Lajmet

Trajtimi i pabarabartë i qytetarëve të Kosovës në Serbi

Marrëveshjet e pazbatuara nga Serbia.

Publikuar

Ajhane Fetahu (28) nga Bujanoci në jug të Serbisë, nuk mund të gjejë punë në profesionin e saj sepse autoritetet atje nuk ia njohin diplomën, të cilën e mori në vitin 2016 në Universitetin e Prishtinës, në drejtimin për mami. Ajo thotë për Radion Evropa e Lirë se autoritetet në Serbi as nuk duan ta shikojnë diplomën e saj, aq më pak t’ia japin asaj mundësinë për ta nostrifikuar atë.

Fetahu aktualisht është duke punuar si agjente shitjesh në Telekomin e Serbisë në Bujanoc (punë për të cilën kërkohet diploma e shkollës së mesme). Ajo tregon se kjo nuk është puna e saj e ëndrrave, por po detyrohet që të punojë diçka.

“Unë doja të vazhdoja me studimet master, por diploma ime universitare nuk më njihet. Nuk munda që të regjistrohem (në Serbi) në drejtimin master”, thotë Fetahu për Radion Evropa e Lirë.

“Ne jemi të detyruar të bëjmë punë që mund të mos na pëlqejnë. Gjithashtu, për shkak se nuk na njihet diploma, detyrohemi të largohemi nga vendi sepse nuk mund të fitojmë praktikë në profesion”, shton ajo.

Ndërkaq, Marija Raduloviq (36) nga Kragujevci (Serbi) me diplomë universitare në Beograd mban pozitën e Zëvendësit të Avokatit të Popullit në Kosovë.

Raduloviq ka diplomuar në Fakultetin e Filologjisë në Universitetin e Beogradit dhe më pas studimet master i ka mbaruar në Fakultetin e Shkencave Politike në po të njëjtin universitet.

Në një bisedë me Radion Evropa e Lirë ajo thotë se gjatë punësimit të saj në Kosovë “askush nuk më kërkoi asgjë” dhe nuk kishte probleme që të punësohej me diplomën e fituar në Beograd.

Para se të bëhej Zëvendës i Avokatit të Popullit, Raduloviq gjithashtu ka punuar në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës si “redaktore e rasteve në gjuhën serbe” dhe si këshilltare e ministrit në Ministrinë e Administrimit të Pushtetit Lokal.

Probleme me lirinë e lëvizjes

Qytetarët e Kosovës, që hyjnë në territorin e Serbisë, në pikat kufitare pajisen me një dokument të përkohshëm identifikues pasi Serbia nuk i njeh kartat e identitetit për shkak se nuk e njeh pavarësinë e Kosovës.

Hamdi Retkoceri, pronar i kompanisë së udhëtimeve “Adios Tours”, që qarkullon në linjën Prishtinë-Beograd, thotë për Radion Evropa e Lirë se procesi i pajisjes me këtë dokument merr kohë dhe paraqet problem për lëvizje.

“Qytetarët udhëtojnë me letërnjoftim të Kosovës, ata (autoritetet kufitare serbe) ua japin një letër të formatit A4, që faktikisht e zëvendëson letërnjoftimin e Kosovës, e kthen në letërnjoftim të Serbisë. Ai (dokumenti i lëshuar nga autoritetet serbe) nuk është letërnjoftim, por është një letër me të dhënat e letërnjoftimit të Kosovës, mirëpo me vulë të Serbisë, pasi nuk e njohin letërnjoftimin e Kosovës. Ky sistem është moti, që nga marrëveshja (e Brukseli) nuk ka ndryshuar asgjë”, thotë ai.

Por, një procesi të tillë, sipas Retkocerit, nuk u nënshtrohen qytetarët e Serbisë që hyjnë në territorin e Kosovës.

Çështja e lëvizjes është e rregulluar me Marrëveshjen për lirinë e lëvizjes që Kosova dhe Serbia arritën më 2011 në Bruksel. Në këtë marrëveshje thuhet se “qytetarët (me vendbanime të përhershme) të të dyja palëve duhet të kenë mundësi të udhëtojnë lirshëm brenda ose përmes territorit të njëra-tjetrës dhe në pikat kufitare të qarkullojnë vetëm me letërnjoftim”.

Kurse në pikën e tretë të kësaj marrëveshjeje po ashtu thuhet se “secila palë mund të zbatojë një sistem ku letërnjoftimet do shoqërohen nga dokumente me shkrim “hyrje-dalje” për personat nga pala tjetër, të cilët dëshirojnë të kalojnë transit në një shtet të tretë.

Që nga ajo kohë, Serbia ka aplikuar dokumentet me shkrim “hyrje-dalje”, kurse autoritet e Kosovës nuk e kanë aplikuar një gjë të tillë.

Instituti Demokratik i Kosovës ka kërkuar nga Qeveria e Kosovës që të vendosë masa reciprociteti, në këtë pikë, më 20 shtator, kur ekzekutivi vendosi masën e reciprocitetit për targat e Serbisë, thotë Jeta Krasniqi nga ky institut.

“Nëse lëshohet për qytetarët e Kosovës, pse jo edhe për qytetarët e Serbisë”, thotë Krasniqi.

Kurti: Kosova angazhohet për reciprocitet të plotë me Serbinë

Zyrtarët e Qeverisë së Kosovës, të udhëhequr nga Albin Kurti kanë paralajmëruar masa të reja reciprociteti. Radio Evropa e Lirë ka kërkuar nga zyra për informim e kryeministrisë që të dijë se cilat janë masat konkrete që pritet të marrë qeveria, por deri në momentin e publikimit të këtij teksti nuk kanë dhënë ndonjë përgjigje.

Megjithatë, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, për agjencinë e lajmeve Ekonomiaonline, më 4 tetor ka thënë se reciprociteti i targave nuk shterë konceptin e reciprocitetit. Sipas tij, Qeveria e Kosovës do të angazhohet që me shtetin e Serbisë të ketë reciprocitet të plotë.

“Kosova dhe Serbia nuk mund të kenë marrëdhënie të pabarabartë asimetrike, andaj si shtet i pavarur, si qeveri do të angazhohemi që në vijim të kemi reciprocitet të plotë që do të vinte drejtësi në vend sa i përket raporteve tona, e në kuadër të këtij reciprociteti në qendër të jetë edhe njohja reciproke, pra dita kur Serbia e njeh Kosovën. Por, edhe sa i përket diplomave, kualifikimeve akademike profesionale dhe lëvizjes së lirë të qytetarëve, padyshim se jemi të interesuar”, ka thënë Kurti.

Marrëveshjet e pazbatuara nga Serbia

Marrëveshja për lëvizjen e lirë është një nga marrëveshjet e arritura në Bruksel, në kuadër të dialogut mes Kosovës dhe Serbisë, e që nuk zbatohen nga shteti i Serbisë.

Procesi i dialogut Kosovë-Serbi kishte nisur më 2011 me bisedime për çështje teknike, ndërkaq në vitin 2012 kishte evoluuar në bisedime politike, për të kaluar më pas në bisedime për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet dy vendeve, me përfaqësim të nivelit të lartë politik, ndërmjet kryeministrave dhe presidentëve të të dyja vendeve.

Rreth 30 marrëveshje janë arritur deri më tani, por shumë prej tyre nuk zbatohen në terren. Jeta Krasniqi nga Instituti Demokratik i Kosovës, thotë se disa nga këto marrëveshje janë negociuar sërish, por që nuk kanë gjetur zbatim në praktikë.

Marrëveshjet tjera që ende nuk ka gjetur zbatim, sipas Jeta Krasniqit janë Marrëveshja për energjinë, revitalizimin e Urës së Mitrovicës. Pastaj është Marrëveshja për njohjen e diplomave universitare të lëshuara nga institucionet e Republikës së Kosovës dhe Marrëveshja për integrimin e kufijve.

Asociacioni i komunave me shumicë serbe

Në kuadër të dialogut, Kosova dhe Serbia kanë arritur një marrëveshje në vitin 2013 për krijimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë. Detajet specifike janë harmonizuar me një marrëveshje të vitit 2015.

Por, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka konstatuar në dhjetor të vitit 2015 se parimet e Asociacionit nuk janë të harmonizuar plotësisht me Kushtetutën e Kosovës, por gjykata ka shtuar se ato mund të harmonizohen me një akt ligjor të Qeverisë së Kosovës.

Qeveria e Kosovës, më 20 shtator kishte vendosur masën e reciprocitetit për targat e Serbisë, e cila obligonte të gjithë shoferët e automjeteve me targa të Serbisë t’i hiqnin ato dhe t’i zëvendësonin me targa të përkohshme prej letre.

Më 30 shtator, përfaqësuesit e Kosovës dhe Serbisë në dialogun në Bruksel u pajtuan që automjetet e të dyja vendeve, gjatë qarkullimit në territorin e njëra-tjetrës, të vendosin letra ngjitëse mbi simbolet shtetërore të vendit përkatës në targat e automjeteve.

Zbatimi i kësaj marrëveshjeje ka nisur më 4 tetor dhe në vendkalimet kufitare, të dyja palët kanë nisur t’i pajisin automjetet e vendeve përkatëse me letra ngjitëse për targat e tyre.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

FSPK paralajmëron protestë, Azemi: Kërkojmë rritje të pagave për punëtorët teknik

Publikuar

nga

Federata Sindikale e Sektorit Privat të Kosovës ka shfaqur pakënaqësitë e saj në lidhje me siç u tha ‘zhvatjen e tenderëve dhe mos dhënien e pagave të premtuara nga qeveria për punëtorët e sektorit publiko-privat’.

Kryetari i kësaj sindikate, Jusuf Azemi theksoi se problemet vijnë si pasojë e zvarritjes së tenderëve dhe mos dhënien e pagave të premtuara për punëtorët teknikë të fushës së shëndetësisë dhe atij arsimor në komunën e Prishtinës.

“Ne kemi pas zvarritje të tenderëve. E kemi problemin në QKUK, paga në marrëveshje është 405 euro ndërsa tani marrin 270 euro. Te komuna e Prishtinës kemi të njëjtat probleme, kemi arritur marrëveshje për punëtorët teknikë të shkollave, të Qendrave të Mjekësisë Familjare për shkak të procedurave burokratike të cilat dëshirojmë të ndryshohen”, theksoi Azemi.

Për sindikatën sipas kryetarit Azemi, shqetësim të madh kanë edhe për punëtorët e Universitetit të Prishtinës dhe ata të QKUK-së, dhe ka paralajmëruar grevë nëse nuk arrihet zgjidhja për dhënien e pagave të premtuara nga Qeveria edhe komuna e Prishtinës.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Rreth 1.6 milion pritet të jetë numri i banorëve në Kosovë

Publikuar

nga

Kosova pritet t’i ketë 1.6 milion banorë. Kështu është bërë e ditur në konferencën përmbyllëse për media për Regjistrimin e Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave në Kosovë.

Ushtruesi i Detyrës së drejtorit ekzekutiv të ASK-së, Avni Kastrati përmbylljen e këtij projekti, e ka vlerësuar si një ditë të madhe për gjithë vendin, pasi sipas tij, ka vlerë të madhe në disa fusha. Ai derisa ka treguar se çdo gjë ka shkuar sipas planifikimeve, pa ndonjë problem, ka thënë se të dhënat e Kosovës do të jenë të krahasueshme në aspektin rajonal, por edhe në nivel global.

Ndërkaq, Kastrati ka bërë të ditur se gjatë kohës së realizimit të procesit, ka pasur një dezinformatë se nga komuniteti serb do të ketë regjistrim pas dy muajve, mirëpo ka thënë se kjo nuk është e vërtetë, dhe se regjistrimi i ardhshëm do të jetë në vitin 2031. Ai po ashtu ka thënë se të gjitha komunitetet kanë marrë pjesë në regjistrimin e popullsisë, përveç komunitetit serb që ka pasur disa hezitime.

“Kosova pritet t’i ketë përafërsisht rreth 1.6 milion banor. Pra të dhënat paraprake publikohen në pjesën e parë të muajit korrik… Ndërsa, në bazë të ligjit që është në fuqi ASK ka kohë t’i publikojë të dhënat preliminare në fund të muajit gusht, do të mundohemi të dhënat preliminare të jenë më herët, pra pritjet janë që të dhënat paraprake të publikohen në muajin korrik, pjesën e parë. Praktikat janë që të dhënat finale publikohen një vit pas datës së regjistrimit, apo deri në 15 muaj. Tani planifikojmë të publikojmë pas gjashtë muaj… Po ashtu ashtë një ditë e madhe për Kosovën, institucionet, por edhe statistikën vet, sepse një projekt i tillë madhor ka vlerë të madhe në disa fusha… Regjistrimi i popullsisë në Kosovë ka respektuar parimet, standardet dhe konceptet ndërkombëtare në plotni, që nënkupton se të dhënat e Kosovës të jenë të krahasueshme në aspektin rajonal, por edhe në nivel global… Janë kodifikuar rreth 650 mijë objekte, njëkohësisht është bërë ndarja për projekt në mbi 5 mijë zona regjistruese. Njëkohësisht janë bërë rreth 5 mijë harta digjitale, po ashtu edhe të printuara, si dhe janë përgatitur po aq aplikacione që është dashtë të instalohen në pajisje”, tha Kastrati.

Kastrati ka thënë se sa i përket numrit të personave direkt të përfshirë në këtë proces, ka tejkaluar 5 mijë, pa përfshirë këtu Policinë e Kosovës. Ai po ashtu ka thënë se kishte një dezinformatë nga komuniteti serb se do të ketë regjistrim pas dy muajve, mirëpo ka thënë se kjo nuk qëndron.

“Në përgjithësi numri i stafit direkt të përfshirë në këtë projekt, ka vajuar prej kohës, por maksimumi që ka arritur është mbi 5 mijë, pa përfshirë Policinë e Kosovës. Ndërsa tek regjistruesit është interesant, sepse për herë të parë pas regjistrimit të 2011, regjistruesit kanë qenë dominant femra, rreth 60 për qind e regjistrueseve në terren kanë qenë femra, raporti i njëjtë është pothuajse edhe me mbikëqyrësit. Mosha mesatare e regjistrueseve ka qenë më të rinj, pra rreth 29 vjet, ndërsa mbikëqyrësit pak më të moshuar… Ndërkaq ata që nuk janë regjistruar në gjitha komunitetet, kësaj here do të regjistrohen në vitin 2031. ASK nuk ka plane, sepse ka qenë një dezinformatë që kam marrë nga komuniteti serb, ndoshta nga Lista Serbe se do të ketë regjistrim pas dy muajve, kjo nuk është e vërtetë”, ka theksuar Kastrati.

Ndërsa Kastrati derisa ka përmendur shifra se sa janë kursyer nga ky proces, ka treguar se çfarë kanë menduar të bëjnë me ato para.

“Sistemi është treguar i suksesshëm, dhe çfarë e bënë më madhor këtë sistem, është se janë kursyer përafërsisht mbi gjysmë milion euro në ndërtimin e sistemit, stafi jonë i brendshëm, kanë kursyer një shumë të çmuar… njëkohësisht edhe pajisje është dashur të blihen po aq, kjo ka mundësuar të kursehen po ashtu edhe rreth një milion e gjysmë në pajisje dhe staf…  Ne nuk kishim nevojë të kursejmë për një projekt të tillë, por i kishim kapacitetet dhe kemi diskutuar disa herë me koleg, nëse do ja dalin mirë, dhe kur e pamë që po ecim me kapacitetet tona, pse jo. Përndryshe, stafi i ASK jep mbështetje edhe jashtë Kosove në disa fusha, dhe nuk jam i sigurt, ku do t’i dërgojmë këto mjete, por neve na mungon një pjesë e mirë e stafit që kemi nevojë t’i rrisim kapacitetet humane, njerëz, edhe në pajisje por edhe në ambient më të mirë”, ka thënë ai.

ASK po ashtu ka falënderuar gjithë qytetarët për bashkëpunim me regjistruesit si dhe institucionet pjesëmarrëse, përfshirë edhe ato ndërkombëtare, si dhe komunat. Ndërsa, ka thënë se gjatë këtij procesi ka qenë dhe një task-forcë për ruajtjen dhe sigurimin e të dhënave nga sulmet kibernetike.

Regjistrimi i popullsisë është një proces i numërimit të gjithë banorëve dhe mbledhjes së informatave demografike, ekonomike, sociale, arsimore, bujqësore dhe informatave të tjera për secilin person. Në këtë proces përfshihet edhe një pyetësor, i cili iu mundëson qytetarëve të deklarohen mbi dëmet e shkaktuara nga Serbia gjatë luftës në Kosovë.

Procesi i fundit i regjistrimit të popullsisë më 2011 dështoi të mbahej në katër komunat me shumicë serbe në veri, dhe ishte bojkotuar pjesërisht edhe në komunat e tjera me shumicë serbe në Kosovë.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Kurti: Avancimi i statusit të Kosovës në NATO është një hap i rëndësishëm në integrimin euro-atlantik

Publikuar

nga

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë se avancimi i statusit të vendit për anëtarësim në NATO është një hap i rëndësishëm në integrimin euro-atlantik.

Kurti njëkohësisht ka falënderuar ata që e ndihmuan Kosovën për avancim të statusit të saj.

“Me shumicë dërrmuese të votave të delegatëve nga vendet anëtare të NATO-s, Kuvendi i Republikës sonë tash ka statusin e anëtarit të asociuar në Asamblenë Parlamentare të NATO-s. Në prag të 25-vjetorit të çlirimit, Sofja, kryeqyteti i shtetit që 25 vjet më parë hapi hapësirën e vet ajrore për aeroplanët e NATO-s në fushatën kundër Serbisë, sot ishte vendtakimi në të cilin bëmë një hap të rëndësishëm në integrimin euro-atlantik, përkundër fushatës së Serbisë. Përgëzime të gjithë zyrtarëve të shtetit që punuan për këtë arritje, e shumë urime qytetarëve të Republikës. Falënderim dhe mirënjohje për të gjithë miqtë e partnerët që me votën e tyre sot i dhanë mbështetje avancimit të statusit të Kosovës në Asamblenë e Parlamentare të NATO-s dhe që i qëndrojnë përkrah Kosovës përherë”, deklaroi ai.

Asambleja Parlamentare e NATO-s e ka miratuar të hënën rekomandimin për avancim të statusit të Kosovës nga anëtare vëzhguese në anëtare të asocuar.

Shumica e vendeve kanë votuar për, një votë ka qenë kundër dhe 14 vende tjera kanë abstenuar në takimin e Asamblesë, që po mbahet në Sofje të Bullgarisë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​“Kosova, histori suksesi e NATO-s”, Konjufca i gëzohet vendimit të Asamblesë Parlamentare

Publikuar

nga

Kryetari i Kuvendit, Glauk Konjufca e ka quajtur të shkëlqyeshëm vendimin e Asamblesë Parlamentare të NATO-s, që Kosovës i dha statusin e anëtarit të asociuar.

Në një postim në Facebook, Konjufca ka uruar të gjithë qytetarët e Kosovës dhe ka shprehur mirënjohje për të gjithë anëtarët e Asamblesë Paralementare të NATO-s që sot me votën e tyre i dhanë statusin e anëtarit të asociuar të NATO-s.

Kryeparlamentari Konjufca ka thënë se Republika e Kosovës është histori sukesi e NATO-së, ndërsa NATO është destin i Kosovës.

Asambleja Parlamentare e NATO-s e ka miratuar të hënën rekomandimin për avancim të statusit të Kosovës nga anëtare vëzhguese në anëtare të asocuar.

Shumica e vendeve kanë votuar për, një votë ka qenë kundër dhe 14 vende tjera kanë abstenuar në takimin e Asamblesë, që po mbahet në Sofje të Bullgarisë.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara