Shëndet
Turmerik apo shafran! Cila është diferenca mes tyre?
Published
3 months agoon
By
UBT NewsKur flasim për gatim, erëzat janë përbërësit që i japin shije çdo pjate. Kombinimi mund t’i falë ushqimit jo vetëm një shije fantastike, por edhe një sërë vlerash për shëndetin.
Sot, do të flasim për dy erëza ekzotike, që jo shumë veta arrijnë t’i përfshijnë siç duhet në gatim dhe jo shumë i njohin. Bëhet fjalë për turmerikun dhe shafranin, dy erëza plot vlera dhe që përdoren tradiconalisht në kultura të ndryshme.
Ja ndryshimet mes tyre dhe vlerat e përdorimet e të dyjave në kuzhinë.
Turmeriku
Është bimë shumëvjeçare që rritet nën tokë, vjen nga familja e xhenxhefilit. Origjina e tij është nga Indonezia dhe India Jugore. India është konsumatori dhe eksportuesi numër një në botë. Pas kultivimit, turmeriku thahet dhe grimcohet në formën e pluhurit që gjendet në ushqimoret në mbarë botën. Përveç gatimit, është përdorur edhe për qëllimë mjekësore, falë aftësisë për të luftuar inflamacionin dhe për të lehtësuar problemet e tretjes.
Ngjason në shije e karakteristika me xhenxherfilin duke qenë se janë të së njëjtës familje. Ngjyra e fortë e artë është ajo që e dallon ndër erëzat tjera, e bën të përshtatshëm për t’u përdorur si ngjyrues në ushqime. Ka 6 lloje turmeriku, ndarja është e veshtirë për shkak të ngjashmërive që kanë me njëri-tjetrin.
Përfitimet shëndetësore
I njohur ndryshe edhe si kurkumina, besohet se kjo erëz pëmban sasi të larta antioksidantësh dhe agjentë antinflamatorë. Disa studime tregojnë se përdorimi ka efekte pozitive në luftën kundër alzheimerit, apo kundër përparimit të qelizave kancerogjene.
Agjentët antinflamatorë lehtësojnë dhimbjet e artritit, dhimbjen nga ulçera në stomak apo të reduktojnë të simptomat e shqetësimeve të aparatit tretës.
Përdorimi në kuzhinë
Mund ta përdorni për të marinuar lloje të ndryshme mishi, ta përfshini në salca, ta spërkasni tek perimet e pjekura, për të bërë çaj apo pije të ndryshme.
Shafrani
Mblidhet nga një bimë me qepujkë, lulja që del nga qepujka përmban tre fije me ngjyrë të kuqe të ndezur, ato mblidhen për të prodhuar erëzën e bluar, e cila përdoret në ushqimet e detit e orizit. Vetëm një kile shafran kërkon deri në 75,000 lule. Shafrani ka ngjyrë të kuqe të dallueshme, aroma e tij është e krahasueshme me lulet dhe mjaltin. Ai përdoret në gatimet indiane dhe turke, dhe mund të përfshihet edhe në recetat e ëmbla, pije dhe akullore.
Përfitimet shëndetësore: I pasur në antioksidantë dhe vitamina, shafrani ndihmon kundër përparimit të kancerit, në largimin e helmeve nga trupi, dhe të japë lehtësim në sëmundjet e rrugëve të frymëmarrjes.
Përdorimi në kuzhinë: Shafranin mund ta përfshini në gjellë, supë, në gatimet me produkte deti, oriz, në çaj etj. Pavarësisht si e përdorni, mbani mend se duhet përdorur në sasi të vogla.
Cili është ndryshimi midis trumerikut dhe shafranit?
Edhe pse mund të jenë të ngjashme, vijnë nga bimë të ndryshme. Turmeriku është rrënjë, ndërsa shafrani vjen nga një lule, ka aromë më të lehtë.
Zgjedhja mund të varet nga preferancat e përdorimit në gatim dhe faktori ekonomik, pasi shafrani kushton më shtrenjtë. Kur bëhet fjalë për përfitimet e mundshme shëndetësore, turmeriku besohet se ka një kapacitet shumë më të madh, por shafrani ka antioksidantë që mund të kenë ndikim.
Shëndet
Pse dhimbja e shpinës po bëhet sëmundja moderne e epokës së telefonit?
Published
6 minutes agoon
November 25, 2025By
UBT News
Kushdo që përjeton dhimbje në shpinë duhet të ulë përdorimin e tepërt të telefonit.
Qëndrimi për dy deri në katër orë në ditë të përkulur mbi celular i ngarkon vertebrat e para të shtyllës kurrizore me presion deri në 27 kilogramë – thuajse sa pesha e një fëmije 7–8 vjeç.
Dhimbjet e shpinës, të cilat prekin një pjesë të madhe të popullsisë moderne, mund të lidhen me një evolucion jo plotësisht të përsosur.
Me kalimin nga ecja me katër gjymtyrë në ecjen drejt, shtylla kurrizore ka pësuar ndryshime që nuk janë bërë në mënyrë ideale; madje disa tipare të vertebrave të “kushërinjve” tanë primatë mund të jenë trashëguar deri te ne.
Sipas ekspertëve, personat që vuajnë nga probleme të shpinës mund të kenë një strukturë të shtyllës kurrizore më të ngjashme me atë të shimpanzeve, e cila është më pak e përshtatshme për të përballuar ngarkesën që krijon ecja në këmbë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pa karbohidrate, pa stres! Ushqimet që ju ndihmojnë të bini në peshë
Published
5 hours agoon
November 25, 2025By
UBT News
Eliminimi i karbohidrateve nga dieta është një strategji efektive për të humbur peshë. Më poshtë gjeni disa ushqime që përmbajnë pak ose aspak karbohidrate:
Kërpudhat – Të varfra në karbohidrate, të pasura me lëndë ushqyese hekur, kalcium, dhe magnez. Ofrojnë sasi të mirë antioksidantësh.
Midhet – Të gjitha llojet janë të pasura me proteina, vitamina të grupit B, minerale si fosfori dhe hekuri, dhe nuk përmbajnë karbohidrate.
Vezët – Një zgjedhje e zakonshme në dietat pa karbohidrate falë vlerave të larta ushqyese.
Karkalecat dhe gaforret – Janë burim i shkëlqyer proteinash dhe nuk përmbajnë karbohidrate.
Mishi i kuq – Nuk ka karbohidrate, ndaj mund të konsumohet lirshëm, por gjithmonë me masë për një dietë të balancuar.
Farat e kungullit – Të përsosura për ata që janë në dietë, ofrojnë shije të këndshme pa karbohidrate të larta. Përmirësojnë shëndetin e zemrës, ulin stresin dhe forcojnë sistemin imunitar.
Mishi i bardhë – Konsiderohet më i shëndetshëm se mishi i kuq. Mund të konsumohet nga pula, lepuri apo peshku.
Djathi – Sidomos Grana Padano, djathë tradicional italian i pasur me minerale dhe pa karbohidrate.
Gjalpi – Përdoret në gatime dhe nuk përmban karbohidrate, por duhet konsumuar në sasi të moderuara. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Gripi nuk ka shanse! Këshilla praktike për të qëndruar të shëndetshëm
Published
22 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Stina e vjeshtës dhe dimrit shpesh shoqërohet me rritje të rasteve të gripit dhe infeksioneve të frymëmarrjes, për shkak të motit të ftohtë dhe ndryshimeve të papritura të temperaturës.
Megjithëse ilaçet mund të jenë opsion, ekzistojnë disa mënyra natyrale për të lehtësuar simptomat/parandaluar përkeqësimin e sëmundjes.
Uji dhe lëngjet: Konsumimi i lëngjeve ndihmon në parandalimin e dehidratimit dhe lehtëson rrjedhjen e hundëve. Pini ujë, lëngje frutash, supë me lëng pule ose ujë të ngrohtë me mjaltë dhe limon. Shmangni pijet me kafeinë, që mund të shkaktojnë etje.
Ujë me kripë: Gargara me ujë të ngrohtë dhe kripë ndihmon për të qetësuar fytin e irrituar dhe për të lehtësuar simptomat e ftohjes.
Supë me lëng pule: Studimet kanë treguar se supa e pulës ka efekt antiinflamator dhe ndihmon në rrjedhjen e hundëve, duke kufizuar aktivitetin e viruseve në pjesën e brendshme të hundës.
Antihistamina: Përdorimi i saj mund të lehtësojë rrjedhjen e hundëve, teshtimat, lotimin e syve dhe kollitjen.
Lagështira: Ajri i thatë favorizon përhapjen e viruseve. Përdorni aparate për lagështi, por kujdesuni t’i pastroni rregullisht sipas udhëzimeve të prodhuesit, për të shmangur mykun dhe bakteret.
Këto masa të thjeshta e ndihmojnë trupin të përballojë gripin më lehtë dhe të ruani shëndetin gjatë muajve më të ftohtë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Këto janë përfitimet e xhenxhefilit për shëndetin
Published
23 hours agoon
November 24, 2025By
UBT News
Xhenxhefili është një nga erëzat më të shëndetshme dhe konsumimi i tij i rregullt sjell shumë përfitime për organizmin.
Përmirëson qarkullimin e gjakut
Xhenxhefili përmban minerale të rëndësishme si magnezi, kromi dhe zinku, që ndihmojnë në përmirësimin e qarkullimit të gjakut. Ai është i dobishëm kur jeni të sëmurë dhe keni ethe apo temperaturë të lartë.
Ndihmon në luftimin e inflamacioneve
Dhimbjet e vazhdueshme dhe inflamacionet shkojnë dorë për dore. Xhenxhefili njihet si anti-inflamator natyral, i cili lehtëson dhimbjet dhe përmirëson gjendjen e përgjithshme të trupit.
Si ta përdorni xhenxhefilin?
Mund të përdoret në shumë forma, i freskët, në pluhur a i ëmbëlsuar. Për efekt shërues kur jeni ftohur, zien xhenxhefil në ujë të vluar, shtoni limon e një lugë mjaltë. Ky kombinim është i shkëlqyer për të lehtësuar simptomat e përshpejtuar shërimin. /A.Z/UBT News/
Hapat drejt profesionit, eksperienca e studentëve të Media dhe Komunikim në Radio Kosovë
Pse dhimbja e shpinës po bëhet sëmundja moderne e epokës së telefonit?
Jennifer Lopez këndoi në dasmën e një miliarderi indian, pagesa që mori është “e çmendur”
Kallas: Rusia “definitivisht” nuk do të kthehet në G8
Gati 300 ushtarë të KFOR-it marshojnë 30 kilometra në Bondsteel në nderim të të rënëve
Bislimi në Berlin, pritet nga Ministri gjerman për Evropë, Gunther Krichbaum
Rama i gatshëm për takim me Kurtin e Muratin – Komuna nesër mban seancë të jashtëzakonshme
Macron: Evropianët janë të vetmit që duhet të vendosin se çfarë të bëjnë me asetet ruse
Nuk është prodhuar ende, por kjo makinë shitet për 20 milionë dollarë
Të kërkuara
-
Aktualitet1 month agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi3 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
