Teknologji

X-1, avioni i parë amerikan me shpejtësinë më të madhe se të zërit

Avioni i Chuch Yegar-it ndodhet në Muzeumin Kombëtar të Hapësirës në Washington.

Published

on

Më 14 tetor të vitit 1947, një avion amerikan ishte i pari që fluturoi me një shpejtësi më të madhe se ajo e zërit. Ky avion u quajt X-1.

Avioni eksperimental ishte projektuar në mënyrë të tillë, që të mund të parandalonte shtjellën e ajrit që përplaset në sipërfaqen e avionit me shpejtësinë e zërit. Fluturimin e parë me avionin e kreu piloti i forcave ajrore Charles Yeager, i njohur me pseudonimin ”Chuck”.

Avioni X-One kishte formën e një plumbi, me krahë të shkurtër, dhe atë e lëshuan nga trupi i një bombardieri të modifikuar të Luftës së Dytë Botërore.

Kapiteni Yeager i ndezi të 4 motorët e raketës dhe kreu fluturimin me shpejtësinë e zërit, duke përshkruar distancën 10 mijë e 500 metra me një shpejtësi rekord prej 1 mijë e 56 kilometrash në orë.

Avioni i Chuch Yegar-it ndodhet në Muzeumin Kombëtar të Hapësirës në Washington.

Teknologji

Norvegjia, vendi i parë në të cilin të gjitha veturat e reja do të jenë elektrike

Published

on

Norvegjia do të jetë vendi i parë në botë që do të realizojë në mënyrë efektive dhe të plotë kalimin nga veturat me motor me djegie të brendshme në vetura me motor elektrik në tregun e automjeteve të reja, shkruan CNBC.

Pavarësisht se ka rezerva të mëdha nafte dhe gazi, vendi nordik prej kohësh është lider botëror në transportin e gjelbër.

Më konkretisht, shitjet e automjeteve elektrike u rritën nga 1 për qind në vitin 2010 në 88.9 për qind vitin e kaluar. Ky trend nuk tregon asnjë shenjë ngadalësimi. Sipas të dhënave zyrtare, automjetet elektrike kanë përbërë 96 për qind të shitjeve të reja që nga fillimi i këtij viti.

Kjo e bën Norvegjinë plotësisht të elektrifikuar sa i përket shitjeve të veturave të reja. Autoritetet norvegjeze besojnë se do të bëjnë kthesë historike. Konkretisht, presin që pothuajse të gjitha veturat e reja të shitura të jenë elektrike deri në fund të këtij viti.

 

Continue Reading

Teknologji

Google ndalon përdorimin inteligjencës artificiale për zhvillimin e armëve

Published

on

Kompania ‘Alphabet’, e cila është kompania mëmë e Google, njoftoi ndalimin e përdorimit të inteligjencës artificiale për zhvillimin e armëve dhe mjeteve mbikëqyrëse. Ky vendim është nënshkruar nga nënpresidenti i kompanisë, James Manikas, dhe drejtori i laboratorit të inteligjencës artificiale të Google, Demis Hassabis.

Google mbrojti këtë vendim duke theksuar se kompanitë dhe qeveritë demokratike duhet të bashkëpunojnë për të zhvilluar inteligjencën artificiale në mënyrë që të mbështesin sigurinë kombëtare dhe zhvillimin global. Kompania beson se bashkëpunimi i organizatave që ndajnë këto vlera do të ndihmojë në krijimin e një inteligjence artificiale që mbron njerëzit dhe promovon sigurinë.

Përdorimi i inteligjencës artificiale në luftë është pranuar, por frika që lind është përdorimi i saj në sisteme të armëve dhe mbikëqyrje, për të cilin Google ka vendosur të tërhiqet nga zhvillimi i tij.

Continue Reading

Teknologji

10 markat më të vlefshme të veturave

Published

on

Grupi “Brand Finance” ka publikuar raportin e markave më të vlefshme për 2025 dhe në dhjetëshen e parë nuk është asnjë prodhues veturash.

Sipas raportit “500 markat më të vlefshme në botë”, renditja u bazua në vlerën e markës dhe jo në madhësinë e industrisë.

Apple është në vendin e parë, para Microsoftit dhe Google, ndërsa Amazoni dhe Walmarti janë në vendin e katërt dhe të pestë.

Pra, të gjithë janë kompani amerikane, ajo që është interesante është se në listë një prodhues veturash është vetëm në vendin e 18-të.

Dhe ja si renditen vetëm prodhuesit e veturave në këtë listë.

10 markat më të vlefshme të veturave:

Toyota – 58.4 miliardë euro (e 18-ta në përgjithësi, e 21-ta vitin e kaluar);
Mercedes – 47.6 miliardë euro (i 23-ti në përgjithësi, i 17-ti vitin e kaluar);
Hyundai – 41.5 miliardë euro (i 29-ti në përgjithësi, i 41-ti vitin e kaluar);
Tesla – 38.6 miliardë euro (e 36-ta në përgjithësi, e 18-ta vitin e kaluar);
BMW – 38.1 miliardë euro (e 37-ta në përgjithësi, e 37-ta vitin e kaluar);
Porsche – 36.9 miliardë euro (e 40-ta në përgjithësi, e 33-ta vitin e kaluar);
Mitsubishi – 36.2 miliardë euro (i 43-ti në përgjithësi, i 46-ti vitin e kaluar);
Tata Group (Jaguar, Land Rover…) – 28.3 miliardë euro (i 60-ti në përgjithësi, i 64-ti vitin e kaluar);
Volkswagen – 28.2 miliardë euro (i 61-ti në përgjithësi, i 49-ti vitin e kaluar);
Honda – 25.4 miliardë euro (e 70-ta në përgjithësi, e 74-ta vitin e kaluar).

Continue Reading

Teknologji

Inteligjenca Artificiale tani mund të riprodhojë veten, një arritje që ka tmerruar ekspertët

Published

on

Në një studim të ri, shkencëtarët nga Kina kanë zbuluar se inteligjenca artificiale (IA) ka kaluar një “vijë të kuqe” kritike duke qenë në gjendje të riprodhojë veten, pa ndihmën e njerëzve. Ky zhvillim ka tërhequr shqetësim te ekspertët, pasi mund të çojë në pasiguri dhe veprime jashtë kontrollit nga sistemet AI.

Studimi, i publikuar më 9 dhjetor 2024, tregon se dy modele të mëdha gjuhësore (LLM), të zhvilluara nga Meta dhe Alibaba, mund të krijojnë kopje funksionale të vetes. Gjatë 10 provave të kryera, modelet e AI arritën të riprodhoheshin në 50-90% të rasteve, duke sugjeruar mundësinë që AI të arrijë të zhvillohet dhe të dalë jashtë kontrollit.

Ekspertët shohin këtë si një hap të rëndësishëm, pasi AI-ja mund të shfrytëzojë aftësinë për riprodhim për të siguruar mbijetesën e saj. Studimi është shqetësues për mundësinë e krijimit të sistemeve që veprojnë në mënyrë autonome, pa ndërhyrje njerëzore, dhe mund të shkelin normat dhe rregullat shoqërore.

Kjo arritje ka nxitur kërkesa për një bashkëpunim ndërkombëtar për të vendosur mekanizma sigurie që të kontrollojnë zhvillimin dhe përdorimin e AI-ve në të ardhmen, për të parandaluar sjellje të papritura dhe pasiguri./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara