Kulturë
Tryezë shkencore ndërkombëtare “Shqipja midis gjuhëve indoeuropiane, origjina dhe lashtësia e saj”
Akademia e Shkencave e Shqipërisë, në bashkëpunim me Institutin e Gjuhësisë Krahasuese dhe Indoeuropiane, si dhe Institutin e Albanologjisë pranë Universitetit “Ludwig Maximilian” të Mynihut, organizoi tryezën shkencore ndërkombëtare me temë “Shqipja midis gjuhëve indoeuropiane, origjina dhe lashtësia e saj”. Ky eveniment do të zhvillohet gjatë dy ditëve, më 4 dhe 5 nëntor, dhe do të përfshijë referime nga mbi 25 studiues nga Shqipëria dhe vendet e tjera të botës.
Veprimtaria u çel nga Kryetari i Akademisë së Shkencave, akademik Skënder Gjinushi, i cili shprehu mirënjohjen për pjesëmarrësit dhe theksoi rëndësinë e këtij takimi në kontekstin e avancimit të studimeve gjuhësore.
Tryeza shkencore ka si objektiv shqyrtimin e arritjeve më të fundit në fushën e gjuhësisë indoeuropiane, të mbështetura në metoda të kombinuara ndërdisiplinore. Në qendër të diskutimeve do të jetë artikulli i botuar në revistën prestigjioze “Science” nga profesor Paul Heggarty dhe 33 bashkautorë, i cili, duke u mbështetur në të dhënat e gjuhësisë historike-krahasuese, arrin në përfundimin se origjina e gjuhës së përbashkët indoeuropiane daton rreth 8100 vjet më parë, me një degëzim që nisi rreth 1000 vjet më vonë.
Studimi përfshin gjithashtu gjuhën shqipe dhe variantet e saj: variantin standard, gegërishten dhe arbërishten. Analizat krahasuese dhe statistikore tregojnë se shqipja ka patur një shkëputje të hershme rreth 6000 vjet më parë, çka do të diskutohet gjerësisht në konferencë. Pritet që referuesi kryesor të theksojë ndarjen e hershme të shqipes dhe kalimin e paraardhësve të shqiptarëve në lëvizjen lindje-perëndim drejt Gadishullit ballkanik, në vend që në degëzimin verior përmes stepës.
Akad. Gjinushi, në fjalën e tij, theksoi se kjo tryezë është një hap përpara në vazhdën e arritjeve të Kuvendit të Dytë të Studimeve Albanologjike, i organizuar në Tiranë tri vjet më parë. Ai përmendi se studimi i Heggarty-t dhe bashkautorëve ka ngjallur një interes të madh, jo vetëm në mesin e dijetarëve albanologë, por në të gjithë komunitetin akademik, duke sjellë në vëmendje rëndësinë e identifikimit të origjinës së gjuhës shqipe.
“Popujt janë të ndjeshëm ndaj origjinës dhe identitetit të tyre. Çfarë po konfirmohet nga studimet e reja jo vetëm që nuk bie ndesh me arritjet e indoeuropeistikës, por e forcon, e saktëson dhe e pasuron atë,” tha akademiku Gjinushi.
Ky takim shkencor pritet të prodhojë diskutime të frytshme dhe konkluzione që do të ndihmojnë në avancimin e njohurive mbi gjuhën shqipe dhe vendin e saj midis gjuhëve indoeuropiane./ATSH/
Edicioni i 17-të i Prishtina International Film Festival (PriFest) filloi më 9 shtator 2025.
Në ambientin e Kino Armata, u mblodhën figura të njohura të artit dhe politikës për të festuar kinemanë ballkanike dhe ndërkombëtare.
Festivali u hap me premierën botërore të filmit “Ngryk” (“Bear Hug”) nga regjisori Ilirjan Himaj, një bashkëprodhim Kosovë-Shqipëri.
Ky film poetik eksploron temat e dashurisë, lirisë dhe instinktit për mbijetesë përmes një rrëfimi simbolik mes njeriut dhe natyrës.
Performanca e Teuta Krasniqit si Tina ishte veçanërisht e spikatur, duke sjellë emocione të thella në ekran.
Mbrëmë ishte nata e dytë e këtij evenimenti ku u dha premierë filmi i metrazhit të shkurtër “LAVEZ” nga regjisori Branislav Milatović. Filmi është produksion i Malit të Zi dhe zgjati 16 minuta. Ky projekt vjen si metaforë vizuale dhe emocionale duke paraqitur marrëdhënien mes babait dhe të birit
Përndryshe, PriFest 2025 ofron një program të pasur me 20 filma të metrazheve të ndryshme, përfshirë premiera botërore, evropiane dhe rajonale.
Nuk kanë munguar as disa imazhe të sferës politikë duke qenë kuriozë për këtë ngjarje kulturore në kryeqytet.
Fokusi i këtij viti është në bashkëprodhimet me Austrinë, duke hapur rrugë të reja për bashkëpunime ndërkombëtare në industrinë filmike.
Sonte, në natën e tretë të Prishtina International Film Festival do të jepet premierë filmi “Cycle”, në ora 19:30, në Kino Armata.
Ky festival mbaron me 14 shtator 2025.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Bislimi: Dështimet në dialog ndodhin me fajin e Serbisë
Finalja e Ligës së Kampionëve do të zhvillohet në Madrid
FBI publikon fotografi të personit të dyshimtë në vrasjen e Charlie Kirk
Kapet 53-vjeçari në Kukës për kontrabandë me mallra
Gjermania do të forcojë mbështetjen e mbrojtjes ajrore për Poloninë
Operacioni “Prova” godet grupin kriminal në Kuçovë
Krimet e ekstremistëve të krahut të djathtë në Austri rriten mbi 40% në vitin 2025
Gërmimet për mbetje mortore në Kozhle të Novi Pazarit shtyhen për shkak të shiut
Parashikimi i motit
-
Aktualitet3 weeks agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months agoProfesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months agoBSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT2 months agoUBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26