Kulturë

Vdekja e Albert Camus: Një fund që përjetësoi një filozofi të pavdekshme

Published

on

Më 4 janar 1960, në një aksident tragjik automobilistik pranë fshatit Villeblevin në Francë, ndërroi jetë Albert Camus (Alber Kamy), një nga intelektualët dhe shkrimtarët më të njohur të shekullit të XX-të. Në moshën 46-vjeçare, ai u nda nga jeta, duke i dhënë fund një jete të shndritur, të mbushur me ngjarje dhe arritje të jashtëzakonshme, që nuk do t’i shuheshin kurrë.

I shoqëruar nga redaktori i tij, Michel Gallimard, i cili gjithashtu humbi jetën në këtë aksident, Kamy udhëtonte nga qyteti, duke vendosur të pranonte udhëtimin me makinë, ndryshe nga plani fillestar për të udhëtuar me tren drejt Parisit. Në makinën e tij u gjet një dorëshkrim i papërfunduar i romanit “The First Man”, që do të publikohej vetëm pas vdekjes së tij.

Përveç veprave të tij të shquara, Kamy ishte i njohur për angazhimin e tij të thellë filozofik dhe shoqëror, ku ai luftonte kundër çdo forme të totalitarizmit dhe merrte mbi shpinë barrën e mbrojtjes së jetës njerëzore, duke qenë një zë i fuqishëm kundër çdo padrejtësie. Vepra e tij më e njohur është “I huaji” (“The Stranger”), një roman që ka pasur ndikim të madh dhe është konsideruar një klasik i letërsisë botërore.

Në vitin 1957, Kamy fitoi Çmimin Nobel për Letërsi, duke u bërë një nga shkrimtarët më të rinj që ka marrë këtë çmim, vetëm 44 vjeç. Ai e arriti këtë sukses ndërkohë që kishte ende shumë për të dhënë, ndërsa shkrimet e tij shquheshin për një pasqyrë të thellë të ekzistencës njerëzore dhe absurditetin e saj.

65 vite pas vdekjes së tij, trashëgimia e Kamy vazhdon të mbijetojë dhe të frymëzojë brez pas brezi, duke u ngulitur jo vetëm në fushën e letërsisë, por edhe në filozofi, teatër dhe art. Puna e tij ka kaluar përtej kufijve të kohës dhe ndihmon për të përballuar sfidat që shoqëria bashkëkohore përballet sot.

Një nga citatet më të njohura të tij mbetet: “Por njerëzit vdesin, pavarësisht vullnetit të tyre, pavarësisht maskimit të tyre”. Kjo thënie mbart një pesimizëm të thellë, por njëkohësisht një realizëm të pamëshirshëm mbi natyrën e jetës dhe të vdekjes. Kamy, gjithashtu, thekson se, përballë kësaj bote, ai nuk dëshironte të gënjehej, as të gënjente, dhe se synonte të përballonte fundin e tij me të gjithë frikën dhe xhelozinë që ndiente për jetën, pa i fshehur asnjëherë ndjenjat e tij.

Pavarësisht se ka kaluar një gjysmë shekulli nga ndarja e tij nga jeta, Camus mbetet një figurë e pashuar dhe një mendimtar që flet akoma me forcë për natyrën e realitetit shoqëror dhe ekzistencial, që kërkon të gjejë përgjigje për pyetje të thella dhe universale./UBTNews/

 

Kulturë

Premiera e “Bukuria e gomarit” në Festivalin e Filmit në Cyrih

Published

on

Filmi dokumentar-artistik “Bukuria e gomarit”, i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës, ka pasur premierën e tij në Festivalin prestigjioz të Filmit në Cyrih.

Ky produksion sjell një reflektim të ndjerë mbi brishtësinë e kujtesës, duke ndërthurur elementin dokumentar me një gjuhë vizuale që ngjan me përrallën.

Filmi mban firmën e regjisores dhe skenaristes Dea Gjinovci, ndërsa producent është Ilir Hasanaj. Në rolet kryesore paraqiten Asllan Gjinovci dhe Leart Gjinovci, të shoqëruar nga aktorë të tjerë nga Makermali dhe Skenderaj.

Në ekipin krijues veçohen emra të njohur si Samir Karahoda dhe Samir Ljuma në kinematografi, Valmira Hyseni në produksion, si dhe një grup i gjerë profesionistësh nga Kosova, Zvicra, Franca dhe SHBA. Muzikën origjinale e ka realizuar Gael Kyriakidis me vokale arbëreshe, ndërsa për ngjyrat është kujdesur Raphaël Dubach.

Filmi është bashkë-produksion i Astrae Productions, Unseen Films, Haut et Court Doc, Facet (US) dhe RTS, me mbështetje nga institucione të rëndësishme si Suissimage, Sundance Documentary Fund, Cineforom, Qendra Kinematografike e Kosovës, si dhe nga komuna të ndryshme në Kosovë e Zvicër.

Përndryshe, premiera në Cyrih u prit me interes të madh, duke shënuar një hap të rëndësishëm për prezencën e kinematografisë kosovare në arenën ndërkombëtare. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

30 shtatori – Dita Kombëtare e dashurisë për njerëzit

Published

on

Çdo vit, më 30 shtator, shënohet Dita Kombëtare e Dashurisë për Njerëzit (National Love People Day), një ditë që promovon dashurinë pa kushte dhe mirësinë njerëzore.

Ajo na fton të japim dashuri pa pritur asgjë në këmbim, duke nxjerrë në pah vlerat universale që na bashkojnë pavarësisht prejardhjes, besimit apo bindjeve tona.

Kjo ditë u shpall për herë të parë në vitin 2017 nga New Life Covenant Church në Çikago, me synimin për të përhapur idenë se dashuria duhet të praktikohet çdo ditë dhe ndaj kujtdo.

Qëllimi i saj është të frymëzojë njerëzit të tregohen zemërgjerë, të ndihmojnë komunitetin dhe të ndërtojnë marrëdhënie të bazuara në respekt e mirëkuptim.

Dashuria pa kushte është vlerë që gjendet në shumë tradita fetare e praktika shpirtërore, por kjo ditë na kujton se ajo duhet të reflektohet edhe në përditshmëri: një gjest i vogël mirësie, një fjalë mbështetjeje apo një akt solidariteti mund të ndryshojë ditën e dikujt dhe të krijojë një zinxhir pozitiv tek të tjerët.

Si mund ta shënojmë këtë ditë?

Duke shprehur mirënjohje për njerëzit pranë nesh.

Duke ndihmuar ata që kanë nevojë.

Duke dhuruar kohë, buzëqeshje apo fjalë të ngrohta.

Duke përhapur dashuri pa kushte në familje, shoqëri dhe komunitet.

Në një botë shpesh të mbushur me ndarje e tensione, 30 shtatori na rikujton se dashuria dhe humanizmi mbeten forcat më të fuqishme për të kapërcyer çdo pengesë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Edi Rama për Ditën e Trashëgimisë: Një pasuri që lidh të kaluarën me të ardhmen

Published

on

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka përkujtuar Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore me një mesazh të veçantë dhe një dedikim mbi rëndësinë e saj për identitetin kombëtar.

Ai ndau me publikun pamje që përfaqësojnë motive tradicionale shqiptare, duke theksuar se kjo trashëgimi është një pasuri e çmuar që lidhet ngushtë me rrënjët, historinë dhe shpirtin e popullit tonë.

”Sot kremtojmë Ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore, një ditë që na kujton pasurinë më të çmuar të identitetit tonë kombëtar. Trashëgimia jonë kulturore është lidhja jonë me të kaluarën, një pasqyrë e historisë dhe frymëzim për të ardhmen. Ajo na kujton rrënjët tona, traditat e gjyshërve, dhe forcon lidhjen me shpirtin e vendit tonë. Ruajtja dhe vlerësimi i saj nuk është vetëm një detyrë historike, por edhe një angazhim për të kultivuar krenarinë dhe për të trasmetuar gjallërinë e kulturës shqiptare brez pas brezi”, shkroi Rama.

Ai theksoi se ruajtja e trashëgimisë kulturore është një detyrë kolektive që kërkon bashkëpunim dhe vëmendje nga të gjithë qytetarët, institucionet dhe komunitetet, duke e bërë këtë ditë një mundësi për të reflektuar mbi vlerat që na lidhin si komb. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Vdes sopranoja e njohur, nëna e Piro Çakos

Published

on

Ndërron jetë sopranoja e njohur shqiptare, Luiza Papa-Çako. Artistja u nda nga jeta në moshë të shtyrë, duke lënë pas një trashëgimi të çmuar në muzikën klasike shqiptare.

Luiza Çako ishte një nga emrat më të spikatur të skenës lirike shqiptare. Me një karrierë të gjatë dhe të suksesshme, ajo kontribuoi në pasurimin e kulturës muzikore në vend, duke interpretuar një sërë rolesh kryesore në vepra operistike brenda dhe jashtë Shqipërisë.

Ajo njihej për interpretimin e saj të ndjerë, teknikën vokale dhe elegancën artistike.

Luiza Çako ishte gjithashtu bashkëshortja e tenorit të njohur Gaqo Çako dhe nëna e këngëtarit të njohur Pirro Çako, duke qenë pjesë e një familjeje me traditë të thellë muzikore. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara