Lajmet

Trajtimi dhe parandalimi i dhunës së fëmijëve i domosdoshëm

Nagavci ka thënë se sfidë vazhdon të mbetet raportimi i rasteve të dhunës në shkolla.

Published

on

Në tryezën me temën “Integrimi i politikave dhe shërbimeve për trajtimin e dhunës ndaj fëmijëve, me fokus në shkollë”, është thënë se trajtimi dhe parandalimi i dhunës së fëmijëve është i domosdoshëm.

Në këtë tryezë të organizuar nga Komisioni Parlamentar për Arsim, Shkencë, Teknologji, Inovacion, Kulturë, Rini dhe Sport, dhe Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF, ministrja e MAShT, Arbërie Nagavci ka thënë se sfidë vazhdon të mbetet raportimi i rasteve të dhunës në shkolla.

“Raportimi vazhdon të mbetet si një nga sfidat shumë të mëdha […] Raportimi i këtyre rasteve vazhdon të jetë shumë i vogël gjatë viteve 2018-2019 kemi pas vetëm 18 raste të raportuara gjatë vitit 2020-2021 15 raste dhe viti 2021-2022 deri më tani janë 20 raste të raportuara. Raportimet deri në vitin e fundit deri më tani janë më të mëdha në krahasim me vitet e kaluara”, theksoi Nagavci.

Nagavci ka treguar se janë në proces të angazhimit të një numri më të madh të psikologëve dhe pedagogëve, e ku theksoi se aktualisht në nivel vendi janë 146 staf psikologë e pedagogë.

“Jemi në proces të angazhimit të një numri më të madh të psikologeve dhe pedagogëve në mënyrë që të ofrohet një shërbim profesional në shkolla. Këtu situata është mjaftë shqetësuese që në nivel komunash shumë herë buxheti që është ndarë për psikolog dhe pedagog është përdorur nga ana e komunave për punësime të kuadrove tjera. Ndonëse në buxhet janë paraparë 520 psikolog aktualisht në nivel vendi kemi gjithsej 146 staf psikologë dhe pedagogë”, tha ajo.

Ardian Gola, kryetari i Komisionit për Arsim, Shkencë, Teknologji, Inovacion, Kulturë, Rini dhe Sport tregon që dhuna në shkollë po vazhdon të jetë shqetësuese dhe se ëndrrat e fëmijëve janë një botë pa dhunë. Ai tregon një moment ku kishte qenë dëshmitar kur një fëmijë ishte goditur me shuplakë.

“Qëllimi i këtij takimi është diskutimi përkitazi me integrimin e politikave dhe shërbimeve për trajtimin ndaj dhunës së fëmijëve me fokus në shkollë […] Dhuna në shkollë mbetet një dukuri shqetësuese në vendin tonë, plagosjet me thikë e deri tek akti më i rende i marrjes se jetës janë raportuar e po raportohen në vazhdimësi kjo si formë më e dhunshme ndërkohë që format tjera të buta të dhunës ndaj fëmijëve i shfaqin pothuajse çdo ditë. Personalisht isha dëshmitare para dy dite se si një fëmijë goditej me shuplakë në fytyre në publik, ishte ngjarje goxha tmerruese, gjë që më bëri të kuptojë se në këtë tryezë jemi paksa të vonuar”, tha ai.

Larissa Brunn nga Zyra e UNICEF në Kosovë tha se statistikat janë ato që flasin vetë dhe se bashkërisht duhet t’i bashkojmë sektorët që ta trajtojmë këtë fushë.

“Format më të këqija të dhunës shihen nga syri publik, fëmijët sidomos fëmijët me aftësi të kufizuar dhe ata që jetojnë në varfëri dhe ata në kujdes institucional ata që janë ndarë nga familjet – janë më së shumti në rrezik të dhunës. Dhuna nuk është e pranueshme asnjëherë në asnjë rrethanë dhe është gjithmonë e parandalueshme…Dhuna në shkolla mund të zvogëloj pjesëmarrjen në shkollë dhe të rrisë shkallën e braktisjes së shkollës me pasoja”, u shpreh Burnn.

Petrit Tahiri anëtar i bordit të KOMF thotë se e vetmja zgjidhje për parandalimin e këtyre rasteve të dhunës së fëmijëve është trajtimi, referimi dhe raportimi.

“Ashtu siç janë të shumta dhe të larmishme shkaqet e dhunës në shkolla, po aq të shumta dhe të larmishme do të duhej të ishin edhe intervenimet. Pra qasja uniforme ndaj problemit të dhunës nuk është se do të sjellë rezultat. E vetmja gjë që do duhej të jetë uniforme për gjithë shoqërinë është angazhimi i gjithëve se rastet e dhunës pa marrë parasysh intensitetin e tyre të trajtohen, referohen dhe raportohen”, tha ai.

Deputetja nga AAK, Albena Reshitaj tha se dhuna në shkolla po vazhdon të jetë shqetësuese e për çka kërkon ndërhyrje të menjëhershme. Madje ajo e quan të vonshëm takimin më tematikën “Integrimi i politikave dhe shërbimeve për trajtimin e dhunës ndaj fëmijëve, me fokus në shkollë”.

“Ajo çfarë unë kam potencuar dhe që është e domosdoshme që edhe ne si politike-bërës ta shtyjmë përpara është që brenda programit për arsim në programin qeverisës 2021-2025 të kemi një program për zhvillim psikologjik dhe social të fëmijëve. Për mua është shumë e rëndësishme që Kosova të ketë program adekuat për përkrahje emocionale dhe sociale për fëmijët duke u nisur nga kopshti, parashkolloret edhe nga niveli i ulet arsimor. Sepse nëse më të vërtet duam ta zgjidhim çështjen duhet ta luftojmë dhe punojmë shumë në parandalimin e pasojave”, u shpreh Reshitaj.

Në Kosovë, sipas raportit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës për vitin 2020, 72% e fëmijëve kanë përjetuar dhunë në mjediset familjare. 

Lajmet

A është kosi i kulluar më i shëndetshëm se kosi i zakonshëm?

Published

on

Kosi i trashë apo kosi i kulluar është bërë një nga ushqimet më të dashura të dietës mesdhetare. Që nga viti 2017, prodhimi i kosit të kulluar në New York e ka tejkaluar atë në Greqi (pasi njihet si kos grek).

Ky kos i trashë e kremoz përftohet duke i hequr hirrën (lëngun) kosit, gjë që e bën më të koncentruar dhe më të pasur me lëndë ushqyese.

The New York Times ka folur me ekspertët e ushqyerjes që tregojnë disa arsye pse kosi i kulluar është kaq i shëndetshëm.

I pasur me proteina

Pasi i hiqet hirra, kosi i trashë ka përqendrim të madh proteinash. Një kuti prej 150 gramësh kos të kulluar pa yndyrë përmban 15.4 gramë proteina, më shumë se dyfish krahasuar me kosin e zakonshëm. Kjo është më shumë se një e katërta e nevojës ditore për një të rritur që peshon 72 kilogramë.

“Proteinat e kosit të kulluar janë të plota, që do të thotë se përmbajnë nëntë aminoacidet esenciale që trupi nuk mund t’i prodhojë vetë”, tha Ethan Balk, profesor në Universitetin e New Yorkut.

Sipas Angie Hasemann Bayliss, drejtoreshë në UVA Health, ani pse shumica e njerëzve marrin mjaftueshëm proteina, është më mirë që ato të vijnë nga ushqime të pasura me lëndë ushqyese si kosi i kulluar, sesa nga suplementet.

I mirë për zorrët

Kosi i trashë, si çdo lloj kosi, përmban probiotikë, bakteret “e mira” që ndihmojnë ekuilibrin e mikrobiomës së zorrëve.

“Probiotikët ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të sistemit tretës e kanë rol në parandalimin e disa llojeve të kancerit”, ka theksuar dietologia Elaine Siu nga City of Hope Cancer Center.

Edhe gastroenterologu Andrew T. Chan nga Harvard Medical School ka gjetur se ata që konsumonin kos të paktën dy herë në javë kishin 20 për qind më pak gjasa të zhvillonin një lloj kanceri të zorrës së trashë, krahasuar me ata që hanin më rrallë.

Edhe pse studimi nuk provon drejtpërdrejt se kosi ul rrezikun, Chan thotë se “gjetjet përforcojnë idenë se ushqimet e fermentuara si kosi mund të ndihmojnë në mbrojtjen nga kanceri”.

Burim i vitaminës B12

Një porcion 150 gramë kos të trashë pa yndyrë ofron pak më shumë se 1 mikrogram vitaminë B12, gati gjysmën e sasisë që një i rritur ka nevojë. “Vitamina B12 është thelbësore për krijimin e qelizave të kuqe të gjakut, për energjinë dhe funksionimin e sistemit nervor”, tha shpjeguar Bayliss.

Si ta konsumoni më mirë kosin e kulluar?

Ekspertët këshillojnë që të zgjidhni kos të trashë sa më natyral dhe me pak përbërës. Versionet e aromatizuara shpesh përmbajnë shumë sheqer të shtuar apo aditivë. Për më tepër, është mirë ta kombinoni me fibra, pasi probiotikët ushqehen me to.

“Mund të shtoni fruta si manaferra, mango apo pjeshkë, ose fara dhe arra”, ka sugjeruar Elaine Siu.

Kosi në fjalë mund të përdoret edhe në ushqime të kripura, si salcat e sallatat.

Për shembull:

-si bazë për salcë me tranguj dhe nenexhik apo majdanoz (ngjashëm me tarator),

-për marinimin e salmonit apo mishit të pulës,

-si përbërës në sallata me perime të freskëta.

Continue Reading

Lajmet

Maqedonci në paradën kroate për 30 vjetorin e operacionit “Stuhia”: Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon

Published

on

By

Ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, ka marrë pjesë në paradën e ushtrisë kroate, në rastin e shënimit 30 vjetorit të operacionit “Stuhia”.

Ky operacion i ushtrisë kroate ishe vendimtar në çlirimin e Kroacisë.

Maqedonci tha se në këtë operacion morën pjesë edhe shumë shqiptarë – duke kontribuar në çlirimin e Kroacisë.

Tutje, ka thënë se sot – dy shtetet, Kosova dhe Kroacia kontribojnë për paqe në rajon.

Në paradën e ushtrisë kroate, për të shënuar 30 vjetorin e Operacionit “Stuhia” (“Oluja”), vendimtar për çlirimin e Kroacisë. I ftuar nga Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Mbrojtjes i Republikës së Kroacisë, z. Ivan Anušić, me nderime e ndoqa këtë parakalim të Forcave të Armatosura të Republikës së Kroacisë, më i madhi i tillë i ushtrisë kroate që nga pavarësimi i Kroacisë më 25 qershor 1991.   Operacioni “Stuhia” (Operacija Oluja), ishte një operacion i ushtrisë kroate (HV) i zhvilluar nga 4 deri më 7 gusht të vitit 1995, kundër trupave të kuazi-shtetit të vetëshpallur, Republikës Serbe të Krajinës. I pasuar me luftime deri më 14 gusht, Operacioni “Stuhia” ishte vendimtar në Luftën Kroate për Pavarësi (1991 – 1995)”, ka thënë ai.

Shumë shqiptarë ishin pjesë e këtij operacioni dhe luftuan krah për krah me ushtarët kroatë, duke i kontribuar çlirimit të popullit kroat dhe pavarësimit të Kroacisë nga Jugosllavia e dominuar nga Serbia. Luftërat në Jugosllavi gjatë dekadës së fundit të shekullit XX, e kanë përafruar popullin shqiptar me popullin kroat, përballë politikave hegjemoniste dhe kriminale të Serbisë. Kosova dhe Kroacia janë dy shtete aleate që angazhohen për paqe në rajon, sepse shqiptarët dhe kroatët janë dy popuj miq, që besojnë te demokracia dhe fqinjësia e mirë. Ne nuk e harrojmë të kaluarën, andaj do të angazhohemi së bashku që ajo të mos përsëritet”, ka thënë Maqedonci./D.B/EO

Continue Reading

Lajmet

Transportonte marihuanë drejt Kosovës, kërkohet paraburgim për shtetasin e Shqipërisë

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Gjakovë ka njoftuar se ka paraqitur kërkesë në Gjykatën Themelore në Gjakovë për caktimin e masës së paraburgimit prej 30 ditësh ndaj të dyshuarit me inicialet G.B., shtetas i Republikës së Shqipërisë, nën dyshimin për veprën penale të shitblerjes së paautorizuar të narkotikëve të Kodit Penal të Republikës së Kosovës.

Sipas njoftimit të Prokurorisë, më 08.09.2025, rreth orës 17:55, në fshatin Ponoshec, Komuna e Gjakovës, gjatë një kontrolli rutinë të realizuar nga patrulla e policisë kufitare e SPMK–Ponoshec, është ndalur një veturë me targa të huaja, e cila drejtohej nga i dyshuari G.B., i cili kishte hyrë në Kosovë nga Shqipëria.

Gjatë komunikimit me të dyshuarin, policia ka ndier një aromë të dyshimtë për substanca narkotike.

Pas pyetjes nëse posedonte ndonjë send të jashtëligjshëm, i dyshuari kishte mohuar, por me asistimin e njësisë K9 dhe gjatë kontrollit të detajuar të automjetit, janë zbuluar dy qese me narkotik të dyshuar të llojit marihuanë, të fshehura në bagazh, me peshë prej 1 kg e 048 gram, një qese e vogël me peshë 1.77 gram, e fshehur nën plastikën e fshesave të automjetit, si dhe automjeti, 246 euro dhe 5,000 lekë shqiptare janë sekuestruar nga autoritetet policore si prova materiale.

Prokuroria ka bërë të ditur se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri ka kryer veprën penale të blerjes, posedimit, shpërndarjes dhe shitjes së paautorizuar të narkotikëve dhe për këtë arsye ka kërkuar që ndaj tij të caktohet masa e paraburgimit për shkak të rrezikut të ikjes dhe mundësisë së përsëritjes së veprës penale.

I dyshuari ndodhet aktualisht në ndalim 48-orësh, me vendim të Prokurorit të Shtetit, dhe do të dalë para gjykatës për shqyrtimin e kërkesës për paraburgim./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

Arrestohet një person i dënuar për posedim të paautorizuar të armëve dhe narkotikëve

Published

on

By

Policia e Kosovës në Prishtinë ka arrestuar një person të dënuar me 1 vit burgim i cili ishte në kërkim. Bëhet fjalë për një 38 vjeçar – shtetas i Kosovës, me inicialet J.XH.

Personi i kërkuar ishte i dënuar me 1 vit burgim për veprën penale “Blerje, posedim dhe shitje e paautorizuar e narkotikëve dhe mbajtje ose posedim i paautorizuar i armëve”.

I njëjti pas arrestimit nga ana e policisë është dërguar në vuajtje të dënimit./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara