Lajmet

Vazhdimi i revolucionit të Shën Valentinit

Vota e së dielës s’është dështim, është thjeshtë zgjatim i erës së re që provokoi VV dhe Kurti.

Published

on

Shkruan: Andi Bushati

Konluzioni i përbashkët i të gjitha analizave, menjëherë sapo dolën shifrat e para të zgjedhjeve lokale në Kosovë, ishte rezultati shumë më i ulët që mori Vetëvendosja, në krahasim me 14 shkurtin e këtij viti, kur Albin Kurti bëri përmbysjen e madhe. 

Partia qeverisëse nuk fitoi asnjë komunë pa balotazh ndërkohë që rivalët e saj kryesorë hipotekuan disa që në raundin e parë. Ajo pësoi një humbje dramatike në Mitrovicë dhe pati një rënie të ndjeshme të votuesve në disa qytete, sidomos në Prishtinë apo Prizëren, ku gjithësesi është në avantazh dhe do të vazhdojë garën.

Natyrisht që ky fenomen ka shpjegimet e veta. Ai lidhet sa me mpakjen normale që pëson çdo parti nga ushtrimi i pushtetit, po aq edhe me një sërë dukurish të tjera që janë specifike për skenën politike kosovare.

E para, qëndron në faktin se vota e tetë muajve më parë nuk ishte diçka e zakonshme, por një plebishit që i kapërcente caqet e një partie, duke synuar rrëzimin e një shteti të kapur dhe një kaste që ndryshonte postet pa lëshuar pushtetin. Kjo përmbysje u ndihmua edhe nga efekti emocional që shkaktoi hedhja në mënyrë antikushtetuese dhe të pamoralshme e qeverisë Kurti 1, nga politikanët kalkulatrorë të Kosovës, që ranë pre e lojrave diabolike të kaubojsit Rik Grennell. Në atë rezultat ndikoi shumë edhe lista “Guxo” e Vjosa Osmanit që duke u bërë politikanja më e votuar e vendit, transferoi shumë vota nga pleqtë e konsumuar të LDK-së tek Vetëvendosja. Po ti shtosh këtyre edhe entuziazmin e të qenit aktorë në një përmbysje, që bashkë me aktivizmin e emigrantëve, solli një pjesmarrje shumë më të lartë se kjo e kësaj të diele, nuk është e vështirë të gjesh argumentat për votat që i mungojnë këtë radhë kryeministrit Kurti.

Por, ndonëse kundërshtarëve të paepur dhe të përjetshëm të Albin Kurtit, ajo që ndodhi në turin e parë të kësaj të diele elektorale iu ka dhnë mbundësinë të klithin për një dështim, e vërteta është pak më ndryshe. Ndonëse për arsyet e mësipërme, VV zbriti shumë më poshtë sesa niveli i zgjedhjeve të përgjithshme, në një kuptim, rezultati ishte vazhdim i revolucionit që ajo prodhoi në 14 shkurt. Nëse atëhere nuk do të kishte ndodhur ajo përmbysje e madhe ne sot në skenën politike do të kishim ende Isa Mustafën, Agim Veliun, apo Avdullah Hotin. Trauma që i shkaktoi partisë së vjetër rrugoviste nga njëra anë Albini dhe në anën tjetër lista e Vjosës, e detyroi atë që të transformohej rrënjësisht. Në krye të saj erdhi Lumir Abdixhiku, që nuk ishte bërë pis për të votuar shkarkimin e qeverisë Kurti 1, që rrefuzoi portofolin e ministrit në kabinetin antikushtetues “Koti”, që më pas, si shefi i minorancës, nuk ra pre e sirenave për të shkaktuar krizë në rastin e zgjedhjes së presidentes dhe u mundua gjatë gjithë kohës të bëjë një opozitë, sa të ndershme, po aq edhe parimore.

Edhe kandidaturat e erës së Lumir Abdixhikut në këto zgjedhje, qoftë në Prishtinë me Përparim Ramën qoftë në Podujevë apo Ferrizaj, ishin simbole të një ndryshimi esencial që rezatuan në mbarë vendin.

Përmbysja që inspiroi Vetëvendosja, efekti i saj tek LDK-ja, nuk mund të linte pa prekur as partinë e dalë nga UÇK-ja, prijësit e së cilës gjenden sot në Hagë. Pas 13 vitesh pa ndërprerë në pushtet, “Ritmi i rrugës” së PDK-së ndryshoi fytyrë me ardhjen e Memli Krasniqit. Partia e komandantëve tani kishte si prijës një ish këngëtar rebel dhe ky kapërcim u pa edhe me kandidaturën që ai i ofroi Prishtinës duke propozuar si kandidat një figurë aspak militnteske si ajo e Uran Ismailit. 

Pra në këtë kuptim, vota e këtyre zgjedhjeve lokale, përpara se të etiketohet si një dështim, është thjeshtë zgjatim i erës së re që provokoi Vetëvendosja dhe Albin Kurti. Ajo është pasojë e një përmbysjeje të kadifenjtë, që spastroi me një të rënë të lapsit, krejt klasën e vjetër politike në Kosovë. Ajo është rrjedhim i një mendësie që ngriti në skenë figura që nuk mendojnë me logjikën e “klanit pronto” dhe nuk sillen si lolo të ambasadorëve. 

Por, nga ana tjetër, një nga ligjësitë fatlume të politikës është se ajo nuk të krahason me atë që ke mundur, por me atë që ke përballë. 

Prandaj, nëse Vetëvendosja dhe Albin Kurti përmbysën gjithçka me premtimin se do të ndryshonin shoqërinë, tani është ky ndryshim që kërkon transformimin e vazhdueshëm të tyre. Pikërisht për këtë, votuesit,madje edhe atë të vetët, nuk ia falën përsëritjen e një mandati të Agim Bahtrit në Mitrovicë. Me ëndrën që përkundi dhe me shpresat që ngjalli, qeveria e tanishme është e dënuar të jetë në revolucion permanent. Kjo është e mira dhe sfida e asaj që prodhoi tetë muaj më parë dita e Shën Valentinit e që e konfirmuan edhe këtë radhë zgjedhjet lokale. 

©Lapsi.al   

Continue Reading

Lajmet

Konsumatorët në të gjithë Ballkanin bojkotojnë supermarketet në shenjë proteste kundër rritjes së çmimeve

Published

on

Konsumatorët në Ballkan po bojkotojnë supermarketet për të protestuar kundër rritjes së çmimeve ushqimore dhe përkeqësimit të krizës së kostos së jetesës. Bojkoti ka filluar në Kroaci, ku grupi i të drejtave të konsumatorëve “Halo, inspektore” ka udhëhequr një protestë të premten e kaluar. Ky bojkot, që përfshin zinxhirët e supermarketeve Eurospin, Lidl dhe DM, është shtrirë më pas edhe në vende të tjera të Ballkanit Perëndimor, si Bosnja dhe Hercegovina, Mali i Zi dhe Serbia.

Në Kroaci, grupi ka shpërndarë fotografi të supermarketeve bosh dhe ka bërë thirrje për një bojkot njëjavor të blerjeve, duke kërkuar që kroatët të shmangin shpenzimet, përfshirë ato që nuk kanë lidhje me ushqimin. Lëvizja ka pasur një ndikim të dukshëm, pasi transaksionet në zinxhirët e supermarketeve ranë me 44% të premten e kaluar, me një rënie totale prej 53% në shitje.

Kryeministri i Malit të Zi, Milojko Spajiq, ka mbështetur lëvizjen, duke thënë se si qytetar, ai e mbështet protestën. Për këtë lëvizje, qeveria kroate ka reaguar duke shtuar 40 produkte të tjera në listën e artikujve me çmime të kufizuara, duke përfshirë djathra, kafe dhe produkte të tjera të domosdoshme. Inflacioni në Kroaci ka arritur 4.5% në dhjetor, që është niveli më i lartë në eurozonë.

Në përgjigje të bojkotit, disa supermarkete kanë vendosur të ulën çmimet. Kaufland ka njoftuar se do të ulë çmimet për mbi 1,000 produkte nga 5 shkurti, ndërsa Konzum ka deklaruar se do të injektojë 1 milion euro për uljen dhe ngrirjen e çmimeve për 250 produkte vendase që nuk janë të kufizuara nga qeveria.

Kjo lëvizje ka ndezur një diskutim të gjerë në Ballkanin Perëndimor mbi mënyrat më të mira për të mbrojtur konsumatorët dhe për të luftuar kundër rritjes së çmimeve, duke nxitur kërkesa për veprime të mëtejshme nga qeveritë dhe institucionet për të adresuar krizën e kostos së jetesës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Bethoven, Da Vinçi dhe Kyri’ në kartëmonedhat e reja euro

Published

on

Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka zbuluar një përzgjedhje paraprake të dizajneve për kartëmonedhat e reja të euros që pritet të lëshohen në të ardhmen, duke përfshirë figura të njohura të historisë dhe kulturës evropiane, si Ludvig van Beethoven, Mari Kyri dhe Leonardo da Vinci.

Sipas presidentes së BQE-së, Christine Lagarde, këto kartëmonedha do të reflektojnë identitetin e përbashkët evropian dhe diversitetin që e bën Evropën të fortë. “Kultura evropiane feston hapësirat e përbashkëta kulturore që kanë formësuar identitetin evropian gjatë shekujve dhe ‘personalitetet ikonike evropiane'”, tha Lagarde gjatë një njoftimi nga selia e BQE-së në Frankfurt.

Dizajni i kartëmonedhave përfshin figura të njohura si laureatja e çmimit Nobel, Mari Kyri, kompozitori gjerman Ludvig van Beethoven dhe artisti italian Leonardo da Vinci, duke nderuar kështu trashëgiminë kulturore të kontinentit. Në anën e pasme të kartëmonedhave, mund të shfaqen elemente që lidhen me kulturën dhe arsimin, si një bibliotekë ose universitet.

Një tjetër grup dizajnesh do të përqendrohet te “Lumenjtë dhe zogjtë”, duke simbolizuar qëndrueshmërinë dhe diversitetin e ekosistemeve natyrore të Evropës. Ky dizajn mund të përfshijë imazhe të institucioneve evropiane, si Parlamenti Evropian ose Komisioni Evropian, si një mënyrë për të theksuar angazhimin e Evropës për ruajtjen e mjedisit dhe pasurimin e trashëgimisë kulturore.

“Ne jemi të emocionuar të prezantojmë këto motive që pasqyrojnë angazhimin tonë ndaj Evropës dhe festojnë trashëgiminë e saj kulturore dhe natyrore”, tha Lagarde, duke theksuar rëndësinë e këtyre kartëmonedhave si një simbol të unitetit dhe identitetit evropian./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Inflacioni francez mbetet i qëndrueshëm, BQE ul normat e interesit

Published

on

Inflacioni në Francë është rritur me një ritëm të qëndrueshëm në fillim të vitit, duke qëndruar në 1.8% në janar, i njëjti nivel si në dhjetor. Kjo shifër mbetet nën objektivin 2% të Bankës Qendrore Evropiane (BQE), duke ofruar mundësinë që BQE të ulë normat e interesit në muajt në vijim për të stimuluar më tej rritjen ekonomike.

Këto të dhëna janë publikuar vetëm një ditë pas vendimit të BQE-së për të ulur normën bazë të interesit me 25 pikë bazë, një masë që synon lehtësimin e kushteve të financimit dhe nxitjen e aktivitetit ekonomik në eurozonë.

Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, komentoi këtë ulje të normës, duke theksuar se inflacioni po ngadalësohet në përputhje me pritshmëritë, por paralajmëroi se ekonomia evropiane ende përballet me disa sfida, përfshirë besimin e dobët të konsumatorëve dhe pasigurinë që shkaktojnë tarifat e mundshme nga administrata amerikane. Ajo shtoi se, megjithë ngadalësimin e inflacionit, rritja ekonomike mbetet e ngadaltë.

Indeksi i çmimeve të konsumit (CPI) i Francës u rrit me 1.4% në janar krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, pas një rritjeje prej 1.3% në dhjetor. Në baza mujore, CPI ra me 0.1%, kryesisht për shkak të uljes së çmimeve të veshjeve dimërore, këpucëve dhe transportit. Nga ana tjetër, çmimet e energjisë, ushqimeve, duhanit dhe produkteve të sigurimit kanë pasur rritje.

Edhe pse të dhënat e inflacionit janë relativisht të qëndrueshme, qeveria franceze po përballet me një krizë buxhetore. Për të adresuar deficitin e lartë, kryeministri François Bayrou ka propozuar një projekt-ligj të ri për financat publike. Megjithatë, ai përballet me sfida politike, pasi Asambleja Kombëtare do të zhvillojë një votë mosbesimi ndaj tij javën e ardhshme.

Tregjet dhe analistët do të kenë sytë te Gjermania, e cila pritet të publikojë të dhënat e saj të inflacionit më vonë këtë javë, që mund të ofrojnë një pamje më të gjerë të situatës ekonomike në eurozonë./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Pas SHBA-së edhe Zvicra ndërpret ndihmën ekonomike për Shqipërinë

Published

on

By

Qeveria zvicerane ka vendosur të përfundojë programet e saj të ndihmës zhvillimore për Shqipërinë, Bangladeshin dhe Zambian deri në fund të vitit 2028, pas shkurtimit të fondeve nga Parlamenti zviceran.

Ky vendim është pjesë e një uljeje të përgjithshme të buxhetit të bashkëpunimit ndërkombëtar, e cila prek edhe vendet e tjera përfituese të ndihmës zvicerane.

Sipas një deklarate zyrtare, Parlamenti zviceran ka shkurtuar 110 milionë franga zvicerane (121 milionë dollarë) nga buxheti i bashkëpunimit ndërkombëtar për vitin 2025 dhe 321 milionë franga për periudhën 2026-2028. Si pasojë, Agjencia Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim (SDC) do të ndërpresë programet dypalëshe të zhvillimit në këto vende.

Megjithatë, pavarësisht këtyre masave, ndihma humanitare dhe mbështetja për Ukrainën nuk do të preken, duke reflektuar prioritetet strategjike të politikës së jashtme zvicerane.

Vendimi i Zvicrës vjen vetëm një ditë pas njoftimit të Ambasadës Amerikane në Tiranë, e cila informoi institucionet shqiptare për pezullimin e fondeve të mbështetjes nga SHBA.

Ky veprim është rezultat i urdhrit ekzekutiv të Presidentit Donald Trump, i cili urdhëroi rishikimin e të gjitha programeve të ndihmës së huaj dhe pezullimin e tyre deri në përshtatjen me prioritetet e reja të politikës së jashtme të administratës së tij.

Sekretari i Shtetit Marco Rubio konfirmoi zbatimin e këtij urdhri ekzekutiv, duke theksuar se “asnjë ndihmë ndërkombëtare e SHBA-së nuk do të shpërndahet nëse nuk është plotësisht në përputhje me politikën e jashtme të Presidentit të Shteteve të Bashkuara”.

Continue Reading

Të kërkuara