

Shëndet
Ushqimet që duhet t’i hani sipas moshës
Për të mbajtur trupin në formë është e rëndësishme të njihni të ashtuquajturin “ushqimi i moshës”.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiE dinit që ka ushqime të posaçme për të ngrënë në varësi të moshës që keni? Ndonjëherë besohet se doni të shëndosheni me vetëdije, duke injoruar faktin se ndoshta jeni duke konsumuar ushqime të gabuara që nuk funksionojnë mirë në organizmin, duke rritur kështu mundësinë për të shtuar kilogramë. Për të mbajtur trupin në formë është e rëndësishme të njihni të ashtuquajturin “ushqimi i moshës”, që do të thotë ushqimin e duhur për moshën që keni, të cilët ju ndihmojnë të humbni peshë më lehtë.
Nën 20 vjeç – kur jeni nën moshën 20 vjeç, është e rëndësishme të ushqeheni në mënyrë të ekuilibruar, por pa humbur asnjë vlerë ushqyese që janë thelbësore për rritjen tuaj. Do të ishte mirë të shmangnit dietat ekstreme, ato vegane ose ato me bazë karbohidratesh sepse ato mund të jenë të dëmshme për trupin. Është e domosdoshme të konsumoni ushqime të pasura me kalcium dhe magnez siç janë arra, fara, perime me gjethe jeshile, në mënyrë që të kujdeseni për kockat tuaja dhe të shmangni rrezikun e osteoporozës kur të plakeni. Gjithashtu duhet të konsumoni edhe yndyra, dhe sigurisht omega 3 për të favorizuar prodhimin e hormoneve, fibra dhe ushqime të pasura me zink për lëkurën; vezë dhe pulë për të marrë proteina.
Nga 20 në 25 vjeç – Kur jeni mbi 20 vjeç, do të ishte mirë të filloni të bëni një ndryshim përsa i përket ushqimit. Sigurisht mund t’iu ndodhë që të jeni me dhimbje koke në shumë raste dhe për të shmangur këto pasoja të bezdisshme, mund të konsumoni sasi të larta të vitaminës B. Kërpudha, perime me gjethe jeshile, sallatë, peshk dhe ushqime të pasura me hekur si thjerrëzat, farat e lulediellit, janë vetëm disa nga gjërat që duhet të konsumohen çdo ditë për t’u ndjerë në formë të përsosur.
Nga 25 në 30 vjeç – Mosha nga 25 në 30 vjeç është ajo në të cilën ju përballeni me botën e punës dhe përjetoni periudhat e para të stresit të fortë. Për të përballuar shqetësimet e zyrës, është e nevojshme të fokusoheni tek ushqimet e pasura me magnez dhe kalium të bazuar në fasule, avokado, çokollatë të hidhur. Megjithëse mund të duket si një torturë, do të ishte mirë të shmanget sheqeri dhe kafja, pasi ato nuk bëjnë gjë tjetër vetëm se konsumojnë rezervat tona të energjisë.
Artikull me interes : Rrënja e shafranit, e barabartë me një orë sport
Nga 30 në 40 vjeç – Kur jeni mbi 30 vjeç, filloni të mendoni për një shtatzëni dhe gjithashtu duhet të ndryshoni dietën tuaj për të përgatitur trupin për fëmijën që do të vijë. Kështu që përdorni acid folik, që gjendet me shumicë tek fasulet,sallatat, agrumet dhe frutat. Për të bërë dietë edhe më të plotë ju gjithashtu mund të konsumoni lëngje frutash jeshile si dhe limon.
Nga 40 në 50 vjeç – Nga 40 vjeç e tutje, ka më pak energji dhe madje kapacitetet e tyre po fillojnë të bien, sepse trupi nuk prodhon antioksidantin CoQ10. Për të shmangur pasoja katastrofale, do të ishte mirë për të hani çdo dy herë në javë, salmon ose sardelet, mish vici dhe kikirikë, por edhe ushqime të pasura me antioksidantë, të tillë si perimet dhe frutat me ngjyrë të ndezur.
Menopauza – Gjatë menopauzës, gratë regjistrojnë një numër ndryshimesh të dukshme në trupin e tyre, por mund të minimizojnë efektet e kësaj faze të jetës nëpërmjet ushqimit. Ushqime të tilla si selino, susam dhe farat e lirit përmbajnë fito-estrogjen dhe mund të lehtësojnë shqetësimet e shkaktuara nga rënia hormonale.
Shëndet
Nga mëngjesi në darkë, udhëzuesi i saktë për konsumin e ujit
Published
18 minutes agoon
September 30, 2025By
UBT News
8 gota ujë në ditë? Nuk është e nevojshme të numëroni gotat. Studimet tregojnë se njerëzit që pijnë ujë kur janë të etur janë mjaftueshëm të hidratuar. Lëngjet, supat dhe perimet gjithashtu kontribuojnë në marrjen e ujit.
Megjithatë, pini me masë, sepse konsumimi i tepërt mund të shkaktojë overdozë uji, një gjendje e rrezikshme për organizmin.
Veza dëmton zemrën? Jo. Konsumi i dy vezëve në ditë nuk rrit rrezikun për sëmundjet e zemrës. Vezët përmbajnë omega-3 dhe aminoacide të rëndësishme për shëndetin kardiak. Ato janë pjesë e një diete të ekuilibruar dhe të shëndetshme.
Ajri i ftohtë shkakton sëmundje? Jo domosdoshmërisht. Qëndrimi në temperatura të ulëta nuk shkakton ftohje apo grip. Në fakt, njerëzit që kalojnë kohë jashtë shpesh janë më të shëndetshëm, pasi bakteret zakonisht lulëzojnë në ambiente të ngrohta dhe të mbyllura.
Multivitamina çdo ditë? Multivitaminat duhet të merren vetëm nëse rekomandohen nga mjeku. Ato nuk mund të zëvendësojnë vitaminat dhe mineralet që merrni nga ushqimet e shëndetshme si fruta, perime, drithëra, arrorë dhe vaj ulliri.
Mëngjesi ndihmon për humbje peshe? Mëngjesi mund të ndihmojë të kontrolloni urinë gjatë ditës, por nuk garanton humbje peshe. Efekti varet nga zgjedhja e ushqimeve dhe nga dieta gjatë gjithë ditës. Një mëngjes i shëndetshëm, i pasur me proteina dhe fibra, mund të ndihmojë kontrollin e oreksit.
Sheqeri bën fëmijët hiperaktivë? Nuk ka lidhje të drejtpërdrejtë. Sheqeri është i dëmshëm në sasi të mëdha, por nuk shkakton hiperaktivitet tek fëmijët. Shpesh prindërit interpretojnë sjelljen normale të fëmijëve si hiperaktivitet pas konsumimit të ëmbëlsirave.
Kërcitja e gishtave shkakton artrit? Jo. Zhurma vjen nga gazrat që formohen në nyje dhe nuk shkakton artrit. Megjithatë, kërcitja e tepruar mund të çojë në ënjtje ose pak shqetësim në duar, por nuk ka lidhje me sëmundjet kronike të kyçeve. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Këshilla të thjeshta për parandalimin e ndryshimeve hormonale
Published
13 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Ndryshimet hormonale nuk janë vetëm çështje e grave, ato ndikojnë gjithashtu edhe tek burrat. Hormonet kontrollojnë humorin, energjinë, tretjen dhe madje paraqitjen e jashtme.
Kujdesi ndaj shëndetit hormonal nis me largimin e stresit, aktivitet fizik dhe ushqyerje të shëndetshme.
Ushqyesit kryesorë për ekuilibrin hormonal:
Vitaminat B: Të domosdoshme për funksionin normal të hormoneve dhe pastrimin e organizmit nga toksinat. Suplementët më të lehtë për t’u përthithur janë më të efektshëm.
Acidet yndyrore Omega-3: Ndihmojnë kundër inflamacionit kronik dhe ruajnë ekuilibrin hormonal. Gjenden tek salmoni, sardelet, farat e linit dhe chia, ose në suplementë.
Probiotikët: Mbajnë florën intestinale të balancuar, përmirësojnë tretjen dhe pengojnë ndryshimet hormonale të shkaktuara nga stres dhe përdorimi i antibiotikëve. Ato prodhojnë vitamina dhe mbrojnë sistemin imunitar.
Dieta e pasur me këta ushqyes, me një stil jete të shëndetshëm, ndihmon në ruajtjen e ekuilibrit hormonal dhe mirëqenien e përgjithshme. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A është e sigurt të ruani ushqimet në letër alumini?
Published
16 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Shumica prej nesh e përdorin letrën e aluminit për të mbështjellë mbetjet e ushqimit ose për të paketuar ushqime për t’u marrë me vete.
Megjithatë, ekspertët paralajmërojnë se ajo nuk është gjithmonë mënyra më e sigurt për të ruajtur ushqimin.
Ndryshe nga enët plastike ose qelqi që mund të mbyllen hermetikisht, letra e aluminit nuk e mbron ushqimin nga ajri.
Kjo shkakton prishje më të shpejtë e rritje të baktereve të dëmshme. Lagështia nga ushqimi mund të ndikojë në shijen dhe strukturën e tij.
Ushqimet acidike ose të kripura mund të reagojnë me aluminin, duke ndryshuar aromën dhe shijen e tyre dhe duke krijuar rreziqe të mundshme shëndetësore.
Nuk rekomandohet të mbështillni ushqimin e nxehtë direkt në letër alumini; është më mirë të prisni që të ftohet në temperaturën e dhomës dhe ta ruani vetëm për një ose dy ditë.
Për ruajtje më të sigurt dhe më të gjatë, përdorni enë qelqi ose plastike me kapak. Këto zgjidhje mbrojnë ushqimin më mirë dhe e ruajnë freskinë e tij për më shumë kohë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Studim i ri: Kanceri mund të shkaktojë 75% më shumë vdekje brenda tri dekadave
Published
18 hours agoon
September 29, 2025By
UBT News
Numri i vdekjeve nga kanceri* në mbarë botën pritet të rritet me gati 75% gjatë 25 viteve të ardhshme, pavarësisht përparimeve në trajtime dhe përpjekjeve të vazhdueshme për të kufizuar faktorët e rrezikut, sipas një studimi të ri, të publikuar në revistën mjekësore “Lancet”.
Kanceri, një lloj sëmundjeje që përcaktohet nga ndarja e pakontrolluar e qelizave në një ose më shumë vende të trupit.
Kjo rritje jonormale ndikon në shëndetin e një personi në mënyra të ndryshme. Mund të ndërhyjë fizikisht në funksionet e organeve, të zëvendësojë qelizat funksionale, ose të shkaktojë çrregullime të ndryshme. Në raste të rënda, kjo ndikim mund të jetë fatal.
Kanceri është shkaku i dytë kryesor i vdekjeve në mbarë botën, me vlerësim që 1 në 6 vdekje u shkaktua nga një formë e kësaj sëmundjeje më 2018. Kjo rritje nënkupton se 18.6 milionë njerëz pritet të vdesin nga kanceri në vitin 2050.
Rastet e reja të kancerit parashikohet të rriten mbi 60% gjatë kësaj periudhe, duke arritur në 30.5 milionë, sipas raportit.
“Rritja dhe plakja e popullsisë pritet të jenë faktorët kryesorë që do të nxisin këto rritje”, tha studimi, duke shtuar: “Më shumë se 40% e vdekjeve nga kanceri lidhen me 44 faktorë rreziku “të modifikueshëm”, si pirja e duhanit, dieta e pashëndetshme e sheqeri i lartë në gjak”.
Shtetet me të ardhura më të ulëta pritet të goditen më rëndë nga rritja e pritshme e rasteve të reja dhe vdekjeve nga kanceri.
Faktorët e modifikueshëm të rrezikut luajtën rol në 46% të vdekjeve nga kanceri te burrat në vitin 2023, kryesisht për shkak të duhanit, dietës, alkoolit, rreziqeve profesionale dhe ndotjes së ajrit.
Te gratë, për të cilat 36% e vdekjeve nga kanceri lidhen me faktorë të modifikueshëm; faktorët kryesorë ishin duhani, seks i pambrojtur, dieta, mbipesha dhe sheqeri i lartë në gjak.
“Ka mundësi të jashtëzakonshme për vendet që të përqendrohen te këta faktorë rreziku, duke parandaluar potencialisht raste kanceri dhe duke shpëtuar jetë,” tha Dr. Theo Vos, një nga autorët e studimit dhe studiues në “Institute for Health Metrics and Evaluation” në SHBA.
Raporti përfshiu 47 lloje kanceri në 204 vende dhe territore të ndryshme, duke ndjekur rastet dhe vdekjet nga periudha 1990-2023 dhe më pas, duke parashikuar këto shifra deri në vitin 2050.
Më 2023, pati 18.5 milionë raste të reja kanceri dhe 10.4 milionë vdekje në mbarë botën, të dyja rritje të mëdha që nga 1990-a. Megjithatë, shkalla e vdekjeve ka rënë kryesisht për shkak të uljeve në vendet më të pasura.
Pritet që barra e rritjes së numrit të vdekjeve si pasojë e kancerit të godasë më rëndë vendet me të ardhura më të ulëta në vitet e ardhshme. Ato do të përbëjnë më shumë se gjysmën e rasteve të reja të kancerit dhe 2/3 e vdekjeve nga tani deri në vitin 2050, sipas raportit.
Meghnath Dhimal nga “Nepal Health Research Council”, i cili gjithashtu punoi në studim, e quajti këtë fenomen “një katastrofë të afërt”.
Kërkuesit kërkuan përmirësim të qasjes në diagnoza më të shpejta dhe më të sakta të kancerit, trajtim cilësor dhe kujdes mbështetës, veçanërisht në vendet me të ardhura më të ulëta. /A.Z/UBT News/

Vazhdon sot procesi gjyqësor ndaj ish-krerëve të UÇK-së

Përfundon sot masa e përkohshme e vendosur nga Gjykata Kushtetuese

Nga mëngjesi në darkë, udhëzuesi i saktë për konsumin e ujit

Këto janë temperaturat për sot

Çfarë ndodhi me vëllezërit nga Gaza që prekën botën? Historia e Jadoua dhe Khaled

Sony zyrtarizon një model të ri të PS5 Pro

Këshilla të thjeshta për parandalimin e ndryshimeve hormonale

Blanco flet pas martesës me Selenen: “U martova me një princeshë Disney”

YouTube rikthen përdoruesit e ndaluar për përhapje të keqinformimit
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Kërkime3 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet3 months ago
UBT sjell për herë të parë në Kosovë ekspozitën kushtuar vizionarit dhe inxhinierit Karl Gega