rriturve. Prandaj, është e domosdoshme të identifikohet shkaku i saktë dhe të nisë terapia e duhur në kohë, duke ndjekur gjithashtu simptomat dhe sjelljen e fëmijës.
Shëndeti
Grejpfruti si armë natyrale kundër mikrobeve
Published
14 hours agoon
September 16, 2025By
UBT News
Antibiotiku më i fortë natyral që shkatërron një gamë të gjerë të mikrobeve, përfshirë viruset, bakteriet dhe kërpudhat është ekstrakti i farave të grejpfrutit, i njohur si citrofit.
Grejpfruti njihet si antioksidant me efekt të fortë anti-bakterial. Ai është i pasur me vitaminat A, B, C, D, E dhe K, si dhe kalcium, fosfor, magnez, zink, bakër dhe hekur.
Por pasuria e tij e vërtetë gjendet në fara. Nga fara dhe pulpa e grejpfrutit ne marrim citrofitin, antibiotikun më të fortë që vepron në forcimin e sistemit imunitar..
Përfitimet e frutit të grejpfrutit:
Ul nivelin e kolesterolit të keq në gjak;
Është ideal për parandalimin e gripit dhe ftohjeve;
Ka efekt kundër alergjive të ndryshme;
Trajton inflamacionet akute dhe kronike;
Ndihmon në trajtimin e infeksioneve gastrike;
Shëron sëmundjet që shkaktohen nga parazitët;
Është efektiv në trajtimin e etheve në buzë dhe gojë, dhe buzëve të çara dhe të thata;
Ndihmon në parandalimin e kariesit të dhëmbëve;
Ndihmon me dhimbjet dhe inflamacionet e veshit;
Shumë i mirë kundër zbokthit;
Ndihmon në shërimin më të shpejtë të plagëve, djegieve dhe problemeve me lëkurën;
Qetëson kafshimet e insekteve të ndryshme;
Ndihmon me infeksionet e këmbëve;
Vepron në mënyrë efektive në infeksionet vaginale;
Ndihmon punën e mëlçisë.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Zhegrova ftohet për ndeshjen ndaj Dortmundit

UBT hap thirrjen për dorëzimin e abstrakteve për Konferencën Ndërkombëtare për Modë dhe për Dizajn të Integruar

E dëgjojmë teksa përmendet shpesh! Çfarë është një atak paniku dhe si ta kapërcejmë?

Zyrtare: Loja Shqipëri-Serbi luhet në Leskovc

Xhelozia e Angelina Jolie ndaj Marion Cotillard për lidhjen me Brad Pitt

UBT në hap me zhvillimin e qëndrueshëm në sektorin e ushqimit dhe agrikulturës
Ja gabimi që ju dëmton rëndë flokët

Lewandowski drejt largimit, Laporta rikthen ëndrrën e madhe

Djali i axhës qëllon për vdekje të afërmin, kërkohet paraburgim 30-ditor
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26