Lajmet

Vaksina kundër kancerit dhe sëmundjeve të zemrës deri në vitin 2030?

Kompania Moderna njoftoi se shumë shpejt do të prodhet vaksina për ta luftuar kancerin dhe sëmundjet e tjera.

Published

on

E ardhmja mund të jetë një vend më i mirë për të jetuar, nëse është e vërtetë deklarata e kompanisë farmaceutike Moderna se shumë shpejt do të jemi në gjendje ta luftojmë kancerin dhe sëmundjet e tjera duke përdorur vaksinat.

Pol Burton, nga një drejtuesit e kompanisë, që u bë i famshëm gjatë pandemisë së Covid-19, deklaroi për britaniken “The Guardian”, se është i bindur se brenda vitit 2030 do të kemi vaksina kundër llojeve të ndryshme të kancerit, problemeve kardiovaskulare dhe shumë sëmundjeve autoimune apo sëmundjeve gjenetike të rralla.

Në fakt, teknologjia mRNA në vaksinat kundër Covid-19, i ka përshpejtuar kërkimet në këtëfushë. 

“Unë mendoj se do të jemi në gjendje t’u ofrojmë njerëzve në gjithë botën vaksina të personalizuara kundër kancerit, të cilat funksionojnë për lloje të ndryshme kanceri”, tha Burton, duke shtuar se ato do të jenë “shumë efektive, dhe do të shpëtojnë qindra mijëra në mos miliona jetë”.

Kompania shpreson se do të ketë vaksinën brenda 5 vitesh për të nisur më pas fazën e testeve klinike. 

“Na duhet vetëm të jemi në gjendje të identifikojmë me siguri shkakun gjenetik të një sëmundjeje”, thekson eksperti.

Kjo do të bënte të mundur shfrytëzimin e së njëjtës teknologji mRNA që është përdorur kundër Covid-it, për t’i mësuar qelizat e trupit tonë të prodhojnë proteinën e saktë, e cila do të jetë e aftë ta përdorë të gjithë sistemin imunitar kundër patologjisë që duam të luftojmë.

Në rastin e vaksinave të personalizuara të kancerit, gjithçka do të niste me një biopsi të tumorit të pacientit, e cila do të dërgohet në laborator për të identifikuar mutacionet gjenetike karakteristike të qelizave të sëmura dhe jo të pranishme në ato të shëndetshme.

Kjo do të çonte në fazën e përzgjedhjes, në të cilën një algoritëm identifikon se cilat mutacione nxisin rritjen e tumorit, dhe të cilat mund të stimulojnë përgjigjen e sistemit imunitar kundër tij. Në atë moment, mund të krijohet një molekulë mARN (ARN lajmëtare:materiali gjenetik që përmban udhëzimet për sintezën e proteinave të reja) që përmban recetën për krijimin e proteinave kryesore (antigjenet:njëlloj si proteina që vesh nga jashtë SARS-CoV– 2) që të shkaktojnë një përgjigje imune.

Pas marrjes së vaksinës, udhëzimet e përfshira në mRNA do të përdoren nga trupi për të prodhuar proteina identike me ato që gjenden në qelizat e kancerit. Sistemi imunitar do t’i përdorë ato për të mësuar se si të shkatërrojë çdo qelizë me ato karakteristika specifike, dhe në atë pikë do të aktivizohet për të eliminuar qelizat e sëmura.

I njëjti parim mund të përdoret edhe për përgatitjen e vaksinave kundër sëmundjeve të rralla deri tani të patrajtueshme, sëmundjeve autoimune apo atyre kardiovaskulare. Prandaj në të njëjtën të ardhme të afërt, mund të imagjinojmë që pacientët e brishtë ndaj infeksioneve respiratore të mbrohen nga patologji të ndryshme (për shembull nga Covid-19, gripi dhe virusi respirator sincicial) me një injeksion të vetëm.

Në janar të këtij viti, Moderna njoftoi rezultate shumë premtuese nga testi klinik i një vaksine mRNA kundër virusit sincicial. Kompani të tjera farmaceutike (si Pfizer–BioNTech) po punojnë gjithashtu për të shfrytëzuar teknologjinë mRNA kaq efektive kundër Covid–19 në fusha të tjera të kujdesit shëndetësor./Focus – Bota.al

Lajmet

Qeveria e Kosovës ndan 580 mijë euro për shkollën e muzikës dhe muzeun e Preshevës

Published

on

By

Qeveria në detyrë e Kosovës ka ndarë të mërkurën mbi gjysmë milioni euro për mbështetje financiare në bashkëfinancimin e projektit të ndërtimit të shkollës së muzikës dhe muzeut të Preshevës, komunë e banuar me shumicë shqiptare në Serbi.

Gjatë takimit të kabinetit qeveritar, ministri në detyrë i Kulturës, Hajrulla Çeku, tha se ky vendim erdhi pas kërkesës së Komunës së Preshevës.

Ai tha se kjo kërkesë është bazuar në dakordimin ndërmjet Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe Këshillit Kombëtar Shqiptar në Luginën e Preshevës.

Bashkëfinancimi i projektit në vlerë prej 580.000 euro nga ana e Kosovës, sipas Çekut, përfaqëson “një ndër investimet më të rëndësishme për jetën kulturore të shqiptarëve në Luginën e Preshevës”.

Siç është thënë më herët nga ekzekutivi kosovar, shteti i Kosovës deri më tani, përmes Këshillit Kombëtar Shqiptar, ka përkrahur 28 projekte të kulturës, ndërsa drejtpërdrejt përmes Ministrisë së Kulturës 21 projekte në Luginën e Preshevës – term që përfshin edhe Medvegjën dhe Bujanocin, komuna të banuara me shumicë shqiptare në jug të Serbisë.

Më 27 qershor janë ndarë gjithashtu 626.400 euro për mbështetjen e arsimit dhe lobimit institucional për shqiptarët në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë, duke përfshirë bursa për studentë, mbështetje për nxënësit dhe financim të aktiviteteve lobuese e avokuese në nivel ndërkombëtar.

Në tetor të vitit të kaluar, zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, akuzoi Serbinë se po përpiqet të ndalojë mbështetjen financiare të Qeverisë së Kosovës për bujqit shqiptarë në Luginën e Preshevës.

Reagimi i Bislimit erdhi pasi përfaqësues të shqiptarëve nga Lugina e Preshevës thanë se Ministria për të Drejtat e Njeriut dhe të Pakicave në Serbi kishte kërkuar anulimin e thirrjes për subvencionimin e kulturave bujqësore nga fondet e Qeverisë së Kosovës.

Serbia nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, e shpallur në vitin 2008, dhe e konsideron atë pjesë të territorit të saj.

Nga ana tjetër, autoritetet zyrtare në Beograd financojnë përmes buxhetit të Serbisë të gjitha institucionet arsimore dhe shëndetësore në zonat me shumicë serbe në Kosovë.

Pjesa tjetër e institucioneve të Serbisë në Kosovë është mbyllur gjatë vitit 2024 nga autoritetet kosovare, pasi këto konsiderohen të paligjshme dhe paralele./REL

Continue Reading

Lajmet

Dështon edhe përpjekja e 44-t për ta bërë Kosovën me Kuvend të ri

Published

on

By

Deputetët e Kuvendit të Kosovës kanë dështuar për të dyzetekatërtën herë me radhë që ta konstituojnë përbërjen e nëntë parlamentare, të dalë nga zgjedhjet e shkurtit.

Më 9 korrik, ligjbërësit refuzuan sërish që ta formonin një komision të propozuar për mbikëqyrjen e një votimi të fshehtë për kreun e ri të organit ligjvënës.

Partia Demokratike e Kosovës (PDK), Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Lista Serbe refuzuan sërish, në vazhdimin e seancës konstituive, të mërkurën, që ta propozonin një përfaqësues që do të siguronte mbarëvajtjen e votimit të fshehtë.

Ato pretendojnë se është jokushtetuese kërkesa e Lëvizjes Vetëvendosje – e cila fitoi shumicën e votave në zgjedhje – që kryeparlamentari të votohet përmes formës së fshehtë, ndërsa LVV-ja ngulmon se votimi i fshehtë është legjitim dhe kërkon të ecet përpara.

Seanca konstituive do të vazhdojë të premten e 11 korrikut.

Continue Reading

Lajmet

Xhaferi: Duhet të qetësohemi politikisht dhe të dalim nga ky ngërç

Published

on

By

Deputeti i LDK-së, Krenar Xhaferi, ka bërë thirrje për kthim në normalitet politik para seancës së 44-të për konstituimin e Kuvendit të Kosovës.

Këtë kryeneçësi politike po e përjetojmë të gjithë. Situata është shumë e qartë – ose kthehemi te votimi i hapur fillestar, ose vendosim për një qeveri uniteti për një periudhë prej 7-8 muajsh, deri në mbajtjen e zgjedhjeve të reja,” deklaroi Xhaferi.

Ai theksoi se propozimi i LDK-së ka për qëllim qetësimin e situatës politike dhe zhbllokimin e institucioneve.

Zgjidhja që ofrojmë është e thjeshtë: kthimi te votimi fillestar, i hapur, ose krijimi i një qeverie të përbashkët, të unitetit – ashtu siç ka propozuar Lidhja Demokratike e Kosovës – për të kaluar këtë periudhë tranzitore. Duhet të qetësohemi politikisht dhe të dalim nga ky ngërç, për t’u kthyer në një situatë normale politike,” shtoi ai.

Continue Reading

Lajmet

Kurti kërkon hetim të thellë për 27-vjeçarin në Lipjan: Abuzuesit s’do të kenë strehë në institucione

Published

on

By

Kryeministri në detyrë Albin Kurti, në fillim të mbledhjes së Qeverisë, ka kërkuar hetim të thellë për vdekjen e 27-vjeçarit Agon Zejnullahu në Lipjan.

Fillimisht, dua t’i shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes Zenjullahu për humbjen e më të dashurit të tyre. Lajmi për vdekjen e tij na ka tronditur të gjithëve. Shumëçka është bërë publike, edhe falë incizimeve të dëshmitarëve. Por për të kuptuar plotësisht gjithçka që ka ndodhur, nevojitet bashkëpunim i ngushtë ndërmjet institucioneve të Kosovës — Policisë, Inspektoratit Policor dhe Prokurorisë. Pesë zyrtarë tashmë janë suspenduar. Kërkoj dhe pres një hetim të thellë që të vendoset drejtësia. Nuk do të ketë strehë në institucione për askënd që ka tejkaluar kompetencat apo ka abuzuar me detyrën zyrtare. Tendenca për të nisur një fushatë kundër Policisë nuk është e dobishme. Thirrjet për drejtësi janë të drejta dhe duhet të dëgjohen”, tha Kurti.

Continue Reading

Të kërkuara