Bota

Ushtria franceze po dëbohet nga shumë vende afrikane

Published

on

Ndikimi i Francës në Afrikë po përjeton një tronditje historike, teksa dy nga partnerët e saj më të afërt, Çadi dhe Senegali, kanë vendosur t’i japin fund pranisë ushtarake franceze në territoret e tyre. Vendimet shënojnë një kthesë të madhe në marrëdhëniet post-koloniale, duke sfiduar modelin e vjetër të dominimit ushtarak dhe politik të njohur si “Françafrique”.

Në një deklaratë të bërë në Ditën e Pavarësisë, qeveria e Çadit njoftoi se do të ripërcaktojë sovranitetin e saj duke i dhënë fund bashkëpunimit të mbrojtjes me Francën. Ky vendim, i cili erdhi pas dekadash të marrëdhënieve të ngushta ushtarake, shënon një pikë kthese në politikën e jashtme të Çadit, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt partneriteteve të reja. Presidenti i ri i Senegalit, Bassirou Diomaye Faye, në një intervistë për Le Monde, deklaroi se prania ushtarake franceze në Senegal së shpejti do të marrë fund.

“Vetëm sepse francezët kanë qenë këtu që nga periudha e skllavërisë, nuk do të thotë se është e pamundur të bëhet ndryshe,” tha Faye, duke theksuar rëndësinë e rivlerësimit të marrëdhënieve historike. Vendimet e Çadit dhe Senegalit pasojnë dëbimin e trupave franceze nga Nigeri, Mali dhe Burkina Faso, vende ku ndjenjat anti-franceze janë përkeqësuar vitet e fundit. Rritja e bashkëpunimit me aktorë të rinj si Rusia, Kina dhe Turqia ka krijuar alternativa për këto vende, duke sfiduar dominimin tradicional të Parisit në rajon.

Përballë këtyre zhvillimeve, Franca ka hartuar një strategji të re për të zvogëluar praninë e saj të përhershme ushtarake në Afrikë. Ndërsa detajet e planit mbeten të paqarta, zyrtarët francezë theksojnë se fokusi do të kalojë në trajnime specifike dhe mbështetje teknologjike, si dronët dhe inteligjenca ushtarake.

Ekspertët paralajmërojnë se largimi i trupave franceze mund të krijojë një vakum sigurie, siç është parë në vendet ku Rusia dhe aktorë të tjerë kanë mbushur boshllëkun. Megjithatë, për popullatat lokale, ky është një hap drejt autonomisë dhe largimit nga trashëgimia koloniale.

“Vendimi i Çadit shënon gozhdën e fundit në arkivolin e dominimit ushtarak post-kolonial të Francës,” tha analisti Mucahid Durmaz, duke vënë në dukje se ky moment mund të shënojë fundin e një epoke për marrëdhëniet frankofone-afrikane. Rënia e ndikimit francez në Afrikë është dëshmi e një rajoni që kërkon të rishkruajë të ardhmen e tij, duke eksploruar partneritete të reja dhe duke kërkuar një vend më të barabartë në skenën globale./UBTNews/

Bota

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka theksuar se Evropa duhet të mbrojë pavarësinë e saj duke rritur shpenzimet për mbrojtjen dhe duke integruar Ukrainën në Bashkimin Evropian.

Ajo ka përmendur katër detyrat kryesore që BE-ja duhet të realizojë për të arritur këto synime, duke përfshirë forcimin e kapacitetit të mbrojtjes, rritjen e inovacionit për rritjen ekonomike, zgjerimin e BE-së dhe forcimin e demokracisë për të mbrojtur shtetet anëtare nga kërcënimet e brendshme dhe të jashtme.

Sipas von der Leyen, një nga arritjet më të mëdha është angazhimi për të ofruar deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen, një veprim që, siç tha ajo, ishte i pamundur vetëm pak vite më parë.

Fakti që tani po ofrojmë deri në 800 miliardë euro fonde për mbrojtjen ishte i pamundur vetëm pak vite më parë,” theksoi Presidentja e Komisionit Evropian. “Po e bëjmë këtë sepse duam të mbrojmë paqen me të gjitha forcat tona.

Von der Leyen paralajmëroi gjithashtu se një rend i ri ndërkombëtar do të shfaqet deri në fund të kësaj dekade, dhe se Evropa duhet të luajë një rol aktiv në formësimin e këtij rendi të ri për të shmangur pasojat e tij për kontinentin dhe për botën.

Ajo theksoi se zgjerimi i BE-së është një detyrë kyçe, duke e konsideruar anëtarësimin e Ukrainës, Moldavisë, vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Gjeorgjisë si një hap të rëndësishëm për forcimin e Bashkimit Evropian.

Jam thellësisht e bindur se historia tani po na thërret. Ashtu si në vitin 1989, kur era e ndryshimit përfshiu Evropën,” përfundoi von der Leyen, duke sugjeruar se momenti aktual është një mundësi për ndryshime thelbësore në rajon.

Continue Reading

Bota

Meloni vizitë në Kazakistan, nënshkruhen marrëveshje në vlerën 4 miliardë euro

Published

on

By

Italia dhe Kazakistani kanë nënshkruar një sërë marrëveshjesh me vlerë 4 miliardë euro gjatë një vizite të kryeministres italiane Giorgia Meloni në Astana.

Marrëveshjet ishin në një sërë sektorësh, duke përfshirë naftën dhe gazin, energjinë e rinovueshme dhe menaxhimin e ujit.

Meloni tha se nuk e konsideronte vizitën e saj “thjesht një formalitet, por thelbësor”.

Italia ishte vendi i parë i BE-së që vendosi të investonte në marrëdhëniet me Azinë Qendrore dhe shtetet anëtare të saj individuale, duke krijuar një format të qëndrueshëm për shkëmbimin e ideve”, vazhdoi Meloni.

Kryeministrja italiane shtoi se Samiti BE-Azi Qendrore i mbajtur në prill kishte rritur marrëdhëniet midis rajoneve.

Continue Reading

Bota

Kina: SHBA të shmangë tensionet dhe të ndalojnë shitjen e armëve Tajvanit

Published

on

By

Çështja e Tajvanit është në thelb të interesave themelore të Kinës dhe është vija e parë e kuqe që nuk duhet të kalohet në marrëdhëniet Kinë-SHBA, deklaroi zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze, Lin Jian.

Jiang komentoi mbi disa raporte të mediave ndërkombëtare se Uashingtoni synon të rrisë shitjet e armëve në Taipei përtej 18,3 miliardë dollarëve të arritur gjatë mandatit të parë të presidentit Donald Trump.

Pekini kundërshton fuqimisht shitjet e armëve amerikane në rajonin e Tajvanit pasi kjo çon në një përshkallëzim”, theksoi ai.

Shtetet e Bashkuata të Amerikës duhet të shmangin faktorët e rinj të tensionit me ne”, theksoi Jiang./atsh

Continue Reading

Bota

Kina do të rifillojë importet e produkteve të detit nga Japonia

Published

on

By

Kina ka rënë dakord të fillojë procedurat për të rifilluar importet e produkteve të detit nga Japonia, tha një zyrtar japonez të premten, sipas raporteve të mediave lokale.

Të dy vendet kanë rënë dakord për ‘kërkesat teknike për rifillimin e eksporteve të produkteve të detit’ drejt Kinës“, citoi Agjencia e Lajmeve Kyodo Sekretarin e Përgjithshëm të Kabinetit, Yoshimasa Hayashi.

Sipas saj, pritet që Kina të lëshojë gjithashtu një njoftim për lehtësimin e ndalimit të përgjithshëm, i cili është në fuqi që nga viti 2023.

Kina vendosi një ndalim të plotë të importeve të produkteve të detit nga Japonia menjëherë pasi filloi lëshimi i ujit radioaktiv të trajtuar nga centrali bërthamor i dëmtuar në Fukushima, në gusht të vitit 2023.

Ndalimi u vendos për të mbrojtur shëndetin e konsumatorëve dhe për të parandaluar ndotjen e mundshme, shkruan Anadolu.

Në shtatorin e kaluar, Kina ra dakord të rifillojë importet e produkteve të detit nga Japonia me kusht që vende të treta, përfshirë edhe vetë Kinën, të marrin pjesë në monitorimin e shkarkimit të ujit të trajtuar radioaktiv nga centrali i Fukushima-s në det./kosovapress

Continue Reading

Të kërkuara