

Teknologji
Verifikimi intelegjent apo dixhital – Çfarë është, dhe si mund t’i ndihmojë institucionet financiare?
Published
4 years agoon
By
Betim GashiMashtrimi financiar është në rritje. Si mundet që mjetet e reja të vërtetimit të drejtuara nga intelegjenca artificiale të ndihmojnë bankat të thyejnë ciklin?
Mashtrimet nuk janë probleme të reja nëpër banka, por ama është në rritje. Nga viti 2015 në 2018, më shumë se gjysma e bankave raportuan një rritje në vëllimin dhe vlerën e mashtrimit të jashtëm, me shumicën e çështjeve të lidhura me vjedhjen e identitetit.
Për më tepër, siç është vërejtur nga Instituti i Informacionit të Sigurimeve, vitet e fundit kanë parë një rritje masive të sulmeve të vjedhjes së identitetit: Në vitin 2020, FTC mori 4.8 milion raporte mashtrimi dhe vjedhje identiteti.
Kjo shënon një rritje prej 45 përqind nga numrat e vitit 2019, nxitur në një pjesë të madhe nga rritja prej 113 përqind e vjedhjes së identitetit.
Si rezultat, është e qartë se bankat dhe institucionet e tjera financiare kanë nevojë për mënyra të reja për të mbështetur sigurinë dhe për të siguruar që vetëm përdoruesit e autorizuar të kenë qasje në të dhënat financiare të klientit dhe korporatës. Një klasë e teknologjive në zhvillim të drejtuara nga inteligjenca artificiale në lidhje me vërtetimin e përdoruesit mund të ndihmojnë.
Verifikimi me ‘Biometrikët Inteligjentë’ për bankat
Verifikimi inteligjent ofron një mënyrë të re për bankat për të krijuar një mbrojtje efektive nga mashtrimet. Në vend që të verifikoni përdoruesit bazuar në kushte të njohura – siç janë emrat e përdoruesve, fjalëkalimet dhe madje edhe shenjat e njëhershme të tekstit, verifikimi inteligjent mbështetet në kornizat biometrike ose të sjelljes për të ndihmuar në uljen e rrezikut të mashtrimit.
Siç vërehet nga Finextra, disa nga bankat më të mëdha në botë tashmë po investojnë në teknologji biometrike; KPMG raporton se dy të tretat e institucioneve financiare “të trashëguara” kanë përparësinë e zhvendosjes në mjetet e njohjes së zërit, gjurmëve të gishtave dhe fytyrës. Kjo përputhet me ndjenjën e sigurisë së konsumatorit: 61 përqind e të anketuarve thonë se zgjidhjet biometrike janë të paktën po aq të sigurta sa fjalëkalimet tradicionale.
Së bashku me teknologjitë e afta për të njohur shenjat e gishtërinjve dhe tiparet e fytyrës, firmat po zhvillojnë gjithashtu mjete të sjelljes që lejojnë vërtetimin e bazuar në kushte të tilla si ku ose kur përdoruesit hyjnë zakonisht, çfarë bëjnë zakonisht dhe madje edhe si i mbajnë pajisjet e tyre.
Përtej identitetit dhe menaxhimit të hyrjes
Identiteti dhe mjetet e menaxhimit të aksesit (IAM) tani janë pjesë e tryezës për institucionet financiare. Për të mbrojtur të dhënat e klientit dhe për të siguruar që njerëzit e duhur të kenë akses në shërbimet e duhura në kohën e duhur, IAM i fortë është vendimtar.
Por IAM gjithashtu vjen me sfida për sigurinë financiare. Ndërsa shumë zgjidhje kanë lëvizur përtej portave të emrave të përdoruesve / fjalëkalimeve për të përfshirë vërtetimin me dy faktorë, këto SMS ose alternativa të bazuara në shenja janë ende subjekt i kompromisit të mundshëm nëse sulmuesit mund të kryejnë sulme përgjimi ose të fitojnë qasje fizike në shenjat e përdoruesit.
IAM gjithashtu paraqet problemin e aksesit tepër lejues. Për shembull, pasi klientët ose personeli të jenë verifikuar, shpesh nuk ka kontroll të mëtejshëm, nga ana tjetër duke bërë të mundur që përdoruesit të kenë qasje në sisteme ose shërbime që janë përtej fushës së nevojave të tyre të menjëhershme.
Kjo parashikon kalimin në zgjidhje të privilegjuara të menaxhimit të hyrjes që përdorin një model me besim zero për të vërtetuar përdoruesit.
Zbatimi i verifikimit inteligjent
Ndërsa më shumë siguri është e lidhur me një mbrojtje më të mirë të përgjithshme për bankat dhe klientët, thjesht shtimi i shërbimeve të reja pa marrë parasysh mjediset ekzistuese mund të rrisë kompleksitetin e përgjithshëm dhe të zvogëlojë sigurinë in situ. Si rezultat, bankat duhet të marrin në konsideratë tre faktorë për vërtetim efektiv:
A është e aftë infrastruktura aktuale të trajtojë kërkesat e zgjidhjeve biometrike ose të sjelljes siç janë kapaciteti i magazinimit, gjerësia e brezit dhe disponueshmëria e burimeve?
Si do të bashkëveprojnë zgjidhjet e reja inteligjente të vërtetimit me sistemet ekzistuese, veçanërisht ato të lidhura me zgjidhjet kryesore të trashëgimisë?
Si duket zbatimi në praktikë?
Këtu, bankat shpesh përfitojnë nga ndihma e ekspertëve të palëve të treta për të verifikuar zgjidhjet e mundshme dhe për të përcaktuar strategjinë më të mirë të vendosjes.
Zbatuar në shkallë dhe mbështetur nga zgjidhje me besim zero, vërtetimi inteligjent mund të ndihmojë firmat financiare të zvogëlojnë mashtrimin, të përmirësojnë aksesin dhe të përmirësojnë kënaqësinë e klientit.
(Përktheu dhe përshtati UBTNews)
You may like
Teknologji
Një nga kompjuterët më të rrallë në histori, Apple-1 shitet për 475 mijë dollarë
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Një nga kompjuterët më të rrallë dhe më ikonik në historinë e teknologjisë, modeli Apple-1, është shitur për një shumë marramendëse prej 475 mijë dollarësh amerikanë në një ankand të mbajtur në Boston.
Ky kompjuter është pjesë e grupit të parë prej vetëm 50 njësish, të prodhuara me dorë nga bashkëthemeluesit e Apple, Steve Jobs dhe Steve Wozniak, në vitin 1976.
Sot, ekzistojnë nëntë ekzemplarë funksionalë të këtij modeli, duke e bërë të rrallë dhe të kërkuar nga koleksionistët. Modeli i shitur, i njohur si “Byte Shop Apple-1”, përfshin një kabinetë prej druri të ngurtë dhe është në gjendje të plotë pune një faktor kyç që ndikoi në çmimin përfundimtar.
Fillimisht ishte vlerësuar se do të shitej për 300 mijë dollarë, por interesi i madh dhe gjendja e shkëlqyer e pajisjes bënë që ai të shitej shumë mbi këtë pritshmëri.
Kompjuteri i njohur si “Moore Apple-1” i përkiste June Blodgett Moore, e cila është njohur si gruaja e parë që ka diplomuar në Fakultetin e Drejtësisë në Universitetin Stanford.
Apple-1 erdhi në ankand me komponentët tastierën, interfejsin për kaseta dhe softuerin Apple BASIC.
Një video demonstruese e funksionimit të tij, e realizuar një ditë para ankandit, i shtoi vlerë të konsiderueshme ofertës.
Në kohën kur u lansua, Apple-1 shitej për 666.66 dollarë, ai përfaqëson pikë kthese në historinë e kompjuterëve personalë, konsiderohet si gurthemeli mbi të cilin u ndërtua perandoria e teknologjisë. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Spotify surprizon përdoruesit me një risi të madhe
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Në selinë qendrore të Spotify duket se po ndodhin ndryshime të mëdha. Brenda më pak se një jave, kompania ka sjellë një tjetër lajm të mirë për përdoruesit.
Tani, dëgjuesit mund të zgjedhin dhe të dëgjojnë çdo këngë që duan, pa pagesë.
Ky ndryshim vjen pasi Spotify prezantoi përmirësime për shërbimin Premium dhe vendosi të ofrojë një avantazh të ri për përdoruesit e planit falas, pa rrezikuar humbjen e abonentëve.
Llogaritë me planin falas kanë mundësi të zgjedhin çdo këngë dhe ta dëgjojnë, një opsion që ishte i rezervuar vetëm për abonentët Premium.
Ky funksion do të jetë i disponueshëm globalisht duke filluar që sot. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Google shkaktoi kaos, gati 77 për qind e faqeve u prekën
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Në mes të shtatorit 2025, Google pa paralajmërim hoqi parametrin e URL-së “&num=100”, i cili lejonte që në një faqe kërkimi të shfaqeshin 100 rezultate njëherësh.
Edhe pse duket ndryshim teknik i vogël, ky veprim shkaktoi trazira të mëdha në komunitetin SEO, ndikoi në funksionimin e mjeteve të ndjekjes së renditjes dhe deformoi të dhënat statistikore. Mendohet se ka ndikuar në rreth 77% të faqeve.
Parametri “&num=100” ishte baza e softuerëve që monitoronin pozicionet në Google, lejon skanimin e 100 rezultateve me kërkesë të vetme.
Pas heqjes së tij, mbledhja e të dhënave u bë dhjetë herë më komplekse:
Para: 1 kërkesë = 100 rezultate
aPas: 10 kërkesa = 100 rezultate
Kjo sjell më shumë kërkesa për serverat e Google, rritje të kostove infrastrukturore dhe më shumë kompleksitet në mbledhjen e të dhënave. Pasojat përfshijnë panelet e kontrollit të prishura, të dhëna të humbura për renditjen dhe raporte të paplota të SERP-it. Disa mjete kanë kufizuar ndjekjen në 20 rezultatet kryesore për të zbutur kostot e rritura, pritet që kosto të transmetohen tek përdoruesit përmes rritjes së çmimeve të abonimeve.
Efektet në Google Search Console (GSC)
Ndryshimi ka ndikuar edhe në të dhënat e GSC-së. Shumë pronarë faqesh kanë vënë re ulje të shikimeve në desktop, pozicioni mesatar i faqeve ka pësuar rritje, se botët që ndjekin renditjen nuk mund të regjistrojnë më shikime për pozicionet 11-100 në të njëjtën faqe. Përpara, parametrin aktiv mundësonte që edhe faqet në pozicione të largëta të regjistronin shikime, duke kontaminuar të dhënat e mëparshme.
Arsyet e ndryshimit:
Google nuk ka dhënë shpjegim, por ekspertët e SEO sugjerojnë disa motive: Vështirësimi i scraping-ut: pengon mbledhjen automatike të të dhënave nga SERP. Mbrojtja e infrastrukturës: ul ngarkesën e serverave. Kontrolli i të dhënave: inkurajon përdorimin GSC e API zyrtare.
Mbrojtja ndaj konkurrencës së AI: redukton mundësitë që mjete ose modelet AI të përdorin indeksin e Google për krijimin automatik të përgjigjeve. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Apple konfirmon: iOS 26 mund të ndikojë në baterinë e iPhone
Published
3 days agoon
September 24, 2025By
UBT News
Apple ka lëshuar një njoftim të rëndësishëm lidhur me përditësimin e fundit të sistemit operativ, iOS 26.
Kompania pranon se instalimi i versionit më të ri mund të shkaktojë një rritje të përkohshme të konsumit të baterisë, diçka që përdoruesit e kanë vënë re pas çdo përditësimi të madh.
Arsyeja kryesore është se pas instalimit, shumë procese në sfond fillojnë të funksionojnë, si indeksimi i të dhënave, shkarkimi i burimeve shtesë për funksione të reja dhe përditësimi automatik i aplikacioneve.
Apple siguron përdoruesit se kjo është normale dhe se bateria do të kthehet në performancën e saj normale brenda disa ditësh, pasi këto procese përfundojnë.
Edhe pse funksionet e reja rrisin ngarkesën mbi procesorin, ndikimi në performancë dhe konsum energjie është minimal.
Kompania këshillon përdoruesit të mos shqetësohen për ngrohjen fillestare të pajisjes dhe shpejtësinë e shtuar të konsumit të baterisë.
Për ata që janë më skeptikë, Apple sugjeron të presin përditësimet e para me rregullime gabimesh para se të instalojnë versionin e ri të iOS. /A.Z/UBT News/

Gjykata spanjolle liron Dani Alves-in

Caktohet data, Pogba rikthehet në fushë

Aksident me fatalitet në Blagaj të Pejës

Legjenda e Barcelonës njofton pensionimin nga futbolli

Osmani takohet me presidentin e Senegalit

Arrestohet një i dyshuar për sulm seksual ndaj një të miture në Podujevë

Nis Superliga e Kosovës në futsall këtë fundjavë

Sean ‘Diddy’ Combs rikthehet në gjykatë për të kërkuar një gjykim të ri

18 nga librat më të mirë të vitit sipas gazetarëve të BBC
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26