Në ceremoninë solemne të hapjes së Kuvendit Kombëtar për Gjuhën Shqipe, me temën “Sfidat e Gjuhës Shqipe në Shekullin XXI”, akademik Skënder Gjinushi, kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, mbajti një fjalë përshëndetëse të ngarkuar me emocion dhe përkushtim ndaj vlerës dhe rëndësisë së gjuhës shqipe.

Gjinushi shprehu mbështetje të fuqishme për nismën e Qeverisë për shpalljen e vitit 2024 si Vit të Gjuhës Shqipe, një ngjarje që përfshin të gjithë shqiptarët, nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia e Veriut, deri tek Arbëreshët e Italisë dhe shqiptarët e Malit të Zi dhe diasporës, duke e bërë këtë vit një kalendar mbarëkombëtar të rëndësishëm për identitetin dhe ruajtjen e gjuhës.

Në fjalën e tij, Gjinushi vuri në dukje se pa njësimin e alfabetit dhe latinizimin e shkrimit, të realizuar në Kongresin e Manastirit, nuk mund të kuptohet as historia dhe as zhvillimi i gjuhës shqipe, e cila është një prej shtyllave më të forta të identitetit kombëtar shqiptar. “Kombi shqiptar u formua dhe shteti shqiptar u pavarësua përmes kontributit të shoqërive atdhetare, klubeve kulturore e lëvizjeve mendore, vendimeve të marra në kongrese e evente të tilla si ai i Manastirit,” theksoi Gjinushi, duke nënvizuar rolin kyç të këtyre momenteve të rëndësishme historike në formimin e kombit dhe shtetit shqiptar.

Për akademikun, shqipja është një gjuhë e mrekullueshme, e lindur dhe e formuar përmes një procesi 6-mijëvjeçar. Duke iu referuar studimeve të fundit, të bazuara në ADN-në e popullatave dhe gjetjeve arkeologjike, Gjinushi theksoi se këto dëshmi vërtetojnë lashtësinë dhe vijimësinë e popullimit të rajonit, që ka nisur 8 mijë vjet më parë. Ai theksoi se këto studime nuk janë vetëm dëshmi të historisë së shqiptarëve, por ofrojnë një vend të denjë për gjuhën shqipe dhe popullin shqiptar në skenën botërore. “Ky proces, që ka filluar nga periudha parailire dhe parapellazge, ka krijuar një gjuhë të mrekullueshme, të cilën autorë të mëdhenj si Ismail Kadare e kanë përdorur për të krijuar kryevepra botërore. Kjo është dëshmi e pasurisë dhe fuqisë së gjuhës shqipe,” u shpreh Gjinushi.

Në fund, Gjinushi apeloi që të gjithë shqiptarët të mbrojnë gjuhën shqipe si një pasuri të paçmuar kombëtare, duke theksuar se kjo mbrojtje duhet të fillojë nga vetvetja, nga mospërdorimi dhe keqpërdorimi i saj. Ai theksoi gjithashtu rëndësinë e ruajtjes dhe zhvillimit të gjuhës standarde, si një tregues i një stadi të avancuar të zhvillimit të kulturës dhe identitetit të një kombi./UBTNews/

Tregu i Kriptomonedhave ka shënuar një tjetër moment historik, pasi Bitcoin ka arritur një vlerë rekord prej 97,902 dollarësh për një njësi. Ky shëndërrim në çmim ka shkaktuar një valë entuziazmi në mesin e investitorëve dhe analistëve të tregut, të cilët besojnë se ky rritje ka ardhur si pasojë e rizgjedhjes së Donald Trump si president i Shteteve të Bashkuara.

Ky rekord i ri për Bitcoin u arrit të mërkurën, duke vendosur një standard të ri për kriptomonedhën më të njohur në botë, që deri më tani ishte treguar e paqëndrueshme dhe e pasigurt për shumë investitorë. Rritja e papritur e çmimit ka pasuar spekulimet që Trump, i cili fitoi rizgjedhjen si president i SHBA-së, mund të ofrojë mbështetje më të fortë për asetet digjitale. Ky përkrahje e mundshme e administratës Trump, sipas tregtarëve, mund të sjellë një rregullim më të butë dhe më të favorshëm për industrinë e kriptomonedhave, duke i dhënë mundësi për të rritur më tej vlerën dhe adoptimin e tyre.

Analistët e tregut kanë sugjeruar se një politikë më e lehtë rregullatorisht për kriptovalutat nga administrata e Trump mund të ketë një ndikim pozitiv në ekosistemin global të kriptomonedhave, duke krijuar kushte më të favorshme për rritjen e investimeve dhe përdorimit të këtyre aseteve. Kjo ka nxitur një valë optimizmi, ku investitorët po shpresojnë se periudha e ardhshme mund të sjellë një “epokë të artë” për Bitcoin dhe për kriptomonedhat e tjera.

Sot, vlera totale e tregut global të kriptomonedhave ka arritur një tjetër rekord historik, duke kaluar për herë të parë në histori shifrën e 3 trilionë dollarëve. Ky hap i madh në vlerën e tregut tregon rritjen e shpejtë të interesit për kriptovalutat, që po i japin mundësi të reja investitorëve dhe po transformojnë sektorin financiar global.

Ky zhvillim ka ngjallur reagime të përziera në komunitetin global, ku disa shohin këtë si një mundësi për rritjen e inovacionit dhe diversifikimin financiar, ndërsa të tjerë mbeten të kujdesshëm për pasigurinë që ende mbetet në lidhje me natyrën e kriptomonedhës dhe mundësitë e spekulimeve të tepruara.

Megjithatë, për momentin, të dhënat tregojnë se Bitcoin po shijon një periudhë të madhe rritjeje dhe mbështetjeje, që ka sjellë një entuziazëm të madh ndër investitorë dhe analistë të tregut. Kjo mund të shërbejë si një moment kthese për të ardhmen e kriptomonedhave, të cilat tani mund të shihen më shumë si një mundësi investimi serioze dhe afatgjatë.

Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC), me seli në Hagë, ka lëshuar një urdhërarrest për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, ish-ministrin izraelit të Mbrojtjes Yoav Gallant dhe liderin e Hamasit Mohammed Deif, për krime të dyshuara lufte të kryera gjatë konfliktit të vazhdueshëm në Rripin e Gazës.

Urdhrat e arrestit, të miratuara sot nga gjyqtarët e ICC-së, vijnë pas një mocioni të paraqitur nga kryeprokurori i Gjykatës, Karim Khan, në maj të vitit 2023. Sipas këtij mocioni, Netanyahu dhe Gallant dyshohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit që lidhen me aksionet ushtarake të Izraelit në Gazë që nga 8 tetori i vitit 2023. Hetimi për krimet e dyshuara të luftës ka pasuar një periudhë intensive hetimesh nga ana e Khan, i cili ka analizuar dhe hetuar veprimet e palëve të përfshira në këtë konflikt.

Ndërkohë, lideri i Hamasit, Mohammed Deif, është kërkuar gjithashtu për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit që nga sulmi i masakrës së 7 tetorit 2023, të cilin e orkestroi Hamasi dhe grupet e tjera militante që veprojnë në Gazë, që shkaktuan viktima dhe shkatërrim të madh në Izraelin jugor. Përkundër raporteve që sugjeronin se Deif mund të ishte vrarë në një sulm ajror izraelit gjatë këtij viti, nuk ka pasur ende një konfirmim zyrtar për vdekjen e tij, duke lënë ende hapur mundësinë që ai të jetë në jetën dhe të fshihet në ndonjë vend të paditur.

Izraeli ka kundërshtuar këtë vendim të Gjykatës Ndërkombëtare Penale, duke argumentuar se nuk ka juridiksion mbi çështjet që lidhen me shtetin izraelit. Megjithatë, gjyqtarët e ICC-së i kanë hedhur poshtë këto kundërshtime, duke vazhduar me miratimin e urdhërarresteve për personat e lartë të përfshirë në këtë konflikt.

Në deklaratën e saj të lëshuar pas miratimit të urdhërarresteve, ICC theksoi se Netanyahu dhe Gallant, si udhëheqës të forcave ushtarake dhe politike të Izraelit, janë përgjegjës për bllokimin e përfshirjes së popullsisë civile të Gazës në burime jetike, përfshirë ushqimin, ujin dhe ilaçet. Ky veprim, sipas gjykatës, ka rezultuar në një krizë humanitare të thellë për civilët e Gazës, që është një nga akuzat kryesore që i janë drejtuar autoriteteve izraelite.

Ky vendim nga Gjykata Ndërkombëtare Penale ka tërhequr vëmendjen e bashkësisë ndërkombëtare dhe ka ngjallur reagime të ndryshme, ku disa e mbështesin një proces të drejtë gjyqësor për krimet e luftës, ndërsa të tjerë e kritikojnë për ndërhyrjen në çështje të brendshme të shteteve të caktuara. Ndërkohë, konflikti në Gazë vazhdon të jetë një nga konfliktet më të dhunshme dhe më të komplikuara në botë, duke përfshirë një rrezik të vazhdueshëm për civilët dhe një ndikim të thellë në sigurinë e rajonit./UBTNews/

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Gani Krasniqi është përplasur me deputetin e pavarur, Haki Abazi, në seancën e Kuvendit të Kosovës, ku po shqyrtohet në lexim të dytë, Projektligji për buxhetin e vitit 2025.

Pasi Abazi adresoi një mori akuzash ndaj partisë në pushtet, deputeti i LVV-së, Gani Krasniqi tha se s’mundet t’iu mbajë moral Haki Abazi, pasi siç tha ai ia njeh “plancin e tij”

“Kur dëgjojë këtu parafolësit të cilët ishin, sikur mos t’i njoh drejtpërdrejtë secilin veç e veç se kush janë çka kanë bërë dhe tek kanë bërë, të jeni të bindur edhe unë do të kisha menduar me kallë këtë kuvend apo me shkua me rrënuar qeverinë. Por kur i di punët e tyre, angazhimet e tyre për besë nuk di çfarë t’i them vetit… Nuk jemi këtu për të na mbajtur moral se kush është Haki Abazi, që doli të flas për fashizmin, e të gjitha tjerat. Secili që del të flet për veti, të ngrit çështje të cilat ngritën, e jo këtu të thirren me emër e mbiemër, aq ma pak Haki Abazi atje, që ia njoh edhe plancin e tij”, është shprehur Gani Krasniqi.

Atij i reagoi Abazi, i cili i kërkoi deputetit të pushtetit të flet me fakte derisa tha se kjo gjuhë e tij po konfirmon fushatën fashiste të LVV-së.

“Dil fol këtu qartazi për çka e ki fjalën. Fol me fakte. Ti çka po thua po konfirmon fushatën fashiste dhe kontrabandës së lajmeve të rrejshme që keni lëshua nga LVV-ja. Pikërisht është ajo gjuhë. Dil thuaje Gani Krasniqi, se je burrë ke luftu në UÇK. Çka?”, tha ai.

Në debat u përfshi kryetari i Kuvendit, Glauk Konjufca i cili kërkoi nga deputetët të kenë kujdes me fjalorin ndaj njëri-tjetrit.

“Kujdes fjalorin deputet. Kujdes fjalorin ndaj njëri-tjetrit. Më shumë respekt”, tha ai.

Kuvendi po vazhdon shqyrtimin e projektligjit për buxhetin 2025 në leximin e dytë.