Shëndeti

Vlerat e lulëkuqeve rrezatuese të Shqipërisë

Lulëkuqja që rritet kudo në Shqipëri është e njohur për vlerat e saj të rëndësishme shëndetësore.

Published

on

Po të pyesni gjyshërit tuaj do t’ju tregojnë më shumë për aftësitë e lulekuqeve për të qetësuar dhe vënë në gjumë fëmijët. Lulëkuqja ishte një nga lulet më të preferuara të Venusit, perëndeshës romake të bukurisë dhe dashurisë. Prej shekujsh lulekuqet janë pranuar si simbol i qetësisë, gjumit dhe paqes.

Në vendin tonë deri sot lulëkuqja nuk është kultivuar dhe është rritur në mënyrë të pavarur si bimë e egër. Burimet tregojnë se duke parë kërkesat e tregut për lulëkuqen, kultivimi i saj është me leverdi ekonomike. Lulëkuqja është e përhapur dhe rritet e zhvillohet thuajse kudo në vendin tonë. Kërcenjtë e lulëkuqeve jetemot janë përdorur nga amvisat shqiptare si pjesë e grupit të barërave të egër në përgatitjen e byrekut të famshëm me lakra të egra së bashku me hithrat dhe lëpjetat.

Lulëkuqja fuqizon sistemin imunitar, mbron shëndetin e zemrës, forcon kockat, rrit qarkullimin e gjakut dhe ndihmon tretjen. Por lulet e vogla të kuqe prodhojnë edhe fara të ngrënshme që janë të mbushura plot me minerale, substanca të shëndetshme, por edhe me alkoloidë që nëse merren në doza të mëdha mund të kenë efekte të forta. Farat magjike sot i gjejmë në shumë ushqime të përgatitura me vaj lulëkuqeje ose fara siç janë: paninet, salcat, sallatat, supat, buka dhe ëmbëlsirat. Këto fara të vogla nga një lule që të themi të drejtën nuk ta mbush shumë mendjen janë shumë të fuqishme. Doza të vogla të këtyre farave mund të kenë një efekt të jashtëzakonshëm në trup.

Por le t’i hedhim një sy së bashku se çfarë mund të bëjë kjo lule me petale të kuqe si gjaku.
Efekti qetësues

Disa nga aspektet më të studiuara të lulëkuqes janë efektet analgjesike të saj. Nëse konsumon fara lulëkuqeje, atëherë mund të zbusësh dhimbjet, veçanërisht ato të kokës dhe të përshpejtosh proçesin e shërimit. Farat janë të pasura me zink dhe si rrjedhojë ndihmojnë metabolizmin për të përshpejtuar proçesin e rimëkëmbjes.

Fuqizon sistemin imunitar
Studime të shumta kanë provuar lidhjen që ekziston mes zinkut dhe sistemit imunitar . Zinku që gjendet me bollëk në çdo farë lulëkuqeje arrin të stimulojë prodhimin e qelizave të bardha të gjakut dhe të forcojë reagimet e trupit ndaj substancave dhe agjentëve të huaj.

Përmirëson shikimin
Me plakjen, sytë tanë fillojnë e na lënë në baltë. Megjithatë kjo nuk duhet të na demoralizojë. Ka shumë gjëra që mund të bëjmë për të ndaluar proçesin e përkeqësimit të shikimit. Antioksidantët janë të nevojshëm për të na mbrojtur sytë. I tillë është edhe zinku që gjendet në sasi të mëdha tek lulëkuqja. Zinku e mban shikimin të forte dhe ngadalëson degjenerimin makular – që është edhe shkaktari kryesor i humbjes së shikimit tek personat mbi 70 vjeç.

Mbron zemrën
Hekuri është një nga mineralet më të çmuar që gjenden tek lulëkuqja. Siç e dimë, hekuri është një përbërës integral në prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut. Kur rrisim dozën e hekurit, ne përmirësojmë qarkullimin e gjakut dhe si rrjedhojë nivelin e oksigjenit në pjesët më vitale të trupit. Nëpërmjet hekurit, ne zvogëlojmë simptomat e anemisë, marrim më shumë energji dhe përshpejtojmë proçesin e shërimit.

Ndihmon me tretjen
Nëse vuani nga konstipacioni ose diarea, atëherë keni nevojë për më shumë fibër në dietën tuaj. Farat e lulëkuqes kanë një nivel të lartë të fibrës që rregullon lëvizjet e zorrëve në favorin tuaj. Ato kanë ndikim të drejtpërdrejtë në uljen e dhimbjeve dhe inflamacionit dhe lehtësojnë funksionimin e sistemit të tretjes.

Diabeti i Tipit 2
Nivelet e ulëta të zinkut në organizëm janë tregues i rëndësishëm i nivelit të diabetit të tipit 2. Nëse dëshiron të mbrohesh nga kjo epidemi globale, atëherë duhet të shtosh zinkun në dietë. Përse mos të përdorësh fara lulëkuqeje atëherë?!

Funksionet e nervave
Shumë njerëz nuk arrijnë të kuptojnë plotësisht rolin e kalciumit në trupin tonë. Kalciumi është nga të paktët minerale që forcon funksionimin e sistemit nervor. Lulëkuqet kanë një nivel të lartë kalciumi dhe me to mund të bësh një tonik të shijshëm për nervat dhe të mbash larg çregullimet nervore.

Shëndeti i kockave
Kalciumi është gjithashtu i rëndësishëm për shëndetin e kockave. Kalciumi tek lulëkuqja mund t’ju japë kockave tuaja forcë dhe elasticitet.

Tensioni i gjakut
Kaliumi që gjendet tek farat e lulëkuqes zbut tensionin në arterie dhe promovon një qarkullim sa më normal të gjakut. Një gjë e tillë parandalon zhvillimin e arteriosklerozës dhe dhe sëmundjeve të zemrës./AgroWeb

Shëndeti

Çfarë i bëjnë trupit kafeja 2në1 dhe 3në1: Pankreasi dhe mëlçia në rrezik

Published

on

Pak veta e dinë se çfarë i bën trupit kafeja 2në1 dhe 3në1. Shumë njerëz po e zëvendësojnë kafenë shtëpiake me pije të menjëhershme si 2në1 dhe 3në1, të cilat përmbajnë aditivë të shumtë, ndërsa përqindja e kafesë së vërtetë në to është minimale.

Kafeja është në vendin e tretë ose të katërt

Përbërja e këtij produkti tregohet ndryshe me shkronja që janë të vështira për t’u lexuar edhe me një xham zmadhues. Rregullorja për Deklaratën, Etiketimin dhe Reklamimin e Ushqimeve përcakton qartë se informacioni në deklaratë duhet të jetë: “… i kuptueshëm, i dukshëm, i lexueshëm, jo i fshirë lehtë dhe nuk mund të mbulohet ose ndërpritet në asnjë mënyrë nga teksti ose imazhe të tjera”. …

Le të themi se ky produkt është më tepër një pije me bazë kafeje. Kjo duhet të merret me rezerva, se në varësi të zgjedhjes së 3në1 apo 2në1, kafeja në këtë produkt është në vendin e tretë ose të katërt dhe jo në një përqindje të madhe, rreth 10 për qind në varësi të prodhuesit.

Rregulli thotë që në deklaratën e produktit, përbërësit renditen në rend zbritës. Sipas rregullit aktual, prodhuesit duhet ta emërtojnë produktin sipas përbërësit kryesor, atij që është i pranishëm në përbërjen e produktit me më shumë se 50 për qind.

Burim i shpejtë i sheqerit

Një nga përbërësit kryesorë të kafesë 3në1 është sheqeri, pasi përmban më shumë se 50 për qind, ose 3.5 lugë çaji. Sipas rekomandimeve të ekspertëve, marrja e sheqerit të shtuar nuk duhet të kalojë 6 deri në 7 lugë çaji. Kjo është pije që konsiderohet burim i sheqerit të shpejtë. Kjo do të thotë që pas marrjes, niveli i glukozës në gjak rritet shpejt gjë që shkakton reagim të tepruar të pankreasit, ku sekretohet një sasi insuline, e cila ul shpejt glukozën në gjak.

Ky lloj reagimi çon në oreks të paqëndrueshëm e nivele të glukozës në gjak, ndryshime në humor dhe formimin e depozitave të yndyrës. Përveç sheqerit të shtuar, problemi qëndron në përqindjen më të lartë të yndyrave të hidrogjenizuara të shtuara, të cilat ndikojnë në rritjen e niveleve të kolesterinës në gjak.

Një përbërës më i ëmbël se sheqeri

Në këto pije shtohet edhe shurup glukozë-fruktozë, i cili është i dëmshëm dhe madje më i ëmbël se sheqeri. Shurupi i glukozës-fruktozës është sheqer në gjendje të lëngshme që nxirret nga karbohidratet niseshte, siç janë gruri dhe misri. Shurupi ka përbërje me sheqerin kristal të marrë nga panxhari i sheqerit dhe kallami. Sheqeri kristal përmban 50 për qind glukozë e 50 për qind fruktozë, shurupi i glukozës-fruktozës përmban 5-50 për qind fruktozë.

Nëse ky shurup përmban më shumë se 50 për qind fruktozë, emri ndryshohet në shurup fruktoze me koncentrim të lartë.

Në parim, këto shurupe klasifikohen edhe si vetë sheqeri, kështu që një gram përmban katër kalori.

Si absorbohen glukoza dhe fruktoza?

Duhet të dimë se si absorbohen glukoza dhe fruktoza në trup, që të kuptojmë pse ky shurup nuk është i mirë për dietë. Pavarësisht nëse konsumojmë sheqer të grimcuar apo shurup glukozë-fruktozë, trupi i zbërthen këto komponime në dy karbohidrate, glukozë dhe fruktozë.

Glukoza është burimi kryesor i energjisë së trupit. Kur glukoza gëlltitet, absorbohet në qeliza, gjë që çon në një rritje të nivelit të saj në gjak dhe në sekretimin e insulinës, e cila e zbërthen atë dhe kështu stabilizon nivelin e saj në gjak.

Nëse glukoza nuk gëlltitet, trupi do ta prodhojë vetë duke zbërthyer yndyrnat. Fruktoza është e ndryshme. Trupi i njeriut nuk e prodhon në sasi të konsiderueshme dhe nuk ka nevojë fizike për të. Vetëm mëlçia mund ta përpunojë fruktozën, gjë që nuk do të jetë problem nëse gëlltitet me moderim ose pas aktivitetit fizik. Në atë rast, fruktoza shndërrohet në glikogjen (një rezervë glukoze) dhe ruhet në mëlçi derisa të nevojitet.

Nëse mëlçia është me glikogjen, konsumimi i një sasie të madhe fruktoze e sforcon mëlçinë, duke e detyruar atë ta shndërrojë fruktozën në yndyrë. Kur konsumohet vazhdimisht një sasi e madhe sheqeri të shtuar, ky proces do të çojë në formimin e mëlçisë së dhjamosur dhe problemeve që lidhen me të. Fatkeqësisht, ky shurup glukozë-fruktozë gjendet në shumë produkte ushqimore, veçanërisht në ushqime të lehta dhe ëmbëlsira.

Kafe 2 në 1 pa sheqer?

Konsumi i kafesë 3 në 1 ose 2 në 1 në përgjithësi nuk rekomandohet. Nëse pimë herë pas here një pije të tillë si pjesë e marrjes së rekomanduar të energjisë, nuk duhet të ketë probleme. Edhe pse shumë do të thoshin se kafeja 2 në 1 nuk ka sheqer të shtuar, ekspertët theksojnë se kjo nuk është e vërtetë.

Ky është një produkt me një sasi më të ulët sheqeri. Mund të mos përmbajë sheqer kristal të shtuar, por sigurisht që përmban shurup glukoze dhe ndoshta laktozë të shtuar (sheqer qumështi).

Përqindja e kafesë mund të jetë më e ulët ose më e lartë nga prodhuesi në prodhues. Hidhërimi i kafesë varet nga lloji i kokrrës së kafesë që përdoret për të përgatitur ekstraktin. për këtë produkt përdoren kokrra kafeje me cilësi më të dobët.

Shija ndikohet edhe nga aditivë tjerë në këtë pije, siç janë yndyrnat e hidrogjenizuara, përmirësuesit e shijes, aditivë të ndryshëm. Aditivët mund të shkaktojnë lloje të ndryshme sëmundjesh, dhe përmirësuesit e shijes veprojnë në tru si një “drogë”, prandaj trupi kërkon edhe më shumë nga këto produkte.

E vërteta është se aditivët janë të vështirë për t’u eliminuar plotësisht nga dieta, prandaj është e rëndësishme të dimë se cili është ndikimi i tyre në trup. Aditivët artificialë mund të shkaktojnë: çekuilibër të florës së zorrëve, funksionim jo të duhur të traktit tretës, shfaqjen e qelizave kancerogjene, inflamacion, funksionim jo të duhur të sistemit mendor. Përmirësuesit e shijes veprojnë në trurin tonë si një “drogë” dhe trupi ynë i kërkon ato gjithnjë e më shumë.

Marrja e pakontrolluar e ushqimeve me përmirësues shijeje çon gjithashtu në rezistencë ndaj insulinës, diabet, obezitet dhe edhe shfaqjen e sëmundjeve kardiovaskulare. Ajo që është në duart tona është të zvogëlojmë marrjen e produkteve ushqimore të shumëpërpunuara.

Zgjedhja më e mirë është një dietë e bazuar në ushqime që janë më afër formës së tyre origjinale.

Meqenëse kafetë 2 në 1 dhe 3 në 1 kanë nivele të ulëta kafeine, një mundësi më e mirë është të zgjidhni kafe turke ose kafe të pastër të menjëhershme, dhe të shtoni përbërës si sheqer dhe qumësht ose t’i konsumoni pa asnjë shtesë (gjë që do të ishte më e mira).

Continue Reading

Shëndeti

Lakra dhe brokoli zvogëlojnë rrezikun e kësaj sëmundjeje

Published

on

Konsumimi i lakrës dhe brokolit ka veti antikancerogjene, të cilat zvogëlojnë rrezikun e kancerit të zorrës së trashë, sipas një studimi të ri shkencor britanik.

Studiuesit në Institutin Francis Crick në Londër, të udhëhequr nga Dr. Gita Stockinger, të cilët publikuan punimin përkatës në revistën mjekësore “Immunity”, sipas BBC-së, zbuluan, përmes eksperimenteve në kafshë dhe në inde mini-zorrësh në laborator, se substancat antikancerogjene prodhohen gjatë tretjes së këtyre perimeve.

Ashtu si lëkura, sipërfaqja e brendshme e zorrëve rigjenerohet vazhdimisht nga qelizat staminale përmes një procesi që zgjat katër deri në pesë ditë dhe i cili ndonjëherë mund të bëhet i pakontrollueshëm, duke rezultuar në inflamacion ose kancer.

Studimi tregon se kur dikush ha perime e brokoli, prodhohen kimikate që, me të arritur në zorrën e trashë, kanë efekt pozitiv në qelizat staminale e mbrojnë sipërfaqen e saj të brendshme, në mënyrë të mund të ripërtërihet pa problem.

Ushqyerja e kafshëve eksperimentale me dieta të pasura me këto substanca i mbrojti kafshët nga kanceri i zorrës së trashë, edhe kur ato kishin gjene me rrezik të lartë për sëmundjen në ADN-në e tyre.

Pa të njëjtën dietë, këto kafshë eksperimentale përfundimisht zhvilluan kancer. Megjithatë, kur kafshët eksperimentale filluan dietën mbrojtëse, përhapja e tumoreve kancerogjene u ndal.

Dr. Stockinger i quajti gjetjet “arsye për optimizëm”, shtoi se ka arsye për të ngrënë më shumë lakër dhe brokoli.

Continue Reading

Shëndeti

Çfarë duhet të bëjmë kur ndihemi të lodhur?

Published

on

Në jetën e përditshme, ndjenja e lodhjes është diçka që përjetojmë qoftë pas një dite të ngarkuar, një nate pa gjumë, apo nga stresi.

Por, përtej një pushimi të shkurtër apo një filxhani kafe, çfarë mund të bëjmë realisht për ta përballuar lodhjen në mënyrë të shëndetshme dhe efektive?

Kupto burimin e lodhjes

Para se të veprojmë, është e rëndësishme të kuptojmë pse ndihemi të lodhur. A është fizike (mungesë gjumi, aktivitet fizik i tepërt), mendore (stres, ankth, mbingarkesë) apo emocionale (trishtim, demotivim)?. Njohja e shkakut është hapi i parë drejt zgjidhjes.

Fli mjaftueshëm dhe me cilësi

Gjumi është baza e energjisë sonë. Mungesa e gjumit ose gjumi jo cilësor ndikon drejtpërdrejt në përqendrimin, disponimin dhe kapacitetin tonë fizik.

Rekomandohet:

Të flesh 7–9 orë çdo natë. Të ndjekësh një rutinë të qëndrueshme gjumi. Të shmangësh pajisjet elektronike 1 orë para gjumit.

Lëvizi trupin, edhe kur nuk ke energji. Aktiviteti fizik, edhe në formën e një ecjeje 10-minutëshe, ndihmon trupin të çlirojë endorfina, hormonet e mirëqenies. Ironikisht, lëvizja na jep më shumë energji sesa pushimi i vazhdueshëm.

Ushqehu në mënyrë të balancuar

Ajo që hamë ka ndikim të drejtpërdrejtë në energjinë tonë.

Ja disa këshilla:

Ha më shumë fruta, perime. proteina të lehta.

Shmang ushqimet e përpunuara dhe sheqernat e tepërta.

Mos anashkalo mëngjesin.

Pusho në mënyrë aktive.

Përveç gjumit, trupi dhe mendja kanë nevojë për pushim gjatë ditës.

Kjo nuk do të thotë vetëm të rrish shtrirë, por të bësh diçka që të relakson:

Meditim ose frymëmarrje e thellë

Dëgjimi i muzikës relaksuese

Leximi i një libri të lehtë

Një bisedë me një mik të afërt

Menaxho stresin

Stresi i pandërprerë është një nga shkaktarët kryesorë të lodhjes kronike.

Praktika si joga, meditimi, shkrimi i ditarit apo edhe thjesht të thuash “jo” kur nuk mundesh, ndihmojnë të ruash energjinë mendore.

Continue Reading

Shëndeti

Katër bajame në ditë, përfitime direkte në organizëm

Published

on

Bajamet janë ndër arrorët më të mirë për organizmin. Ato janë të pasura me magnez, kalium, fibër dhe proteinë, të cilat janë shumë të rëndësishme për mbarëvajtjen e funksionit të shumë organeve në trupin e njeriut.

Këto fruta të thata duhen konsumuar rregullisht për të ofruar një larmi përfitimesh duke nisur që nga ulja e kolesterolit e deri tek rënia në peshë.

Këto përfitime merren edhe duke konsumuar një sasi të vogël bajamesh çdo ditë. Duke ngrënë 4 bajame në ditë, trupi i merr 6 përfitime direkte.

Zemër e fortë

Antioksidantët,  flavonoidët dhe vitamina E tek bajamet ulin rrezikun e shfaqjes së sëmundjeve të zemrës dhe e bëjnë atë më të fortë.

Ekspertët thonë se ngrënia e rregullt e bajameve ul rrezikun e atakut në zemër me 50 përqind.

Kolesterol i ulët

Bajamet janë burim i shkëlqyer i vitaminës E dhe kjo e fundit është një antioksidant i fuqishëm. Antioksidantët mbrojnë qelizat nga dëmtimet e shkaktuara prej radikaleve të lira, ulin kolesterolin në gjak, pastrojnë enët e gjakut dhe pengojnë aterosklerozën.

Mendje e mprehtë

Antioksidantët dhe substancat tjera që gjenden tek bajamet janë të rëndësishme për shëndetin e trurit. Konsumi ditor i bajameve përmirëson aktivitetin dhe funksionet e trurit dhe e bën atë më të mprehtë.

Kockat dhe dhëmbët

Bajamet përmbajnë fosfor, ky mineral i bën kockat dhe dhëmbët më të fortë. Njerëzit që vuajnë nga osteoporoza duhet të konsumojnë bajame çdo mëngjes.

Mbipesha

Bajamet përmbajnë fibër e cila ju mban të ngopur për shumë gjatë duke penguar ngrënien e tepërt. Fibra rregullon tretjen e pengon akumulimin e depozitave dhjamore. Ekspertët thonë se nëse njeriu ha bajame të paktën dy herë në javë ka 30% më shumë gjasa për të mos shtuar në peshë.

Sheqernat në gjak

Këto arrorë janë të domosdoshëm për uljen e nivelit të sheqerit në gjak dhe të rëndësishëm për shëndetin e diabetikëve. Bajamet dhe nën produktet e tyre rekomandohen kundër diabetit nga shumë ekspertë të fushës.

Continue Reading

Të kërkuara