Teknologji

Zbulimi i fundit në Mars mahnit shkencëtarët

Zbulimet vijnë falë roverit të NASA-s.

Published

3 years ago

December 20, 2021

UBT news

Roveri i NASA-s, Perseverance, u ul në Mars vetëm 10 muaj më parë. Tani shkencëtarët kanë njoftuar se ai tashmë ka zbuluar diçka krejtësisht të papritur.

Ai zbuloi se lava vullkanike dikur rridhte në vendin e një liqeni të lashtë në Mars.

Sipas CNN, zbulimi i fundit tregon se shtrati i liqenit mbi të cilin ka lëvizur që nga zbarkimi është formuar nga llava e lëngshme vullkanike. Shkencëtarët e NASA-s thonë se kjo ishte “plotësisht e papritur”. Më herët mendohej se gurët në fund të shtratit të lumit, të cilët Perseverance i fotografoi, ishin me origjinë sedimentare.

Gurët që ka hulumtuar deri më tani Perseverance është treguar se integrohen me ujë disa herë dhe disa nga mostrat përmbanin molekula organike.

Këto zbulime mund t’i ndihmojnë shkencëtarët të krijojnë një pamje të rrjedhës kohore të asaj që po ndodhte në Liqen, siç quhej krateri ku zbarkoi Perseverens, por mund të ketë gjithashtu implikime më të gjera për të kuptuar Marsin.

Zbulimi i ri i roverit Perseverance u njoftua në konferencën e vjeshtës të Shoqatës Gjeologjike Amerikane, e cila u mbajt në New Orleans.

Përkatësisht, shkencëtarët kanë vite që pyesin nëse gurët në kraterin Jezero janë sedimentarë, pra të krijuar nga shtresat e materialit të shkaktuara nga një lumë i lashtë, apo me origjinë vullkanike – ai që krijohet kur llava e lëngshme ftohet.

“Fillova të dëshpërohesha duke menduar se nuk do ta dinim kurrë përgjigjen”, tha Ken Farley, një shkencëtar i Caltech.

“Kristalet në gurë ishin prova përfundimtare”, shtoi ai.

Perseverance është i pajisur me disa instrumente të sofistikuara që mund të regjistrojnë dhe analizojnë mostrat e gurëve dhe të zbulojnë përbërjen e tyre.

Në nëntor, Perseverance përdori një nga instrumentet për të studiuar gurin që studiuesit e quajtën “Brac”. Nga analiza u zbuluan kristale të mëdhenj të rrethuar nga kristale të tjera, gjë që tregon faktin se bëhet fjalë për një gur me origjinë vullkanike.

“Një student i mirë i gjeologjisë do t’ju tregojë menjëherë se një teksturë e tillë na tregon se guri u formua duke formuar kristale dhe duke u vendosur në magmë që ftohet ngadalë – për shembull në një shtresë të trashë llave të lëngshme ose një liqen llave”, shpjegoi Farley.

Një gur i tillë më pas ra në kontakt me ujin në disa raste, gjë që e bën atë jashtëzakonisht të dobishëm për shkencëtarët të cilët do të jenë në gjendje të datojnë ngjarjet në liqenin e kraterit dhe të kuptojnë më mirë periudhën kur uji ishte një dukuri normale në sipërfaqen e Marsit për të zbuluar historinë e planetit.

“Kjo ishte krejtësisht e papritur. Tani duhet të kuptojmë se çfarë do të thotë. Mund të spekuloj se ky ndoshta nuk është shtrati origjinal i kraterit. Duke gjykuar nga diametri i kraterit, ne presim që shtrati origjinal i kraterit të ishte dukshëm më i thellë se sa shohim tani”, tha Farley.

Teknologji

Huawei prezantoi laptopin super të hollë MateBook Fold

Published

4 hours ago

May 22, 2025

Albina Zeneli

Kompania Huawei ka prezantuar një laptop të ri super të hollë, trashësia e të cilit është e krahasueshme me shumë smartphone.

Bëhet fjalë për modelin MateBook Fold, i cili ka një ekran OLED me trashësi prej 7.3 mm kur është i hapur, dhe 14.9 mm kur është i mbyllur.

Laptopi Lenovo ThinkPad X1 Fold ka trashësi prej 8.6 mm kur është i hapur e 17.4 mm i mbyllur.

Ndryshe nga ky model, MateBook Fold është i disponueshëm vetëm në Kinë me një çmim rreth 3300 dollarë. MateBook Fold përdor një ekran 18 inç, që paloset në një kënd prej 90 gradësh, duke formuar një ekran të sipërm prej 13 inç, që imiton një laptop tradicional me tastierë digjitale në vend të asaj fizike.

Pajisja peshon vetëm 1.16 kilogramë, përdor ekran OLED me rezolucion 3.3K (3.296 x 2.472 pikselë) dhe arrin ndriçim maksimal deri në 1.600 nits. Laptopi vjen me deri në 32 GB RAM dhe 2 TB memorie të brendshme.

Me këtë laptop ka debutuar edhe sistemi operativ HarmonyOS 5 i Huawei-t për PC.

Huawei e kishte lançuar HarmonyOS për Android, por më pas e solli sistemin operativ edhe në kompjuterë, pasi humbi qasjen në Microsoft Windows në muajin mars, për shkak të sanksioneve amerikane. Ky sistem operativ është i disponueshëm edhe në modelin e ri MateBook Pro.

Teknologji

Google heq opsionin e famshëm pas 27 vitesh?

Published

6 days ago

May 16, 2025

Albina Zeneli

Prej 27 vitesh, Google u ka ofruar përdoruesve mundësinë që në faqen kryesore të tij të përdorin butonin “I’m Feeling Lucky” (“Ndjehem me fat”).

Megjithatë, duket se kompania mund ta heqë këtë funksion e ta dërgojë në histori. Ky gjigant teknologjik po teston integrimin e chatbot-it me inteligjencë artificiale në faqen kryesore. Një nga opsionet që po shqyrtohet është zëvendësimi i butonit “Lucky” me një të ri të quajtur “AI Mode” (“Režimi AI”).

Duke zgjedhur këtë regjim, përdoruesi hyn në ndërfaqe bisedore për kërkim, duke eliminuar nevojën për të parë një listë të gjatë rezultatesh.

Google e ka shpallur zyrtarisht këtë funksionalitet më herët këtë muaj.

Për ata që e përdorin rrallë, kujtojmë funksionin e butonit “I’m Feeling Lucky”: në thelb, ai e anashkalon listën standarde të rezultateve të kërkimit në versionin për desktop dhe të çon direkt te faqja që përputhet më së miri me kërkimin tënd. Të dhënat statistikore për përdorimin e këtij butoni janë të pakta, por që më 2007, ish-drejtoresha e Google, Marissa Mayer, vlerësonte se rreth 1% e të gjitha kërkimeve realizoheshin nëpërmjet tij.

Duke marrë parasysh rritjen e numrit të përdoruesve që kërkojnë përmes pajisjeve mobile është e mundur që përqindja e përdorimit të jetë edhe më e ulët.

Ende nuk është fundi për këtë funksion, pasi Google po shqyrton edhe një mundësi, vendosjen e një kartele për regjimin AI në skajin e djathtë të fushës së kërkimit. Nëse kjo ide implementohet, butoni legjendar “Lucky” mund të mbijetojë. Nuk është hera e parë që fati i “Lucky” vihet në pikëpyetje.

Në vitin 2010, Google prezantoi funksionin Google Instant, i cili shfaqte rezultatet e kërkimit në kohë reale ndërsa përdoruesit shkruanin kërkesat, me qëllim që të përshpejtohej dhe të bëhej më intuitive kërkimi, raportoi faqja Digital Trends.

Edhe pse butoni mbeti në vendin e tij, ai mbulohej nga rezultatet që shfaqeshin gjatë shtypjes. Google e hoqi Google Instant në vitin 2017, dhe butoni “Lucky” u bë sërish i dukshëm për të gjithë. Por këtë herë, “kërcënimi” duket më serioz.

Teknologji

Nga foto në video, Honor 400 sjellë risin e re me intelegjencën artificiale

Published

1 week ago

May 14, 2025

Albina Zeneli

Honor ka zbuluar një funksion të ri që pritet të jetë revolucionar për përdoruesit e telefonave të saj. Me serinë e re Honor 400 dhe Honor 400 Pro, kompania po sjellë një veçori që për herë të parë e shndërron një foto të zakonshme në një video të gjeneruar nga inteligjenca artificiale.

Funksioni quhet “Foto në Video” dhe është zhvilluar në bashkëpunim me Google Cloud.

Ai do të jetë i integruar direkt në aplikacionin “Gallery”, ku përdoruesit do të shohin një opsion të ri në krye të ekranit me emrin “AI Image to Video”.

Ky funksion mundëson që fotografitë e vjetra të marrin jetë, duke i kthyer ato në video të shkurtra që rikrijojnë momentin e kapur. Kjo është hera e parë që një funksion i tillë ofrohet pa nevojë për aplikacione të jashtme.

Honor synon që me këtë teknologji, seria 400 të jetë telefoni më i mirë me kamera AI në segmentin e vet të çmimit.

Prezantimi zyrtar i pajisjeve do të bëhet më 22 maj në një ngjarje në Londër, ku do të zbulohen të dy modelet: Honor 400 dhe Honor 400 Pro. Gjithashtu, kompania nuk e ka përjashtuar mundësinë që ky funksion të vijë edhe në pajisjet flagship si Magic7 Pro dhe Magic V3 në të ardhmen.