Shëndet

Zemërimi e dëmton shëndetin më shumë sesa trishtimi

Published

on

Ne e dimë që ndjenjat mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në mirëqenien tonë fizike dhe mendore. Por, a mund ta masim këtë peshë dhe të bëjmë krahasime mes gjendjeve të ndryshme shpirtërore, dhe efekteve të tyre në shëndetin tonë? Për shembull, a është më keq të ndjesh zemërim apo trishtim?

Përgjigjja nuk është e prerë: në fakt me kalimin e moshës këto dy ndjenja mund të kenë një ndikim shumë të ndryshëm tek shëndeti jonë. Kjo sugjerohet nga një studim i studiuesve të Shoqatës së Psikologëve Amerikane, sipas të cilit, zemërimi mund të jetë më i dëmshëm për shëndetin fizik të të moshuarve se sa trishtimi.

Është konstatuar se ndjenja e inatit, mund të rimodulojë reagimin e sistemit imunitar, duke rritur inflamacionin, që lidhet me zhvillimin e sëmundjeve kronike, siç janë sëmundjet e zemrës, artritet dhe tumoret.

Mosha dhe ndjenjat negative

“Kur njerëzit plaken, ata nuk mund të kryejnë më shumë nga aktivitetet, që bënin dikur. Dhe kur përjetojnë humbjen e bashkëshortit të tyre, ndjejnë zemërim dhe pikëllim”, komentoi shkencëtarja që udhëhoqi këtë studim Megan A.Barlou e Universitetit Kondkordia.

“Megjithatë, studimi ynë, ka treguar se zemërimi mund të çojë në zhvillimin e sëmundjeve kronike, ndërsa trishtimi jo”, deklaroi ajo.

Siç e tregojnë kërkuesit, inflamacioni në përgjithësi na ndihmon të mbrojmë trupin tonë dhe ta shërojmë atë, por inflamacioni afatgjatë mund të çojë në sëmundje të ndryshme, sidomos në pleqërinë e avancuar.

Studimi

Për të kuptuar se si zemërimi dhe trishtimi, mund të ndikojnë tek inflamacioni, ose reagimi i sistemit imunitar ndaj kërcënimeve të tilla, si infeksioni ose dëmtimi i indeve, Barlou dhe ekipi i saj ekzaminuan të dhënat nga 226 njerëz të moshës 59-93 vjeç në Montreal të Kanadasë. Më pas, ata i ndanë në dy grupe: ata me moshë më të vjetër (80 vjeç e lart), dhe më të rinj, midis 59 dhe 79 vjeç.

Për më shumë se një javë, pjesëmarrësit në studim plotësuan disa pyetësorë të shkurtër rreth asaj se sa të zemëruar apo të trishtuar e ndjenin veten. Ndërkohë, hulumtuesit matën nivele të ndryshme të inflamacionit përmes mostrave të gjakut, dhe pastaj u kërkuan pjesëmarrësve të raportonin nëse kishin sëmundje kronike që lidheshin me moshën.

Zemërimi dhe sëmundjet kronike

Nga analizat, studiuesit zbuluan se pjesëmarrësit që kishin raportuar çdo ditë ndjenja të zemërimit, kishin gjithashtu nivele më të larta të inflamacionit dhe sëmundjeve kronike. Por, kjo nuk ishte e vlefshme për të gjithë pjesëmarrësit.

“Ne kemi zbuluar se përjetimi çdo ditë i ndjenjës së zemërimit, është i lidhur me nivele më të larta të inflamacionit dhe sëmundjeve kronike për njerëzit e moshës 80 vjeç e lart, por jo për njerëzit më pak të moshuar”, shprehet bashkautori i studimit Karsten Urosh, po nga Universiteti Kondkordia.

“Përkundrazi, ne kemi vënë re se trishtimi nuk është i lidhur as me inflamacionin, dhe as me sëmundje kronike”, theksoi ai.

Studiuesit arritën në përfundim se trishtimi si ndjenjë mund t’i ndihmojë të moshuarit të shkëputur nga qëllimet që nuk janë më të arritshme.

“Nga ana tjetër zemërimi është një ndjenjë që mund të ndihmojë njerëzit të motivohen për të ndjekur qëllimet. Prandaj njerëzit e moshuar mund të jenë në gjendje ta përdorin këtë ndjenjë, si një “karburant” për të kapërcyer sfidat e jetës. Por, për njerëzit që janë 80 vjeç e lart, zemërimi shndërrohet në një problem, pasi kënaqësitë e jetës dhe qëllimet e tjera bëhen të papërshtatshme”, përfundon Barlou.

Shëndet

Shëro aneminë me këto ushqime të fuqishme

Published

on

Një ditë, teksa ngjitesh shkallët, ndjen lodhje të tepërt. Më vonë vëren se zemra të rreh më fort se zakonisht, pa ndonjë arsye të qartë.

Kjo të shqetëson dhe vendos të shkosh te mjeku. Për fat të mirë, nuk është asgjë serioze, thjesht hemoglobinë e ulët, pra anemi.

Atëherë lind pyetja: çfarë duhet të hash për të rritur hemoglobinën?

Mëlçia

Ndër burimet më të pasura me hekur, i cili është thelbësor për prodhimin e hemoglobinës. Edhe pse disa njerëz nuk e preferojnë për shkak të shijes, i’a vlen ta provoni. Me kohën mund të mësoheni dhe përfitimet janë të mëdha.

Bishtajoret dhe perimet

Vetëm bishtajoret nuk sigurojnë sasi të larta hekuri, këshillohet t’i kombinoni me ushqime të pasura me vitaminë C, që ndihmon në përthithjen e hekurit. Perimet që përmbajnë vitaminë C, duhen ngrënë të freskëta janë: specat, brokoli, lulelakra, lakra e Brukselit, speci djegës, spinaqi, majdanozi, karotat dhe panxhari.

Ushqimet e pasura me acid folik

Acidi folik është i rëndësishëm jo vetëm gjatë shtatzënisë, por edhe në rastet e anemisë, pasi ndihmon në prodhimin e rruazave të kuqe të gjakut. Ushqimet që janë të pasura me acid folik: asparagët, portokajtë, kokrrat e grurit, avokadon, fasulet, sojën dhe farat e kungullit.

Peshqit e kaltër

Ofrojnë yndyra të shëndetshme, vitamina të grupit B dhe Omega-3, të rëndësishme për shëndetin e rruazave të kuqe të gjakut. Disa prej tyre janë salmoni, toni, sardelja dhe skumbria. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Përfundimisht pa duhan, bima që redukton dëshirën për të

Published

on

Personat që prej shumë vitesh janë konsumues të duhanit, e kanë shumë të vështirë të heqin dorë me lehtësi.

Nikotina është ajo që krijon varësinë ndaj pirjes së duhanit e shkakton probleme në organizmin tuaj. Pra, sa më shumë pini duhan, aq më shumë trupi juaj ka nevojë për nikotinë.

Por, kur ju vendosni të lini duhanin, sigurisht kjo është shumë e vështirë por ka një mënyrë për t’ju ndihmuar në këtë rrugë.

Përdorni bimën Stevia ( bimë shkurreje në gjethin e së cilës gjenden shumë glikozide të ëmbla) për të hequr dorë nga duhani.

Kjo është përdorur si sheqer diabetik. Përdorimi i sheqerit diabetik bllokon sinjalet që dërgon truri nga mungesa e cigareve dhe ju nuk do të ndjeni shumë moskonsumimin.

Stevian mund ta gjeni të lëngshme ose pluhur. Ju mund ta gjeni atë në supermarkete dhe dyqane të ushqimit të shëndetshëm.

Stevia është gjithashtu e rekomandueshme për ata që janë duke u përpjekur për të humbur peshë dhe për rregullimin e presionit të gjakut. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

Vitamina C: Ushqyesi që trupi juaj ka më shumë nevojë këtë stinë

Published

on

Vitamina C është ushqyes i domosdoshëm për organizmin, veçanërisht në periudhën kur janë më të shpeshta virozat.

Ajo ndihmon në shkurtime të kohës së sëmundjes, forcon sistemin imunitar dhe vepron si antioksidant kundër radikaleve të lira.

Për më tepër, vitamina C mbështet shëndetin e zemrës, syve, ndihmon gjatë shtatzanisë, parandalon rrudhat e parakohshme dhe ndihmon rritjen dhe zhvillimin normal të trupit, si dhe përthithjen e hekurit.

Organizmi i njeriut nuk mund të prodhojë apo ruajë vitaminën C, prandaj marrja përmes ushqimeve është thelbësore.

Sasia ditore e rekomanduar:

Meshkujt: 90 mg

Femrat: 75 mg

Femrat shtatzënë: 85 mg

Nënat që ushqejnë me gji: 120 mg

Duhanpirësit: +35 mg mbi dozat e mësipërme

Sasia maksimale e sigurt për përdorim është 2000 mg në ditë. Një regjim ushqimor i shëndetshëm ofron sasi të mjaftueshme të vitaminës C.

Ushqimet më të pasura me vitaminë C:

1 gotë lëng portokalli: 93 mg

1 gotë lëng qitro: 70 mg

1 kivi: 64 mg

Gjysmë racioni brokoli: 51 mg

Gjysmë racioni luleshtrydhe: 49 mg

Speca të kuq: burim i shkëlqyer i vitaminës C

Vitamina C dhe stresi

Stresi gjatë ditës është i pashmangshëm. Mungesa e vitaminës rrit ndjeshmërinë ndaj saj, duke e bërë më të vështirë menaxhimin. Personat me mungesë të kësaj vitamine shpesh ndihen të lodhur, të paenergjik dhe të depresionuar.

Simptoma të mungesës së vitaminës C:

Probleme me dhëmbët dhe mishrat: Mund të shkaktojë erozion dhe rënie të dhëmbëve.

Sistem imunitar i dobët: Organizmi sëmuret më shpesh dhe rikuperimi zgjat më shumë.

Plogështi: Shfaqet si pasojë e niveleve të ulëta të hemoglobinës dhe mund të shkaktojë anemi.

Shtim në peshë: Trupi nuk përdor yndyrnat si burim energjie, duke rritur masën dhjamore.

Përfshirja e ushqimeve të pasura me vitaminë C në dietë ndihmon në mbrojtjen e shëndetit dhe në ruajtjen e energjisë së përgjithshme. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kuriozitete

Zbulim i ri: Truri arrin kulmin në 32 vjeç

Published

on

Shkencëtarët kanë zbuluar se truri kalon në pesë faza kryesore gjatë jetës, me pika të rëndësishme kthese në moshat 9, 32, 66 dhe 83 vjeç, raporton BBC.

Studimi përfshiu rreth 4,000 persona deri në moshën 90 vjeç dhe analizoi mënyrën se si ndryshojnë lidhjet midis qelizave të trurit.

Sipas hulumtimit të Universitetit të Kembrixhit, truri vazhdon të zhvillohet deri në fillim të të tridhjetave — periudha që konsiderohet si kulmi neurologjik. Ky ritëm ndryshimi shpjegon edhe pse rreziku për çrregullime të shëndetit mendor apo demencë ndryshon me moshën.

Pesë fazat e trurit janë:

• Fëmijëria (0–9 vjeç): rritje e shpejtë e trurit dhe formim i shumtë i sinapseve, por me efikasitet të ulët.
• Adoleshenca (9–32 vjeç): faza më e madhe e riorganizimit; truri bëhet më efikas dhe arrin kulmin në të 30-at. Kjo periudhë shoqërohet me rrezik më të lartë për çrregullime mendore.
• Mosha e rritur (32–66 vjeç): stabilitet i funksioneve dhe personalitetit, me ndryshime të ngadalta.
• Plakja e hershme (66–83 vjeç): truri ndahet në zona që punojnë më fort veçmas; fillojnë të shfaqen rreziqe si demenca apo hipertensioni.
• Plakja e vonë (83+): ndryshime të mëtejshme në lidhjet e trurit, të ngjashme me fazën e mëparshme, por më të theksuara.

Studiuesja Alexa Mousley thotë se fazat përputhen dukshëm me momente kyçe të jetës — nga puberteti te ndryshimet sociale në të 30-at dhe sfidat shëndetësore në moshë të thyer. /A.Z/UBT News/

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ChatGPT can make mistakes. Check important info.

Continue Reading

Të kërkuara